„ჯაყოს საქმე“ ჩრდილოეთ ოსეთში. დაჯგუფების მეთაური პოლიტიკოსებს შეკვეთილ მკვლელობაში ადანაშაულებს
„ჯაყოს საქმის“ სასამართლო ჩრდილოეთ ოსეთში
ჩრდილოეთ ოსეთში – რუსეთის შემადგენლობაში მყოფ ამ ჩრდილოკავკასიურ რესპუბლიკაში, სკანდალი აგორდა ცნობილი დაჯგუფების მეთაურის სასამართლო პროცესის ირგვლივ. განსასჯელმა ასლან გაგიევმა სიტყვით გამოსვლის დროს რუსეთის სახელმწიფო დუმის მოქმედი დეპუტატი და სხვა მაღალჩინოსანი პოლიტიკოსები 2008 წელს, ჩრდილოეთ ოსეთის ყოფილი ვიცე-პრემიერის მკვლელობასთან კავშირში დაადანაშაულა. დეპუტატი ბრალდებებს უარყოფს.
სენსაციური განცხადებებით ასლან გაგიევი 6 ოქტომბერს გამოვიდა სასამართლო პროცესზე, რომელიც როსტოვის სამხედრო სასამართლოში მიმდინარეობს.
ყაზბეგ პაგიევი 2008 წელს ჩაცხრილეს – ჩრდილოეთ ოსეთის მთავრობის მეთაურის მოადგილის პოსტის დატოვებიდან ორი დღის შემდეგ.
ქილერმა გაგიევმა ანუ ჯაყომ, როგორც ის უფრო მეტად არის ცნობილი დანაშაულებრივ წრეებში, განაცხადა, რომ პაგიევის მკვლელობა მას სწორედ დეპუტატმა ზურაბ მაკიევმა შეუკვეთა, თანაც დასძინა, რომ პოლიტიკოსის ფიზიკური განადგურებით დაინტერესებულები იყვნენ „პრემიერ-მინისტრი“ და „სენატორი“.
„ვაღიარებ ჩრდილოეთ ოსეთი – ალანიის ვიცე-პრემიერის, პაგიევის მკვლელობას. და ამ მკვლელობის დამკვეთი იყო სახელმწიფო დუმის დეპუტატი ზურაბ გაიოზის ძე მაკიევი, მისი თანამზრახველები კი იყვნენ პრემიერ-მინისტრი და სენატორი”, – განაცხადა გაგიევმა სასამართლოში.
კონკრეტულად ვის გულისხმობს ამ სტატუსის ქვეშ ჯაყო? ფედერაციის საბჭოში ჩრდილოეთ ოსეთს დღეისათვის ორი პოლიტიკოსი წარმოადგენს.
ესენი არიან რესპუბლიკის ყოფილი მეთაური თაიმურაზ მამსუროვი და პარტია „სამართლიანი რუსეთი – სიმართლისთვის – რუსეთის პატრიოტების“ რეგიონული განყოფილების ხელმძღვანელი, არსენ ფაძაევი.
რაც შეეხება სიტყვა „პრემიერ-მინისტრს“, სოციალური ქსელების ჩრდილოეთ ოსეთის სეგმენტის მომხმარებელთა აზრით, ამ შემთხვევაში საუბარი შეიძლება იყოს განსაკუთრებით დიდი ოდენობით ფულადი სახსრების გაფლანგვის ბრალდებით მიმდინარე წლის აგვისტოში დაკავებულ რესპუბლიკის მთავრობის ყოფილ მეთაურზე, სერგეი ტაკოევზე.
ოთხივე პოლიტიკოსი ახლოს იცნობდა გარდაცვლილ პაგიევს და გვერდიგვერდ მუშაობდნენ ჩრდილოეთ ოსეთის სახელისუფლებო სტრუქტურებში.
მაკიევის პასუხი
გაგიევის მიერ გაკეთებული განცხადებიდან რამდენიმე საათში, რომელიც მოწმენდილ ცაზე მეხის გავარდნასავით გაისმა, მდუმარება დაარღვია ზურაბ მაკიევმა, რომელსაც სწორედ ამ დღეებში გადაეცა რუსეთის სახელმწიფო დუმის მეშვიდე მოწვევის დეპუტატის მანდატი.
ზურაბ მაკიევმა გაგიევის განცხადებები უარყო.
მოვლენათა განვითარება: სახელმწიფო დუმის დეპუტატი ზურაბ მაკიევი ბრალდებებს უარყოფს და ბიზნესმენებს მოუწოდებს, არ გადაუხადონ ფული გაგიევსა და მის ადვოკატებს
დეპუტატმა განაცხადა, რომ გაგიევი მას თავს ახვევდა თავის მომსახურებას ანუ „დაკრიშვას“ სთავაზობდა. მაგრამ მაკიევმა წინადადება უარყო, რის გამოც, თითქოს, ქილერი ახლა სამაგიეროს უხდის და მის დისკრედიტირებას ცდილობს.
პოლიტიკოსის თქმით, მან განცხადება დაწერა სამართალდამცავ ორგანოებში და მოითხოვა გარკვეულიყვნენ კრიმინალური ავტორიტეტის უკანონო შეთავაზებებში. თუმცა, დამკვირვებლები მაკიევის სიტყვებში გარკვეულ შეუსაბამობებზე მიუთითებენ.
გაგიევთან საუბარი 2015 წელს შედგა, თუმცა საგამოძიებო ორგანოებში სარჩელი დეპუტატმა ორი წლის შემდეგ, 2017-ში შეიტანა. ჩნდება მთელი რიგი კითხვები. მაგალითად, ნებაყოფლობით მიმართა თუ არა ძალოვანებს მაკიევმა და თუ კი, მაშინ რას ელოდებოდა ორი წელი და ეს გაგიევის მხრიდან თანამშრომლობის შესახებ სკანდალური შეთავაზებისთანავე რატომ არ გააკეთა?
7 ოქტომბერს მაკიევმა თავისი მონოლოგი Ossetia News-ის ეთერში გააგრძელა და ოსეთის ყველა მსხვილ ბიზნესმენს მოუწოდა, რომლებიც, მისი თქმით, ამ დრომდე აფინანსებენ ასლან გაგიევს, შეწყვიტონ ამის გაკეთება: „დროა მას (ასლან გაგიევს) ენერგიის მიწოდება შეუჩეროთ. შეწყვიტეთ მისთვის და მისი ადვოკატებისთვის ფულის გადახდა“.
როგორ დაიგეგმა მკვლელობა – ქილერის მონათხრობი
ჯერ კიდევ 2021 წლის აპრილში, მედიაში გამოჩნდა ასლან გაგიევის მიერ გამოძიებისთვის მიცემული ჩვენების დეტალები. როგორც მაშინ თითქოს გაგიევმა განაცხადა, 2008 წელს, მოსკოვში, ოსეთის წარმომადგენლობაში, მასთან შესახვედრად მივიდნენ დეპუტატი მაკიევი, რომელმაც პაგიევის მოკვლა სთხოვა და ჩრდილოეთ ოსეთის პარლამენტის ვიცე-სპიკერი ტოტოონოვი, რომელიც ასევე დაინტერესებული იყო ვიცე-პრემიერის ჩამოშორებით. ამის შემდეგ საუბარი სასტუმრო „არარატ ჰაიატში“ გაგრძელდა.
დაკითხვისას ეს დაადასტურა არტურ ჯიოევმა, დაჯგუფების ერთ-ერთმა ლიდერმა და გაგიევის შვილობილმა. მამაკაცმა განაცხადა, რომ ის მამას მანქანით ატარებდა და დაინახა, როგორ შევიდნენ მაკიევი და ტოტოონოვი სასტუმროში.
სერგეი ტაკოევი 2008 წელს ცივილიზაციის ინსტიტუტის რექტორი და ჩრდილოეთ ოსეთის ხელმძღვანელის ახლო მეგობარი იყო. წყაროები ჩვენებაზე დაყრდნობით ამტკიცებენ, რომ პაგიევის მკვლელობა შურისძიების მიზნით შეუკვეთეს. თითქოს, ადრე ის თავად ცდილობდა ტაკოევის მკვლელობის ორგანიზებას, მაგრამ ჩანაფიქრის ბოლომდე მიყვანა ვერ მოახერხა და ამიტომ გადაწყვიტა სამეულმა მისი ჩამოშორება.
საბოლოოდ, ჯაყომ შეკვეთა აიღო და ის თავისი დაჯგუფების კიდევ ერთ ლიდერს – მოგვარესა და სამხრეთ ოსეთის კონტრდაზვერვის თანამშრომელს, ოლეგ გაგიევს, ზედმეტსახელად „ბოტეს“ გადასცა. 2008 წლის 31 დეკემბერს, მრავალსართულიან კორპუსებს შორის ვიწრო გასასვლელში, პაგიევის მანქანას ორმა უცნობმა პირმა ცეცხლი გაუხსნა.
მაკიევი, ტოტოონოვი და ტაკოევი ყველა ბრალდებას უარყოფენ. მაკიევი ამტკიცებს, რომ თავად დაწერა განცხადება გაგიევის მხრიდან მუქარის გამო და დაჯავშნული ავტომობილით დაცვასთან ერთად გადაადგილდებოდა.
ტაკოევი არ უარყოფს, რომ იმ პერიოდში ჯაყოს შეხვდა, მაგრამ თითქოს განიხილეს არა მკვლელობა, არამედ ბესლანის აეროპორტის საკითხი, რომლის შეძენაც გაგიევს სურდა.
ვინ არის დეპუტატი მაკიევი
მთელ ამ ისტორიაში ბევრი შეკითხვაა. საზოგადოებას აინტერესებს, რატომ „ურტყამს“ გაგიევი სწორედ ზურაბ მაკიევს. მიმდინარე წლის მაისში მაკიევი ყურადღების ცენტრში მოექცა, როდესაც მმართველი პარტიის, „ერთიანი რუსეთის“ პრაიმერიზი მოიგო და კიდევ ერთხელ გახდა დეპუტატობის კანდიდატი. წინასწარი კენჭისყრის შედეგები და მოსკოვში მცხოვრები პოლიტიკოსის გამარჯვება მაშინ ეჭვქვეშ დააყენეს, როგორც ექსპერტებმა, ისე ჩრდილოეთ ოსეთის მაცხოვრებლებმა.
სახელმწიფო დუმის დეპუტატი ჩრდილოეთ ოსეთიდან ზურაბ მაკიევი
მაკიევი სახელმწიფო დუმის დეპუტატია 2016 წლიდან. ის რესპუბლიკაში იშვიათად ჩადის და როგორც წესი შეირბენს ხოლმე საარჩევნო კამპანიისას ან აღდგომის დღესასწაულზე, როდესაც იერუსალიმიდან ღვთაებრივი ცეცხლი ჩააქვს რესპუბლიკაში.
ჩრდილოეთ ოსეთში ბევრს მიაჩნია, რომ თავისი პოლიტიკური კარიერას მამის გავლენიან კავშირებს უნდა უმადლოდეს. გაიოზ მაკიევი – რუსეთის „გლავგოსექსპერტიზის“ ჩრდილოეთ ოსეთის ფილიალის ხელმძღვანელია – უწყების, რომელიც პასუხისმგებელია სამშენებლო სამუშაოების ექსპერტიზაზე. ადრე ის საავტომობილო გზების ჩრდილოეთ კავკასიის მიმართულების ხელმძღვანელი იყო.
როგორც რესპუბლიკაში აღნიშნავენ, სწორედ მან უზრუნველყო თავისი შვილი ზურაბის „ნათელი მომავალი“ რუსეთის საკანონმდებლო ხელისუფლებაში.
გაგიევის დაჯგუფება
ასლან გაგიევის ორგანიზებული დანაშაულებრივი დაჯგუფების საქმიანობა 2000-იანი წლების შუა პერიოდიდან დაიწყო. დღეისათვის გამოძიებულია მძიმე დანაშაულის თითქმის 50 ეპიზოდი, რომლებიც ჩადენილია მოსკოვში, მოსკოვის ოლქსა და ჩრდილოეთ ოსეთში.
გამოძიების ვერსიით, დაჯგუფების წევრებმა მოკლეს სულ მცირე 60 ადამიანი, მათ შორის, სამართალდამცავი ორგანოების თანამშრომლები, ჩინოვნიკები და ბიზნესმენები.
დაჯგუფების სავარაუდო მსხვერპლებად ითვლებიან „სოდბიზნესბანკისა“ და ბანკ „კრედიტტრასტის“ მფლობელი ალექსანდრ სლესარევი და მისი ოჯახის წევრები, ბანკ „ეროვნული კაპიტალის“ ხელმძღვანელი დმიტრი პლიტნიკი და „კუტუზოვის ბანკის“ სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე, ოლეგ ნოვოსელსკი.
ჩრდილოეთ ოსეთში ჯაყოს დაჯგუფების ანგარიშზეა – ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლის რესპუბლიკური სამმართველოს უფროსის, მარკ მეცაევის ჩაცხრილვა და ჩრდილოეთ ოსეთის შინაგან საქმეთა სამინისტროს სისხლის სამართლის სამძებრო სამმართველოს პირველი განყოფილების უფროსის, ვიტალი ჩელდიევის მკვლელობა – მასთან ერთად ავტომანქანაში ჩაცხრილეს მისი შვილი – ზაურიც.
ვლადიკავკაზის ყოფილი მერის და ყოფილი ვიცე-პრემიერის, ყაზბეგ პაგიევის მკვლელობის გარდა, გამომძიებლები გაგიევის თანამზრახველებს ვლადიკავკაზის კიდევ ერთი მერის, პაგიევის მემკვიდრის, ვიტალი კარაევის ჩაცხრილვაშიც ადანაშაულებენ.
განსასჯელს ადანაშაულებენ, როგორც მინიმუმ ხუთ მკვლელობაში, ორგანიზებული დანაშაულებრივი დაჯგუფების შექმნასა და იარაღით ვაჭრობაში.
სასამართლოს პირველივე სხდომაზე გაგიევმა განაცხადა, რომ მზად არის აღიარებითი ჩვენება მისცეს და უფრო სრული გამოძიების ჩატარება მოითხოვა, რათა სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობა დაეკისროთ დანაშაულების დამკვეთებსაც.
როდესაც ძალოვანები მის კვალზე გავიდნენ, გაგიევი რუსეთიდან გაიქცა და 2014 წელს მასზე საერთაშორისო ძებნა გამოცხადდა. ერთი წლის შემდეგ, ის ავსტრიაში დააპატიმრეს. ექსტრადიციის ხანგრძლივი პროცედურების შემდეგ, 2018 წელს, ასლან გაგიევი რუსეთს გადასცეს.