რა აჩვენა სირიის მიერ აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობის აღიარებამ?
ფოტო: ვლადიმერ ვალიშვილი
სირიის მიერ აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის აღიარების შემდეგ ქართველი პოლიტიკოსები და ექსპერტები პირველ შეფასებებს აკეთებენ.
29 მაისს სირიამ აფხაზეთი და სამხრეთ ოსეთი დამოუკიდებელ სახელმწიფოებად აღიარა.
სერგი კაპანაძე: რუსეთი მტერია და აგრძელებს მტრობას
ოპოზიციური პარტიის “ევროპული საქართველოს” ერთ-ერთი ლიდერი, ექსპერტი საგარეო ურთიერთობებში სერგი კაპანაძე მიიჩნევს, რომ სირიის ამ ნაბიჯით “არაფერი ტრაგიკული არ მომხდარა”. თუმცა, მისი თქმით, საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრომ უნდა უპასუხოს კითხვას – რა ნაბიჯები გადადგა საგარეო უწყებამ ამ საკითხის პრევენციისთვის?
მისი აზრით, სირიის ნაბიჯმა რამდენიმე რამ აჩვენა:
1. რუსეთი მტერია და აგრძელებს მტრობას. ამიტომ დროა მოვეშვათ მაამებლობას და თავის მოტყუებას. არც კარასინი-აბაშიძე არ შველის ამას, არც პრემიერის მაამებლური წერილები და არც ჟენევაში დათმობები.
2. რუსეთის მთავარი დასაყრდენი ნახევრად ლეგიტიმური რეჟიმებია – ასადის, მადუროს, ორტეგას რეჟიმები. ცივილიზებული სამყარო მას მხარს არ უჭერს. ეს რეჟიმები წავა და აღიარებებიც გაქრება. იხილეთ ტუვალუ და ვანუატუ.
3. რას აკეთებდა ამ საკითხის პრევენციისთვის საგარეო საქმეთა სამინისტრო, ჯერ არ ვიცით. ამიტომ ჩვენ [ევროპული საქართველო] ვიბარებთ საგარეო საქმეთა მინისტრს პარლამენტში დახურულ შეხვედრაზე. რატომ დახურულზე? იმიტომ, რომ არ-აღიარების თემაზე ღია შეხვედრაზე დაბარება პოპულისტურია და ჩვენს ამოცანას არ წარმოადგენს ეროვნული უსაფრთხოების თემების პოლიტიზება. ამ თემაზე მხოლოდ საქმიანი დისკუსია გვინდა.
4. ასადს ყველაზე რთულ პერიოდშიც კი არ უღიარებია აფხაზეთის და ცხინვალის დამოუკიდებლობა. საინტერესოა, ახლა რა შეიცვალა.
5. რა უნდა გააკეთოს საქართველომ? მყისიერად უნდა გაწყვიტოს დიპლომატიური ურთიერთობები სირიასთან და გაათმაგოს დიპლომატიური ძალისხმევა ახლო აღმოსავლეთის და არაბული ლიგის ქვეყნებთან.
პაატა ზაქარეიშვილი: სირიის რეჟიმი გადაარჩინა რუსეთმა. სირიამ ამ აღიარებით მოსკოვისადმი მადლიერება გამოხატა
შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში ყოფილი სახელმწიფო მინისტრი პაატა ზაქარეიშვილი არ მიიჩნევს, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ არაღიარების პოლიტიკის მიმართულებით ყურადღება მოადუნა და აცხადებს, რომ სირია იმდენად არის დამოკიდებული რუსეთზე, რომ საქართველოს ხელისუფლება აქ უძლური იქნებოდა.
როგორც ზაქარეიშვილმა „ინტერპრესნიუსთან“ საუბარში აღნიშნა, რუსეთი ძალიან დიდი ხნის განმავლობაში მუშაობდა სირიაზე, რათა მას აფხაზეთი და სამხრეთ ოსეთი დამოუკიდებელ სახელმწიფოებად ეღიარებინა.
„როგორც ჩანს, სირიამ ვერ გაუძლო ზეწოლას. ამდენ ხანს რომ არ მომხდარა ეს „აღიარება“ მეტყველებს, რომ სირიაში სხვადასხვა მოსაზრებები იყო. საბოლოოდ, ამ აღიარებით, სირიამ მოსკოვისადმი მადლიერება გამოხატა” – მიიჩნევს ზაქარეიშვილი.
მისი თქმით, ახლა მთავარია საერთაშორისო საზოგადოების მკაცრი რეაგირება, რათა სხვა სახელმწიფოებმა, ვინც შეიძლება ფიქრობენ აღიარებას, იცოდნენ რა ფასად დაუჯდება ამ ნაბიჯის გადადგმა.
„საქართველომ უნდა დააყენოს სირიის პასუხისმგებლობა გაერო-ში და ამაზე უნდა ატეხოს სერიოზული განგაში. ახლა ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ არაბულ სახელმწიფოთაა დარაზმვა მოხდეს სირიის გადაწყვეტილების წინააღმდეგ და ამ მიმართულებით უნდა იმუშაოს თბილისმა. რუსეთის წინააღმდეგაც შეიძლება საუბარი, თუმცა სირია სუვერენული სახელმწიფოა და მარტო რუსეთზე ყურადღების გადატანა არ გამოვა. სერიოზულად უნდა გავილაშქროთ სირიის წინააღმდეგ“, – განაცხადა პაატა ზაქარეიშვილმა.
კორნელი კაკაჩია: სირიის პოზიციას, შესაძლოა, არაბულ სამყაროში ჯაჭვური რეაქცია მოჰყვეს
თსუ-ს პროფესორი, პოლიტიკის ინსტიტუტის დირექტორი, კორნელი კაკაჩია „ინტერპრესნიუსთან“ საუბარში აცხადებს, აქამდე არაბული ქვეყნებიდან დე ფაქტო რეჟიმები არავის უღიარებია, სირიის გადაწყვეტილებამ კი შესაძლოა, სხვა სახელმწიფოებში ჯაჭვური რეაქცია გამოიწვიოს.
ექსპერტი მიიჩნევს, რომ საქართველოს საგარეო უწყება მოდუნებულია და იგი უნდა გააქტიურდეს არაღიარების პოლიტიკის მიმართულებით.
ექსპერტის აზრით, საქართველოს საგარეო უწყებას უნდა გაეთვალა სირიის ეს ნაბიჯი, რადგან „ბაშარ ასადის რეჟიმი რეალურად რუსულ ხიშტებზე დგას და რუსეთის ნება-სურვილს ემორჩილება”.
“ჩვენ არ ვიცით კულუარებში როგორ იმუშავა საქართველოს საგარეო უწყებამ. ამაზე საგარეო საქმეთა სამინისტრომ უნდა გააკეთოს განცხადება. შედეგის მიხედვით ჩანს, რომ არასაკმარისად იმუშავეს. თუმცა, მეორე საკითხია, რამდენად ჰქონდათ ბერკეტები ასადის ხელისუფლებაზე? საქართველო ხომ აშშ-ის და დასავლეთის მოკავშირეა – ასადის ხელისუფლების მოწინააღმდეგე მხარე”, – განაცხადა კაკაჩიამ.