"როდესაც რუსეთის ტელევიზიაში ჟურნალისტებს დევნიდნენ, თქვენ დუმდით. ჰოდა, ახლა აღარავინ არის თქვენი მხარდამჭერი"
ფოტო: “ნოვაია გაზეტა”
სატვირთო მანქანების მძღოლები პირველად შეეცადნენ, პროტესტი გამოეხატათ მთავრობის პოლიტიკის წინააღმდეგ. პროტესტი 12-ტონიანი და უფრო დიდი წონის მანქანების ფედერალურ ტრასებზე მოძრაობისთვის გადასახადის შემოღების გადაწყვეტილებამ გამოიწვია. რამდენიმე ასეულმა მძღოლმა სცადა „მოსკოვისკენ შორეული რეისების მძღოლთა სვლა“ მოეწყო, რათა ხელისუფლებისთვის თავიანთი სავალალო მდგომარეობის შესახებ მოეთხროთ.
მაშინ არაფერი გამოვიდა. აქციამ მასობრივი ხასიათი არ მიიღო. მონაწილეები დააშინეს, და ისინი სახლებში დაბრუნდნენ.
გავიდა ერთი წელიწადი, და როგორც მარტის ბოლოს გაირკვა, შორი რეისების მძღოლებს დრო უქმად არ დაუკარგავთ. როგორც მეპროტესტეთა ერთ-ერთი ლიდერი ანდრეი ბაჟუტინი აღნიშნავს, ამჯერად გაფიცვაში, მთელი რუსეთის მასშტაბით, დაახლოებით მილიონი სატვირთოს მძღოლი მონაწილეობს.
პროტესტი ყველაზე მასობრივი და გაბედული ჩრდილოეთ კავკასიაში აღმოჩნდა. გაფიცულები არიან დაღესტნელი, ყაბარდო-ბალყარელი, ყარაჩაევო-ჩერქეზელი, და ჩრდილოელი ოსი მძღოლები.
2016 წელს, სხვა მოსკოველებთან ერთად, მოსკოვის გარეუბან ხიმკიში გაფიცული მძღოლებისთვის წყალს და დიზელის საწვავს მეც ვეზიდებოდი, და ბევრს ვესაუბრებოდი მათ. და აი, 2017 წლის აპრილში ჩრდილო ოსეთის სოფელ კარჯინში მომიხდა ყოფნა, სადაც სატვირთოს 100-ზე მეტი ადგილობრივი მძღოლია დაბანაკებული. ვისაუბრეთ.
რა შეიცვალა ამ წლის განმავლობაში?
ეკონომიკური მოთხოვნები ისევ ძველებურია. სატვირთოების მძღოლები უსამართლობად მიიჩნევენ გადასახადის გასამმაგებას: აქციზები, რომლებიც საწვავის ფასშია შესული (დაახლოებით $0.6 ლიტრი დიზელის საწვავი), ყოველკვირეული სატრანსპორტო გადასახადი (დაახლოებით $200), ახლა კიდევ ფედერალურ გზებზე გადაადგილების გადასახადი ($0.05-ზე მეტი კილომეტრზე)
განსაკუთრებული აღშფოთება გამოიწვია იმან, რომ ტრასებზე გადაადგილების გადასხადს აგროვებს არა სახელმწიფო, არამედ კერძო სტრუქტურა, რომელიც რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმირ პუტინის უახლოეს მეგობარს, არკადი როტენბერგს ეკუთვნის.
და სიახლე ნომერი ერთი: იმის გულუბრყვილო რწმენა, რომ პრეზიდენტმა პუტინმა უბრალოდ არ იცის, თუ რა ხდება ქვეყანაში, და საჭიროა, რომ აუცილებლად გააგებინონ მას სრული სიმართლე – ამგვარი გულუბრყვილობა აღარ არსებობს.
სიახლე ნომერი ორი: ისინი მიხვდნენ, რომ მათ მხოლოდ იმ შემთხვევაში გაუწევენ ანგარიშს, თუკი ყველანი სოლიდარულად დადგებიან.
და მართლაც დგანან, და უშუალო კავშირს ინარჩუნებენ დაღესტანთან, ყაბარდოსა და ინგუშეთთან, თან ინტერნეტით ადევნებენ თვალ-ყურს უფაში, პეტერბურგში, მოსკოვსა და ვორონეჟში მიმდინარე მოვლენებს.
და კიდევ, უნდა მოისმინოთ, თუ რა სიტყვებით აცილებენ მძღოლები თავიანთ კოლეგებს, რომლებმაც გაფიცვას მხარი არ დაუჭირეს, და ტრასებზე გვერდით ჩაიქროლებენ ხოლმე. „ვირთხები!“ – ეს ყველაზე რბილი გამონათქვამია მათ შორის, რასაც აქ გაიგონებთ.
უკვე ისეთი შემთხვევებიც ხდება (ოსეთში არა, მაგრამ რუსეთში), რომ შტრეიკბრეხერებს საქარე მინებს უმტვრევენ და მანქანებს უწვავენ.
უცხოურნომრიანი სატვირთოები – ქართული, აზერბაიჯანული, ბელარუსული, უკრაინული – ასეთ ძლიერ გრძნობებს არ იწვევენ. მაგრამ, ყოველ შემთხვევისთვის, ისინიც პოლიციის თანხლებით და კოლონებად გადაადგილდებიან.
მესამეც, შორეული რეისების მძღოლები ბევრად უხეშები გახდნენ. თუკი ერთი წლის წინათ ისინი სიხარულით ესაუბრებოდნენ ნებისმიერ მათთან მიმსვლელს, ახლა უკვე ბევრად ფრთხილობენ, პროვოკატორების ეშინიათ.
მაგალითად მე, მთელი დაკითხვა მომიწყვეს – ვინ ვარ, საიდან, და რატომ? აპოთეოზი იყო შეკითხვა, ვიცი თუ არა ინგლისური ენა. ცოტა ვიცი-მეთქი, – ვუთხარი. მაგრამ ამას შემდეგი კითხვა მოჰყვა, მაგრამ არა ინგლისურად, არამედ – ოსურად. მაინტერესებს, როგორი ჯაშუში გგონივართ – პოლიციის, თუ ამერიკის-მეთქი? გაეცინათ და ბოლოს მწვადზე მიმიპატიჟეს.
და მეოთხე, რიგით უკანასკნელი, თუმცა არა – მნიშვნელობით. გაფიცული მძღოლები თანდათან გაერკვნენ, თუ რა არის სოციალური სოლიდარობა.
მეკითხებიან – რა ხდება, რატომ არცერთი სატელევიზიო არხი არ გადასცემს ჩვენზე არაფერსო. არავინ აღარ დარჩა, ვინც მოჰყვებოდა-მეთქი, – ვეუბნები. ყველა, ვისაც შეეძლო ან მოუნდებოდა თქვენი მხარდაჭერა, უკვე დიდი ხნის წინათ გააგდეს გაზეთებიდან და ტელევიზიებიდან; მეორე მხრივ, მათ რომ აგდებდნენ, თქვენ თუ დაუჭირეთ რამენაირად მხარი; ალბათ არა-მეთქი? თვალებს ხრიან: ამბობენ, – ჰო, ახლა ვხვდებითო.
მაგრამ, ყველაზე მნიშვნელოვანი ის არის, რომ გაფიცულებმა უკვე შეძლეს, რომ მათ ანგარიში გაუწიონ. პოლიცია და სხვა ძალოვანი უწყებები ცდილობენ, თავი შორს დაიჭირონ მათგან.
მაგალითად, ოს მძღოლებთან მოსალაპარაკებლად ჩრდილოეთი ოსეთის ხელმძღვანელი ბითაროვი იყო მისული. რა შესთავაზა? როგორც ამბობენ, არწმუნებდა, მრგვალი მაგიდა მოეწვიათ, და კიდევ მოსკოვზე ჩიოდა – ეს სულ იმათი ამბებია, მე ამ საქმეში უძლური ვარო… მოკლედ იფხორებოდა. და თქვენ რას აპირებთ-მეთქი? ჩვენ ბოლომდე დგომა გადავწყვიტეთო, – მითხრეს.
