ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა აზერბაიჯანს სანქციებით ემუქრება. ექსპერტის კომენტარი

ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა აზერბაიჯანს სანქციებით ემუქრება

ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა აზერბაიჯანს სანქციებით ემუქრება. პირველი ნაბიჯი ამ მიმართულებით უკვე გადაიდგა – ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეამ აზერბაიჯანის დელეგაციის რწმუნებათა სიგელები არ დაამტკიცა. ამის შემდეგ აზერბაიჯანულმა პრო-სამთავრობო მედიამ დაწერა, რომ აზერბაიჯანს არ სჭირდება ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა და ქვეყანას ასევე შეუძლია დატოვოს მისი იურისდიქცია. პოლიტოლოგი ფარჰად მამედოვის თქმით, ამ გადაწყვეტილებით დასავლეთი კიდევ უფრო შორდება აზერბაიჯანს.

რა მოხდა?

ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის (PACE) ზამთრის სესიის პირველ შეხვედრაზე აზერბაიჯანის დელეგაციის რწმუნებათა სიგელები არ დამტკიცდა.

შეხვედრაში აზერბაიჯანის დელეგაცია მონაწილეობდა, თუმცა ხმის მიცემის უფლება მას შეზღუდული ქონდა.

ბაქოს რეაქცია

„ძირითადი მიზეზი ის იყო, რომ 2023 წელს აზერბაიჯანულმა მხარემ არ დაუშვა ლაჩინის დერეფნის მონახულება ევროპელი მონიტორინგისთვის. ასევე აზერბაიჯანელ „პოლიტპატიმრებთან“ შეხვედრა. მონიტორინგის კომიტეტი ვალდებულია 24 საათის განმავლობაში მიიღოს გადაწყვეტილება“, – ნათქვამია პროსამთავრობო საინფორმაციო სააგენტო APA-ს ინფორმაციაში.

„მიუხედავად იმისა, რომ გერმანელი დეპუტატი და მისი კოლეგები, რომლებმაც მხარი დაუჭირეს ამ ინიციატივას, ცდილობდნენ აეხსნათ საკითხი ადამიანის უფლებების კუთხით, ცხადია, ამას ადამიანის უფლებებთან არანაირი კავშირი არ აქვს. რაც ხდება არის შურისძიების მცდელობა აზერბაიჯანზე, რომელმაც აღადგინა მისი სუვერენიტეტი და ტერიტორიული მთლიანობა“, – ნათქვამია სტატიაში, რომელიც ავტორის ხსენების გარეშე გამოქვეყნდა.

„ამ წლების განმავლობაში ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეამ თვალი დახუჭა იმაზე, რომ ერთმა წევრმა ქვეყანამ – სომხეთმა – დაიპყრო მეორე წევრი ქვეყნის – აზერბაიჯანის ტერიტორია და არც უფიქრია აგრესორი ქვეყნის ხმის უფლება შეზღუდოს.

ყარაბაღის პრობლემა უკვე მოგვარებულია. აზერბაიჯანს არ სჭირდება ევროპის საბჭო, რომელსაც არავითარი გავლენა არ აქვს ევროპაში.

აუცილებელია ადეკვატური ნაბიჯის გადადგმა ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის მიერ მიღებული გადაწყვეტილების მიხედვით. თუ ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა გადაწყვეტს არ დაამტკიცოს აზერბაიჯანის დელეგაციის უფლებამოსილება და შეზღუდოს მისი ხმის უფლება, მაშინ მიზანშეწონილი იქნება აზერბაიჯანის დელეგაციამ შეწყვიტოს საქმიანობა ამ ორგანიზაციაში.

გარდა ამისა, შესაძლოა აქტუალური გახდეს აზერბაიჯანის ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს იურისდიქციისგან გასვლა. აქ მართებული იქნება გავიხსენოთ, რომ მას შემდეგ, რაც აზერბაიჯანი ამ ორგანიზაციის წევრი გახდა 2001 წლიდან, პროსომხური და ისლამოფობიური ძალები მას მუდმივად იყენებდნენ როგორც იარაღს აზერბაიჯანის წინააღმდეგ.

ამ ორგანიზაციაში გაწევრიანებამ აზერბაიჯანს თითქმის არაფერი მისცა. ევროპის საბჭო და ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა, ისევე როგორც სხვა ქრისტიანული კლუბები, როგორიცაა ევროკავშირი და ევროპარლამენტი, ყოველთვის მიკერძოებულ პოზიციას იკავებდნენ აზერბაიჯანისა და თურქეთის მიმართ“, – აღნიშნავს სააგენტო.

პოლიტოლოგის კომენტარი

„საპარლამენტო ასამბლეა ემზადება განიხილოს აზერბაიჯანის დელეგაციის საქმიანობის შეზღუდვის საკითხი. სამთავრობო მედიაში ბაქომ გამოკვეთა თავისთვის საპასუხო ღონისძიება: დელეგაციის საქმიანობის სრული შეჩერება, ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის და ECHR-დან გასვლა.

ეს სერიოზული ღონისძიებაა, რადგან ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში მონაწილეობა აზერბაიჯანის საგარეო პოლიტიკის ევროპული ფენის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიმართულებაა“, – განაცხადა აზერბაიჯანელმა პოლიტოლოგმა ფარჰად მამედოვმა.

მისი აზრით, სიტუაციის სერიოზულობა იმაში მდგომარეობს, რომ აზერბაიჯანის მიმართ სანქციები მოქმედებს ყარაბაღელი სომხების გამო.

„ჩვენ გვაბრალებენ იმას, რაც არ გაგვიკეთებია! და ეს ყველაფერი აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის ორმხრივი მოლაპარაკებების ფორმატში გარკვეული პროგრესის ფონზე ხდება.

როგორც კი აზერბაიჯანი აფორმებს ორმხრივ შეთანხმებას სომხეთთან, პროვოკაციები იწყება დასავლეთისა და რუსეთის ფლანგებიდან“.

მამედოვი აღნიშნავს, რომ „ყველაზე საინტერესო ამ ამბავში არის ის, რომ ფაშინიანი და მისი გუნდი უხერხულ მდგომარეობაში აღმოჩნდებიან“.

„ერთი მხრივ, მიმდინარეობს მოლაპარაკებები ბაქოსთან, რომელშიც არ არის ყარაბაღის თემა, ხოლო მეორე მხრივ, სომხეთის ევროპელი პარტნიორები ყარაბაღის სომხების თემას აყენებენ.

როგორ მისცემენ ხმას ფაშინიანის პარტიის დეპუტატები აზერბაიჯანის დელეგაციისთვის საქმიანობის შეზღუდვას?! ეს არის მთავარი კითხვა.

სომხურ საზოგადოებაში ხომ ასეთი გადაწყვეტილებები აღიქმება, როგორც იმედი… ბოლო სამი წლის განმავლობაში სომხეთში ასეთი წრეების რეაქციას რომ ვაკვირდები, ყოველთვის მახსენდება ნაწყვეტი პუშკინის „პოლტავადან“:

მაგრამ ეს მომენტი არ მოდის, პირიქით, უფრო ვზარალდებით!

თუ ფაშინიანის პარტიული ჯგუფი ამას მხარს დაუჭერს, ეს მოლაპარაკების პროცესში დიდ პრობლემად იქცევა. თუ ისინი თავს შეიკავებენ, მაშინ მოლაპარაკების პროცესის ეფექტურობის იმედი გაიზრდება.“