სამხედრო დახმარება და რეფორმები. რაზე შეთანხმდნენ უკრაინისა და აშშ-ის პრეზიდენტები
ზელენსკი და ბაიდენი თავდაცვის სფეროში დახმარებასა და უკრაინაში რეფორმების გატარებაზე შეთანხმდნენ
2021 წელს აშშ უკრაინას 463 მილიონ დოლარს გამოუყოფს დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებების მხარდამჭერი პროგრამებისთვის, ასევე, 60 მილიონ დოლარს, უსაფრთხოების სფეროში დასახმარებლად, მათ შორის, შეიარაღებისთვის. ასეთია აშშ-ში უკრაინის პრეზიდენტის, ვოლოდიმირ ზელენსკის ვიზიტისა და მისი პრეზიდენტ ჯო ბაიდენთან შეხვედრის მთავარი შედეგები.
„ნორმალური კაცური საუბარი“
როგორც აშშ-ის პრეზიდენტმა მოლაპარაკებების დაწყებისას განაცხადა, „ამერიკის შეერთებული შტატები რუსეთის აგრესიის ფონზე, კვლავინდებურად მტკიცედ უჭერს მხარს უკრაინის სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას“.
მან ასევე აღნიშნა, რომ უკრაინის ევროატლანტიკური მისწრაფებების მხარდაჭერა კვლავინდებურად ურყევია და იმედი გამოთქვა, რომ ისევ ექნება უკრაინაში ვიზიტის შესაძლებლობა.
ორმხრივი შეხვედრის შემდეგ, პრეზიდენტების ერთობლივი პრესკონფერენცია არ გამართულა, მის შედეგებთან დაკავშირებით ჟურნალისტებთან კომენტარი ვოლოდიმირ ზელენსკიმ გააკეთა.
- ნავალნი, უკრაინა, კიბერთავდასხმები – რაზე ისაუბრეს ბაიდენმა და პუტინმა პირველი ოფიციალური შეხვედრისას
- კაპიტულაცია თუ დიდი ხნის ნანატრი მშვიდობა? რას დათანხმდა უკრაინა
როგორც უკრაინული ტელეკომპანია „გრომადსკოე“ იტყობინება, ზელენსკიმ აღნიშნა, რომ შეხვედრაზე პრეზიდენტებმა დიდი დრო დაუთმეს ნატოს თემას. მართალია აშშ-მა უკრაინისთვის წევრობის მინიჭების მხარდაჭერა გამოხატა, კონკრეტული ვადები არ დასახელებულა.
როგორც პრეზიდენტი აღნიშნავს, ცალკე განიხილებოდა ენერგეტიკული უსაფრთხოების საკითხები. უკრაინისთვის მნიშვნელოვან თემად რჩება „ჩრდილოეთი ნაკადი 2“-ის გაზსადენის საკითხი, რომელიც რუსეთიდან გერმანიას უკრაინის გვერდის ავლით უკავშირდება. რაც მოსკოვს უკრაინისთვის გაზის მიწოდების თემით მანიპულირების შესაძლებლობას აძლევს.
ზელენსკის თქმით, პრეზიდენტი ბაიდენი პირადად იძლევა გარანტიას, რომ თუკი რუსეთის ან „ჩრდილოეთის ნაკადი 2“-ის სხვა წევრების მხრიდან მოხდება შეთანხმების რაიმე სახით დარღვავა, რომელიც საფრთხეს შეუქმნის უკრაინას, აშშ სანქციებს დააწესებს რუსული გაზსადენის წინააღმდეგ.
ასევე, მისი თქმით, განიხილეს თავდაცვის სფეროში დახმარების საკითხები, აგრეთვე, ისაუბრეს შავი ზღვის სანაპიროს უსაფრთხოების თემაზეც. ამ საკითხებზე ქვეყნები მომავალშიც გააგრძელებენ მომავალში მუშაობას.
ზელენსკის თქმით, საუბარი შეეხო ყირიმს, დეოკუპაციისა და ტყვეების გათავისუფლების საკითხებსაც.
„ის, რომ ერთი საათის ნაცვლად შეხვედრა ორ საათს გაგრძელდა, იმაზე მეტყველებს, რომ მხარეები მართლაც დაინტერესებული არიან დიალოგითა და შედეგებით. მიმაჩნია, რომ საერთო ჯამში ნორმალური, პროდუქტიული შეხვედრა იყო, არა მუდმივად „მზიან“ ატმოსფეროში, მაგრამ ნორმალური, მამაკაცური საუბარი შედგა“, – განაცხადა ზელენსკიმ.
ერთობლივი განცხადება
შეხვედრის შემდეგ, ბაიდენისა და ზელენსკის ერთობლივი განცხადება გამოქვეყნდა მის შედეგებთან დაკავშირებით, რომელიც რამდენიმე მნიშვნელოვან საკითხს შეიცავს:
რუსეთის აგრესიის წინააღმდეგ მოქმედება. აშშ-მ აღნიშნა, რომ არასოდეს აღიარებს ყირიმის ანექსიას და კიდევ ერთხელ დაადასტურა კონფლიქტის მოგვარების საერთაშორისო ძალისხმევის სრული მხარდაჭერა.
განცხადებაში ნახსენებია თავდაცვისა და თავდაცვითი მრეწველობის სფეროებში რეფორმების განხორციელების მიზნით ქვეყნებს შორის ახალი ჩარჩო შეთანხმება, თანამშრომლობის გაღრმავება ისეთ სფეროებში, როგორიცაა შავი ზღვის უსაფრთხოება, კიბერუსაფრთხოება, სადაზვერვო ინფორმაციის გაცვლა და რუსული აგრესიის წინააღმდეგ მოქმედება.
ასევე, ნახსენებია 60 მილიონი დოლარის ოდენობის დახმარება, რომელიც სარაკეტო კომპლექსი „ჯაველინებისა“ და სხვა თავდაცვითი ლეტალური იარაღის მიწოდებას ითვალისწინებს.
აშშ-მა მხარი დაუჭირა უკრაინის უფლებას გაწევრიანდეს ნატოსა და ევროკავშირში.
სასამართლო სისტემის რეფორმა და კორუფციასთან ბრძოლა. უკრაინა პირობას დებს, რომ მოახდენს თავისი სასამართლო სისტემის საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკის შესაბამისად რეფორმირებას.
ადამიანის უფლებები. ამერიკის შეერთებული შტატების მხარდაჭერით, უკრაინა პირობას დებს, რომ გააგრძელებს ადამიანის უფლებების, სამოქალაქო და ფუნდამენტური თავისუფლებების პატივისცემის განმტკიცებას საერთაშორისო სტანდარტებისა და ვალდებულებების შესაბამისად, ასევე, რასიზმთან, ქსენოფობიასთან, ანტისემიტიზმთან, ლგბტქ თემის დისკრიმინაციის წინააღმდეგ ბრძოლას.
ინვესტიციები და რეფორმები. 2021 წელს აშშ უკრაინისთვის რეფორმების მხარდასაჭერად 463 მილიონი დოლარის გამოყოფას გეგმავს. აღნიშნულია, რომ 2014 წლიდან ამისათვის თითქმის 2 მილიარდი დოლარია გამოყოფილი.
უკრაინა და შეერთებული შტატები აპირებენ თანამშრომლობის გაძლიერებას ერთობლივი ენერგეტიკული და კლიმატური მიზნების მისაღწევად, ენერგეტიკისა და კლიმატის საკითხებზე სტრატეგიული დიალოგის გააქტიურებით. მხარეებმა დაადასტურეს თავისი განზრახვა, 2030 წლამდე მიაღწიონ სათბური გაზების ემისიების ამბიციურ შემცირებას.
„ჩრდილოეთი ნაკადი 2“-ის გავლენის წინააღმდეგ მოქმედება. აშშ პირობას დებს, რომ არ დაუშვებს კრემლის მიერ ენერგეტიკის გეოპოლიტიკურ იარაღად გამოყენებას. უკრაინისა და აშშ-ის მთავრობები აგრძელებენ ძალისხმევას, გაზარდონ უკრაინისთვის გაზის მიწოდების შესაძლებლობა დივერსიფიცირებული წყაროებიდან.
COVID-19-თან ბრძოლა. აშშ აპირებს უკრაინას დამატებითი დახმარება აღმოუჩინოს, მათ შორის, ვაქცინის შესანახი სისტემის ცივი ჯაჭვის მხარდაჭერითა და COVID-19-თან დაკავშირებული დამატებითი 12.8 მილიონი დოლარის გამოყოფით.
ჰუმანიტარული დახმარება. აშშ-ის ხელისუფლება უკრაინას დამატებით 45 მილიონი დოლარის ჰუმანიტარულ დახმარებას გამოუყოფს იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც დონბასში ომის შედეგად დაზარალდნენ.
თავდაცვის შესახებ სტრატეგიული შეთანხმება
კიევში განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებენ დოკუმენტს, რომელსაც ხელი მოეწერა ვიზიტის მიმდინარეობისას ორი ქვეყნის თავდაცვის მინისტრებს შორის – სტრატეგიული თავდაცვის ჩარჩო შეთანხმება. ის შავი ზღვის ქვეყნებს შორის თანამშრომლობის გაღრმავებას, კიბერუსაფრთხოებასა და დაზვერვას ითვალისწინებს.
როგორც შეხვედრის დროს აშშ-ის თავდაცვის მდივანმა ლოიდ ოსტინმა განაცხადა, დოკუმენტი ითვალისწინებს თანამშრომლობის გაძლიერებას, რათა უკრაინას რუსეთის აგრესიის წინააღმდეგ ბრძოლაში დაეხმაროს.
კერძოდ, ის ითვალისწინებს თავდაცვით-სამრეწველო რეფორმების დანერგვას, რათა ხელი შეუწყოს უკრაინის მისწრაფებებს ნატოსკენ და გააღრმავოს უსაფრთხოების სფეროში თანამშრომლობა.
„მე და მინისტრი დღეს ასევე ხელს ვაწერთ შეთანხმებას კვლევების, განვითარების, ტესტირებისა და შეფასების სფეროში მიმდინარე პროექტებზე, რათა უზრუნველყოფილი იყოს ერთობლივი ბაზის შექმნა სამხედრო-ტექნიკური თანამშრომლობისა და იარაღის სისტემების პროექტებისათვის“, – აღნიშნა ოსტინმა.
მან ასევე ახსენა აშშ-ის პრეზიდენტ ჯო ბაიდენის დავალება, გამოუყოს უკრაინას დამატებითი 60 მილიონი დოლარი პენტაგონის სახსრებიდან უსაფრთხოების სფეროში დასახმარებლად. კერძოდ, ფული განკუთვნილი იქნება ამერიკული სარაკეტო კომპლექსი „ჯაველინებისა“ და სხვა ტიპის შეიარაღების შესაძენად.
ზელენსკიმ შეთანხმებას „აშშ-ის მხრიდან უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობისთვის, ნატოში გაწევრიანებისა და რუსეთის აგრესიის წინააღმდეგ ერთობლივად მოქმედებისთვის მნიშვნელოვანი მხარდაჭერა უწოდა“.
თეთრი სახლის განცხადებაში აღნიშნულია, რომ 2014 წლიდან აშშ-მა უკრაინულ შეიარაღებულ ძალებს 2.5 მილიარდი დოლარის დახმარება აღმოუჩინა, მათ შორის, მხოლოდ ამ წელს 400 მილიონი დოლარის.
