აზერბაიჯანის პარლამენტმა ლავროვის განცხადება დაარედაქტირა, რასაც სკანდალი მოჰყვა
23 სექტემბერს, მოსკოვში, აზერბაიჯანის პარლამენტის სპიკერი, საჰიბა გაფაროვა რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრს, სერგეი ლავროვს შეხვდა. არასავალდებულო ფორმალური შეხვედრა, ლამის პოლიტიკური სკანდალის მიზეზი გახდა.
ყველაფერი აზერბაიჯანის პარლამენტის პრესსამსახურის განცხადებით დაიწყო.
მილი მეჯლისის პრესსამსახურის განცხადების პირველ ვერსიაში, მოყვანილი იყო რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის სიტყვები, რომელიც, თითქოს, აზერბაიჯანის პარლამენტის სპიკერთან შეხვედრისას წარმოთქვა. კერძოდ, ტექსტში, სერგეი ლავროვის სახელით ნათქვამი იყო, რომ „სომხეთის პრემიერ-მინისტრის, ნიკოლ ფაშინიანის განცხადებები მთიანი ყარაბაღის შესახებ, ხელს უშლის კონფლიქტის დარეგულირების პროცესს“.
„ეს არის ოფიციალური მოსკოვის პოზიცია. რუსული მხარე დარეგულირების პროცესში, მხარს უჭერს ხუთი ოკუპირებული რაიონის დაბრუნებას, ტერიტორიაზე მშვიდობისმყოფელების განთავსებასა და სატრანსპორტო-საკომუნიკაციო სისტემების აღდგენას“, – დასძინა თითქოს ლავროვმა.
აზერბაიჯანის პარლამენტის პრესსამსახურის განცხადების ეს ვერსია, ჯერ კიდევ შენარჩუნებულია, რამდენიმე საინფორმაციო გამოცემის გვერდზე.
თუმცა, რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს კომენტარის შემდეგ, პრესსამსახურს სწრაფად მოუწია იმ ნაწილის დარედაქტირება, რომელმაც მღელვარება გამოიწვია.
რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალურმა წარმომადგენელმა, მარია ზახაროვამ ყოველკვირეულ ბრიფინგზე, კომენტარი გააკეთა განცხადებაზე, რომელსაც სერგეი ლავროვს მიაწერდნენ და ყველას ურჩია, „ორიენტირება მოახდინონ მხოლოდ მოსკოვის პოზიციაზე და არა სხვა ინტერპრეტაციებზე“.
„რაც შეეხება რუსი მინისტრის ციტირების სისწორეს, ვისურვებდი თქვენი ყურადღება მივაპყრო და პრინციპში, ეს კითხვები მივმართო იმ წყაროებისკენ, რომლიდანაც ეს ინფორმაცია წამოვიდა“.
საბოლოოდ, პრესრელიზიდან გაქრა სიტყვა ლავროვი ფაშინიანის შესახებ და დარჩა მხოლოდ ის, რომ რუსეთი მხარს უჭერს აზერბაიჯანის ტერიტორიულ მთლიანობას.
რეაქცია ბაქოდან
JAMnews-ისთვის მიცემულ ინტერვიუში, პოლიტიკურმა მიმომხილველმა შაჰიმ რზაევმა აღნიშნა, რომ დემოკრატიულ ქვეყნებში, სახელმწიფო უწყებების პრესსამსახურები მოწოდებული არიან მოქალაქეებისა და მედიის ინფორმირებაზე, მაგრამ აზერბაიჯანში, სამწუხაროდ, ისინი ხშირად ისახავენ მიზნად, მედიისგან ოფიციალური ახალი ამბების დამალვას და მათ შეცდომაში შეყვანას.
„ბოლო საპარლამენტო არჩევნებამდე, მილი მეჯლისი ფაქტობრივად არ აახლებდა თავის ახალი ამბების გვერდს, უბრალოდ აკოპირებდა სახელმწიფო სააგენტო azertag.az-ის მასალებს. როგორც ჩანს, პარლამენტის ახალმა ხელმძღვანელობამ გადაწყვიტა გადაეტვირთა პრესსამსახურის მუშაობდა, თუმცა, როგორც ვხედავთ, პირველი მცდელობა წარუმატებლად დამთავრდა.
შეიძლება, პრესსამსახური არ ელოდა, რომ აზერბაიჯანულ ენაზე დაწერილ ტექსტს რუსულად ოპერატიულად გადათარგმნიდა სააგენტო „სპუტნიკი“ და თვალში მოხვდებოდა რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს. მასალის მომზადების დროს ან დიპლომატიური ეტიკეტი დაირღვა, ან ის სიტყვა გამოქვეყნდა, რომელიც „საჯაროდ არ ითქვა“. ჩვენ ეს ზუსტად არ ვიცით. თუმცა, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ეს ყოფილიყო წინასწარ დაგეგმილი პროვოკაცია სამხრეთ კავკასიაში რუსული პოლიტიკის ან პირადად მინისტრი ლავროვის წინააღმდეგ – ის დონე არ არის“, – მიაჩნია რზაევს.
სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს რეაქცია
სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესმდივანმა, ანა ნაგდალიანმა კომენტარი გააკეთა აზერბაიჯანის პარლამენტის ვებგვერდზე გამოქვეყნებულ ინფორმაციაზე, რომელშიც მოყვანილი იყო, თითქოს სერგეი ლავროვის განცხადება.
„ჩვენ გავეცანით რუსეთის ფედერაციის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალურ ინფორმაციას… ბაქოდან წამოსული პრესრელიზები სანდო წყაროს არ წარმოადგენს“.
რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ვებგვერდზე გამოქვეყნებულ ინფორმაციაში, რომელიც აღნიშნულ შეხვედრას შეეხებოდა, აზერბაიჯანული მხარის ვერსიის მსგავსი არაფერი წერია: არ არის ნახსენები არც სომხეთის პრემიერი, არც „ოკუპირებული რაიონების დაბრუნება“.
ექსპერტის მოსაზრება
აზერბაიჯანის პარლამენტის სპიკერისა და რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის, სერგეი ლავროვის შეხვედრის შედეგ აგორებული სკანდალი, შეიძლება, მიმართული იყოს არა იმდენად სომხეთის წინააღმდეგ, რამდენადაც ლავროვის, მიაჩნია პოლიტიკურ მიმომხილველ ნაირა აირუმიანს.
მისი თქმით, აზერბაიჯანმა ფაქტობრივად დაარღვია უსიტყვო ეტიკეტი, რომლის თანახმადაც, შეხვედრის შემდეგ, ყველა მხარე რელიზს მხოლოდ საკუთარ განცხადებებზე დაყრდნობით აქვეყნებს და არ ციტირებს მეორე მხარეს:
„აზერბაიჯანული მხარის მიერ გამოქვეყნებულ რელიზში, ყველა ეთიკური ნორმის დარღვევით, მოყვანილია სერგეი ლავროვის სიტყვები, რომელიც არ ყოფილა რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებაში. უნდა ვივარაუდოთ, რომ აზერბაიჯანულმა მხარემ, უხეშად ვთქვათ, ფეხი დაუდო სერგეი ლავროვს, რომელიც, როგორც ამბობენ, მალე დატოვებს თანამდებობას. გუშინ, რუსეთის პატრიარქმა ლავროვს მაღალი რანგის ორდენი გადასცა, რაც შეფასდა, როგორც საგარეო საქმეთა სამინისტროს თავკაცთან გამოსამშვიდობებელი ჟესტი. ბაქომ, როგორც ჩანს, გადაწყვიტა სკანდალით გაეცილებინა ლავროვი.
მახსოვს, 2013 წელს, ვლადიმირ პუტინის ბაქოში ვიზიტისას, საზეიმო ცერემონიალის მიმდინარეობისას, დიქტორმა, თითქოს შემთხვევით, სერგეი ლავროვის სახელის ნაცვლად, შეურაცხმყოფელი თურქული სიტყვა წარმოთქვა. ვიზიტი სკანდალში გადაიზარდა და ამის შემდეგ, რამდენიმე წლის განმავლობაში, ლავროვი ბაქოს აღარ სტუმრობდა. შეიძლება, აზერბაიჯანს მაშინ სურდა ლავროვის გადადგომა, რომლის სომხურ ფესვებზეც სრულიად ღიად საუბრობენ. ახლა ბაქომ, როგორც ჩანს გადაწყვიტა ლავროვის კარიერაში ბოლო აკორდი დაეკრა“.
