საქართველოში უცხოელი სტუდენტების ბუმია. რატომ ირჩევენ ისინი ქართულ სასწავლებლებს. სტატისტიკა, ისტორიები

უცხოელი სტუდენტები საქართველოში

ბოლო წლებში თბილისის ქუჩებში უცხოელი ახალგაზრდების რაოდენობამ მნიშვნელოვნად მოიმატა. ნაწილი რუსეთ-უკრაინის ომის გამო ჩამოსული ემიგრანტია, ნაწილი კი საქართველოში უმაღლესი განათლების მისაღებად ჩამოვიდა. ისინი ძირითადად აზიის და აფრიკის ქვეყნებიდან არიან. სწავლასთან ერთად საქართველოს სამუშაო ძალაშიც ჩაერთნენ. მათთვის ყველაზე პოპულარული დასაქმების სექტორი მიტანის სერვისში კურიერად მუშაობაა.

უცხოელი სტუდენტების 91 პროცენტი საქართველოში სამედიცინო განათლების მისაღებად ჩამოვიდნენ. მათი უმეტესობა ინდოეთის მოქალაქეა.

ინდოეთში სამედიცინო განათლება პოპულარული სპეციალობაა. სანჩიტა საქრი ერთ-ერთია, ვინც უმაღლესი განათლების მიღება ინდოეთის ნაცვლად საქართველოში არჩია. ის უკვე მე-4 წელია, ევროპის უნივერსიტეტში დიპლომირებული მედიკოსის ინგლისურენოვან პროგრამაზე სწავლობს.

„ინდოეთში საზღვარგარეთ სწავლის მსურველები ხშირად მიმართავენ სპეციალურ სააგენტოებს, რომლებიც დაინტერესებულ პირებს სხვადასხვა ქვეყნის უნივერსიტეტის პირობებს აცნობენ და რეკომენდაციებს აძლევენ. მეც ერთ-ერთ ასეთ სააგენტოში მითხრეს, რომ სამედიცინო განათლების მისაღებად ერთ-ერთი საუკეთესო დანიშნულება საქართველო იყო. მათ მირჩიეს კონკრეტული უნივერსიტეტიც. როგორც გოგოსთვის, ჩემთვის მნიშვნელოვანია ისიც, რომ საქართველოში კრიმინალის დაბალი დონეა. ეს იყო კიდევ ერთი ფაქტორი, რამაც აქ წამოსვლა გადამაწყვეტინა“, – გვითხრა მან.

სენჯეი ვეგიც საქართველოს უსაფრთხო ქვეყნად მიიჩნევს და, როგორც ამბობს, თავს აქ დაცულად გრძნობს. თუმცა მთავარი, რის გამოც უმაღლესი განათლების მიღება საქართველოში არჩია, სწავლისა და ცხოვრების სიიაფეა.

„უნივერსიტეტის ვარიანტების განხილვისას, ჩემთვის მთავარი ფინანსური მხარე იყო. ევროპის სხვა ქვეყნებთან შედარებით კი, საქართველოში სწავლის გადასახადი გაცილებით დაბალია. ამასთან ერთად, პირადად ვიცნობ ქართული უნივერსიტეტების ინდოელ კურსდამთავრებულებს, რომლებიც აქ სწავლით კმაყოფილი იყვნენ და ინდოეთში დაბრუნების შემდეგაც მარტივად შეძლეს ექიმებად მუშაობის დაწყება“, – ამბობს სენჯეი, რომელიც სანჩიტას მსგავსად, ევროპის უნივერსიტეტში მედიკოსის ინგლისურენოვან პროგრამაზე სწავლობს.

განათლების ხარისხითა და საქართველოში ცხოვრებით სენჯეი და სანჩიტაც კმაყოფილი არიან, თუმცა აღნიშნავენ იმასაც, რომ ზოგჯერ ქართველებისგან დისკრიმინაციულ დამოკიდებულებას აწყდებიან.

„ქუჩებში და სასწავლებელში აგრესიას ან უარყოფით დამოკიდებულებას ვერ ვგრძნობ, მაგრამ დისკრიმინაციას ნამდვილად ვაწყდებით ბინის ქირაობის პროცესში. მეც და ჩემს მეგობრებსაც ძალიან გაგვიჭირდა სახლის მოძებნა, რადგან მეპატრონეები მის მოქირავებაზე უარს გვეუბნებოდნენ. არადა, ჩემი დაკვირვებით, იგივე პრობლემა სხვა ეროვნების სტუდენტებს, მაგალითად, არაბებს, არ აქვთ. მესმის, რომ შესაძლოა ბინის მეპატრონეებს წარსულში ცუდი გამოცდილება ჰქონდათ ინდოელებთან ურთიერთობისას, მაგრამ ყველა ერთნაირი ხომ არ არის? ეს არის ერთადერთი, რაც აქ თავს ცუდად მაგრძნობინებს“, – ამბობს სანჩიტა.

საქართველოში მცხოვრები ინდოელები რასიზმის, დისკრიმინაციის და ინდოელების მიმართ სტერეოტიპების გამოვლინებაზე JAMnews-თან ინტერვიუში 2020 წელსაც საუბრობდნენ.

ინდოელი სტუდენტების რაოდენობა საქართველოში სწრაფად მზარდია. მაგალითად, 2022 წელს 2-ჯერ ნაკლები ინდოელი იყო ჩამოსული სასწავლებლად, ვიდრე ახლაა. 2018 წელთან შედარებით კი მათი რაოდენობა 5-ჯერ არის გაზრდილი.

2024-2025 სასწავლო წლისთვის კი 37 125 უცხოელი სტუდენტიდან 20 319 ინდოელია. შემდეგ იორდანიელი სტუდენტები მოდიან. 2 487 იორდანელი სწავლობს ქართულ უნივერსიტეტებში. 2022-2024 წლებში მათი რაოდენობა მნიშვნელოვნად არ გაზრდილა, მაგრამ 2019 წელს თუ შევადარებთ 12-ჯერ არის გაზრდილი.

საინტერესოა, რომ 2 210 სტუდენტი საქართველოში ისეთ მდიდარი ქვეყნიდან არის ჩამოსული, როგორიც ისრაელია და მათი რაოდენობა წლიდან წლამდე მზარდია, ბოლო 3 წელში 5-ჯერ გაიზარდა.

1,774 სტუდენტია ჩამოსული აფრიკული ქვეყნიდან სუდანიდან. სუდანი მსოფლიოს 10 უღარიბეს ქვეყანაში შედის, თუმცა სუდანში ინგლისური ოფიციალური ენაა, რაც მათ საზღვარგარეთ განათლების მიღებაში ეხმარებათ.

„ჩემს მშობლებს უნდოდათ სამედიცინო განათლება საზღვარგარეთ მიმეღო, თუმცა რადგანაც ჩემი ოჯახი შეძლებული არ არის, შედარებით ხელმისაწვდომ უნივერსიტეტებს ვეძებდით. გარდა ამისა, სწავლებაც ინგლისურ ენაზე უნდა ყოფილიყო. ასე აღმოვაჩინეთ თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტი, სადაც ახლა სტომატოლოგის ინგლისურენოვან პროგრამაზე ვსწავლობ. ჯერ პირველ კურსზე ვარ, მაგრამ ჯერჯერობით ძალიან კმაყოფილი ვარ ქართული განათლების სისტემით “, – ამბობს ომერი, სტუდენტი სუდანიდან.

ქართულ უნივერსიტეტებში რუსი მოქალაქეებიც სწავლობენ. მათი რიცხვი 651-ია, რომელთა რაოდენობა 2022 წლამდე სტაბილურად 200-300 იყო და უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ გაორმაგდა.

ჯამში, უცხოელი სტუდენტების 80 პროცენტზე მეტი ინდოეთზე, იორდანიაზე, ისრაელზე, სუდანზე, პაკისტანზე, გაერთიანებულ სამეფოზე (ბრიტანეთი) და ეგვიპტეზე მოდის.

საქართველოში მყოფი 37 125 უცხოელი სტუდენტიდან 33 854 სამედიცინო განათლებას იღებს, 1,337 საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებზე სწავლობს, 1,298 ბიზნესზე და სამართალზე, 264 საინჟინროზე და 372 სხვა სპეციალობებზე. რომ არა სამედიცინო განათლებაზე მაღალი მოთხოვნა, საქართველოში რამდენიმე ათასი უცხოელი სტუდენტი იქნებოდა.

საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის (საქსტატი) ინფორმაციით 2024-2025 წლის სასწავლო წლისთვის საქართველოს უნივერსიტეტებში 37 125 უცხოელი სტუდენტი ირიცხება. საქსტატს ინფორმაცია 2016 წლიდან აქვს გამოქვეყნებული, როცა საქართველოში 6 643 უცხოელი ტურისტი იყო, ახლა კი თითქმის 6-ჯერ მეტია. უცხოელი სტუდენტების რაოდენობა 2017-2019 წლებში გაორმაგდა. შემდეგ პანდემიის გამო ზრდა შენელდა და 2023-2025 წლებში ისევ გაორმაგდა.

საქართველოში სულ 188 ათასამდე სტუდენტია და მათი 20% პროცენტი არის უცხოელი. შედარებისთვის, 2016 წელს უცხოელების წილი 5% იყო, 2022 წელს კი 11%.

ბოლო წლებში უცხოელი სტუდენტების რაოდენობის სწრაფად ზრდამ მთლიანად საქართველოს განათლების სექტორზე იქონია გავლენა. 2018 წელთან შედარებით განათლების სექტორის ეკონომიკა გაორმაგებულია. მაგალითად, 2024 წელს განათლების სექტორში ზრდა 29% იყო, 2023 წელს 18%.

ყველაზე მეტი უცხოელი სტუდენტი საქართველოში  თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტში სწავლობს ინგლისურ ენაზე. ქართულ და ინგლისურ ენაზე სწავლების საფასური მნიშვნელოვნად განსხვავდება. ქართულ ენაზე სწავლის შემთხვევაში სწავლის წლიური საფასური 2 250 ლარია, ხოლო ინგლისურ ენაზე 8 000 ლარი. კერძო უნივერსიტეტებიდან ყველაზე მეტი ევროპის უნივერსიტეტში და კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტში სწავლობს. ჯამში, 7 268 უცხოელი სტუდენტი საქართველოში სახელმწიფო უნივერსიტეტებში სწავლობს, ხოლო 29,857 კერძო უნივერსიტეტებში.

ქართული უნივერსიტეტები სულ უფრო მეტად აძლიერებენ მარკეტინგულ კამპანიას უცხოელი სტუდენტების მოსაზიდად. ამასთან ერთად იზრდება ინგლისურენოვანი პროგრამების რაოდენობა. აქედან გამომდინარე, თუ პოლიტიკური ან სხვა გაუთვალისწინებელი გარემოებების არ შეუშლის ხელს, საქართველოში უცხოელი სტუდენტების რაოდენობის ზრდა გაგრძელდება.