"Toplum TV-ის საქმე“: ხუთი პატიმრობაში, ორი პოლიციის მეთვალყურეობის ქვეშ, კიდევ ორი დაკავებული
“Toplum TV-ის საქმეზე” დაკავებები გრძელდება
აზერბაიჯანში “Toplum TV-ის” საქმეზე დაკავებები გრძელდება.
6 მარტიდან დააკავეს დამოუკიდებელი ონლაინ ტელეარხის Toplum TV-ის რამდენიმე თანამშრომელი, ასევე დემოკრატიული ინიციატივის ინსტიტუტის (IDI) წარმომადგენლები და ახლადშექმნილი პლატფორმა III რესპუბლიკის გამგეობის წევრები. ამ სამ ორგანიზაციას აერთიანებს აკიფ გურბანოვი, Toplum TV-ისა და Platform III Republic-ის თანადამფუძნებელი, ასევე IDI-ს ხელმძღვანელი.
8 მარტს დააკავეს დამოუკიდებელი ონლაინ ტელევიზიის მეორე თანადამფუძნებელი ალესგარ მამადლი და III რესპუბლიკის პლატფორმის გამგეობის წევრი რუსლან იზეთლი. სასამართლოს გადაწყვეტილებით ტელეკომპანიის ხუთ თანამშრომელს აღკვეთის ღონისძიების სახით 4 თვითიანი წინასწარი პატიმრობა შეეფარდა, ორი თანამშრომელი კი პოლიციის ზედამხედველობის ქვეშ გაათავისუფლეს.
რეგულარული დაპატიმრებები
8 მარტს, დაახლოებით 11:00 საათზე, ეჭვმიტანილის სტატუსით დააკავეს ტელეკომპანია Toplum TV-ის თანადამფუძნებელი, მედიის უფლებების სფეროში ცნობილი ექსპერტი ალესგარ მამადლი. ის სპეციალურმა ჯგუფმა შავი ნიღბებით დააკავა ბაქოს ერთ-ერთი კლინიკის ავტოსადგომზე.
“მამადლის ბრალად ედება კონტრაბანდა. მას ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები აქვს – სწორ ნაწლავსა და პროსტატაზე სიმსივნე აქვს, რომელიც ქირურგიულ ჩარევას საჭიროებს. დღეს ის იმ დროს დააკავეს, როცა ბიოფსიაზე მიდიოდა“, – თქვა ადვოკატმა აგილ ლაიჩმა.
იმავე დღეს, პლატფორმ III რესპუბლიკის გამგეობის წევრი რუსლან იზეთლი დააკავეს ბაქოს ხატაის რაიონის პოლიციის სამმართველოს წინ, სადაც იგი სხვა კოლეგებთან ერთად მივიდა 6 მარტს დაკავებულთა ბედის გასაგებად.
მორიგი ჩხრეკა
მოგვიანებით ალესკერ მამადლისა და რუსლან იზეტლის ბინებში ჩხრეკა ჩატარდა.
ალასგარ მამადლის ბინაში ჩხრეკისას 60 ათასი ევრო აღმოაჩინეს. მისი ოჯახის ახლობლის თქმით, თანხა მას არ ეკუთვნოდა და „პოლიციელებმა ჩაუდეს“.
მამადლი ამჟამად ქალაქ ბაქოს პოლიციის მთავარ სამმართველოში იმყოფება.
ჩხრეკისას რუსლან იზეთლისგანაც ამოიღეს თანხა. ამასთან, მისი მეუღლე გუნელ მანაფლი, რომელიც ტელეკომპანია Toplum TV-ის წამყვანია, ცალკე ოთახში იყო იზოლირებული და ჩხრეკის პროცესი ვერ ნახა. ისიც ამბობს, რომ მათ ბინაში ფული პოლიციელებმა “ჩადეს.”
მამადლი და იზეთლი ეჭვმიტანილები არიან კონტრაბანდაში, რომელიც ჩადენილია ადამიანთა ჯგუფის მიერ წინასწარი შეთქმულებით.
Toplum TV-ის საქმეზე უკვე ხუთი დაკავებულია
8 მარტს ასევე გაიმართა არაერთი სასამართლო პროცესი ტელეკომპანია Toplum TV-ის თანამშრომლების საქმეებზე. ბაქოს ხატაის რაიონულმა სასამართლომ საქმეზე ხუთი ბრალდებულის – აკიფ გურბანოვის, ილკინ ამრახოვის, რამილ ბაბაევის, მუშფიგ ჯაბარისა და ალი ზეინალის მიმართ აღკვეთის ღონისძიების სახით 4 თვიანი წინასწარი პატიმრობა გამოიყენა. ფარიდ ისმაილოვი და ელმირ აბასოვი კი “პოლიციის ზედამხედველობის ქვეშ” გაათავისუფლეს.
ყველას ბრალი წაუყენეს კონტრაბანდის მუხლით. ადვოკატებმა განაცხადეს, რომ აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სისხლის სამართლის კოდექსის 206.3.2 (კონტრაბანდის) მუხლებით მათ ხუთიდან რვა წლამდე თავისუფლების აღკვეთა ემუქრებათ.
დაკავებულთა ადვოკატები სასამართლოს გადაწყვეტილების გასაჩივრებას აპირებენ. მათივე თქმით, დაკავებულებზე ხორციელდება მუდმივი ფსიქოლოგიური ზეწოლა.
საერთაშორისო საზოგადოების რეაქცია
ეუთოს წარმომადგენელმა მედიის თავისუფლების საკითხებში ტერეზა რიბეირომ შეშფოთება გამოთქვა აზერბაიჯანში დამოუკიდებელი ონლაინ მედიის, Toplum TV-ის თანამშრომლების დაკავების გამო.
“აზერბაიჯანში მედიის განმეორებითი დარბევა ღრმად შემაშფოთებელია“, – თქვა რიბეირომ ეუთოს ვებსაიტზე გამოქვეყნებულ განცხადებაში. მისი განმარტებით, ჟურნალისტებს უნდა შეეძლოთ თავიანთი სამუშაოს შესრულება “შურისძიების შიშის” გარეშე.
„მოვუწოდებ ხელისუფლებას პატიმრობიდან გაათავისუფლოს მედიის ყველა დაკავებული თანამშრომელი. ეუთოს წევრმა ყველა სახელმწიფომ აიღო ვალდებულება, ხელი შეუწყოს მედიისთვის უსაფრთხო სამუშაო გარემოს და ჟურნალისტების უსაფრთხოებას“, – ხაზგასმით აღნიშნა რიბეირომ.
ევროკავშირმა ასევე გააკრიტიკა თავდასხმა ინტერნეტ ტელევიზიაზე და პლატფორმა III რესპუბლიკაზე.
“ჩვენ ვაკვირდებით სიტუაციას ჟურნალისტებისა და აქტივისტების ახალი დაკავებების ირგვლივ.
ევროკავშირი მოუწოდებს აზერბაიჯანის ხელისუფლებას, უზრუნველყოს გამოხატვის თავისუფლება, მათ შორის თავისუფალი და შეუფერხებელი სივრცე დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკისთვის, მისი საერთაშორისო ვალდებულებების შესაბამისად“, – განაცხადა ევროკავშირის საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკის წარმომადგენელმა პიტერ სტანომ.
გერმანიის საგარეო საქმეთა სამინისტროს სამხრეთ კავკასიის, მოლდოვისა და ცენტრალური აზიის საკითხებში კოორდინატორი რობინ ვაგნერი აზერბაიჯანში ჟურნალისტების დაკავებას პლატფორმა X-ზე გამოეხმაურა.
“ღრმად შეშფოთებული ვარ Toplum TV-ის ჟურნალისტებისა და აქტივისტების დაკავებით აზერბაიჯანში. დამოუკიდებელი მედია და სამოქალაქო საზოგადოება უნდა იყოს დაცული“, – წერს ვაგნერი.
საფრანგეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ 8 მარტს გაავრცელა განცხადება, სადაც დაგმო მთავრობის რეპრესიები მედიისა და სამოქალაქო აქტივისტების მიმართ.
“საფრანგეთი ღრმად შეშფოთებულია აზერბაიჯანში ბოლოდროინდელი დაპატიმრებების ტალღით, რომელიც კვლავ მიმართულია სამოქალაქო საზოგადოებისა და დამოუკიდებელი მედიის წარმომადგენლებზე.
მოვუწოდებთ აზერბაიჯანს, პატივი სცეს ადამიანის ფუნდამენტურ უფლებებს – განსაკუთრებით სიტყვისა და პრესის თავისუფლებას – თავისი საერთაშორისო ვალდებულებების შესაბამისად და გაათავისუფლოს ის ადამიანები, რომლებიც უკანონოდ დააკავეს.“ – ნათქვამია განცხადებაში.
თავის მხრივ, აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ პარიზის ამ ბრალდებებს “უსაფუძვლო“ უწოდა და ქვეყნის “შიდა საქმეებში ჩარევად“ მიიჩნია.
