"შავი ორშაბათი საქართველოში". როგორ ჩაიარა პარლამენტის პირველმა სხდომამ, რომელსაც მხოლოდ "ქართული ოცნება" ესწრებოდა
პარლამენტის პირველი სხდომა
25 ნოემბერს საქართველოს პარლამენტი საპროტესტო აქციის ფონზე შეიკრიბა. აქციის მონაწილეები ამ პარლამენტს არალეგიტიმურად და თვითგამოცხადებულად მიიჩნევენ.
მე-11 მოწვევის პარლამენტის პირველ სხდომა 25 ნოემბერს პარლამენტის წინ მიმდინარე აქციის ფონზე გაიმართა.
პირველ სხდომას მხოლოდ „ქართული ოცნების“ წევრები ესწრებიან – 150 წევრიან პარლამენტში “ქართულმა ოცნებამ” 89 დეპუტატი გაიყვანა. დანარჩენი ოთხი პარტია, რომელთაც ბარიერი გადალახეს, არჩევნებს გაყალბებულად მიიჩნევს და უარს ამბობს პარლამენტში შესვლაზე.
“ოცნების” დეპუტატები შენობაში სპეცრაზმის კორდონმა შეაცილა. პარლამენტი და მთლიანად სამთავრობო კვარტალი დილიდან სავსე იყო სამართალდამცავებითა და სპეციალური ტექნიკით.
მომიტინგეებს პარლამენტის წინ ტერიტორია ჰქონდათ დაკავებული. აქციაზე მოსულ ადამიანებს ტრანსფარანტებზე ეწერათ “რუსები”, “მონები”, “ხმის და მომავლის ქურდები”. დემონსტრანტების ნაწილმა პარლამენტთან ღამე გაათია, ნაწილი კი დილის 9 საათიდან შეუერთდა პროტესტს.
პარლამენტის სხდომა უხუცესმა დეპუტატმა, ლადო კახაძემ გახსნა.
სხდომას ესწრებოდა ასევე “ქართული ოცნების” საპატიო თავმჯდომარე ბიძინა ივანიშვილი, რომლის მიმართ დეპუტატების მხრიდან განსაკუთრებული დამოკიდებულება და მოწიწება იგრძნობოდა – მას უხდიდნენ მადლობებს ტრიბუნიდან, ფეხზე დამდგარად უკრავდნენ ტაშს. ვიდეო, სადაც ერთ-ერთმა დეპუტატმა, ლადო კახაძემ, მისი ხელი ჩაიხუტა. სოციალურ ქსელებში ვირუსულად იქცა. ამავე ვიდეოში ჩანს ასევე თუ როგორ ესალმება ივანიშვილს ცენტრალური საარჩევნო კომისიის ხელმძღვანელი, გიორგი კალანდარიშვილი, რომელიც ასევე ესწრებოდა გუშინდელ სხდომას. ამ მისალმებაში ბევრმა კალანდარიშვილის მხრიდან ზედმეტი მოწიწება დაინახა ივანიშვილის მიმართ:
კონსტიტუციით დადგენილი წესით, პირველი სხდომა პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილს უნდა დაენიშნა, თუმცა მას ეს არ გაუკეთებია. პრეზიდენტი საერთოდ არ ესწრებოდა დღევანდელ სხდომას. იგი არალეგიტიმურად და გაყალბებულად მიიჩნევს არჩევნებს. ზურაბიშვილმა 26 ოქტომბრის არჩევნები “რუსულ სპეცოპერაციად” შეაფასა.
„შავი ორშაბათი“ საქართველოში, – დაწერა პრეზიდენტმა სოციალურ პლატფორმა X-ზე, რითაც დღეს, საქართველოს პარლამენტში განვითარებულ მოვლენებს ეხმაურება.
„შავი ორშაბათი“ საქართველოში: პოლიცია და სპეცრაზმი იცავენ კარს, რომლის მიღმაც „ქართული ოცნების“ მონები კლავენ ჩვენს კონსტიტუციას და დასცინიან ჩვენს პარლამენტს“, – წერს პრეზიდენტი.
Black Monday in Georgia: Police & spetsnats guarding the doors behind which « GD slaves » are killing our Constitution and making a mockery of our Parliament.https://t.co/Hwrw3b2U05
— Salome Zourabichvili (@Zourabichvili_S) November 25, 2024
25 ნოემბრის სხდომა იმითაც იყო გამორჩეული, რომ პირველად ისტორიაში, პარლამენტის პირველ სხდომას არ ესწრებოდნენ დიპლომატიური კორპუსის წარმომადგენლები. “ქართულმა ოცნებამ” ელჩები სხდომაზე არ მიიწვია.
პაპუაშვილმა ელჩების არ დაპატიჟება ასე განმარტა:
“ეს დღე არის ჩვენი მოქალაქეების, მათი არჩეული პარლამენტის. პარლამენტში წარმოდგენილი იქნებიან მთავრობა, კონსტიტუციური ორგანოები, მართლმადიდებელი ეკლესიის წარმომადგენლები და ეს დღე, როგორც შეშვენის ჩვენს ქვეყანას, იქნება ჩვენი ეროვნული დღე. რაც შეეხება უცხო ქვეყნების წარმომადგენლების მონაწილეობა-არმონაწილეობას, სამწუხარო გამოცდილება გვაქვს იმისა, რომ ქართულ პოლიტიკაში უცხოური მონაწილეობის ინსტრუმენტალიზება ხდება, ამიტომ, ვფიქრობთ, კარგი და ყველასთვის უმჯობესია… [ისინი რომ არ ესწრებიან]“ – თქვა შალვა პაპუაშვილმა.
მართალია, უცხო ქვეყნის ელჩები დარბაზში არ იყვნენ, თუმცა პარლამენტის თავმჯდომარემ უცხო ქვეყნის გავლენებზე საუბარს თავის სიტყვაში განსაკუთრებით დიდი დრო დაუთმო.
მან ისაუბრა საქართველოში უცხო ქვეყნის ჩარევაზე, ხოლო ოპოზიციას და სამოქალაქო საზოგადოებას უცხო ქვეყნის ინტერესების გამტარებლები უწოდა, რომელთა “სამშობლო სხვაგან არის”.
“ვიდრე „ქართული ოცნება“ მყარად დგას, ვერ მოხდება გარე ძალების მიერ მართული, ცალ ფეხზე მდგომი ხალხით დაკომპლექტებული, ნაირ-ნაირი სახელებისა და სათაურების ქვეშ შექმნილი პარტიების თარეში,” – აღნიშნა პაპუაშვილმა პარლამენტში სიტყვით გამოსვლისას.
25 ნოემბერს, მე-11 მოწვევის პარლამენტის შეკრების დღეს საკანონმდებლო ორგანოში უსაფრთხოების “ყვითელი დონე” მოქმედებდა – შენობაში მხოლოდ ტელევიზიების აკრედიტებული ჟურნალისტები დაიშვებოდნენ. ონლაინ მედიების წარმომადგენლები, მათ შორის ისინიც, ვისაც პარლამენტის აკრედიტაცია აქვს, შენობაში არ შეუშვეს.
“ყველაზე სამწუხარო ის არის, რომ ყველაფერი იმ შინაარსის სცენარს და ესთეტიკას მაგონებს, როცა არც თუ შორეულ წარსულში, იმავე დარბაზში, მრავალი წლის განმავლობაში მხოლოდ ერთი – “კომუნისტური”პარტია იყო წარმოდგენილი. გილოცავთ ამხანაგებო! – გაუმარჯოს “კომპარტიას!” – წერს ფეისბუკზე “ინტერპრესნიუსის” ჟურნალისტი ნათია ინაური, რომელიც უკვე მრავალი წელია, რაც პარლამეტში აკრედიტებული კორესპონდენტია.
დამსწრე დეპუტატებმა, – „ქართული ოცნების“ წევრებმა, – გუშინ პარლამენტის წევრის ფიცი დადეს.
ფიცი ცესკოს თავმჯდომარემ, გიორგი კალანდარიშვილმა წაიკითხა.
შემდეგ დარბაზსში საქართველოს ჰიმნი გაისმა.
ვის რა ადგილი ერგო ახალ პარლამენტში
ახალი პარლამენტის პირველ სხდომაზე, რომელსაც მხოლოდ “ქართული ოცნების” დეპუტატები ესწრებოდნენ, აირჩიეს პარლამენტის თავმჯდომარე, რომელიც ისევ შალვა პაპუაშვილი გახდა და ასევე მისი მოადგილეები და საპარლამენტო კომიტეტების ხელმძღვანელები.
პაპუაშვილის სამი მოადგილე: გიორგი ვოლსკი, თეა წულუკიანი და ნინო წილოსანი გახდნენ.
მამუკა მდინარაძეს “ქართული ოცნების” ფრაქციის თავმჯდომარის პოსტს დაიკავებს.
საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერის, მამუკა მდინარაძის განცხადებით, პარლამენტის მანდატებზე უარს იტყვიან მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” საპატიო თავმჯდომარე ბიძინა ივანიშვილი, პარტიის პოლიტიკური მდივანი ირაკლი კობახიძე და პარტიის თავმჯდომარე ირაკლი ღარიბაშვილი.
მე-11 მოწვევის პარლამენტმა პრეზიდენტის საკონსტიტუციო სარჩელის მიუხედავად, რომლითაც არჩევნების შედეგების გაუქმებას ითხოვს – პარლამენტის 150-ვე წევრის უფლებამოსილება ცნო.
ლეგიტიმურია თუ არა პარლამენტი?
მე-11 მოწვევის პარლამენტი პირველ სხდომაზე შეიკრიბა ამ პარლამენტის ლეგიტიმურობასთან დაკავშირებული კითხვის ნიშნების და ქუჩაში საპროტესტო აქციის ფონზე.
ოპოზიციური პარტიები, რომლებმაც 26 ოქტომბრის არჩევნებში ბარიერი გადალახეს, არჩევნებს გაყალბებულად, პარლამენტს კი არალეგიტიმურად მიიჩნევენ.
საქართველოს პრეზიდენტმა საკონსტიტუციო სასამართლოში შეიტანა სარჩელი ამ პარლამენტის ლეგიტიმურობაზე სამსჯელოდ – სალომე ზურაბიშვილი ასაჩივრებს არჩევნებზე ორი კონსტიტუციური უფლების, ხმის ფარულობისა და არჩევნების საყოველთაობის დარღვევას. 26 ოქტომბრის არჩევნების არაკონსტიტუციურად ცნობისთვის საკონსტიტუციო სასამართლოს მიმართა 30-მა დეპუტატმაც.
საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის 86-ე მუხლის მიხედვით, დეპუტატის მანდატი არ გადაეცემა იმ პოლიტიკოსს, რომლის არჩევის საკითხიც საკონსტიტუციო სასამართლოშია გასაჩივრებული.
როდესაც საქმე სასამართლოშია, კანონით პარლამენტი ვალდებულია, რომ სასამართლოს გადაწყვეტილებას დაელოდოს. შესაბამისად, როგორც კონსტიტუციონალისტები აღნიშნავენ, დღევანდელი სხდომა და ამ სხდომაზე მიღებული გადაწყვეტილებები უკანონოა.
კონსტიტუციონალისტი ვახუშტი მენაბდე ამბობს, რომ “დანამდვილებით შეგვიძლია ვთქვათ რომ პარლამენტის მიერ საკუთარი უფლებამოსილების ცნობა უკანონოა”.
ის ჩამოთვლის მიზეზებს, თუ რატომ არის ეს პროცესი უკანონო:
1. საკონსტიტუციო სასამართლო არჩევნების კონსტიტუციურობის დავას განიხილავს, 150-ივე დეპუტატის მანდატის კანონიერება გასაჩივრებულია.
2. ასეთ დროს პარლამენტი ვალდებულია სასამართლოს დაელოდოს.
3. ნებისმიერი გადაწყვეტილება, რომელსაც ასეთ ვითარებაში პარლამენტი მიიღებს იქნება უკანონო, არა მხოლოდ უფლებამოსილების ცნობა, არამედ კანონი, ბიუჯეტი, მთავრობის დამტკიცება.
პროტესტი გრძელდება
აქციის მონაწილეებმა ახალი პარლამენტის მიერ მუშაობის დაწყება საკანონმდებლო ორგანოსთან აღმართულ რკინის ჯებირებზე ხელების ბრახუნით გააპროტესტეს.
მომიტინგეები პროტესტს ამ ფორმით რამდენიმე წუთი უწყვეტად გამოხატავდნენ. აქციის მონაწილეები სკანდირებენ – „მონებო“, „საქართველოს გაუმარჯოს“. მომიტინგეებმა პარლამენტის შენობას ბოთლებიც ესროლეს.
თბილისში 25 ნოემბერს წვიმდა და ციოდა. როგორც აქციაზე მყოფები აღნიშნავდნენ, მიტინგი არ აღმოჩნდა ისეთი ხალხმრავალი, როგორსაც ელოდნენ:
“სად წავიდა ის 300 ათასი ადამიანი, რომელიც აქ ზაფხილში ვიდექით? ნუთუ წვიმამ და სიცივემ შეგაშინათ? რა არის სიცივე იმასთან შედარებით, რაც მოგველის. სრული გარუსება,” – ამბობს 58 წლის ლია სალაძე.
“გეყოფათ სახლში ჯდომაზე ადამიანების დამუნათება. გეყოფათ. ეს ხალხი იდგა გარეთ და აღარ დგას ახლა. თავიანთი არჩევანიც დააფიქსირეს – ეგონათ ფარულად, აღმოჩნდა ხილულად. ახლა აღარ გამოდიან. მიზეზია მოსაძებნი. უარესია ეს მოწოდებები და შერისხვა. ვინც გამოვდივართ, მიუხედავად ყველაფრისა, გამოვიდეთ და დანარჩენს ან კვლევა უნდა, ან ისედაც ცხადია მიზეზი და რამე უნდა შეიცვალოს, რომ გარეთ გამოვიდნენ,” – წერს ფეისბუკმომხმარებელი, რომელიც ასევე აქციას ესწრებოდა.
“სად არის ოპოზიცია? რა ვქნათ? არ გვაქვს რამე გეგმა? სად არიან ლიდერები,” – წერდნენ სოციალური ქსელების მომხმარებლები.
ოპოზიციის ლიდერები აქციაზე იმყოფებოდნენ, თუმცა, რაიმე კონკრეტული სამოქმედო გეგმა, თუ რა უნდა გააკეთოს და როგორ იმოქმედოს პარლამენტის შენობასთან შეკრებილმა ხალხმა, არ არსებობს, რის გამოც, მომიტინგეების ნაწილი ოპოზიციას საყვედურობს.
