NGO-ები "საბოტაჟის საქმეზე": მიმდინარეობს "მთავარი არხის" დემონიზება

“მთავარი არხის” ეთერში გასულ მასალაზე სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მხრიდან გამოძიების დაწყებას სახალხო დამცველი და არასამთავრობო სექტორი გამოეხმაურა. არასამთავრობოები მიიჩნევენ, რომ სიუჟეტის გამო საბოტაჟის ბრალდებით გამოძიების დაწყება ხელისუფლების მხრიდან არხის დემონიზებაა და ამით სახელმწიფო “ქვეყანაში აზრის გამოხატვის კონტროლსა და მასზე გამყინავი ეფექტის მოხდენას ცდილობს”. 

არასამთავრობო ორგანიზაციები სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურს მიუთითებენ, რომ გამოხატვის თავისუფლება დემოკრატიული და სამართლებრივი სახელმწიფოს საფუძველია და თუ “მთავარი არხის” მომზადებულ მასალაში მცდარი ფაქტები გაშუქდა, ეს მაუწყებლის თვითრეგულირების ფარგლებში უნდა განიხილონ და არა სისხლის სამართლის საქმის აღძვრით.

“იმ შემთხვევაშიც კი, თუკი ცალსახად დადგინდება, რომ ტელეკომპანია „მთავარი არხის“ ეთერში გასული სიუჟეტი შეიცავს არსებითად მცდარ ფაქტებს, მასზე რეაგირება არა სისხლისსამართლებრივი რეპრესიული მანქანის, არამედ, მაუწყებლის თვითრეგულირების მექანიზმის ამოქმედებაა ან/და კონკრეტული ადრესატის შემთხვევაში უფლების სამოქალაქო წარმოებით სასამართლოს გზით დაცვაა, რაც ჩვენი საზოგადოების მონაპოვარსა და ქვეყანაში სახელმწიფოს ჩარევებისგან თავისუფალი მედიის არსებობის უმნიშვნელოვანეს გარანტიას წარმოადგენს”, – წერია ერთობლივ განცხადებაში, რომელსაც “საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივა”, “სამართლიანი არჩევნები” და “ადამიანის უფლებათა ცენტრი” ავრცელებენ.

• “გამარჯობა, თქვენ დაწერეთ სტატუსი კორონავირუსზე?”- სუს-ი ფეისბუკ-პოსტების გამო პოლიტიკოსებს და ჟურნალისტებს იბარებს

“საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველოში” აცხადებენ, რომ მედიის მხრიდან პროფესიული სტანდარტების შესაძლო დარღვევისას, საკითხის სისხლის სამართლის ჭრილში გადატანა ეწინააღმდეგება საერთაშორისოდ აღიარებულ სტანდარტებს, უხეში ჩარევაა მედიის სარედაქციო დამოუკიდებლობაში და ქმნის თვითცენზურის საფრთხეს.

“გასათვალისწინებელია ისიც, რომ სიუჟეტი ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლების მიერ სტატისტიკის გაყალბებასა და შესაძლო სამოხელეო დანაშაულს ეხებოდა. ამ ფონზე, სიუჟეტში მოყვანილ შესაძლო დანაშაულებზე რეაგირების ნაცვლად, საბოტაჟის მუხლით გამოძიების წარმართვა არალოგიკურად გამოიყურება.

აღნიშნული გარემოებები აჩენს ეჭვს, რომ გამოძიება არა ფაქტების დადგენას, არამედ მედიის საქმიანობაზე ზეგავლენის მოხდენას, სხვა ტელევიზიებისთვის გამაფრთხილებელი სიგნალის გაგზავნასა და ხელისუფლების მიმართ კრიტიკის შეკავებას  ისახავს მიზნად,” – წერია “საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველოს” განცხადებაში. 

სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მხრიდან “მთავარ არხზე” გასულ სიუჟეტზე გამოძიების დაწყებით ჟურნალისტების საქმიანობაზე ზემოქმედების ნიშნებს ხედავს საქართველოს სახალხო დამცველი. 

“სუს-ის საქმე ნამდვილად არ არის, მედია როგორი სახის სიუჟეტებს მოამზადებს. ეს გამოძიება, რაც მიმდინარეობს, ისეთ შთაბეჭდილებას ტოვებს, რომ ჟურნალისტების საქმიანობაზე ზემოქმედების განხორციელების მოტივაცია უფროა”, – ამბობს ნინო ლომჯარია.

სახალხო დამცველის აპარატმა სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურიდან გამოძიების თაობაზე ინფორმაცია გამოითხოვა.

“მთავარი არხის” სარედაქციო საქმიანობაში ჩარევის შესაძლებლობას პრემიერ-მინისტრი გიორგი გახარია გამორიცხავს:

“დარწმუნებული ვარ, რომ “მთავარი”, რა სახის გამოძიებაც არ უნდა დაიწყოს, არ დაუშვებს, მის სარედაქციო პოლიტიკაში ვინმე ჩაერიოს. იმაშიც დარწმუნებული ვარ, რომ საქართველოს სამართლებრივი ჩარჩო არ აძლევს არავის შესაძლებლობას, პოლიტიკური თუ სხვა თვალსაზრისით ჩაერიოს მედიასაშუალების სარედაქციო პოლიტიკაში”, – ამბობს გახარია.

20 ივნისს “მთავარის” ეთერში გავიდა სიუჟეტის – “ნაყიდი covid-19”, სადაც სიუჟეტის ავტორი ამტკიცებდა, რომ გარდაცვლილისთვის კოვიდდადებითი სტატუსის ჩაწერის სანაცვლოდ მარნეულში ოჯახებს 10 ათას ლარს სთავაზობდნენ.

ხელისუფლებამ ამ ისტორიას სიცრუე და დეზინფორმაცია უწოდა და დაიწყო გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსის 318-ე მუხლის პირველი ნაწილით, რაც საბოტაჟს – ანუ სახელმწიფო ორგანიზაციის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის ხელის შეშლას გულისხმობს. თუ ამ საქმეში დანაშაული დამტკიცდა, დამნაშავეს ორიდან ოთხ წლამდე ციხე ემუქრება.

თბილისის საქალაქო სასამართლომ სუს-ს ამ სიუჟეტის სრული, დაუმონტაჟებელი მასალის ამოღების ნება დართო.