ლეგალიზაცია აკრძალვის შემდეგ - აფხაზეთში კრიპტოვალუტის მაინინგი ისევ დაუშვეს
აფხაზეთში, ორწლიანი აკრძალვის შემდეგ, კვლავ დაუშვეს კრიპტოვალუტის მაინინგი, რომელმაც, ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლების აზრით, ენერგეტიკა თითქმის კოლაფსამდე მიიყვანა და ნაღდი ფულის პრობლემაც კი შექმნა. ე.წ. მთავრობამ აღიარა, რომ აკრძალვის განხორციელება ვერ შეძლო და გადაწყვიტა საკითხს სხვაგვარად მიუდგეს.
მაინინგი – “იოლი” ფული
2016 წლიდან აფხაზეთში აქტიურად ვითარდება ახალი ბიზნესი – კრიპტოვალუტების მოპოვება. რომლის გადაცვლა “რეალურ” ფულზე არის შესაძლებელი.
ამისათვის საჭიროა მხოლოდ სპეციალური კომპიუტერები, შესაფერისი ოთახი და ბევრი ელექტროენერგია.
სწორედ აფხაზური ელექტროენერგიის სიიაფემ (0,4 რუბლი (დაახლოებით 0,5 ცენტი) კილოვატ -საათზე ფიზიკური პირებისთვის, 0,8 (დაახლოებით 1 ცენტი) იურიდიული პირებისთვის), ხელი შეუწყო იმას, რომ აფხაზეთი “კრიპტოფერმერების მექად” იქცა.
• მაინინგი აფხაზეთს ენერგოკრიზისით ემუქრება
• რას ყვებინ აფხაზეთში დასასვენებლად ჩასული რუსი ტურისტები. ვიდეო
• მოსაზრება: აფხაზეთის ეკონომიკას ძნელბედობის ჟამი დაუდგა
2018 წლისთვის მაინერების რაოდენობა იმდენად გაიზარდა, რომ პრობლემის უგულებელყოფა აღარ შეიძლებოდა. აფხაზეთის სახელმწიფო ენერგეტიკულმა კომპანიამ “ჩერნომორენერგომ” განაცხადა, რომ ქსელზე გაზრდილი დატვირთვის გამო ზამთარში აფხაზეთის დენით მომარაგება შეუძლებელია.
მაშინ მინისტრთა კაბინეტმა მიიღო დადგენილება “გარკვეული კატეგორიის აბონენტების მიერ ელექტროენერგიის მოხმარების შეზღუდვის დროებითი ზომების შესახებ”, რომელიც ფაქტობრივად მაინინგს კრძალავდა.
რატომ არ იმუშავა აკრძალვამ
აკრძალვამ ზუსტად საწინააღმდეგო შედეგი გამოიღო.
”განკარგულებით აიკრძალა “ჩერნომორენერგოს” ქსელთან მაინინგის აღჭურვილობის მიერთება, მაგრამ არ აიკრძალა მისი შემოტანა აფხაზეთის ტერიტორიაზე. შედეგად, ენერგეტიკული კომპანია უკანონო სიმძლავრეების უკონტროლო გაზრდის პრობლემის პირისპირ მარტო აღმოჩნდა”, – თქვა რუსლან კვარჩიამ, “ჩერნომორენერგოს” ოპერატიული და ტექნოლოგიური მართვის დირექტორმა.
სინამდვილეში, ენერგეტიკოსი, რა თქმა უნდა, ბოლომდე სიმართლეს არ ლაპარაკობს – სწორედ “ჩერნომორენგოს” წარმომადგენლები არიან უკანონო საქმიანობის პირველი ბენეფიციარები. მათ გარეშე მაინერის ქსელზე მიერთება შეუძლებელია, და ამაში ისინი აშკარად ფინანსურ სარგებელს ნახულობენ.
ვიცეპრემიერმა და ეკონომიკის მინისტრმა კრისტინა ოზგანმა ამაზე ღიად მიანიშნა – მისი თქმით, სწორედ ენერგეტიკოსებმა “ყველაზე უკეთ იციან”, ვინ ეწევა უკანონო საქმიანობას.
აფხაზეთის საბაჟო კომიტეტის ოფიციალური მონაცემებით, ორი წლის განმავლობაში, რაც მაინინგის აკრძალვა მოქმედებს, აქ 70 მლნ რუბლზე მეტი (დაახლოებით 880 ათასი დოლარი) ღირებულების მაინინგის აღჭურვილობა შემოიტანეს, არაოფიციალური მონაცემებით კი – ორჯერ მეტი.
კრიპტოვალუტაში “ნამდვილი ფული” იხარჯება
ივლისის დასაწყისში, აფხაზეთის სბერბანკის თავმჯდომარის მოადგილემ, გიორგი აბუხბამ ბანკომატებში ფულის დეფიციტი მაინერთა საქმიანობით ახსნა:
”კრიპტოვალუტის მოპოვება ამჟამად აქტიურად ხდება აფხაზეთში. შესაბამისად, ამ გზით მიღებული ბიტკოინები მაინერებს სხვა ვალუტაში გადაჰყავთ, მაგალითად, რუბლებში, გადააქვთ რუსულ ბარათებზე და აფხაზეთში მდებარე ბანკომატებიდან ანაღდებენ, ”– თქვა აბუხბამ.
სიტუაცია კიდევ უფრო ნათელი გახდა, როდესაც მარტიდან აგვისტომდე საზღვრები დაკეტილი იყო და მაინერებს არ შეეძლოთ რუსეთში გამგზავრება რუსულ ბანკებში ფულის განაღდების მიზნით.
ექსპერტების უხეში შეფასებით, მაინინგის ბრუნვა აფხაზეთში თვეში 100 მილიონ რუბლზე მეტს შეადგენს (დაახლოებით 1 მილიონ 250 ათასი დოლარი).
ლეგალიზაცია, ოღონდ გარკვეული პირობებით
რადგან უკანონო ქმედებების შეჩერება შეუძლებელი აღმოჩნდა, აფხაზეთის მთავრობამ გადაწყვიტა მათ სათავეში ჩაუდგეს და სათავეში მოექცეს. 21 სექტემბერს მინისტრთა კაბინეტმა გადაწყვიტა:
– ყველა უკანონო მაინერი დარეგისტრირდება როგორც იურიდიული პირი ან ინდივიდუალური მეწარმე, დააყენებს ელექტროენერგიის მრიცხველს, დაარეგისტრირებს მოწყობილობას და ქსელებს შეუერთებს.
– აიკრძალება მაინინგის აღჭურვილობის იმპორტი 2 თვის განმავლობაში.
– ეკონომიკის სამინისტრომ 30 დღის განმავლობაში უნდა შეიმუშაოს და პარლამენტს წარუდგინოს კანონპროექტი კრიპტოვალუტის მოპოვების რეგულირებისა და სალიცენზიო პირობების შესახებ.
გარდა ამისა, განკარგულებაში ნათქვამია, რომ მაინერებისთვის ელექტროენერგიის ტარიფი იქნება 1.5 რუბლი (დაახლოებით 2 ცენტი) კილოვატზე, რაც გაცილებით მაღალია, ვიდრე აფხაზეთში ელექტროენერგიის ჩვეულებრივი ფასი.
ყველაფერი ასე მარტივად არ არის
არცერთ მაინერს ჯერჯერობით საჯაროდ რეაგირება არ მოუხდენია მთავრობის გადაწყვეტილებაზე. ბიზნესის ერთ-ერთი წარმომადგენელი, ანონიმურობის პირობით, დათანხმდა საკუთარი აზრი გაგვიზიაროს. ის ერთ – ერთი ყველაზე მსხვილი მაინერია – 500 – ზე მეტი მოწყობილობის მფლობელი. იგი ეთანხმება რეგისტრაციის აუცილებლობას, მაგრამ ტარიფი მას არარეალურად მაღალი ეჩვენება:
”ასეთ ფასად მოგებაზე იმუშავებს მხოლოდ ის, ვისაც ახალი ტექნიკა აქვს. ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ვინმეს ის დიდი რაოდენობით ჰქონდეს – ის ძალიან ძვირია, პლუს ყველას სურს უფრო სწრაფად მიიღოს მოგება და ამიტომ ძველ მოწყობილობებს ყიდულობენ. ამის შედეგად ხალხი კვლავ იძულებული იქნება მოიტყუოს ან ყველა მოწყობილობა არ აჩვენოს, რომ არ გაკოტრდეს”.
ეკონომიკის მინისტრი კრისტინა ოზგანი ამბობს, რომ ის მზად არის მოუსმინოს მაინერებს და ითანამშრომლოს მათთან მას შემდეგ, რაც ისინი თავიანთ პროფესიულ ასოციაციას შექმნიან.
ამასთან, მისი თქმით, ტარიფი 1.5 რუბლი “თეორიულად ექვემდებარება კორექტირებას, მაგრამ ნამდვილად არა გაიაფების მიმართულებით”.
”შემოდგომაზე და ზამთარში, როდესაც წყალსაცავში (ენგურჰესი) წყლის დონე დაბალია, როდესაც აფხაზეთი ელექტროენერგიის მწვავე უკმარისობას განიცდის, იძულებული ვართ რუსეთიდან ელექტროენერგია ვიყიდოთ. ასეთი იმპორტი აფხაზეთს დიდ თანხად უჯდება, რადგან რუსული ტარიფით ხორციელდება – კილოვატზე 2.15-დან 2.9 რუბლამდე. შემოდინების პერიოდში (რუსეთიდან), მაინერები ელექტროენერგიას რუსეთის ტარიფით გადაიხდიან, ან შეწყვეტენ საქმიანობას, სანამ (რუსეთიდან იმპორტი) დასრულდება ”, – თქვა ოზგანმა.
