საპატრიარქომ ყველაფერი წაგვართვა - ვინ არის ქალი, რომელიც მეუფე იაკობს დაუპირისპირდა და რა ხდება ბოდბეში
გუშინ, ბოდბის წმინდა ნინოს ეკლესიაში ქადაგებისას, ბოდბელ ეპისკოპოსს, წმინდა სინოდის წევრს, მეუფე იაკობს ადგილობრივი მკვიდრი ანა ხუნაშვილი დაუპირისპირდა.
ხუნაშვილი 5 ივლისს განვითარებულ მოვლენებს გამოეხმაურა, როდესაც საპატრიარქოს მოწოდებით აგრესიული ჯგუფები ჟურნალისტებსა და სამოქალაქო აქტივისტებს ფიზიკურად გაუსწორდნენ. 11 ივლისს კი, ერთ-ერთი დაზარალებული, TV პირველის ოპერატორი ლექსო ლაშქარავა სახლში გარდაცვლილი იპოვეს.
______________________________________________________________________________
- საპატრიარქოს კაპიტალი. რა ქონებას ფლობს ყველაზე გავლენიანი ინსტიტუტი საქართველოში?
- დასავლეთი თუ რუსეთი? საით მიჰყავს ქვეყანა ქართულ ეკლესიას
- კორონავირუსი და ბოლო ჟამის ეკლესია. საუბარი გია ნოდიასთან და ბექა მინდიაშვილთან
- ბათუმელი მუსლიმები: ბრძოლა მეჩეთისთვის
______________________________________________________________________________
ხუნაშვილმა სასულიერო პირს და ზოგადად სამღვდელოებას ბრალი დასდო 5 ივლისს მომხდარი მოვლენების პროვოცირებაში, შუღლისა და სიძულვილის გაღვივებაში.
მისი თამამი გამოსვლა ჟურნალისტებმა გადაიღეს. ის მალევე გახდა ვირუსული, გავრცელდა სოციალურ ქსელში და განხილვის მთავარ თემად იქცა.
ქვეყანაში, სადაც ეკლესია ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი და გავლენიანი ინსტიტუციაა, ხოლო პატრიარქს მოსახლეობის 80 პროცენტიანი მხარდაჭერა აქვს, მსგავსი საჯარო პროტესტი ეკლესიის კედლებში იშვიათობაა.
___________________________________
„სად იყავით თქვენ? სად იყო საპატრიარქო? კარგად მოიქცნენ საპატრიარქოს წევრები? მემგონი ეს ქადაგება არ არის, ეს ერის უკან სვლაა. მოდით, ჩამქოლეთ ახლა ყველამ. რა გინდათ ჟურნალისტებისგან, რა გინდათ ამ ადამიანებისგან? ეს არ არის ქადაგება, ეს არ არის სიყვარულისკენ სწრაფვა, ეს არ არის ნამდვილი მართლმადიდებლობა”, – მიმართა ანა ხუნაშვილმა მეუფე იაკობს.
თავის მოკლე შეპასუხებაში მეუფე იაკობის მიმართ, ანა ხუნაშვილმა სოფელ ბოდბეში განვითარებული მოვლენებიც ახსენა. მან თქვა, რომ სასულიერო პირები ბიზნესით არიან დაკავებული და სოფელს მიწებს ართმევენ:
„თუნდაც აქ რაც ხდება, ამ სოფელში [ბოდბეში], სოფელი აღარ არის. ეს მიწასთან გასწორებაა ყველაფრის, მეტი არაფერი. ეს არის ბიზნესი. ხალხს მიწები წაართვეს, ყველაფერი წაართვეს. რისი გულისთვის? დიახ, მართლა ყარს საპატრიარქო… რად გინდათ ამდენი ჰექტრობით მიწები, დაქირავებული შრომა… შპს-ა ეს, მეტი არაფერი”.
რა ხდება ბოდბეში?
სოფლები ზემო ბოდბე და ქვემო ბოდბე კახეთში, სიღნაღის მუნიციპალიტეტშია.
ბოდბე ისტორიული ადგილია. გადმოცემის თანახმად, აქ არის საქართველოში ქრისტიანობის შემომტანი ქალის, წმინდა ნინოს საფლავი. აქვე ფუნქციონირებს ბოდბის დედათა მონასტერი, სადაც მონაზვნები ცხოვრობენ.
ბოდბის მონასტერი რამდენიმე ჰექტარზე გაშლილი ტერიტორიაა. ადგილობრივების თქმით, ხელისუფლების დახმარებით, დედათა მონასტრის წინამძღვარი, იღუმენია თეოდორა და ასევე ბოდბის ეპარქიის მთავარეპისკოპოსი იაკობი წლებია ადგილობრივ მოსახლეობას ავიწროებენ – ართმევენ მიწებს და მონასტრის ქონებას ზრდიან.
მაგალითად, მედიისთვის კარგად არის ცნობილი 63 წლის თამაზ გორელიშვილის ისტორია. გორელიშვილი ქედელის დასახლების მცხოვრებელია, რომელმაც ერთ დღეს აღმოაჩინა, რომ მისი მამა-პაპისეული ნაკვეთი მონასტერმა მიითვისა, ხოლო იქ მდგარი ასწლოვანი კაკლის ხეები სრულად გაიჩეხა:
„მივედი და რასა ვხედავ, სულ გადაჩეხილი დამხვდა ჩემი კაკლის ხეები. ასი ძირი კაკალი მედგა, ვაშლები, ყველანაირი ხეხილი. პაპისა და მამის ადგილი იყო, იმ დროინდელი აღმასკომის დადგენილებაც კი მაქვს, რომ ჩემია, მაგრამ არ გამიფორმეს ეს მიწა. წადი დედაოსთან გაარკვიეო მითხრეს. დედაომ კიდე არ მომცა მიმართვა. თურმე ჩაფიქრებული ჰქონია, რომ ეგ ადგილები უნდა აგვახიოს”, – ჰყვება გორელაშვილი.
ანა ხუნაშვილიც სოფელ ქედელიდანაა. მისი ოჯახიც ერთ-ერთია იმ დაზარალებული ოჯახებიდან, რომელთაც საპატრიარქომ სასოფლო-სამეურნეო მიწები წაართვა.
ხუნაშვილის მეუღლეს, გოდერძი გორდეზიანს, მიწის ნაკვეთი იჯარით ჰქონდა აღებული, შემდეგ სახელმწიფომ მას მიწის პრივატიზება შესთავაზა, პრივატიზებიდან რამდენიმე თვეში კი ეს დოკუმენტი ბათილად ცნეს და გორდეზიანის ოჯახს მიწა ჩამოართვეს.
ამ შემთხვევას არასამთავრობო ორგანიზაცია “სოციალური სამართლიანობის ცენტრი” სწავლობდა.
„დასაბუთებაც კი ვერ ვნახეთ სახელმწიფოს მხრიდან, თუ რა იყო ამ დოკუმენტის ბათილად ცნობის საფუძველი. მით უმეტეს მაშინ, როდესაც სახელმწიფომ თავად შესთავაზა პრივატიზება. ახლა ეს მიწა საპატრიარქოს საკუთრებაშია და ეს ადამიანი დარჩა მიწის ნაკვეთისა და ყოველგვარი კომპენსაციის გარეშე,“ – ამბობს “სოციალური სამართლიანობის ცენტრის” იურისტი ქეთი ჩუთლაშვილი.
საინფორმაციო ვებ-გვერდის “პუბლიკას” დირექტორი და ჟურნალისტი ზურაბ ვარდიაშვილი, რომელმაც ბოდბის თემაზე იმუშავა, JAMnews უყვება, რომ მსგავსი პრაქტიკა წლებია გრძელდება:
„ეს ახალი ამბავი არ არის. ბოდბის მოსახლეობა წლებია აპროტესტებს მიწების ჩამორთმევას, მაგრამ უშედეგოდ იბრძვიან. ყოფილა გარჩევები, კანონიერი ქურდების ჩარევა, ხელისუფლებისგან ზეწოლა და საბოლოო ჯამში მაფიოზური, სახელისუფლებო და საეკლესიო ტერორის შედეგად, ადამიანები ლუკმაპურის გარეშე რჩებიან“, – ამბობს ზურაბ ვარდიაშვილი.
მისი თქმით, ვითარება განსაკუთრებით მას შემდეგ გართულდა, რაც ბოდბის მონასტრის წინამძღოლი დედა თეოდორა გახდა. იმავეს ამბობს იაკობთან საუბარში ანა ხუნაშვილიც.
“დედა თეოდორა, რომელიც ბოდბის მონასტერს განაგებს, ბიზნესისა და ქონების მოხვეჭისაკენ მიდრეკილი ადამიანი აღმოჩნდა. ის დაახლოებულია ადგილობრივ ხელისუფლებასთან და მათი დახმარებით მიწები, რომლებიც რეესტრში არ არის დარეგისტრირებული, მონასტრის საკუთრებაში გადადის”, – ამბობს ვარდიაშვილი.
წარსულში საქართველოში ნაკვეთების ლეგალური რეგისტრაცია
პრაქტიკულად არასოდეს ხდებოდა. ადგილობრივი მოსახლეობა საუკუნეების მანძილზე მემკვიდრეობით ფლობდა და განკარგავდა წინაპრების შეთანხმების საფუძველზე განაწილებულ (ან გადანაწილებულ) მიწის ნაკვეთებს. დღემდე ქვეყანაში პრობლემად რჩება მიწის რეგისტრაცია, რაც გართულებულ პროცედურებს უკავშირდება, ამიტომ დღემდე ბევრია კერძო მიწის ნაკვეთი, რომელიც არ არის გატარებული რეესტრში.
ბოდბის მონასტრის გარშემო, ქედელის დასახლებაშიც მრავლად იყო ასეთი მიწა, რომელიც ადგილობრივებს ბებია-პაპებისაგან გადაეცათ.
სრულიად მოულოდნელად კი ეს მიწები საპატრიარქოს საკუთრებაში აღმოჩნდა.
„ასეთი მიწები, რომელიც რეგისტრირებული არ არის, სახელმწიფოს აუქციონზე გამოაქვს და საპატრიარქო მათ სიმბოლურ ფასად ყიდულობს. მესაკუთრეს, ამ მიწის გაყიდვის არანაირი სურვილი არ აქვს, მაგრამ ერთ დღესაც მათი მიწა საპატრიარქოს მფლობელობაშია.“ – გვიყვება ზურაბ ვარდიაშვილი.
ეს არის ვიდეო, რომელიც “პუბლიკამ” სოფელ ქედელიდან გასულ წელს მოამზადა:
ქეთი ჩუთლაშვილის თქმით, ზოგ შემთხვევაში საპატრიარქომ გზაც კი მიითვისა, რომელზეც სოფელში ადამიანები გადაადგილდებოდნენ, რის შედეგადაც მეზობლად მცხოვრებ მოქალაქეებს ერთმანეთთან მიმოსვლა შეეზღუდათ. ზოგ ოჯახს კი, მისი თქმით, საკარმიდამო მიწის ნაკვეთიც შეუმცირდა.
ზურაბ ვარდიაშვილის განმარტებით, მეტი მიწა მონასტერს ბიზნესისთვის და გამდიდრებისთვის სჭირდება. ბოდბე ქვეყანაში რელიგიური ტურიზმის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ცენტრია, რომელიც მუდმივად სავსეა ტურისტებითა და მლოცველებით.
„მათ შექმნეს ბრენდი, ბიზნესი და ახლა მეტი და მეტი ტერიტორია სჭირდებათ„ – ამბობს ვარდიაშვილი.
თამაზ გორელიშვილის ასწლოვანი კაკლების ადგილას ახლა კობოსტო და ლობიოა დარგული.
მოჭრილი ხეები, გორელიშვილის თქმით, საპატრიარქომ შეშად ჩააბარა, მოსავალს კი თბილისში, სხვადასხვა მაღაზიებში ჰყიდის.
„შვილივით ვუვლიდი ჩემს კაკლის ხეებს. რომ მივედი და ვნახე დაჩეხილი, ცხარე ცრემლით ვტიროდი. დავიწყე ამ ხალხის იქიდან გამოყრა. მოვიდა პოლიცია. მე ვაჩვენე ჩემი საბუთი და მითხრეს, ჩვენ არაფრის უფლება არ გვაქვს და ძმურად, შეეგუე ამ ამბავსო. მე ოჯახს მაგით ვინახავდი, კარტოფილი და ბადრიჯანი მომყავდა. ეგ იყო ჩემი შემოსავალი და აი ასე დამღუპეს ამ მაგრად მორწმუნე ხალხმა.“
______________________________________________________________________________
● საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის კაპიტალი საბჭოთა კავშირის დაშლის მომენტიდან დღემდე შეუჩერებლად იზრდება.
● საპატრიარქო დღეს ფლობს და განაგებს 62,7 კვადრატულ კილომეტრზე მეტ მიწას, რაც თითქმის ქალაქ ბათუმის ფართობს უტოლდება.
● მიწების 96 პროცენტი საპატრიარქომ სახელმწიფოსა და კერძო პირებისგან საკუთრებაში და დროებით სამართავად უსასყიდლოდ მიიღო.
● 2002 წლიდან დღემდე საპატრიარქოსთვის ცენტრალური და ადგილობრივი ბიუჯეტებიდან გადარიცხულია 285 მილიონ ლარზე მეტი.
● ქართული ეკლესიის სათავეშია სინოდის 47 წევრი, რომელთაგან 41-ი ჩართულია საპატრიარქოს ბიზნეს საქმიანობაში. სინოდის წევრთა უმრავლესობა სოლიდური ქონების მფლობელია.
● 2017 წლის მონაცემებით, საპატრიარქოს 40 ბიზნეს-კომპანია აქვს, 4 სხვა კომპანიაში წილი და 105 არასამთავრობო ორგანიზაცია.
● საპატრიარქოს ბიზნეს და არასამთავრობო საქმიანობის მთავარი მიმართულებაა განათლების სფერო. თუმცა, ნავთობის იმპორტიორი და ალკოჰოლის მწარმოებელი კომპანიებიც აქვთ.
