არჩევნები დასრულდა. რას აპირებს ოპოზიცია
თვითმმართველობის არჩევნები, რომელსაც ოპოზიცია ხელისუფლების ნდობის რეფერენდუმის მნიშვნელობას ანიჭებდა, მმართველი გუნდის გამარჯვებით დასრულდა.
ორივე ტურის შედეგად, ოპოზიციამ 64 მუნიციპალიტეტიდან მხოლოდ ერთი მოიგო – წალენჯიხა. დიდი ქალაქების ბედი რამდენიმე ასეულმა ხმამ გადაწყვიტა.
ოპოზიცია არჩევნების შედეგებს არ აღიარებს და უკომპრომისო ბრძოლას აანონსებს. არჩევნებმა პოლიტიკური კრიზისი ქვეყანაში კიდევ უფრო გააღრმავა. ექსპერტები და საერთაშორისო დამკვირვებლები საზოგადოების უკიდურეს და უპრეცედენტო პოლარიზაციაზე მიუთითებენ. პარალელურად, ციხეში თვეზე მეტია შიმშილობას აგრძელებს ქვეყნის მესამე პრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი, რაც კიდევ უფრო ამწვავებს ქვეყანაში ვითარებას.
როგორი იქნება ოპოზიციის ბრძოლა და ამ ბრძოლაზე ხელისუფლების რეაქცია. რა ბედი ელის მოშიმშილე მესამე პრეზიდენტს და როგორ გამოვა ქვეყანა მძიმე კრიზისიდან.
● რას აპირებს ოპოზიცია და რა ვიცით მის გეგმებზე
ოპოზიცია არჩევნებს „მიტაცებულს“ უწოდებს და შედეგებს არ აღიარებს.
-
როგორ შეაფასეს არჩევნები დამკვირვებლებმა
ეუთო/ოდირის და ევროპარლამენტის დამკვირვებლებმა 30 ოქტომბრის თვითმმართველობის არჩევნების მეორე ტურის შეფასებისას განაცხადეს, რომ არჩევნები „ზოგადად კარგად ადმინისტრირებული იყო, მაგრამ უწყვეტმა პოლარიზაციამ და ნეგატიური რიტორიკის გამწვავებამ პროცესზე უარყოფითად იმოქმედა“.
ამასთან, ამ გავლენიანი საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიების 23 გვერდიან ანგარიშში არ არის გამოყენებული სიტყვა “სამართლიანი” და არ წერია, რომ “ეს იყო სამართლიანი და თანასწორი არჩევნები“.
დასკვნაში ჩანს, რომ საერთაშორისო დამკვირვებლებმა მეტი პრობლემა არა უშუალოდ კენჭისყრის დღეს, არამედ მანამდე, წინასაარჩევნო პერიოდსა და ზოგადად ქვეყანაში არსებულ პოლიტიკურ გარემოში დაინახეს.
„რესურსებს შორის მკვეთრმა დისბალანსმა და ხელისუფლებაში ყოფნით მინიჭებულმა შეუსაბამო უპირატესობამ საასპარეზო პირობები შეცვალა“, – ვკითხულობთ დასკვნაში.
იქვე ნათქვამია, რომ მართალია, კანდიდატებს კამპანიის თავისუფლად წარმართვა შეეძლოთ, თუმცა ორივე ტურის განმავლობაში შენარჩუნდა „ზეწოლისა და დაშინების შესახებ გამოთქმული, ფართოდ გავრცელებული და თანმიმდევრული ბრალდებები, ისევე, როგორც ხელისუფლებაში ყოფნით მინიჭებული შეუსაბამო უპირატესობა”.
უფრო მკაცრად შეაფასეს არჩევნები სხვა საერთაშოერისო და ადგილობრივმა დამკვირვებლებმა. ერთობლივ განცხადებაში, რომელსაც ხელს აწერს საქართველოში მოქმედი 16 ყველაზე გავლენიანი საერთაშორისო ორგანიზაცია, წერია, რომ არჩევნები “დაბალი დემოკრატიული სტანდარტით ჩატარდა”.
ამ განცხადებაშიც ვკითხულობთ, რომ “ტექნიკური ადმინისტრირების თვალსაზრისით, არჩევნების დღე ძირითადად კანონით დადგენილი წესების შესაბამისად წარიმართა”, თუმცა მიუხედავად ამისა, ერთობლივ განცხადებაში პირდაპირ ნათქვამია, რომ არჩევნებამდე და არჩევნების დღეს გამოვლენილ დარღვევებს შესაძლოა შედეგზე გავლენა მოეხდინა.
“წინასაარჩევნო პერიოდში, არჩევნების დღეს კენჭისყრისა და ხმების დათვლის პროცესში ადგილობრივი და საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიების მიერ გამოვლენილი დარღვევები ცალსახად ნეგატიურად აისახა ამომრჩევლის თავისუფალი ნების გამოვლენაზე, საარჩევნო პროცესისა და შედეგების მიმართ საზოგადოების ნდობაზე. ზოგიერთ მუნიციპალიტეტში მცირე სხვაობის პირობებში, შესაძლოა ამ დარღვევებს შედეგებზე ზეგავლენა მოეხდინა,” – წერია განცხადებაში.
კოალიციური ლიდერების განცხადებებში ისმის სიტყვები – „უკომპრომისო ბრძოლა“, „ბრძოლა გამარჯვებამდე“, „ნამდვილი სახალხო პროტესტი“.
თუმცა, კონკრეტულად რას აპირებს ოპოზიცია – ბრძოლის რა სტრატეგიას ირჩევს და სად იქნება მთავარი პროცესები – ქუჩაში თუ პარლამენტის ტრიბუნასთან ან/და საკრებულოებში, ბოლომდე მკაფიო არ არის.
არც ის არის დაზუსტებით გამოკვეთილი, შეინარჩუნებს თუ არა ოპოზიცია კოალიციურ ერთობას, რომლის შექმნაც თვითმმართველობის არჩევნებამდე მოახერხა.
მაგალითად, უკვე ცნობილია, რომ ოპოზიციის აზრი საპარლამენტო მანდატების დატოვება-არდატოვებაზე გაყოფილია.
ერთი ნაწილი მიიჩნევს, რომ ოპოზიციამ საპარლამენტო მანდატებზე უარი უნდა თქვას და „ქართული ოცნება“ საკანონმდებლო ორგანოში მარტო უნდა დარჩეს.
არჩევნებიდან სამ დღეში მანდატების დატოვებაზე განაცხადეს „ლელოს“ ლიდერმა მამუკა ხაზარაძემ, „გირჩი – მეტი თავისუფლების“ ლიდერმა ზურა ჯაფარიძემ და „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ წევრებმა: ნონა მამულაშვილმა, ანა წითლიძემ და ლევან ვარშალომიძემ.
პირველი მამუკა ხაზარაძე იყო. მან თქვა, რომ მანდატს ტოვებს, რათა გააგრძელოს ბრძოლა ქუჩაში.
„ვტოვებ იმიტომ, რომ ქუჩაში თქვენთან ერთად გავაგრძელო ბრძოლა. ბრძოლა იქნება გამარჯვებამდე”, – უთხრა ხაზარაძემ 31 ოქტომბერს, საღამოს, თბილისში აქციაზე შეკრებილ ოპოზიციის მხარდამჭერებს.
ფრაქცია „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრმა ნონა მამულაშვილმა თქვა, რომ „არ აპირებს ემსახუროს პარლამენტს, სადაც ქვეყნის ინტერესებს არ იცავენ“. ანა წითლიძემ კი, რომელიც პარლამენტში ენმ-ს სიით იყო შესული, თქვა, რომ „ოცნება მარტო უნდა დარჩეს საკუთარ თავთან“.
ოპოზიციის ნაწილი მიიჩნევს, რომ ბრძოლისთვის ყველა ტრიბუნა უნდა გამოიყენოს, მათ შორის, საპარლამენტოც. მაგალითად, ხაზარაძეს მანდატის დატოვება არ მოუწონა ფრაქციის “ლელო – პარტნიორობა საქართველოსთვის” წევრმა სალომე სამადაშვილმა.
„მე მხარს ვუჭერ იმას, რომ იყოს ხალხმრავალი აქციები და მივიღებ მონაწილეობას ყველა აქციაში, მაგრამ არანაკლებ მნიშვნელოვანია ბრძოლის გამართვა ხელისუფლებისთვის იმ ფორმალურ ფორუმებზე, სადაც ჩვენ გვაქვს წარმომადგენლობა“, – განაცხადა სალომე სამადაშვილმა „რადიო თავისუფლებასთან“.
პარლამენტიდან გასვლა გონივრულად არც ფრაქცია “რეფორმების ჯგუფის” თავმჯდომარეს ხათუნა სამნიძეს მიაჩნია, მით უმეტეს, რომ წინ მნიშვნელოვანი საკონსტიტუციო ცვლილებები უნდა მიიღონ. ამ ცვლილებებით საქართველოში საპარლამენტო არჩევნების წესი უნდა შეიცვალოს.
-
რას შეეხება საკონსტიტუციო ცვლილებები
საკონსტიტუცი ცვლილებები საარჩევნო პროცედურებს უნდა შეეხოს – გარდა იმისა, რომ 2024 წლიდან საპარლამენტო არჩევნები სრულად პროპორციული წესით უნდა ჩატარდეს და მაჟორიტარული სისტემა გაუქმდეს, ასევე მომდევნო ორი საპარლამენტო არჩევნების განმავლობაში უნდა ამოქმედდეს 5 პროცენტიანი ბარიერის ნაცვლად 2 პროცენტიანი საარჩევნო ბარიერი. ცვლილებათა ეს პაკეტი შარლ მიშელის შეთანხმების ფარგლებში მომზადდა.
საკონსტიტუციო ცვლილებების განხილვა სექტემბერში დაიწყო. კანონპროექტი ჯერ მხოლოდ პირველი მოსმენით არის მიღებული, წინ კიდევ ორი მოსმენაა. მისი დამტკიცებისთვის 113 ხმაა საჭირო. მიუხედავად იმისა, რომ შარლ მიშელთან მოლაპარალებებზე “ქართულმა ოცნებამ” ამ ცვლილებების განხორციელების პირობა დადო, ახლა მმართველი გუნდის წარმომადგენლებმა უკვე დაიწყეს საუბარი იმაზე, რომ ამ ცვლილებების დამტკიცების ვალდებულება არ აქვთ.
მაგალითად, 2 ოქტომბერს, „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ, ირაკლი კობახიძემ თქვა, რომ შესაძლოა დემოკრატიული განვითარებისთვის უკეტესიც იყოს, თუკი ძალაში ისევ ძველი სისტემა დარჩება.
საკონსტიტუციო ცვლილებების თემის წამოწევის შემდეგ, “ნაციონალური მოძრაობის” დეპუტატებმა თქვეს, რომ ცვლილებების დამტკიცებამდე ისინი მანდატებს ფორმალურად შეინარჩუნებენ.
“ნაციონალური მოძრაობის” წევრი ნიკა ობოლაძე ამბობს, რომ ენმ-ს წევრები ფორმალურად დარჩებიან პარლამენტში და ამ საკონსტიტუციო ცვლილებების დამტკიცებაში მონაწილეობას მიიღებენ.
პარლამენტთან დაკავშირებით პოზიცია შეიცვალა მიხეილ სააკაშვილმაც. 1 ნოემბერს მან თანაგუნდელებს მანდატების დატოვებისკენ მოუწოდა. თუმცა, შემდეგ თქვა, რომ მისმა თანაგუნდელებმა მანდატები უნდა შეინარჩუნონ ფორმალურად, რათა მათ, როგორც დეპუტატებს, მისი ციხეში მონახულების საშუალება ჰქონდეთ.
რაც შეეხება ზურა ჯაფარიძესა და მამუკა ხაზარაძეს, მათ მანდატების დატოვებაზე აზრი არ შეუცვლიათ.
რადგან ძველი “გირჩი” ორად გაიყო, პარტია “გირჩი – მეტი თავისუფლებიდან” პარლამენტში ზურა ჯაფარიძის გარდა სხვა არავინ იყო, ამიტომ, ახლა პარლამენტში მათგან არავინ აღარ არის.
პარტია “ლელოდან” კი მანდატი ხაზარაძის გარდა არავის დაუტოვებია, ამიტომ, “ლელოს” ფრაქცია პარლამენტში რჩება.
● ქუჩა უალტერნატივო ბრძოლის ადგილია
ის, რაც მეტნაკლებად გარკვეულია და კითხვებს არ იწვევს, ქუჩის პროტესტია. ქუჩის აქციებს თითქმის მთელი ოპოზიციური სპექტრი უჭერს მხარს, ისინიც კი, ვინც პარლამენტში დარჩენის მომხრეა.
“ერთიან ნაციონალურ მოძრაობასთან” ერთად, ქუჩის აქციების მთავარ აქტორებად რჩებიან მამუკა ხაზარაძის „ლელო“, ელენე ხოშტარიას „დროა“ და ზურა ჯაფარიძის „გირჩი – მეტი თავისუფლება“.
ანუ კოალიცია, რომელიც ოპოზიციამ წინასაარჩევნოდ შექმნა, პოსტსაარჩევნო ბრძოლაშიც ინარჩუნებს ერთიანობას.
ქუჩის აქციებში მონაწილეობაზე უარს არ ამბობს “ევროპული საქართველოც”, თუმცა ამ პარტიას სხვებისგან განსხვავებული პოზიცია აქვს რადიკალური პროტესტის მიმართ.
“ევროპული საქართველოს” ლიდერი გიგა ბოკერია ამბობს, რომ ოპოზიციის ლოზუნგი “არჩევნები გაუქმებულია” მისთვის მიუღებელია.
“ავტორიტარული რეჟიმის წინააღმდეგ ბრძოლას სჭირდება კომპლექსური და თანმიმდევრული მიდგომა, რომლის აუცილებელი ნაწილია მშვიდობიანი საპროტესტო აქციები. მაგრამ, აქვე მინდა წინასწარ ვთქვა „ევროპული საქართველოს“ პოზიცია, რომ ლოზუნგი, რომ „არჩევნები გაუქმებულია“ ჩვენ არსებითად მცდარად მიგვაჩნია,” – ამბობს ბოკერია.
იგი წინააღმდეგია “რევოლუციური, არასაარჩევნო გზით” ივანიშვილის ხელისუფლებასთან ბრძოლის და ამბობს, რომ ოპოზიციამ არ უნდა შეუქმნას მოსახლეობას მოლოდინი, რომ სწრაფი წარმატება მოხდება:
“ჩვენ ყველანი უნდა ვიყოთ მზად თანმიმდევრული, სამწუხაროდ, როგორც ჩანს, არამოკლევადიანი ბრძოლისთვის და ამ წარუმატებლობამ არ უნდა ჩაგვაგდოს სასოწარკვეთაში. განცხადებები, რომ „აღარ შეგვიძლია მოთმენა და რაღაც უნდა ვქნათ“ – ეს პირიქით ხელს უწყობს ივანიშვილის რეჟიმის მხრიდან ნიჰილიზმის დამყარებას და სასოწარკვეთაში საზოგადოების ჩაგდებას“, – განაცხადა ბოკერიამ.
უწყვეტი აქციები საქართველოს სხვადასხვა რეგიონებში ოპოზიციური კოალიციის ლიდერებმა 31 ოქტომბერს, არჩევნების მეორე ტურის შემდეგ, თბილისში, გამართულ საპროტესტო მიტინგზე დააანონსეს.
არჩევნების შემდგომ პირველივე კვირაში საქართველოში სამი დიდი აქცია გაიმართა: ბათუმში, ზუგდიდსა და ქუთაისში.
კიდევ ერთი მასშტაბური აქცია თბილისში 6 ნოემბერსაა დაგეგმილი.
იმ აქციებზე, რომელიც უკვე გაიმართა, რამდენიმე მოთხოვნა ისმის, მათ შორის, თავისუფლება მიხეილ სააკაშვილს და სამართლიანი საარჩევნო გარემო.
JAMnews-ი შეეცადა პარტიაში დაეზუსტებინა, რა იქნება ოპოზიციის აქციების მთავარი მოთხოვნა, თუმცა, გვითხრეს, რომ 6 ნოემბრის აქციამდე ამას ვერ გაახმაურებენ.
ერთადერთი, რაც ამ ეტაპზე მკაფიოა, ოპოზიცია მზად არის გრძელვადიანი ბრძოლისთვის. ეს რიტორიკა ისმის ლიდერებში გამოსვლებში. ისინი ამბობენ, რომ ბრძოლა შესაძლოა არ იყოს ხანმოკლე, მაგრამ, მაგალითად ნიკა მელია ამბობს, რომ “არ აპირებს სახლში შესვლას საბოლოო გამარჯვებამდე”.
ამ აქციების პარალელურად, საქართველოში კიდევ ერთი საპროტესტო კერა გაჩნდა – რუსთავში, ციხესთან, სადაც უკვე ერთ თვეზე მეტია შიმშილობს საქართველოს მესამე პრეზიდენტი, მიხეილ სააკაშვილი. აქციები ყოველდღე იმართება.
რუსთავის ციხის აქციები “ნაციონალური მოძრაობის” მიერაა ინიცირებული და მასში სხვადასხვა პარტიების წარმომადგენლებთან ერთად საზოგადოებისთვის ცნობილი, სხვადასხვა სფეროში მომუშავე ადამიანები მონაწილეობენ – ჟურნალისტები, მწერლები, მხატვრები, არტისტები და ა.შ.
მათი მთავარი გზავნილი ხელისუფლების მიმართ არის თითქმის ორმოცდღიანი შიმშილობისგან დასუსტებული მიხეილ სააკაშვილის გადაყვანა სამოქალაქო კლინიკაში სამკურნალოდ.
ექს-პრეზიდენტის მდგომარეობა უკვე იმდენად დამძიმებულია, რომ მისი სამოქალაქო კლინიკაში გადაყვანის მოთხოვნით ზოგმა პროტესტის რადიკალურ ფორმასაც მიმართა.
უკვე მესამე დღეა პარლამენტში შიმშილობს “დროას” ლიდერი ელენე ხოშტარია. შიმშილობის დაწყებისას მან თქვა, რომ ის სააკაშვილის არც თანაგუნდელია და არც ამომრჩეველი, მეტიც, არაერთხელ გაუკრიტიკებია, თუმცა, ის, რაც ახლა ხდება , არის სადისტური და ცინიკური შურისძიება საქართველოს მოქალაქისა და ყოფილი პრეზიდენტის მიმართ:
“ეს საკითხი არის სახელმწიფო ინტერესების, შესაბამისად, სააკაშვილის ჯანმრთელობის მდგომარეობისთვის საფრთხის შექმნა ერთი პროცენტითაც კი არის აბსოლუტურად დაუშვებელი“.
მიუხედავად ამ მოთხოვნებისა, ხელისუფლება კვლავ ჯიუტად იმეორებს, რომ სააკაშვილს მხოლოდ N18 ციხის სამკურნალო დაწესებულებაში უმკურნალებს. ციხის კლინიკაში გადაყვანაზე სააკაშვილი უარს ამბობს. ციხის საავადმყოფოს ყოფილი პრეზიდენტის მკურნალობისთვის შეუსაბამოდ მიიჩნევს სახალხო დამცველიც.
● სამართლებრივი ბრძოლა?
აქციების პარალელურად, ოპოზიცია აპირებს ოლქებსა და შემდეგ სასამართლოებში გაასაჩივროს ყველა საარჩევნო დარღვევა.
ამის შესახებ ოპოზიციური ერთობის ლიდერებმა არჩევნების პირველადი შედეგების გაგებისთანავე განაცხადეს.
„ოპოზიციამ ახლა თითოეული ხმა უნდა დაიცვას და დარღვევების შესახებ ოქმები უნდა შედგეს, რომლებსაც საერთაშორისო პარტნიორებს მივაწვდით“, – განაცხადა მამუკა ხაზარაძემ.
„ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ წევრმა, ნიკა ობოლაძემ JAMnews-ს უთხრა, რომ ამ სამართლებრივ ბრძოლაზე ოპოზიცია მაინცდამაინც დიდ იმედებს არ ამყარებს, თუმცა ეს სჭირდებათ იმის საჩვენებლად, რომ მათ ყველა ბერკეტი გამოიყენეს:
„ჩვენ არ ვამბობთ უარს ფორმალურად ბრძოლაზე. ჯერ ერთი, იმიტომ, რომ რომ ეს კიდევ მეტად აშიშვლებს შედეგებს და აჩვენებს, რომ ჩვენ გავიმარჯვეთ, მათ შორის, საერთაშორისო პარტნიორების თვალში. და მეორეც, ეს იქნება იმის დემონსტრირება, რომ ჩვენ ვცადეთ ხმების დაცვა, ვიბრძოლეთ სამართლებრივადაც და ახლა ვიბრძვით ქუჩის აქციებით“.
● წალენჯიხა – ახალი ოპოზიციური ფრონტი
კიდევ ერთი ადგილი, სადაც ოპოზიცია ბრძოლის განსხვავებულ ტაქტიკას მოსინჯავს, პატარა პროვინციული ქალაქი წალენჯიხაა.
წალენჯიხა ერთადერთი მუნიციპალიტეტია საქართველოს მასშტაბით, რომელსაც ოპოზიციონერი მერი ჰყავს. “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” წარმომადგენელი გია ხარჩილავა ამბობს, რომ აპირებს მისი ქალაქი “თავისუფლების ჰაბად გადააქციოს”.
„წალენჯიხას აქვს იდეოლოგიური დატვირთვა – როგორც ოპოზიციის ერთ-ერთ ფორპოსტი, განსხვავებული აზრის სავანე და ისტორიული წარსული ვარდების რევოლუციასთან“, – განაცხადა გია ხარჩილავამ “მთავარ არხთან” საუბარში.
ბოლო დღეებში წალენჯიხა მოვლენების ერთ-ერთი მთავარი ეპიცენტრია და ამ პატარა ქალაქთან დაკავშირებით უკვე არაერთი ინიციატივა გაჩნდა.
არჩევნების მეორე დღესვე, საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციამ „აღმოსავლეთ ევროპის ცენტრი მრავალპარტიული დემოკრატიისთვის“ (EECMD) გაავრცელა განცხადება, რომ წალენჯიხაში ახალ ოფისს – „დემოკრატიის ჰაბს“ გახსნის.
განცხადებაში ნათქვამია, რომ ეს იქნება სივრცე, სადაც მოეწყობა შეხვედრები და სემინარები დემოკრატიული მმართველობის, დემოკრატიული პოლიტიკისა და პოლიტიკური საქმიანობის საკითხებზე.
ოპოზიციური ტელეარხის “მთავარი არხის” გენერალურმა დირექტორმა ნიკა გვარამიამ განაცხადა, რომ არხი იურიდიულ მისამართს შეიცვლის და წალენჯიხაში დარეგისტრირდება:
“მთავარი არხის მთავარი ღირებულება თავისუფლებაა. საქართველოში კი ერთადერთი ადგილი, სადაც ხალხმა მოიპოვა თავისუფლება, წალენჯიხაა”, – დაწერა გვარამიამ სოციალურ ქსელში.
“გირჩი – მეტი თავისუფლების” ლიდერი ზურა ჯაფარიძე წალენჯიხაში უძრავი ქონების შეძენას გეგმავ. “ლელოს” ლიდერი მამუკა ხაზარაძე კი აპირებს, საცხოვრებლად წალენჯიხაში გადავიდეს და ახალარჩეულ მერს დაეხმაროს:
“მე გადმოვსახლდები წალენჯიხაში და უახლოეს ხანში ვიყიდი ბინას. დავუდგები გვერდში წალენჯიხის ახლად არჩეულ მერს და მთელ ჩემს გამოცდილებას მოვახმარ იმას, რომ წალენჯიხა ვაქციოთ ოაზისად”, – აცხადებს ხაზარაძე.
მისი განცხადების შემდეგ, წალენჯიხაში ბიზნესის წამოწყების ინიციატივა გაახმოვანა „კოკა-კოლა ბოთლერს ჯორჯიას“ პრეზიდენტმა, ბიზნესმენმა თემურ ჭყონიამ. ჭყონია აპირებს, რომ ინვესტიციები სპორტის, განათლებისა და ინფრასტრუქტურის მიმართულებით ჩადოს:
“წესიერი ადამიანები მივდივართ, რომ წესიერ ადამიანს დავუდგეთ გვერდში იმ პროექტების განხორციელებაში, რომელიც შესაძლოა გადამდები იყოს იმ მერებისთვის, ვისაც უნდათ რაიმეს გაკეთება, მაგრამ მაგალითი არ აქვთ“, – განაცხადა თემურ ჭყონიამ გამოცემა BM.GE-სთან.
ოპოზიცია აპირებს იბრძოლოს იმ რამდენიმე საკრებულოშიც, სადაც “ოცნებამ” უმრავლესობა ვერ მოიპოვა.
ნიკა ობოლაძე ამბობს, რომ გავრცელებული ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ოპოზიცია აპირებს პროტესტის ნიშნად დათმოს მოგებული ქალაქები, მცდარია:
„არაფრის დათმობას არ ვაპირებთ. ყველაფერი იქნება ბერკეტი გამარჯვებისთვის ბრძოლაში“.
მეტიც, ოპოზიციის ნაწილი მასშტაბური სახალხო მღელვარების პარალელურად, „სახალხო იმპიჩმენტზეც“ ალაპარაკდა. ასეთი განცხადების ავტორი პარტია „ხალხისთვის“ ლიდერი, ანა დოლიძე იყო.
დოლიძემ თქვა, რომ იმ საკრებულოებში, სადაც „ოცნებას“ უმრავლესობა არ აქვს, ოპოზიციამ მერის იმპიჩმენტის პროცედურა უნდა დაიწყოს. ასეთ ქალაქებს შორის, დოლიძემ ბათუმი, ქუთაისი და ზუგდიდი დაასახელა.
● როგორია ამ ყველაფერზე ხელისუფლების პასუხი
ხელისუფლების წევრების განცხადებები, არჩევნების გაყალბებასა და ოპოზიციის ბრძოლაზე, ტრადიციულად, ცინიკურია. ისევე, როგორც მიხეილ სააკაშვილის შიმშილზე.
“წინ კვირა დღეა. დამარცხებულმა პოლიტიკოსებმა დაისვენეთ, დაიძინეთ და ლოგინში გადატრიალდით“, – ასე მიმართა ოპონენტებს კულტურის მინისტრმა თეა წულუკიანმა არჩევნების პირველადი შედეგების გამოცხადებისთანავე.
ფრაქცია „ქართული ოცნების” თავმჯდომარე მამუკა მდინარაძემ ოპოზიციონერი ლიდერების მიერ მანდატების დატოვებას უპასუხისმგებლობა უწოდა.
“ხვეწნას ნამდვილად არ ვაპირებთ. ორჯერ უკვე არ შევუწყვიტეთ მანდატები და მესამედ აღარ ვაპირებთ დავარწმუნოთ დარჩნენ პარლამენტში”, – განაცხადა მდინარაძემ, რომელმაც მანამდე, მიხეილ სააკაშვილის შიმშილს “ფეიკი” უწოდა და თქვა, რომ რადგან მშიერი ადამიანი 40 დღე ძლებს, 41-ე დღეს დაელოდებიან.
“ვიღაც ხოშტარია შიმშილობს იმისთვის, რომ სააკაშვილმა არ იშიმშილოს, ეს საერთოდ სრული ნონსენსი და კომიკური ჟანრია“, – ასეთი იყო მმართველი პარტიის თავმჯდომარის ირაკლი კობახიძის რეაქცია ელენე ხოშტარიას პროტესტზე.
კობახიძე ამბობს, რომ პარლამენტი გააგრძელებს ჩვეულებრივად მუშაობას: “ვინ შემოვა, ვინ არ შემოვა, ამას არავითარი მნიშვნელობა არ აქვს“.
თუმცა, კობახიძის გამოსვლებში უკვე გაჩნდა საკონსტიტუციო შეთანხმებით მოსალოდნელი ვაჭრობის ნიშნები:
“პარლამენტი იმსჯელებს ამ თემაზე და მსჯელობის საფუძველზე მიიღება ასეთი ან ისეთი გადაწყვეტილება ყველაფრის გათვალისწინებით”, – განაცხადა “ქართული ოცნების” თავმჯდომარემ.
● სააკაშვილის ფაქტორი
მიხეილ სააკაშვილი, რომელიც ერთ თვეზე მეტია დაპატიმრებულია, წერილებში, რომელსაც ციხიდან აგზავნის წერს, რომ ცვლილებების მიღწევა მხოლოდ ხალხმრავალი აქციებით არის შესაძლებელი:
„ჩვენი ძალა ახლა ერთობაშია და გამარჯვების რეცეპტი მრავალრიცხოვნობაში და დაუღალაობაშია“, – წერს სააკაშვილი და ამბობს, რომ მისი ციხიდან დახსნის პირობებში „მაქსიმუმ ათ დღეში მიაღწევენ რიგგარეშე არჩევნების დანიშვნას“.
ნიკა ობოლაძე ამბობს, რომ სააკაშვილის ფაქტორმა არჩევნებში მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა და ოპოზიციის ბრძოლაშიც გადამწყვეტი იქნება:
“მიხეილ სააკაშვილის ფაქტორის დამსახურებაა ის, რომ მიუხედავად წინასაარჩევნო ზეწოლებისა, ადმინისტრაციული და მეტი ფინანსური რესურსისა, დაშნებებისა, ხელისუფლებამ მაქსიმუმ ერთპროცენტიანი გამარჯვებები დაიწერა. მისი ფაქტორი გადამწყვეტი იქნება ამ ბრძოლაშიც”.
ექსპერტი გია ხუხაშვილი JAMnews-თან ამბობს, რომ „სააკაშვილი იმ ტიპის პოლიტიკოსებს მიეკუთვნება, რომლებიც პროცესებს თავის თავში ხედავენ და არა, თავის თავს პროცესებში”:
“მას უნდა მისი დღის წესრიგით აცხოვროს ქვეყანა, რასაც ახერხებს კიდეც. ეს კი მხოლოდ აზიანებს პროცესებს. რა თქმა უნდა, ის უნდა გათავისუფლდეს, ეს უკვე ჰუმანური საკითხია და არა პოლიტიკური. მაგრამ ამ საკითხის ხელისუფლების ჩამოსაშლელად გამოყენება განუხორციელებელი ამოცანაა“.
ხუხაშვილი მიიჩნევს, რომ ოპოზიციამ მთელი ფსონი ქუჩის აქციებზე არ უნდა იყოს. მისი აზრით, პარლამენტიდან გასვლა, ბოიკოტი და მთელი იმედების მხოლოდ ქუჩაზე დამყარება, სწორი სტრატეგია არ არის და პროცესს პერსპექტივას უკარგავს. მითუმეტეს, არასწორია ფიქრი რევოლუციურ სცენარზე:
„არ ვარ პროტესტის წინააღმდეგი, ამის საფუძველი ნამდვილად არის, მაგრამ, ამ პროტესტმა არ უნდა მიიღოს რევოლუციური ხასიათი, რისკენაც მას ექს-პრეზიდენტი სააკაშვილი უბიძგებს. არ წყდება ეს თემები ქუჩით, ეს ბევრჯერ ვნახეთ“.
ექსპერტ გია ნოდიას აზრით, ოპოზიცია რთულ მდგომარეობაშია. იგი ამბობს, რომ სააკაშვილის პატიმრობის და შიმშილის ფონზე, ძნელი წარმოსადგენია ოპოზიციის ნაწილი და განსაკუთრებით, მისი თანაგუნდელები, მხოლოდ საპარლამენტო ბრძოლას დასჯერდნენ:
“იმიტომ, რომ ერთის მხრივ, არის მოშიმშილე პრეზიდენტი, მეორე მხრივ, მთავრობა, რომელიც ამბობს, რომ არ აინტერესებს მისი შიმშილი. ამ ფონზე კი, პრობლემის გადაწყვეტის ინსტიტუციური გზა არ არსებობს. ოპოზიცია რთულ მდგომარეობაშია, მას არ აქვს საშუალება, რომ არ იყოს კონცენტრირებული სააკაშვილის გათავისუფლებაზე“.
გია ნოდიას აზრით, ოპოზიციას შეუძლია აქციებით, როგორც ერთჯერადი აქტით, მიაღწიოს ექს-პრეზიდენტის გათავისუფლებას, სამართლიანი საარჩევნო გარემო კი სტრუქტურული საკითხია და მას გრძელვადიანი ბრძოლა დასჭირდება.
“საარჩევნო გზით გამარჯვება (წალენჯიხის ფაქტორი_JAMnews) უნდა იქცეს პრეცედენტად და ამ ფაქტორის გამოყენება და გავრცელება უნდა იყოს ოპოზიციის გრძელვადიანი სტრატეგია“, – ამბობს გია ნოდია და ამატებს, რომ
მთავარია ახლა ოპოზიციამ ყველაფერი გააკეთოს მოსალოდნელი ძალადობრივი სცენარის თავიდან ასარიდებლად.
