„დაიბანეთ ხელები ტელევიზორის შემდეგ“ – ყალბი ამბები, რომლებიც სიკვდილში გეხმარებიან
კორონავირუსის პანდემიის პარალელურად, მსოფლიო წალეკა ყალბმა ახალმა ამბებმა თავად ვირუსის, მისი გავრცელების გზებისა და ინფექციასთან ბრძოლის მეთოდებზე. ზოგიერთი ქვეყანა ან/და ორგანიზაცია/კონფესია განზრახ იყენებს ყალბ ახალ ამბებს საკუთარი პოლიტიკური მიზნებისთვის.
ტექსტი მოამზადა CODA News
ყალბი ამბები ჩინეთიდან
„ჩინეთის ჰიმნის ფონზე, რომში იტალიელები სკანდირებენ „მადლობა, ჩინეთო!“ – დაწერა ტვიტერის საკუთარ გვერდზე ჰუ ჩუნინმა, ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს საინფორმაციო განყოფილების დირექტორმა და გამოაქვეყნა ვიდეო, რომელშიც ასახულია, იტალიის დედაქალაქის ქუჩებში გამოსული იტალიელები ჰიმნის ფონზე როგორ უკრავენ ტაშს მადლობის ნიშნად ჩინეთს.
Amid the Chinese anthem playing out in Rome, Italians chanted “Grazie, Cina!”. In this community with a shared future, we share weal and woe together. pic.twitter.com/HYwrheCUEo
— Hua Chunying 华春莹 (@SpokespersonCHN) March 15, 2020
იტალიელები, შესაძლოა, მართლაც მადლიერები არიან ჩინეთის ჰუმანიტარული დახმარების გამო, მაგრამ ეს ვიდეო – ყალბია: ჰიმნი დამონტაჟებულია და უხეშად არის ჩამატებული ვიდეოში.
იტალიურმა ვებგვერდმა Pagella Politica, რომელიც ფაქტებს ამოწმებს, თავის ტაივანელ, FactCheck Center-ელ კოლეგებთან ერთად ჩაატარა გამოძიება.
- ათასობით ადამიანი ტაძარში წმინდა ნაწილებს და ხატებს ემთხვევა – როგორ ებრძვიან კორონავირუსს რუსეთში
- კორონავირუსი და სამხრეთი ოსეთი: არ არიან ინფიცირებულები, არ არის ტესტები, არის ერთი ლაბორატორია და ერთი რეანიმაცია
რუსული პროპაგანდა
ვლადიმირ პუტინის იტალიის პრემიერ ჯუზეპე კონტესთან სატელეფონო საუბრის შემდეგ, რუსეთმა იტალიაში ჰუმანიტარული დახმარება გაგზავნა ოპერაციის „სიყვარულით რუსეთიდან“ ფარგლებში.
ორშაბათს, დიდ ბრიტანეთში რუსეთის საელჩომ ტვიტერის საკუთარ გვერდზე დაწერა, რომ რუსეთმა იტალიაში სამხედრო ვირუსოლოგთა 8 ჯგუფი გაგზავნა, საერთო ჯამში 100 ადამიანის რაოდენობით, რომლებიც სამედიცინო ტექნიკითა და კორონავირუსის წინააღმდეგ საბრძოლო სადეზინფექციო საშუალებებით არიან აღჭურვილები.
ამავდროულად, მოსკოველი ექიმები ამბობენ, რომ მათ არ ჰყოფნით თავდაცვის ძირითადი საშუალებები, როგორებიცაა ნიღბები და ხელთათმანები, რათა გაუმკლავდნენ პაციენტთა მზარდ რიცხვს.
„დაიბანეთ ხელები ტელევიზორის შემდეგ“, – ასე ჩამოაყალიბა თავისი ამოცანა მკითხველებისთვის, რუსულ გაზეთ „როსბალტში“ გამოქვეყნებული სტატიის ავტორმა. ის გვაფრთხილებს, რომ კორონავირუსთან დაკავშირებული დეზინფორმაციის სახელმწიფო კამპანია არანაკლებ სახიფათოა, ვიდრე თავად პანდემია
ინდოეთი: არქაული ცრურწმენები
ინდოეთის უმსხვილეს ქალაქებში, დელისა და მუმბაის ჩათვლით, 31 მარტამდე კარანტინია გამოცხადებული.
კვირას, ხელისუფლებამ მოქალაქეებს სთხოვა, 17:00 საათზე ტაში დაეკრათ და თეფშებზე დაეკაკუნებინათ ხელი სამედიცინო პერსონალისადმი მადლიერების ნიშნად.
თავად ექიმებმა საპასუხოდ ითხოვეს, რომ აჯობებს, მათ დამატებითი აღჭურვილობა და რესურსები გადასცენ.
ამავდროულად, WhatsApp-ში გავრცელდა ეგზოტიკური თეორია, რომელიც სხვებთან ერთად გააზიარა ბოლივუდის ლეგენდარულმა მსახიობმა, ბაჩანმა.
თითქოს, პრემიერ-მინისტრ მოდის მიერ შემოთავაზებული ერთობლივი აპლოდისმენტები და თეფშებზე კაკუნი იწვევს „ერთობლივ ვიბრაციებს“, რომელიც აუმჯობესებს სისხლის მიწოდებას და კლავს კორონავირუსს.
გაზეთ India Today-ს პუბლიკაციაში დამტკიცებულია, რომ ერთობლივი აპლოდისმენტების ვირუსს არ ეშინია.
მოლდოვა
მოლდოველი აქტივისტები და ჟურნალისტები იტყობინებიან კორონავირუსის შესახებ დეზინფორმაციის ტალღაზე, რომელმაც „ქვეყანა მოიცვა“.
ორგანიზაცია WatchDog.md-მ დააფიქსირა დიდი რაოდენობით ჩინური და რუსული პროპაგანდისა და კონსპირაციული თეორიების გავრცელება, რათა გაზარდონ ტრაფიკი.
ორგანიზაციამ დახმარებისთვის Google-ს მიმართა.
გეოპოლიტიკური დეზინფორმაცია ახლო აღმოსავლეთში
ახლო აღმოსავლეთში კორონავირუსის შესახებ ყალბი ამბების მთელი ნაკადია, რომლის მიზანიც უთანხმოების დათესვაა.
გასულ კვირას, საუდისარაბელმა ჟურნალისტმა ჰოურა ალ-ალმოტერაიმ გამოაქვეყნა ტვიტი, რომელშიც მტკიცდება, რომ ქუვეითმა კორონავირუსის არსებობის შესახებ 2015 წელს იცოდა.
ადრე, მანვე დაადანაშაულა ქუვეითი იმაში, რომ მან ჩინეთს მილიარდები გადაუხადა ვირუსის „გასაზრდელად“.
ირანი არ აღიარებს საფრთხის რეალურ მასშტაბს
თებერვლის ბოლოს, ირანის სულიერმა ლიდერმა, აიათოლა ხამენეიმ ვირუსის გავრცელების შესახებ ნეგატიური ინფორმაციის გავრცელებაში „მტრები“ დაადანაშაულა და ამის მიზეზად საპარლამენტო არჩევნების ჩაშლა დაასახელა.
მაგრამ 19 მარტს, ირანის ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადგენელმა კიანუშ ჯაჰანპურმა შოკის მომგვრელი ტვიტი გამოაქვეყნა:
„ირანში, ყოველ 10 წუთში კორონავირუსით ერთი ადამიანი იღუპება, ყოველ საათში კი 50 ადამიანი ინფიცირდება“.