ცხინვალის მოხუცებულთა და შშმპ პირთა სახლში კანფეტები ყველას უყვარს
ცხინვალის მოხუცებულთა და შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა სახლში ახალი წელი ყველაზე საყვარელი დღესასწაულია. დეკემბერში და იანვარში ისინი უფრო ხშირად ახსენდებათ, მიაქვთ ბევრი კანფეტი და ტკბილეული.
„ჩვენ ცხრამეტი მეურვე გვყავს და ყველას ბავშვივით უყვარს კანფეტები“ – ამბობს პანსიონატის დირექტორი ჩერმენ ტაბლოევი.
ჩერმენ ტებლოევი პანსიონატის დირექტორად უკვე 20 წელია მუშაობს. ეს მოხუცებულთა სახლი კი 1980-იან წლებში გახსნეს, სსრკ-ს დროს, როცა 169 ადამიანი ცხოვრობდა და შენობა სამსართულიანი იყო. 1992 წელს ხანძარს შვიდი მოხუცი შეეწირა. შენობაში მხოლოდ პირველი სართულის გადარჩენა მოხერხდა და მას შემდეგ ყველა მას აფარებს თავს.
თავდაპირველად პირველი სართული საცხოვრებლად არ იყო გათვალისწინებული. თანდათანობით გაკეთდა გათბობა, გარემონტდა საერთო სველი წერტილები. ფოიეში აქვთ ტელევიზორი, დივანი, დიდი ხალიჩა ბეტონის იატაკზე. ოთახები პატარაა, თითოეულში არის საწოლი, კარადა და ტაბურეტი ტუმბოს მაგივრად.
ერთ-ერთმა საქველმოქმედო ფონდმა პანსიონატში საახალწლო საჩუქრები მიიტანა – კანფეტები და ბანანები. თითოეულ მცხოვრებს ორი ბანანი შეხვდა. მათ სადილის დროს არიგებენ. ჩერმენის სიტყვებით, მხოლოდ 14 ადამიანმა გაიხარა ამით. დანარჩენი ხუთი მძიმედ არის ავად, წვანან და ჭამაც დიდად არ სურთ.
„ჩვენთან მოვიდნენ სკოლის მოსწავლეები, მღეროდნენ, ცეკვავდნენ, ჩამოიტანეს ნაკეთობები, მისალოცები, ხილი. ჩვენმა მოხუცებმა იცეკვეს კიდეც მათთან. ხანდახან დიდი საჩუქრებიც ჩამოაქვთ, მაგალითად, ტელევიზორი, მაცივარი“, – ამბობს ჩერმენი.
მოხუცებულთა და შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა პანსიონატი ბიუჯეტიდან ფინანსდება და დაახლოებით 4 მილიონ მანეთს (71 000$)იღებს წელიწადში. ამ თანხით ფინანსდება კვება, წამლები, 23 თანამშრომლის ხელფასი. გარდა ამისა პანსიონატის ანგარიშზე მცხოვრებლების პენსიაც ირიცხება.
„პენსიის ნაწილს – 25 პროცენტს, ისინი ხელზე იღებენ, ჯიბის ფულად. დანარჩენი თანხა იხარჯება მათ ტანსაცმელზე, დამატებით წამლებზე, თუ ეს მათ სჭირდებათ, მაგრან ჩვენ ამ თანხის დახარჯვა შეგვიძლია მხოლოდ ჯანმრთელობის დაცვის სამინისტროს სპეციალური რეზოლუციით“, – გვიყვება პანსიონატის დირექტორი.
აქ ძირითადად ის ცხოვრობს, ვისაც შვილი არ ჰყავს. მაგრამ ისინიც არიან, ვის შვილებსაც არ შეუძლიათ ან არ სურთ მათი მიხედვა.
„ჩვენ გვყავდა ერთი ბაბუცა გობოზოვა. მისი შვილები ცხოვრობდნენ აქვე, ქალაქში. ერთი მთლად გვერდზე, პანსიონატის პირდაპირ. ისინი ყოველთვის მოდიოდნენ მაშინ, როცა მოხუცები პენსიის ამ 25%-ს იღებდნენ. ერთხელ გობოზოვას დაეკარგა ახალი თეთრეული, ჩვენ ის ყველას დავურიდეთ. დიდი ხნის განმავლობაში ვეძებდით, მაგრამ ვერსად მივაგენით. ერთხრლაც ვიხედებოდი ჩემი კაბინეტის ფანჯრიდან და დავინახე – პირდაპირ, მისი შვილის აივანზე შრებოდა ის თეთრეული.“ – მოგვიყვა ჩერმენმა.
მოხუცთა თავშესაფარში გარდაცვალებაც ჩვეულებრივი მოვლენაა. ჩერმენ ტებლოევი ამბობს, რომ უმეტესად ისინი კრძალავენ მათ მცხოვრებლებს, ნათესავებს იშვიათად მიჰყავთ საკუთარი მიცვალებულები.
„ჩვენ ვუკვეთავთ სასახლეს, ვიხდით ქელეხს და ვკრძალავთ მათ ადგილობრივ სასაფლაოზე. საფლავზე აღვმართავთ ხოლმე ხის ჯვარს. მე მაქვს ჩვენი მოხუცების საფლავების რუკა, იმ შემთხვევისთვის, თუ გამოჩნდებიან ნათესავები და მოინდომებენ საფლავის შემოღობვას ან სამახსოვრო ქვის დადგმას“, – ამბობს ჩერმენ ტაბლოევი.
პანსიონატს ბევრი რამ სჭირდება, მაგრამ, ყველაზე მეტად, შტატიანი ფსიქოლოგი.
„ისინი მარტოხელა მოხუცები არიან, უმეტესობა ავად არის. ყოველ მათგანს აქვს ჩემი ტელეფონის ნომერი და ხან ერთი მირეკავს, ხან მეორე. დარდობენ, ტირიან, ამბობენ, რომ სურთ მალე გარდაიცვალონ. მე ვესაუბრები მათ, მაგრამ ფსიქოლოგი ხომ არ ვარ, შეიძლება უნებლიედ ვავნო მათ,“ – ამბობს ჩერმენი.
სადილად პანსიონატში ლობიოა ხორცით და ბოსტნეულის ვინიგრეტი. ხორციანი კერძი დღეში ერთხელ მაინც არის მენიუში. ახლა დღეში თითოეულ მცხოვრებზე კვებაზე 120 მანეთია (დაახლოებით 2$) გამოყოფილი. იყო დრო, როცა ეს თანხა მხოლოდ 30 მანეთს შეადგენდა.
ამბობენ, რომ პანსიონატს 2018 წელს საკუთარ შენობას გადასცემენ. „მინიმუმ იმედი გვაქვს“,- ამბობს დირექტორი.
