სკანდალი აფხაზეთში სახელმწიფო შესყიდვებში შესაძლო ქურდობის გამო
სკანდალი აფხაზეთში
სახელმწიფო ენერგეტიკული საწარმო “ჩერნომორენერგოს” აღჭურვილობისა და მასალების შეძენისას ათეულობით მილიონი რუბლი მოიპარეს, განაცხადა აფხაზეთის ოპოზიციის ლიდერმა ადგურ არძინბამ. პრეზიდენტმა ასლან ბჟანიამ სამართალდამცავ უწყებებს დაავალა, შეამოწმონ, იყო თუ არა მსგავსი ფაქტები სახელმწიფო შესყიდვებში.
ადგურ არძინბა სპეციალურად მოწვეულ პრესკონფერენციაზე მისი სიტყვების დამადასტურებელი დოკუმენტებით მივიდა. ეს არის მთავრობის მიერ დამტკიცებული ხარჯთაღრიცხვა, რომელიც შემდგომში გამოყენებული იქნა საჭირო მასალებისა და აღჭურვილობის შესაძენად ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურისთვის.
თავდაპირველად, ეს დოკუმენტები არ იყო საჯარო და ფაქტობრივად, მათი გასაიდუმლოება ხდებოდა. ადგურ არძინბას თქმით, მან ისინი “სახელმწიფო უწყებებში მომუშავე პატიოსანი ადამიანების” წყალობით მოიპოვა.
- მოსაზრება: ენერგოკრიზისი აფხაზეთში ვერ გადაიჭრება, სანამ ქსელში კერძო ბიზნესს არ დაუშვებენ
- აფხაზეთი ემზადება მიიღოს კანონი არასამთავრობო ორგანიზაციების “უცხოელ აგენტებად” გამოცხადების შესახებ
ოპოზიციის ლიდერის თქმით, “ჩერნომორენერგო” იძულებული გახდა დაედო ხელშეკრულება ყველა ამ აღჭურვილობის შესყიდვაზე გაანგარიშებით მითითებულ ფასებში.
„მაგალითად, ხარჯთაღრიცხვაში მითითებულია ე.წ. „კუთხე“, რომელიც აფხაზეთში დაახლოებით 260 რუბლი [დაახლოებით 4.30 დოლარი] ღირს, ამ დოკუმენტში კი მისი ფასი 514 რუბლია [დაახლოებით 8.5 დოლარი]“, – ამბობს არძინბა.
მის მიერ გამოთქმულ შეფასებაში სულ 70 პუნქტია. თითოეულ მათგანზე, არძინბას თქმით, ფასი ერთნახევარჯერ, ორჯერ და ზოგჯერ სამჯერ მეტია:
„აჭგუარას ხაზზე, უბედური შემთხვევის გამო, რომლის გამოც მთელი ქვეყანა ელექტროენერგიის გარეშე დარჩა, შეძლეს ფასების მინიმუმ 30 პროცენტით გაზრდა. ეს არის 30-40 მილიონი რუბლი [დაახლოებით $500-700 ათასი] დღგ-ს გარეშე. და თუ გავითვალისწინებთ, რომ ყველაფერი, რაც რუსეთიდან არის მიწოდებული, უნდა იყოს დღგ-ს მინუს 20 პროცენტი, მაშინ ზოგადად 50 მილიონზე [დაახლოებით 800 000 აშშ დოლარი] ავალთ“.
მაღალი ძაბვის ხაზზე „აჭგუარა“ ავარია ოქტომბრის ბოლოს მას შემდეგ მოხდა, რაც ეკონომიკის მინისტრმა ქრისტინა ოზგანმა სადენების გამოცვლის სარემონტო სამუშაოების დასრულება ოფიციალურად დაადასტურა. “აჭგუარას” შეკეთების მთელი პროექტისთვის ქვეყნის ბიუჯეტიდან 100 მილიონ რუბლზე ცოტა მეტი [დაახლოებით 1,5 მილიონი დოლარი] გამოიყო.
პრეზიდენტმა ასლან ბჟანიამ დაიბარა ძალოვანი სტრუქტურების ხელმძღვანელები და 15 დღე მისცა ოპოზიციის მიერ მიწოდებული ინფორმაციის საგულდაგულოდ გადამოწმებისთვის.
ენერგეტიკის ინდუსტრიის კურატორი, ვიცე-პრემიერი და ეკონომიკის მინისტრი ქრისტინა ოზგანი, რომელიც გაფლანგვაში ეჭვმიტანილებს შორის პირველია, ახლა მოსკოვში მოლაპარაკებებს აწარმოებს, მაგრამ პირობას დებს, რომ დაბრუნებისთანავე კომენტარს გააკეთებს სახელმწიფო საინფორმაციო სააგენტო Apsnypress-ისთვის ყველა ბრალდებაზე.
მანამ სანამ სამართალდამცავი ორგანოები დაიწყებენ იმის გარკვევას, ჩადენილია თუ არა კონკრეტული დანაშაული, სოციალურ ქსელებში უკვე მიმდინარეობს „სახალხო გამოძიება“.
მაგალითად, პოპულარული ბლოგერი Leuan Lagulaa ამბობს, რომ იგი ცდილობდა დამოუკიდებლად დაედგინა დოკუმენტში მითითებული “დამიწების დამჭერი ZPS-100-3V” საბაზრო ღირებულება.
„450 ცალი ეს დამჭერი ქვეყანას 284 000 რუბლი [დაახლოებით 4700 დოლარი] დაუჯდა. თითოეული მათგანი ღირდა 632,52 რუბლი [დაახლოებით $10,4]. მაგრამ მე ვიპოვე ის 123 რუბლიდან 200 რუბლამდე [დაახლოებით $3]. საერთო ჯამში, 450 ცალზე, მაქსიმუმ 90 ათასი რუბლი [დაახლოებით 2,5 ათასი დოლარი] დახარჯეს და არა 284 ათასი“, – უზიარებს ის თავის აღმოჩენას სოცქსელების მომხმარებლებს.
ადვოკატმა საიდ გეზერდავამ ყურადღება გაამახვილა არა ქურდობის ცალკეულ შემთხვევაზე, არამედ თავად შესყიდვების სისტემაზე, რაც ამგვარ ქურდობას შესაძლებელს ხდის:
„ჩვენ გვაქვს სასტიკად მოძველებული კანონმდებლობა სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ. მთავარი დოკუმენტი „სახელმწიფო საჭიროებისთვის პროდუქციისა და საქონლის მიწოდების შესახებ“ 1994 წელს იქნა მიღებული და მას შემდეგ მასში ცვლილებები არ შესულა. არც კი არის საჭირო იმის ახსნა, თუ რამდენად მოძველებულია ეს დოკუმენტი. დაახლოებით შვიდი წლის წინ იყო მინისტრთა კაბინეტის დადგენილების პროექტის განხილვა სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ, ასეთი ინიციატივა რთული გასატარებელი აღმოჩნდა და ეს დოკუმენტი დაივიწყეს“.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო