რატომ გაჩერდა თბილისის მეტრო? კალაძე vs გაფიცული მემანქანეები
3 ივნისს თბილისის მეტროს მემანქანეებმა მასშტაბური გაფიცვა დაიწყეს. მათი მთავარი და ერთადერთი მოთხოვნაა ხელფასების მომატება.
დილიდან თბილისში ყველა მეტროსადგური დაკეტილია. მეტროში ჩასულ მგზავრებს შესასვლელთან დახვდათ წარწერა – „მეტრო დაკეტილია, ისარგებლეთ ავტობუსებით. ავტობუსები მოგემსახურებათ უფასოდ!“
მეტროს გაჩერების გამო თბილისში ტრანსპორტით გადაადგილება გართულებულია. ავტობუსების და სამარშრუტო ტაქსების გაჩერებებთან რიგები დგას, თუმცა გადატვირთულობის გამო, ტრანსპორტი ზოგ გაჩერებაზე არ აჩერებს. მერიის გადაწყვეტილებით, ავტობუსებით მგზავრობა დღეს უფასოა.
რას ითხოვენ მემანქანეები
თბილისის მეტროში ამჟამად 250 მემანქანე მუშაობს. მათ საათობრივი ანაზღაურება აქვთ. თითოეული მემანქანე ცვლაში 6-8 საათის განმავლობაში მუშაობს და საათში ხელზე 6.92 ლარს. მემანქანეები აცხადებენ, რომ ეს ანაზღაურება მათი ყოველდღიური სამუშაო პირობების, ცვლების და პასუხისმგებლობის გათვალისწინებით ძალიან დაბალია და საათობრივი ანაზღაურების 45%-ით, 6.92 ლარიდან 10 ლარამდე გაზრდას მოითხოვენ.
ისინი უკვე რამდენიმე თვეა ხელფასების მატებას ითხოვენ და გაფიცვით იმუქრებიან.
თბილისის მერი ამბობს, რომ მემანქანეებს სხვებთან შედარებით ისედაც მაღალი ხელფასი აქვთ
თბილისის მერმა დილით ჩაატარა სპეციალური ბრიფინგი, სადაც თქვა, რომ მეტროს მემანქანეების გაფიცვა “პირდაპირ მიმართულია მოსახლეობის ცხოვრების პირობების გაუარესებისკენ” და მერია მათთვის ხელფასის გაზრდას არ აპირებს.
მთავარი არგუმენტი ის არის, რომ მერის თქმით, “მემანქანეთა ხელფასები, რომელიც დარიცხვით შეადგენს 1400-1800 ლარს, გაცილებით მაღალია, ვიდრე პედაგოგების, სასწრაფოს დახმარების ექიმების, პატრულის თანამშრომლების, მეხანძრე-მაშველების ხელფასები და თავად მეტროს სხვა თანამშრომლების” (თუმცა, განსხვავებული დოკუმენტაცია წარმოადგინეს თავად მემანქანეებმა, რაზეც მომდევნო ქვეთავში იქნება საუბარი).
“რატომ უნდა მოვუმატოთ ხელფასები მემანქანეებს და არ მოვუმატოთ სხვებს?” – აღნიშნა მერმა ბრიფინგზე და ჟურნალისტებს დოკუმენტები აჩვენა, სადაც მემანქანეების ხელფასები იყო ჩამოწერილი.
კალაძის თქმით, მოლაპარაკებების დროს მემანქანეებმა ხელფასების 45 პროცენტით გაზრდა მეტროთი მგზავრობის საფასურის ზრდის ხარჯზე მოითხოვეს.
“მე, როგორც თბილისის მერი, არ დავუშვებ მერიის სტრუქტურებში ხელფასების მატება მოხდეს მეტროს საფასურის ზრდის ან სოციალური ჯგუფების სუბსიდირების შემცირების ხარჯზე,” – აღნიშნა კალაძემ.
გაფიცვის პერიოდში, სიტუაციიდან გამოსავალს ქალაქის მერი ავტობუსების რიცხვის ზრდაში ხედავს.
“ავტობუსების არსებულ ნაკადებს დავამატებთ ჩვენს ხელთ არსებულ რეზერვებს,” – აღნიშნა კალაძემ და მემანქანეებს გაფიცვის დაუყოვნებლივ შეწყვეტისკენ მოუწოდა.
მემანქანეები ამბობენ, რომ მერი იტყუება
თბილისის მეტროს გაფიცული მემანქანეები “ნეტგაზეთთან” ინტერვიუში ამბობენ, რომ კახა კალაძემ რამდენიმე არასწორი ინფორმაცია გაავრცელა, რომლის მიზანია საზოგადოება დაუპირისპიროს გაფიციულ მემანქანეებს.
• პირველი: მათი თქმით, მემანქანეების ხელფასი დღეს არის 1150 ლარამდე და არა 1400-1600 ლარი, როგორც კალაძე ამბობს.
“ჩვენი ხელფასი ახლა არის 1150 ლარამდე. 1600 ლარამდე ხელფასის ზრდა არც კი გვითხოვია. მოგვიწეროს ხელი კალაძემ 1500–ლარიან ხელფასზე და დღესვე შეწყდება გაფიცვა”, – ამბობს მემანქანეთა გაერთიანება “ერთობა 2013–ის” თავმჯდომარე რატი კაპანაძე და საკუთარი სიტყვების დასამტკიცებლად “ნეტგაზეთს” ბანკში აღებულ სახელფასო ამონაწერს აჩვენებს, სადაც მისი დარიცხული ხელფასი ნამდვილად არ აჭარბებს 1150 ლარს.
“ნეტგაზეთს” სხვა მემანქანეებმაც ანახეს სახელფასო ამონაწერი TBC ბანკიდან, სადაც დარიცხული ხელფასი ზოგ შემთხვევაში 1120, 1103, ან 1189 ლარია.
“მართლა 1800 ლარი რომ გვქონდეს ხელფასი და 45%–ით გაზრდა მოვითხოვოთ, ხომ გაგიჟდება ხალხი. ჩვენ ვითხოვთ მხოლოდ 1500 ლარამდე ხელფასის ზრდას,” – ამბობენ მემანქანეები. მათი თქმით, მერია მანიპულირებს მემანქანეთა ხელფასებით და ცდილობს, შუღლი გააღვივოს საზოგადოებაში.
იგივეს ადასტურებს ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრის (EMC) იურისტი ლინა ღვინიანიძე, რომელიც ამ საკითხზე მუშაობს.
“მაქსიმალური ხელფასი პირველი კლასის მემანქანის არის 1150 ლარი [ხელზე ასაღები], რომელშიც შედის ყველა ტიპის დანამატი და სხვადასხვა ტიპის ფინანსური ბენეფიტი, რომელიც მათ აქვს. უფრო დაბალ, სხვა პოზიციაზე მომუშავე მემანქანეებს გაცილებით დაბალი ხელფასი აქვთ”, – უთხრა ღვინიანიძემ “ლიბერალს”.
• მეორე: როგორც მემანქანეები ამბობენ, “კალაძის მეორე ტყუილი” მათ მოთხოვნებს შეეხება. მემანქანეები ირწმუნებიან, რომ არასოდეს მოუთხოვიათ მეტროთი მგზავრობის ტარიფის გაძვირება და ამაზე საუბარი თავად თბილისის მერიამ და სატრანსპორტო კომპანიამ დაიწყეს.
“ამ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით ჩვენი ახლობლები, ოჯახის წევრები მგზავრობენ და როგორ მოვითხოვდით მგზავრობის გაძვირებას? ცდილობენ, დაგვიპირისპირონ საზოგადოება, არ ვითხოვთ ჩვენ მგზავრობის გაძვირებას”- ამბობენ მემანქანეები.
გაფიცული მემანქანეების თქმით, მემანქანეების ხელფასის სხვა პროფესიის ადამიანების ხელფასებთან შედარებით, მერია ცდილობს შუღლი გააღვივოს საზოგადოებაში და ხალხი მემანქანეების წინააღმდეგ განაწყოს.
“სინამდვილეში, ჩვენ ვითხოვთ, რომ მეტროში დასაქმებული სხვა ადამიანების ხელფასებიც უნდა გაიზარდოს, მათ შორის, დამლაგებლების, სადგურის მორიგეების და ა.შ. რომელთა ნაწილის ხელფასი 150, 300, ან 400 ლარია,” – ამბობენ მემანქანეები.
გაფიცვის დაწყებამდე, JAMnews-სთან საუბარში, მემანქანეები აღნიშნავდნენ, რომ მეტროს თანამშრომლებს განსაკუთრებით მათ მძიმე სამუშაო პირობები აქვთ: ისინი ცხოვრების ნახევარს მიწის ქვეშ ატარებენ, სადაც უჟანგბადობა, ხმაური, მტვერი და ძლიერი ვიბრაციაა. ასევე მაღალია რკინის შემცველობა და ელექტრონული ველით გამოწვეული რადიაცია, რაც მათ ჯანრმთელობას აზიანებს. ისინი ამბობენ, რომ მძიმე სამუშაო პირობების გამო, მემანქანეების 60 პროცენტი საპენსიო ასაკს ვერ აღწევს.
თბილისის მეტროს მემანქანეები ხელფასებს შორის არსებულ უთანასწორობაზეც ამახვილებენ ყურადღებას და მიუთითებენ, რომ “თბილისის სატრანსპორტო კომპანიის” ხელმძღვანელის თვიური ხელფასი 10 ათასი ლარია.