“Yorğan davası davam edir”. Laçın dəhlizində aksiyanın beşinci günü
Laçın dəhlizində aksiyanın beşinci günü
Azərbaycanlı fəalların Laçın dəhlizində etiraz aksiyasının beşinci günündə Xocalıda Azərbaycanın dövlət strukturlarının əməkdaşlarının Rusiya sülhməramlılarının komandanlığı ilə ikinci görüşü baş tutub. İlk dəfə olduğu kimi, bu görüş də nəticəsiz qalıb, azərbaycanlı mütəxəssislərə Qarabağda qızıl yataqlarını monitorinq etməyə icazə verilməyib. Politoloq Fərhad Məmmədovun sözlərinə görə, “yorğan davası davam edir”. “Tərəflər öz mövqelərini açıqlayıblar və sona qədər dayanmağa hazır olduqlarını nümayiş etdirirlər”, – deyə o bildirib.
- ABŞ Azərbaycanda ilk dəfə rəsmi şəxsə qarşı sanksiya tətbiq edib
- Mixail Saakaşvilinin görüntülərini Gürcüstan Penitensiar Xidməti yayıb
- Rusiya və Azərbaycan arasında qalan kəndlilər
Xankəndini Ermənistanla birləşdirən Laçın dəhlizində azərbaycanlı ictimai və ekoloji fəalların etiraz aksiyasının beşinci günü Qarabağın Rusiya sülhməramlı kontingentinin nəzarətində olan hissəsinə qazın verilişinin bərpa olunduğu xəbəri ilə başlayıb. Bu barədə Qarabağdakı erməni mənbələri məlumat yayıb.
Bundan əvvəl Azərbaycan tərəfi bu ərazinin qaz təchizatının dayandırılmasında iştirak etmədiyini bildirmişdi. Qarabağın Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan hissəsi Azərbaycanın qazpaylayıcı şəbəkəsinə inteqrasiya olunmayıb – Bakı qeyd edib.
Cüməyə keçən gecə və bu gün gündüz Rusiya sülhməramlılarının humanitar yardım daşıyan yük maşınlarının karvanları Laçın dəhlizinin bağlanmış hissəsindən keçib.
Azərbaycan tərəfi Qarabağın erməni əhalisinə yardım üçün “qaynar xətt” nömrəsini yayıb.
Xocalıda ikinci görüş
Azərbaycanın dövlət strukturlarının nümayəndələri ilə Rusiya sülhməramlı kontingentinin Xocalı şəhərindəki komandanlığı arasında görüş keçirilib. İlk belə görüş dekabrın 10-da keçirilmişdi və həmin görüşdən sonra azərbaycanlılara sülhməramlıların nəzarətində olan ərazidə qızıl və mis yataqlarının monitorinqinə icazə verilməmişdi.
Bugünkü görüş də nəticə verməyib. Bu barədə Azərbaycanın Monitorinq Qrupunun rəhbəri Məsim Məmmədov məlumat verib.
Onun sözlərinə görə, iclasda qeyd olunub ki, Azərbaycan mütəxəssisləri təqdim olunan “yol xəritəsi”nə uyğun olaraq iki yataqda monitorinq və inventarlaşdırma aparmalıdırlar.
“Tərəflər sonuna qədər dayanmağa hazırdırlar”
Azərbaycanlı politoloq Fərhad Məmmədovun sözlərinə görə, tərəflər Laçın dəhlizi ilə bağlı mövqelərini açıqlayıb və sona qədər dayanmağa hazır olduqlarını nümayiş etdirirlər:
“Azərbaycan yerdə infrastruktur qurub (hətta böyük monitorda futbola baxılırdı), insan resursu mövcuddur. Ermənistan və Qarabağ erməniləri hərtərəfli müdafiəyə və şikayətlərə keçiblər – bu onlarda ən yaxşı alınır.
Rusiya ilk gün vasitəçilik edərək gözləmə mövqeyi tutdu, qərarların qəbulunda məsuliyyət daşımadı, Azərbaycanın tələblərini çatdırdı və Ermənistanın cavabını dinlədi – Rusiyanın mövqeyi 44 günlük müharibədə tutduğu mövqeyə bənzəyir, yeganə fərq ondadır ki, indi Rusiya “torpaqdadır”, lakin mandatsızdır. Tərəflərdən biri digərinin şərtlərini qəbul edənə qədər gözləyəcəklər”.
“Baş verənlərin əsas mövzusu”
Məmmədov qeyd edib ki, Laçın dəhlizinin taleyi bütün baş verənlərin əsas mövzusudur:
“Azərbaycan yola nəzarəti qarşısına məqsəd qoyub. Bir neçə aydır ki, Bakı faktları nümayiş etdirib (İran diversantlarının fotosu – Volkov bu faktı etiraf etməli olub, 2021-ci ildə filizin, minaların Ermənistandan daşınmasını əks etdirən videolar və s.), nəzarət üçün iddianı əsaslandırıb.
Sülh müqaviləsi imzalandıqdan sonra bütün bunlar onsuz da olacaqdı. Azərbaycanın Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi zonasında proseslərin dinamikası hərəkətlərin sürətləndirilməsinə şərait yaradıb”.
“Rusiya birgə nəzarətə razıdırmı?”
“Rusiya Azərbaycanla birgə nəzarətə razıdırmı? Təbii ki, yox, amma məcbur olacaq… Vardanyan layihəsi boşa çıxdı! Bununla belə, güman edirəm ki, Rusiya bu qərarın üçtərəfli formatda verilməsində məsuliyyəti bölüşməyə çalışır.
Azərbaycan Ermənistanla münasibətləri və Qarabağdakı prosesləri bir-birindən ayırdığı halda, Rusiya yenə də bütün prosesləri Ermənistanın iştirakı ilə üçtərəfli formatda davam etdirməyə çalışır. Rusiya sülhməramlı kontingentinin mandatını xatırlayaq, hansı haqda ki biz Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibindən eşitmişdik. O, etiraf etmişdi ki, Ermənistan sülhməramlıların mandatına razılıq verib, Azərbaycan isə yox.
Bakı da öz növbəsində Ermənistanın iştirakı ilə Qarabağ məsələsində qərarlar qəbul etmək fikrində deyil. Buna görə də Rusiya indi gözləyir, Ermənistanın himayədarlarını Bakıya təzyiqlə irəli buraxıb. Yəni ABŞ, Aİ, Fransa Azərbaycana qarşı birtərəfli bəyanatları ilə indiki vəziyyətdə Rusiyanın taktikasına tam uyğun gəlir.
Bu, Vardanyanı Qarabağda saxlamağa, sülh müqaviləsi üzrə prosesi pozmağa, Qərbi proseslərə təsir etmək iqtidarsızlığında nüfuzdan salmağa imkan verir. Ona görə də fikirləşirəm ki, onlar belə düşünürlər”, – deyə politoloq bildirib.
“Bu, reinteqrasiya prosesinin əvvəlidir”
Məmmədov yola nəzarətin Azərbaycan üçün vacib olduğunu vurğulayır:
“Bu, reinteqrasiya prosesinin başlanğıcıdır, Qarabağ erməniləri (Azərbaycan bölgəsinin sadə erməni sakinləri) arasında miflərin qırılması, Vardanyan layihəsinin məhv edilməsidir.
Digər tərəfdən, əgər Ermənistan yalan danışmırsa və həqiqətən də Silahlı Qüvvələrini Qarabağdan çıxarıbsa, Qarabağa silah-sursat və mina vermirsə, qeyri-qanuni iqtisadi fəaliyyətlə məşğul deyilsə, o zaman Laçın yoluna Azərbaycanın nəzarəti altına alınmasına niyə qarşı çıxır? ! Sadəcə üçtərəfli bəyanatda olduğu üçün?! Deməli, Ermənistanın özünün yerinə yetirmədiyi başqa məqamlar da var”.
“Vasitəçilər üçün sınaq”
“Vəziyyəti səmimiyyətlə həll etmək istəyən və Bakıya zəng edən hər kəs (Qərbdən: ABŞ, Aİ; Şimaldan: Rusiya; Şərq və Cənub) etiraf etməlidir ki, Qarabağ ərazisi Azərbaycanın tərkib hissəsidir. “Qarabağ – Azərbaycandır”, “Xankəndi, Ağdərə və Xocavənd – Azərbaycandır” və bunu açıq şəkildə ifadə etməlidir.
Başqa sözlə desək, Bakıda mövqeyə qulaq asacaqlar, amma əhəmiyyət verməyəcəklər. Artıq proses milli səviyyəyə çatıb və tərəddüd edənlərin hamısı müəyyənləşməlidir.
Laçın yolunda gedən proseslər də vasitəçilər üçün sınaqdır. Azərbaycan vasitəçiləri yoxlayır: Qarabağ erməniləri ilə bağlı prosesi Azərbaycanla Ermənistan arasındakı proseslə ümumi paketdə görürlərmi? ABŞ və Aİ-nin timsalında sülh müqaviləsində maraqlı tərəflər Azərbaycanla Ermənistan arasındakı sülh müqaviləsi prosesini Azərbaycanın daxili işi olduğu üçün Qarabağdakı proseslərdən asılı vəziyyətə salmamağı bacaracaqlarmı? Bu, vasitəçilərin səmimiyyətinin, dürüstlüyünün sınağıdır.
Yorğan davası davam edir”, – deyə Fərhad Məmmədov fikrini yekunlaşdırıb.
Bizə abunə olun — Twitter | Facebook | Telegram | Instagram | Youtube