ომის დაწყების ორი თარიღი - როგორ გამოეხმაურნენ აგვისტოს ომის წილისთავს საქართველოს პირველი პირები
ომის თარიღი
საქართველოს პრეზიდენტმა, სალომე ზრაბიშვილმა რუსეთ-საქართველოს 2008 წლის აგვისტოს ომის მე-15 წლისთავი 7 აგვისტოს აღნიშნა.
ჯერ იგი სვეტიცხოვლის ტაძარში ომში დაღუპულთა ხსოვნის პატივსაცემად გამართულ პარაკლისს დაესწრო, მოგვიანებით კი მუხათგვერდის ძმათა სასაფლაოს ეწვია, სადაც აგვისტოს ომში დაღუპული მეომრები არიან დაკრძალული. ზურაბიშვილი ხელისუფლების ერთადერთი წარმომადგენელი იყო, რომელმაც ძმათა სასაფლაო 7 აგვისტოს მოინახულა.
2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის დაწყების თარიღი საკამათო თემაა საქართველოში. „ქართული ოცნება” ომის დაწყების თარიღად 8 აგვისტოს მიიჩნევს. სხვები კი ფიქრობენ, რომ ეს თარიღი რუსული ნარატივია, რეალურად კი ომი 7 აგვისტოს დაიწყო – როგორც ცნობილია, პირველი რუსული შეიარაღებული ძალები საქართველოში სწორედ 7 აგვისტოს შემოვიდნენ. საქართველოს საერთაშორისო პარტნიორებმაც ომის 15 წლისთავის აღსანიშნავი განცხადებები სწორედ 7 აგვისტოს გააკეთეს. თავიანთ განცხადებებში ისინი სწორედ 7 აგვისტოს ახსენებდნენ ომის დაწყების თარიღთად.
პრეზიდენტმა არა მხოლოდ 15 წლის წინანდელ აგრესიაზე ისაუბრა, არამედ რუსეთის მხრიდან მიმდინარე საფრთხეზე გააკეთა აქცენტი:
ჟურნალისტებთან საუბრისას, ზურაბიშვილმა განაცხადა, რომ „ჩვენ გვებრძვის მტერი, ხან ომით და ხან რბილი ძალით, რომელიც ამ ბოლო დროს ძალიან ჩანს და რომელსაც სჭირდება ჩვენი ერთიანობა, ასვე განრისხებული ბუნებაც გვებრძვის და იმის წინაშეც გვჭირდება გაერთიანება“.
საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი რუსეთ-საქართველოს ომის 15 წლისთავს 8 აგვისტოს გამოეხმაურა. მან ჯერ ფეისბუკის ოფიციალურ გვერდზე დაწერა განცხადება, სადაც რუსული სამხედრო აგრესიის შედეგებზე ისაუბრა, მოგვიანებით კი, გმირთა მემორიალთან მიიტანა ყვავილები:
ღარიბაშვილი აგვისტოს ომიდან მე-15 წლისთავზე აცხადებს, რომ რუსეთთან ომის თავიდან არიდება შეიძლებოდა.
“ამ ომის თავიდან აცილება შეიძლებოდა. ვიცი რა ეს ინფორმაცია, რაც ხდებოდა და როგორც ვითარდებოდა მოვლენები, მინდა კიდევ ერთხელ აღვნიშნო, რომ ძალიან დიდი უპასუხისმგებლობა გამოიჩინა ყოფილმა მთავარსარდალმა”, – თქვა ირაკლი ღარიბაშვილმა გმირთა მემორიალის ყვავილებით შემკობის შემდეგ,
როდესაც ჟურნალისტმა მას ჰკითხეს, კონკრეტულად როგორ შეიძლებოდა ომის თავიდან არიდება,პრემიერ-მინისტრმა ამ კითხვას არ უპასუხა და ჟურნალისტებს შენიშვნა მისცა:
“ძალიან გთხოვთ, ნუ მაწყვეტინებთ. თუ არ მისმენთ, მიბრძანდით აქედან, რომ აღარ შემაწყვეტინოთ”.
ომის 15 წლისთავის კომენტირებისას მან ძირითადად წინა ხელისუფლებაზე ისაუბრა:
“ყოფილმა მთავარსარდალმა იმ ფონზე, როცა ჩვენმა გმირებმა, ჩვენმა გმირმა სამხედროებმა აჩვენეს უდიდესი გმირობა, თავგანწირვა, უამრავი გმირობის მაგალითი დაუტოვეს ჩვენს ხალხს და ჩვენს მომავალ თაობას, მაშინ ჩვენ ვნახეთ ყველაზე სამარცხვინოდ მოქცეული ყოფილი მთავარსარდალი. გახსოვთ ჰალსტუხის ღეჭვა, გაქცეული თვითმფრინავის ხმის გამო, წაქცეული, გართხმული და ძალიან დიდი სირცხვილი ჭამა და ნახა მთელმა საზოგადოებამ და მთელმა მსოფლიომ, საუბედუროდ”.
“ჩვენ მშვიდობით, ჩვენი სწორი, ჭკვიანური, პრაგმატული პოლიტიკით უნდა დავიბრუნოთ ჩვენი ტერიტორიები, – აღნიშნა ღარიბაშვილმა.
მანამდე გამოქვეყნებულ ფეისბუკ პოსტში ღარიბაშვილმა დაწერა, რომ
„რუსულ სამხედრო აგრესიას მოჰყვა დიდი ადამიანური მსხვერპლი, მშვიდობიანი მოსახლეობის იძულებითი გადაადგილება და ჩვენი ტერიტორიების დროებითი ოკუპაცია, რაც ჯერაც მთავარ გამოწვევად რჩება ჩვენი ქვეყნის სუვერენიტეტისა და შემდგომი განვითარებისთვის,” – წერს პრემიერი.
მისი თქმით, “ქართული ოცნების” ხელისუფლების მიზანია ტერიტორიული მთლიანობის მშვიდობიანად აღდგენა.
“ჩვენი ხელისუფლება ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენისა და ქვეყნის გაერთიანების მშვიდობიანი გზის ერთგული რჩება; ჩვენ გვამოძრავებს ურყევი რწმენა, რომ მშვიდობიანი, ერთიანი, ძლიერი, განვითარებული საქართველო – საუკეთესო პერსპექტივაა ქართველების, ოსების, აფხაზების, ჩვენს მიწაზე მცხოვრები ყველა ხალხისათვის, და ყველაფერს ვაკეთებთ, რათა ეს მიზანი მალე იქცეს რეალობად”, – ვკითხულობთ პრემიერ-მინისტრის განცხადებაში.
საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო 7 აგვისტოს გამოეხმაურა რუსეთის შემოჭრის 15 წლისთავს.
საგარეო უწყების თანახმად, „2008 წლის აგვისტოს რუსეთის ფედერაციის მხრიდან განხორციელდა სუვერენული ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობისა და საზღვრების ძალის გამოყენებით დარღვევის პირველი შემთხვევა, რამაც სერიოზული საფრთხე შეუქმნა რეგიონისა და მთლიანად ევროპული უსაფრთხოების არქიტექტურას“.
განცხადებაში აღნიშნულია, რომ რუსეთი დღესაც აგრძელებს საქართველოს რეგიონების ოკუპაციას, არ ასრულებს ევროკავშირის შუამავლობით დადებულ ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებას და ხელოვნური ბარიერებით აფართოებს უკანონო კონტროლს ოკუპირებულ რეგიონებში.
„კონფლიქტის შედეგად დაზარალებული მოსახლეობის თავისუფალი გადაადგილების შეზღუდვით, უკანონო დაკავებებით და სხვა, დარტყმას აყენებს ადგილზე არსებულ ისედაც რთულ უსაფრთხოების და ჰუმანიტარულ გარემოს“.
განცხადებაში აღნიშნულია, რომ საქართველო ყველა მშვიდობიან ბერკეტს იყენებს, რათა აიძულოს რუსეთი შეასრულოს 2008 წლის 12 აგვისტოს დადებული ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმება. პირველ რიგში ეს არის „საქართველოს კონსტრუქციული ჩართულობა ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებებში”.
განცხადებაში აღნიშნულია, რომ თბილისი „მოწადინებულია დიპლომატიური და სამართლებრივი ინსტრუმენტების გამოყენებით, უზრუნველყოს ქვეყნის დეოკუპაცია და მშვიდობიანი განვითარება“.
საგარეო საქმეთა სამინისტრო მადლობას უხდის საერთაშორისო თანამეგობრობას, საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის მხარდაჭერისთვის.
„საგარეო საქმეთა სამინისტრო მოუწოდებს რუსეთის ფედერაციას, პატივი სცეს საქართველოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას, შეასრულოს ევროკავშირის წინაშე 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმებით ნაკისრი ვალდებულებები, გაიყვანოს თავისი ძალები საქართველოს ტერიტორიიდან“.
ამასთან, უწყება სამძიმარს უცხადებს 2008 წლის ომში გმირულად დაღუპული მებრძოლებისა და მშვიდობიანი მოსახლეობის ოჯახებსა და ახლობლებ