ვინ აიღებს იჯარით აფხაზეთში თბილისთან ერთად მართულ ენგურჰესს?

ენგურჰესის გაქირავება

აფხაზეთში ორი გავლენიანი ომის ვეტერანების ორგანიზაცია – ოპოზიციური “არუა” და პრო-სამთავრობო “ამცახარა” – კამათობენ ენგურის ჰიდროელექტროსადგურის სამ დიფერენციალურ სადგურზე, რომელიც ხელისუფლებას სურს, რომ კერძო კომპანიას იჯარით გადასცეს.

ენგურის ჰიდროელექტროსადგური უშუალოდ ქართულ-აფხაზური კონფლიქტის ზონაში მდებარეობს და ერთადერთი ერთობლივი ქართულ-აფხაზური პროექტია.

წყალსაცავი და სადერივაციო გვირაბის ნაწილი განლაგებულია ქართულ მხარეს, ხოლო გვირაბის მეორე ნაწილი, ჰიდროელექტროსადგურის შენობა და ოთხი დიფერენციალური ჰიდროელექტროსადგური – აფხაზურ მხარეს.

მხარეები ერთობლივად მართავენ ჰიდროელექტროსადგურს და იზიარებენ მის მიერ წარმოებულ ელექტროენერგიას, აფხაზური მხარე იღებს 40%-ს, ქართული მხარე კი 60%-ს.

„არუა“ მიიჩნევს, რომ აფხაზეთისთვის უფრო მომგებიანი იქნება, თუ თავად ჰიდროელექტროსადგურის მენეჯმენტი, რომელიც ქართულმა მხარემ შექმნა, მოიჯარე გახდებოდა.

„ამცახარა“ ამ ინიციატივას აპროტესტებს და აცხადებს, რომ „ეს ნიშნავს მტრითვის სადგურების დათმობას“.

როგორ მუშაობენ ქართველები და აფხაზები ერთად? | ენგურჰესის დირექტორი ლევან მებონია

ლევან მებონია გვიყვება, თუ როგორ თანამშრომლობს ქართული და აფხაზური მხარე ენგურჰესში

ფონი

აფხაზეთის ომის დასრულების შემდეგ ქართულ და აფხაზურ მხარეებს შორის მიღწეული ჯენტლმენური შეთანხმების მიხედვით, აფხაზეთი იღებს ენგურის ჰიდროელექტროსადგურის მიერ გამომუშავებული მთლიანი გენერაციის 40 პროცენტს – 2020 წლამდე ეს სრულიად საკმარისი იყო.

მაგრამ ბოლო წლებში ელექტროენერგიის არალეგალურმა მოპოვებამ (იგივე მაინინგმა) ელექტროენერგიის მოხმარება ორიდან სამ მილიარდ მეგავატამდე გაზარდა, ამის გამო კი აფხაზეთი ჩავარდა მძიმე ენერგეტიკულ კრიზისში.

აქამდე დეფიციტი იმით მაინც იფარებოდა, რომ აფხაზეთს რუსეთი ეხმარებოდა და ელექტროენერგიის თავისუფალ ნაკადს აწვდიდა. თუმცა ახლა მოსკოვმა შესთავაზა სოხუმს ელექტროენერგიის საფასურის გადახდა. საუბარია ორ მილიონ დოლარზე, რომელიც აფხაზეთის ბიუჯეტში არ არის.

• მაინინგი აფხაზეთში: “გავაგრძელებ, სანამ მოწყობილობას არ წამართმევენ”
• რუსეთმა აფხაზეთისთვის ელექტროენერგიის უფასო მიწოდებაზე უარი თქვა. სოხუმს სასწრაფოდ ესაჭიროება 2 მილიონი დოლარი
• აფხაზეთის ხელისუფლებას ენგურჰესის ნაწილის იჯარით გაცემა სურს. ოპოზიცია აპროტესტებს

მდგომარეობის მნიშვნელოვნად გაუმჯობესება შესაძლებელია 40 მეგავატამდე სიმძლავრის სამი დიფერენციალური ჰიდროელექტროსადგურის აღდგენით, რომლებიც 1990-იანი წლების ომის დასრულების შემდეგ უმოქმედოა.

მთავრობა აცხადებს, რომ მათ საკუთარი ხარჯებით ვერ აღადგენს და გამოსავალს დიფერენციალური სადგურების იჯარით გაცემაში ხედავს. ხელისუფლება ამ საკითხს ერთპიროვნულად ვერ გადაწყვეტს, რადგან ენერგეტიკის სფეროში ნებისმიერი იჯარის ხელშეკრულება წინასწარ უნდა დაამტკიცოს პარლამენტმა.

ამ ეტაპზე განიხილება იჯარით გაცემის ორი ვარიანტი:

1. მთავრობა პოტენციურ მოიჯარეებს სთავაზობს დიფერენციალური სადგურების აღდგენას და მათი ამოქმედების შემდეგ მთელი ენერგიის 20% უსასყიდლოდ გადასცეს აფხაზეთის ენერგეტიკულ ქსელს. 10 წლის შემდეგ ეს მოცულობა 30%-მდე უნდა გაიზარდოს. ამ პირობებს სოხუმის პარლამენტის რამდენიმე წევრი არახელსაყრელად მიიჩნევს. მათ შორის არა მხოლოდ ოპოზიციურად განწყობილი.

2. იჯარის საპირისპირო წინადადებაა, რომ ობიექტები თავად ენგურჰესის ხელმძღვანელობის ხელში გადავიდეს, რომელიც ჩამოყალიბდა ქართული მხარის მიერ. ეს ვარიანტი ითვალისწინებს აფხაზეთს ელექტროენერგიის მთლიანი წარმოების 50%-მდე გაზრდას.

“აღიარებთ საქართველოს იურისდიქციას?” — „ამცახარას“ არგუმენტები

პროსახელისუფლებო ვეტერანთა ორგანიზაცია “ამცახარამ“, ფაქტობრივად დაადანაშაულა ოპოზიციური “არუას” თავმჯდომარე თემურ გულია არაპატრიოტიზმში.

„არუას ლიდერი უარყოფს ინვესტიციების მოზიდვის აუცილებლობას აფხაზეთის იურისდიქციაში მდებარე დიფერენციალური ჰიდროელექტროსადგურების აღდგენაში და „სასარგებლო გადაწყვეტას“ უწოდებს საქართველოსთან შეთანხმების დადებას.

ასეთი გარიგება ნიშნავს, რომ აფხაზეთი აღიარებს საქართველოს იურისდიქციას მის ქონებაზე, ტერიტორიასა და ინფრასტრუქტურაზე“, – ნათქვამია “ამცახარას” განცხადებაში.

„ენგურჰესის რეკონსტრუქციაში მნიშვნელოვანი ინვესტიცია ქართულმა მხარემ ჩადო“ – არუას არგუმენტები

„ამცახარელ პატრიოტებს ვაცნობებთ, რომ სწორედ ქართულმა მხარემ მოიზიდა მნიშვნელოვანი სასესხო თანხები ენგურჰესის შეკეთებისა და რეკონსტრუქციისთვის“, – უპასუხა ოპოზიციურმა ვეტერანთა პარტიამ “ამცხარას.”

„ენგურჰესზე გამომუშავებული ელექტროენერგია ნაწილდება ცნობილი 40/60-ზე სქემით. უფრო მეტიც, პირველი დიფერენციალური სადგური აფხაზეთის ფაქტობრივ და ლეგალურ კონტროლს ექვემდებარება.

“არუას” ხელმძღვანელმა თემურ გულიამ შემოგვთავაზა ამ სქემის განმეორება დანარჩენ სამ დიფერენციალურ სადგურზე, ნაცვლად ინვესტორის ძებნისა.

იმის მაგივრად, რომ მოატყუოთ და წაართვათ აფხაზეთის მოსახლეობას ელექტროენერგია, თქვენ უბრალოდ უნდა შეაკეთოთ სადგურები და გამოიყენოთ მათი გამომუშავებული ელექტროენერგია, ერთი რუბლის ინვესტიციის გარეშე- სტრატეგიული ინდუსტრიის ელემენტების კერძო ხელში გადაცემის გარეშე“, – განაცხადა არუამ.

ომისა და მშვიდობის ჰესი. ფილმი

როგორ მუშაობს ჰიდროელექტროსადგური, რომელიც აფხაზეთის ომმა გაყო

სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო