ევროკავშირის ინვესტიციები სომხეთში 2.5 მილიარდ ევროს მიაღწევს: სამმხრივი შეხვედრა ბრიუსელში
ფაშინიანი ბრიუსელში ევროკავშირის ხელმძღვანელობას შეხვდა
სომხეთის პრემიერ მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი ბრიუსელში სამუშაო ვიზიტით იმყოფება. ის უკვე შეხვდა ევროპის საბჭოს პრეზიდენტს ანტონიო კოსტას და ევროკომისიის პრეზიდენტს ურსულა ფონ დერ ლაიენს.
შეხვედრის შემდეგ მიღებული კომუნიკეს თანახმად, ევროკავშირმა და სომხეთმა „კიდევ ერთხელ დაადასტურეს პარტნიორობის გაძლიერება“. მის ფარგლებში, ევროკავშირი სომხეთში 2.5 მილიარდ ევრომდე ინვესტირებას გეგმავს. ეს ეხება სომხეთის მონაწილეობას “გლობალური კარიბჭის” სტრატეგიაში.
გარდა ამისა, ერთობლივ განცხადებაში ნათქვამია, რომ „სომხეთის საინფორმაციო ეკოსისტემის მხარდასაჭერად“ ევროკავშირი დამოუკიდებელი მედიის გასაძლიერებლად 1.5 მილიონ ევროს გამოყოფს.
ფაშინიანმა შეხვედრის შესახებ სოციალურ ქსელში დაწერა. მან Facebook-ზე აღნიშნა, რომ ევროპელ კოლეგებთან „პროდუქტიული და შინაარსიანი საუბარი“ ჰქონდა.
ბრიუსელში გამართული მოლაპარაკებების შესახებ სომხეთის ევროპული პარტიის თავმჯდომარემ, ტიგრან ხზმალიანმაც ისაუბრა. ის მიიჩნევს, რომ ევროკავშირი სომხეთის ხელისუფლებისგან დასავლეთისკენ უფრო გადამწყვეტ ნაბიჯებს ელის.
- ზანგეზურის დერეფანი სომხეთის გავლით: აშშ-ის გეგმა და დაძაბულობა აზერბაიჯანსა და რუსეთს შორის
- მოსაზრება: კავკასიაში რუსეთის გავლენა სუსტდება, თბილისი კი დინების წინააღმდეგოდ მიცურავს
ევროკავშირ-სომხეთის პარტნიორობის ახალი დღის წესრიგი მისასალმებელია
„პრეზიდენტი კოსტა და პრეზიდენტი ფონ დერ ლაიენი მიესალმნენ სომხეთის რეფორმების ამბიციურ დღის წესრიგს და მხარი დაუჭირეს ქვეყნის სუვერენიტეტს, ტერიტორიულ მთლიანობასა და დემოკრატიულ რეფორმებს. ლიდერები მიესალმნენ ცოტა ხნის წინ მიღწეულ პოლიტიკურ შეთანხმებას ევროკავშირ-სომხეთის ახალი პარტნიორობის შესახებ, რაც ურთიერთობების გაღრმავების პროცესში მნიშვნელოვან ეტაპს წარმოადგენს“, – ნათქვამია კომუნიკეში.
შეხვედრის მონაწილეებმა ასევე აღნიშნეს ვიზა ლიბერალიზაციის პროცესში მიღწეული პროგრესი. განცხადებაში „კმაყოფილებით“ აღინიშნა სომხეთის პარლამენტის მიერ „სომხეთის რესპუბლიკის ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესის დაწყების შესახებ“ კანონის მიღება.
ევროკავშირი სომხეთისთვის ფინანსური დახმარების გაწევას გააგრძელებს
„2024 წლის აპრილში გამოცხადებული 270 მილიონი ევროს ოდენობის ევროკავშირის მდგრადობისა და ზრდის სამოქმედო გეგმამ სომხეთისთვის ევროკავშირის დაფინანსება 50%-ით გაზარდა. 200 მილიონი ევროს გრანტის დახმარებით და 70 მილიონი ევროს ინვესტიციების მობილიზაციის გრანტის დაფინანსებით, ევროკავშირი აგრძელებს სომხეთის სოციალურ-ეკონომიკური რეფორმების დღის წესრიგის, სექტორული თანამშრომლობისა და ენერგეტიკის, ტრანსპორტისა და კერძო სექტორის ინვესტიციების მხარდაჭერას“, – აცხადებენ ევროპელი პარტნიორები.
მათ კიდევ ერთხელ დაადასტურეს თავიანთი ვალდებულება, მხარი დაუჭირონ სომხეთის მდგრადობასა და განვითარებას „მნიშვნელოვანი ფინანსური და ტექნიკური დახმარების გზით“.
„მსოფლიოს გზაჯვარედინი“ და რეგიონული თანამშრომლობა
ევროკავშირის წარმომადგენლებმა ასევე ისაუბრეს სომხეთის მთავრობის წინადადებაზე რეგიონული კომუნიკაციების განბლოკვის შესახებ:
„ევროკავშირმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა მხარდაჭერა სომხეთის „მშვიდობის გზაჯვარედინის“ ინიციატივის მიმართ, რომელიც მიზნად ისახავს რეგიონული კავშირისა და შერიგების ხელშეწყობას.“
ანტონიო კოსტამ და ურსულა ფონ დერ ლაიენმა განსაკუთრებით აღნიშნეს სომხეთის ძალისხმევა სამხრეთ კავკასიაში სტაბილურობის დამყარების მიმართულებით. მათ შეაფასეს სომხეთის ხელისუფლების მზადყოფნა აზერბაიჯანთან სამშვიდობო მოლაპარაკებებისა და თურქეთთან ურთიერთობების ნორმალიზებისთვის.
„ლიდერებმა ასევე ხაზი გაუსვეს სომხეთის ევროკავშირის რეგიონულ და ეკონომიკურ ინიციატივებში, კერძოდ, შავი ზღვის სტრატეგიის ფარგლებში ჩართვის შესაძლებლობის მნიშვნელობას“, – ნათქვამია კომუნიკეში.
ევროპელმა პარტნიორებმა მადლობა გადაუხადეს სომხეთს მჭიდრო თანამშრომლობისა და სანქციების გვერდის ავლის თავიდან ასაცილებლად გადადგმული ნაბიჯებისთვის. ისინი შეთანხმდნენ სომხეთის პრემიერ-მინისტრთან, რომ გააგრძელებენ ერთობლივ ძალისხმევას ამ მიმართულებით.
სომხეთ-ევროკავშირის უსაფრთხოების თანამშრომლობა
ბრიუსელის შეხვედრაზე ასევე განიხილეს უსაფრთხოების სფეროში თანამშრომლობა. მომლაპარაკებლებმა მიესალმნენ უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საკითხებზე ევროკავშირსა და სომხეთს შორის კონსულტაციების დაწყებას. ამავდროულად, მათ ხაზი გაუსვეს „მშვიდობის, სტაბილურობისა და დემოკრატიული მდგრადობისადმი საერთო ერთგულებას“.
„უსაფრთხოების სფეროში არსებული მთელი რიგი გამოწვევების, მათ შორის ინფორმაციის მანიპულირებისა და ჩარევის, დეზინფორმაციისა და კიბერ საფრთხეების მოგვარების მიზნით, ევროკავშირმა სომხეთს მოუწოდა, ერთად ემუშავათ მისი საჭიროებების შესაფასებლად, თანამშრომლობის პრიორიტეტული სფეროების დასადგენად და ევროკავშირის არსებული ინსტრუმენტების გამოსაყენებლად“, – ნათქვამია ერთობლივ განცხადებაში.
ევროკავშირის გაფართოების კომისარი მალე სომხეთს ეწვევა
ფაშინიანი ასევე შეხვდა გაფართოების საკითხებში ევროკომისარს მარტა კოსს. პრემიერ-მინისტრის ოფისის ცნობით, მათ განიხილეს სომხეთში ევროკავშირის ფინანსური ინსტრუმენტების გამოყენებით განხორციელებული პროგრამები. ამავდროულად, ფაშინიანმა ხაზი გაუსვა ევროკავშირის მხარდაჭერის მნიშვნელობას.
- სომხეთის ეკონომიკის დივერსიფიკაცია,
- ტრანსპორტისა და ინფრასტრუქტურის განვითარება,
- მცირე და საშუალო ბიზნესისთვის შესაძლებლობების გაფართოება,
- ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა.
„განხილული იყო სომხეთის მთავრობის პროგრამები მთიანი ყარაბაღიდან იძულებით გადაადგილებული პირების სოციალური პრობლემების მოსაგვარებლად. ამ კონტექსტში, სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ხაზი გაუსვა საერთაშორისო საზოგადოების მხრიდან მხარდაჭერის გაგრძელების მნიშვნელობას“, – ნათქვამია შეხვედრის შემდეგ მედიისთვის გავრცელებულ განცხადებაში.
მარტა კოსმა გამოაცხადა ევროკავშირის მხარდაჭერა სომხეთის ამბიციური დემოკრატიული რეფორმების პროგრამის მიმართ. მან განაცხადა, რომ უახლოეს მომავალში გეგმავს სომხეთში ვიზიტს „ერთობლივი პროგრამებისა და ინიციატივების უფრო დეტალური განხილვისთვის“.
კომენტარები
სომხეთის ევროპული პარტიის თავმჯდომარე ტიგრან ხზმალიანი მიიჩნევს, რომ „ევროკავშირი ცდილობს ფაშინიანისგან მიიღოს პასუხები თავის კითხვებზე“. მისი აზრით, სწორედ ეს იყო სომხეთის პრემიერ-მინისტრის ბრიუსელში ვიზიტის მიზეზი:
„თუ თურქეთი, მთელი ისლამური სამყარო, არაბული სამყარო, პაკისტანი ალიევის მხარეს დგას, მაშინ სომხეთს არავინ დაუჭერს მხარს.“
სომხეთმა დაკარგა თავისი ყოფილი მოკავშირეები [რუსეთი და ОДКБ-ს სამხედრო ბლოკის წევრები], რომლებიც სულაც არ იყვნენ მოკავშირეები, არამედ მტრები. თუმცა, 7 წლის განმავლობაში მან ახალი მოკავშირეები ვერ შეიძინა. სწორედ ამიტომ ურეკავს ევროპა სომხეთს.
ეს ძალიან მარტივი ლოგიკაა. თითქმის ფიზიკის კანონი. თუ სადმე რაღაც ქრება, ეს სივრცე სხვა რამით ივსება. რომელი ქვეყანა ავსებს ამ რეგიონს რუსეთის არყოფნის შემთხვევაში? თურქეთი.
რატომ ვითხოვთ ჩვენ [პროდასავლური პოლიტიკური ძალები] წლების განმავლობაში სომხეთის ევროკავშირის წევრად გახდომას? იმიტომ, რომ ვიცით, რომ ისევე, როგორც 100 წლის წინ, ახლაც რუსეთი გარდაუვლად იძულებული იქნება აქედან გავიდეს გეოპოლიტიკური პროცესების შედეგად.
ვის შეუძლია ამ ვაკუუმის შევსება ძალაუფლების, ეკონომიკის, სამხედრო და სამხედრო-პოლიტიკური თვალსაზრისით? რა თქმა უნდა, ჩვენ გვესმის, რომ მთავარი კანდიდატი თურქეთი იქნება, თუ სომხეთი ევროატლანტიკურ ალიანსში არ გაწევრიანდება. სწორედ ეს ხდება ახლა.
თუმცა, ეროვნულ ასამბლეაში [სომხეთის ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესის დაწყების შესახებ] კანონის მიღებიდან ასი დღის შემდეგ, სომხეთის ხელისუფლებამ გამოაცხადა არა ევროკავშირში, არამედ შანხაის თანამშრომლობის ორგანიზაციაში გაწევრიანების სურვილი.
ანტონიო კოსტამ და ურსულა ფონ დერ ლაიენმა ფაშინიანს შესთავაზეს ეთქვა: ჩვენ გამოვაგზავნეთ კაია კალასი [ევროკავშირის საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების პოლიტიკის უმაღლესი წარმომადგენელი]. თქვენ ის თბილად მიიღეთ. თუმცა, ორი დღის შემდეგ თქვენი საგარეო საქმეთა მინისტრი პეკინში გაემგზავრა და შანხაის თანამშრომლობის ჩარჩოში სომხეთის წევრობაზე ისაუბრა.
ახლა თქვენ თურქეთთან და აზერბაიჯანთან მხოლოდ ორმხრივ ფორმატში აპირებთ საუბარს. ვინ დაგიჭერთ მხარს? რა გაძლევთ საშუალებას იყოთ დარწმუნებული, რომ არ განადგურდებით? ეს კითხვა ჰაერშია გამოკიდებული. და თუ ევროპული დიპლომატია პირდაპირ არ დაუსვამს ერევანს ამ კითხვას, ჩვენ [ადგილობრივი პროდასავლური პოლიტიკური ძალები] ვალდებულნი ვართ, ეს გავაკეთოთ“.
ფაშინიანი ბრიუსელში ევროკავშირის ხელმძღვანელობას შეხვდა