ცხინვალი: რატომ არ გაუადვილებს ფერმერებს ცხოვრებას „გამარტივებული წვდომა“
ფერმერები ცხინვალში
ცხინვალში სასოფლო-სამეურნეო სამუშაოების პერიოდისთვის, რუსი მესაზღვრეების მიერ კონტროლირებად ტერიტორიებზე წვდომა დროებით გამარტივდა. თუმცა, ადგილობრივები თვლიან, რომ ეს ფერმერებს ცხოვრებას დიდად არ გაუადვილებს. იმიტომ რომ, უპირველეს ყოვლისა, იქ წყლის პრობლემაა.
ამ ტერიტორიებს რუსეთი სამხრეთ ოსეთის სპეცსამსახურებთან ერთად აკონტროლებს 2009 წლის აპრილიდან, როდესაც ხელი მოეწერა შეთანხმებას რუსეთის ფედერაციასა და ცხინვალს შორის „სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკის სახელმწიფო საზღვრის დაცვის ერთობლივი ძალისხმევის შესახებ.“
გამარტივებული წვდომა
ცხინვალის КГБ-მ განაცხადა, რომ 2 აგვისტოდან 30 სექტემბრამდე ცხინვალის რეგიონის მცხოვრებლებს უფლება აქვთ განახორციელონ გარკვეული სახის ეკონომიკური საქმიანობა ცხინვალის, ზნაურის და ლენინგორის რაიონებში შესაბამისი ნებართვის გარეშე.
მაგრამ გარკვეული მოთხოვნები კვლავ რჩება:
„სასაზღვრო ზონაში მითითებული მიზნებით შესვლისთვის აუცილებელია პასპორტით მიხვიდეთ რუსეთის FSB-ის სასაზღვრო დეპარტამენტის უახლოეს განყოფილებაში, სამხრეთ ოსეთში, პირის იდენტიფიცირებისთვის, ადგილის, ხასიათისა და დროის გასარკვევად, რათა შეძლოთ ეკონომიკური საქმიანობა“, – ნათქვამია განცხადებაში.
- ნასოფლარების მხარე. რეპორტაჟი მიტოვებული, დაცლილი თრუსოს ხეობიდან, სადაც ოდესღაც ოსები და ქართველები ერთად ცხოვრობდნენ
- დათა პაპა – მავთულხლართების ყველაზე ცნობილი მსხვერპლი გარდაიცვალა
- აგვისტო, 2008. რუსეთ-საქართველოს ომის ქრონიკები
სამხრეთ ოსეთის ბევრი სოფელი ამ ზონაში მოხვდა, ამიტომ შესაბამისი ნებართვის გარეშე მათი მონახულება შეუძლებელია. როგორც პარლამენტის წევრი ალან ტადტაევი განმარტავს, ადრე ასეთი ნებართვის მისაღებად ცხინვალში, უშიშროების კომიტეტის ცენტრალურ ოფისში უნდა მისულიყავი, მაგრამ ახლა მისი მიღება შესაძლებელია საცხოვრებელ ადგილზე:
„მათ შეეძლებათ დაუკავშირდნენ უახლოეს ფორპოსტს. მაგალითად, შორეული ლენინგორის რეგიონიდან ცხინვალში ჩასვლის აუცილებლობის თავიდან ასაცილებლად“.
ზნაურის რაიონის ერთ-ერთი სოფლის მცხოვრები ალანი ამბობს, რომ სოფლის მოსახლეობამ ჯერ კიდევ არაფერი იცის გამარტივებული წვდომის შესახებ. მამაკაცს სჯერა, რომ “ეს ბევრს არაფერს შეცვლის უკვე ნაცნობ ცხოვრების წესში”.
მთავარი პრობლემა წყალია. უფრო სწორად, მისი არარსებობა
ამ მიწებს ადგილობრივი ოსი ფერმერები ამუშავებენ. აქ მოყვანილი ძირითადი მოსავალი ხორბალი და ქერია. გლეხების პრობლემები კი არ შემოიფარგლება მხოლოდ მინდვრების მიუწვდომელობით.
მაგალითად, ფერმერი, სახელად ხაზბი, ჩივის, რომ მარცვლეული მხოლოდ შიდა ბაზარზე იყიდება და მისი გადამუშავების პირობები არ არსებობს:
„ადგილზე არ არსებობს მარცვლეულისგან ფქვილისა და ცხოველის საკვების მიღების პირობები. ამიტომ მარცვლეული უბრალოდ სუფთა სახით იყიდება“.
მაგრამ უფრო სერიოზულ პრობლემას ხაზბი უწოდებს გვალვას, რომელიც ანადგურებს მოსავალს. გლეხი ამბობს, რომ სარწყავი სისტემა საქართველოსთან იყო „მიბმული“, მაგრამ 2008 წლის ომის შემდეგ ქართული მხარე ლენინგორის რაიონის წინაგარის ზონაში წყლის მიწოდებას ბლოკავს.
„ეს ტერიტორია ყოველთვის სასოფლო-სამეურნეო იყო. იქ ყველაფერი მოჰყავდათ: ხილი, ბოსტნეული და მარცვლეული. რაც შეეხება ირიგაციას, წყალი საქართველომ მოგვაწოდა. ჩვენ შევთანხმდით, რომ საქართველო აღადგენდა წყალმომარაგებას წინაგარის ზონაში ტირიფონის არხის გავლით, ხოლო წყალს მივაწოდებდით ლიახვას მარცხენა მხარეს მდებარე ქართულ სოფლებს. მაგრამ თბილისი სიტყვას არ ასრულებს და სარწყავი სეზონზე წყალმომარაგება წყდება. ამიტომ აქ ხორბლისა და ქერის გარდა ვერაფერი მოშენდება“.
კიდევ ერთი ადგილობრივი მცხოვრები, ფატიმა, ადასტურებს, რომ ხორბლის, შვრიის და ქერის გარდა ვერაფერს მოჰყავთ:
„წყალი არ არის და ვერაფერი ხარობს. ომის შემდეგ საქართველოდან წყალი პერიოდულად მოდის. ეს ხდება მხოლოდ ერთი კვირის ან რამდენიმე დღის განმავლობაში, შემდეგ კი აღარ გრძელდება თვეების განმავლობაში. შარშან ერთმა ახალგაზრდა ოჯახმა ოთხი ჰექტარი პომიდორი დარგა, რადგან ყველაფერი დაშრა. ადრე წყალი იყო – 2008 წლამდე. ყველამ გამოიყენა – ჩვენ, ოსებმაც და ადგილობრივმა ქართველებმაც. მაგრამ ომის შემდეგ ის ჩვენთვის დაიკეტა“.
ამიტომ, ფატიმას თქმით, სამხრეთ ოსეთის მთავრობამ უნდა აღადგინოს სარწყავი სისტემა, რათა ეს სოფლები წყლით უზრუნველყოს.
სტატია მომზადებულია ცხინვალის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად.ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო
