"საქართველოს მთავრობამ 2024 წელს ქვეყანა ადამიანის უფლებათა კრიზისამდე მიიყვანა" - HRW-ის ანგარიში
HRW-ის ანგარიში
საერთაშორისო უფლებადამცველმა ორგანიზაცია Human Rights Watch-მა ახალი ანგარიში გამოაქვეყნა, სადაც აღნიშნულია, რომ საქართველოს მთავრობამ 2024 წელს ქვეყანა ადამიანის უფლებათა კრიზისამდე მიიყვანა.
HRW-ის განცხადებით, მთავრობამ ახალი რეპრესიული კანონები მიიღო და პოლიციის მხრიდან სასტიკი ძალადობა მშვიდობიანი მოსახლეობის მიმართ გააჩაღა.
ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ 2024 წლის ივნისის თვეში პარლამენტმა რუსული კანონი მიიღო, რომელიც ხელისუფლებას შესაძლებლობას აძლევს სენსიტიური პერსონალური მონაცემები მოითხოვოს ორგანიზაციებისა და ფიზიკური პირებისგან.
ამასთან, Human Rights Watch-ის ევროპისა და ცენტრალური აზიის დირექტორმა, ჰიუ უილიამსონმა განაცხადა, რომ მთავრობას დაუნდობლად მიჰყავს ქვეყანა რეპრესიულ ეპოქაში, რომელიც “საქართველოსთვის უცნობია”, მაგრამ ძალიან “ნაცნობია” ავტორიტარულ სახელმწიფოებში.
“არასდროს არ არის გვიან, რომ შეცვალოს კურსი, გააუქმოს რეპრესიული კანონები, დაუშვას შეკრების თავისუფლება, შეწყვიტოს ძალადობა მომიტინგეების წინააღმდეგ და პასუხისმგებლობა დააკისროს პოლიციას”, – თქვა ჰიუ უილიამსონმა.
რა წერია HRW-ის ანგარიშში
● მთავრობამ შეაჩერა საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესი 26 ოქტომბრის სადავო საპარლამენტო არჩევნებიდან ერთი თვის შემდეგ, რამაც ქვეყნის მმართველი პარტია დატოვა ხელისუფლებაში და რომლის შემდეგაც, ადგილობრივი დამკვირვებლები, ასევე საქართველოს პრეზიდენტი ამტკიცებდნენ, რომ ხმები მასობრივად გაყალბდა. გადაწყვეტილება მიღებულ იქნა საქართველოს კონსტიტუციის მიუხედავად, რომელიც ამტკიცებს ევროკავშირში სრულ ინტეგრაციას, როგორც სახელმწიფოს მიზანს და მოსახლეობის დაახლოებით 80%-ის ევროკავშირში გაწევრიანების სურვილს, რამაც გამოიწვია მრავალკვირიანი საპროტესტო აქციები მთელი ქვეყნის მასშტაბით.
● სამართალდამცავებმა ძალადობრივად უპასუხეს 2024 წლის პროევროპულ პროტესტს, ცრემლსადენი გაზის, წყლის ჭავლის, რეზინის ტყვიებისა და სხვადასხვა სახის ფიზიკური ძალადობის გამოყენებით. სპეცრაზმმა და ხელისუფლებასთან დაკავშირებულმა არაფორმალურმა ძალადობრივმა ჯგუფებმა სცემეს ოპოზიციასა და დამოუკიდებელ ჟურნალისტებს და დაუსჯელად ერეოდნენ მათ მუშაობაში.
● ივნისში პარლამენტმა მიიღო კანონი უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, უცხოური აგენტის კანონის ტიპი, რომელიც მოითხოვს არასამთავრობო ჯგუფებს და მედიას, რომლებიც იღებენ თავიანთი დაფინანსების 20%-ს ან მეტს საზღვარგარეთიდან, დარეგისტრირდნენ, როგორც „ორგანიზაციები, რომლებიც ემსახურებიან ინტერესებს. საგარეო ძალა“. ის აწესებს ანგარიშების სირთულეების შემქმნელ, დუბლირებულ მოთხოვნებს. უფლებას აძლევს ხელისუფლებას მოითხოვოს სენსიტიური პერსონალური მონაცემები ორგანიზაციებისა და ფიზიკური პირებისგან და ითვალისწინებს დამღუპველ ჯარიმებს შეუსრულებლობისთვის.
● აპრილის ბოლოდან ივნისის ჩათვლით, უცნობმა თავდამსხმელებმა განახორციელეს ძალადობრივი თავდასხმები ათზე მეტ აქტივისტზე, ხშირ შემთხვევაში, რის შედეგადაც მათ ჰოსპიტალიზაცია დასჭირდათ. თავდასხმების უმეტესობა განხორციელდა თავდამსხმელთა მცირე ჯგუფების მიერ საჯარო ადგილებში მოწმეებითა და კამერებით, თუმცა პოლიციას არც ერთი ეჭვმიტანილი არ გამოუვლენია ან დაუკავებია.
● სექტემბრის თვეში მიიღეს ჰომოფობიური კანონი, რომელიც დისკრიმინაციულ შეზღუდვებს აწესებს, როგორც განათლების, ჯანმრთელობის, ისე გამოხატვის თავისუფლებისა და მშვიდობიანი შეკრების უფლებებზე. კანონი კრძალავს ლგბტ ადამიანების პოზიტიურ მითითებებს ლიტერატურაში, კინოში, მედიაში, ასევე სკოლებსა და საჯარო შეკრებებზე.
● საქართველოს საერთაშორისო პარტნიორებმა უნდა მოითხოვონ დამოუკიდებელი გამოძიება ხელისუფლების მიერ ძირითადად მშვიდობიანი ანტისამთავრობო საპროტესტო აქციების ძალადობრივი ჩახშობის შესახებ და განიხილონ მიზანმიმართული, ინდივიდუალური სანქციების დაწესება იმ ოფიციალური პირების მიმართ, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან მშვიდობიანი დემონსტრანტების მიმართ ძალადობრივ შეურაცხყოფაზე.
