Tofiq Zülfüqarov: “Qarabağ erməniləri təxribatda maraqlıdırlar”
Tofiq Zülfüqarov Qarabağdakı vəziyyət haqda
Azərbaycanlı fəalların Laçın dəhlizində aksiyası artıq səkkizinci gündür ki, davam edir. Onların tələbləri hələ də yerinə yetirilmir. Bu gün aksiyanın keçirilən ərazidə iki mühüm hadisə baş verib – Xankəndidən Ermənistana təcili yardım maşını gedib və sülhməramlılar etirazçıların yaxınlığındakı postu tərk ediblər. Azərbaycanın keçmiş xarici işlər naziri Tofiq Zülfüqarov bildirir ki, Qarabağın erməni əhalisi və sülhməramlılar təxribatda maraqlıdırlar, bu isə rəsmi Bakının maraqlarına uyğun deyil.
- Mixail Saakaşvilinin görüntülərini Gürcüstan Penitensiar Xidməti yayıb
- ABŞ Azərbaycanda ilk dəfə rəsmi şəxsə qarşı sanksiya tətbiq edib
- Rusiya və Azərbaycan arasında qalan kəndlilər
Azərbaycanın ictimai və ekoloji fəallarının Laçın dəhlizində keçirdi aksiyanın səkkizinci günündə iki mühüm hadisə baş verib. Səhər saatlarında etirazçılar və sülhməramlılar təcili yardım maşınının Xankəndidən Ermənistan tərəfə keçməsinə şərait yaradıblar. 62 yaşlı Qarabağ sakininin təcili cərrahi müdaxiləyə – ürək əməliyyatına ehtiyacı olub.
Günün ikinci yarısında yayılan məlumata görə, bütün bu günlərdə etirazçılar qrupunun bilavasitə yaxınlığında yerləşən Rusiya sülhməramlı kontingentinin postu onlarca metr uzaqlaşıb. Daha sonra sülhməramlılar etirazçıları kameraya çəkiblər. Hələlik onların bu hərəkəti ilə bağlı heç bir açıqlama verilməyib.
Azərbaycan tərəfinin tələblərinin heç biri hələ də yerinə yetirilməyib. Xatırladaq ki, etirazçılar Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanı Andrey Volkovun aksiya keçirilən yerə gəlməsini və azərbaycanlı monitorinq qrupunun Qarabağın sülhməramlıların nəzarətində olan hissəsindəki qızıl yataqlarına buraxılmasını tələb edirlər.
Qarabağda nə baş verir?
Qarabağda yaranmış vəziyyəti təhlil edərkən, adamın ağlına istər-istəməz bəzi paralellər gəlir – Azərbaycanın keçmiş xarici işlər naziri Tofiq Zülfüqarov deyir.
“Həmin paralellər ötən əsrin 80-ci illərinin sonu ilə bağlıdır. Söhbət nədən gedir?
İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra vəziyyət kəskin şəkildə dəyişib. Son vaxtlarda bu qələbəni qəbul edə bilməyən tərəflər çox fəallaşıblar. Onlar göstərmək istəyirlər ki, münaqişə bitməyib. Onlar hansısa işlək mexanizm yaradaraq, bölgədı mövcudluqlarını davam etmək istəyirlər. Eyni vəziyyət 30 il əvvəl də yaşanmışdı. Eyni qüvvələr regionda münaqişə əhval-ruhiyyəsini bərpa etmək istəyirlər.
Münaqişənin iki tərəfi olmalıdır. Müharibənin sonuna qədər münaqişə tərəfləri Ermənistan və Azərbaycan idi. Lakin Azərbaycan dövlət sərhədinə nəzarətini qaytarandan sonra Ermənistan və onun havadarları siyasətlərini dəyişməyə çalışırlar. Onlar vəziyyəti belə göstərmək istəyirlər ki, Ermənistanın münaqişədə heç bir iştirakı yoxdur. Guya Qarabağın ermənilər yaşayan hissəsində hansısa müstəqil siyasi, iqtisadi qurum mövcuddur və Azərbaycan bu qondarma qurumla danışıqlara getməlidir.
Beləliklə də, səmərəsiz və nəticəsiz danışıqlar yenidən illər uzunu davam etdirilsin. Bu cür vəziyyəti formalaşdıraraq, həmin qüvvələr gələcəkdə Ermənistana və Azərbaycana təzyiq etmək üçün vasitə əldə etmək fikrindədirlər. hazırda davam edən proseslər bunu göstərir”.
Qarabağın erməni əhalisi haqda
“İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra hazırkı vəziyyətin əsas iştirakçıları – Qarabağın erməni əhalisi sürətlə azalırdı. Biz şahidi olduq ki, sülhməramlılar bölgəyə gələndən dərhal sonra əsas işləri həmin erməni əhalisinin evlərinin tikilməsi və təmiri olmuşdu. Təki Qarabağdan əhali axını dayandırılsın.
Bu müddət ərzində Azərbaycan tərəfndən səslənən rəqəmlərə əsasən, Qarabağda yaşayan ermənilərin sayı təxminən 25 min nəfərdir. Bunu rəsmi Bakı aparılan müşahidələr və hesablamalar əsasında bildirir. Rusiya tərəfi iddia edirdi ki, Qarabağa qayıdan ermənilərin sayı 50 min nəfərə yaxındır. İndi Ruben Vardanyan deyir ki, 120 min əhali var.
Burada əsas məqsəd sülhməranlıların fəaliyyətinin uğurlu olduğunu göstərməkdir, baxmayaraq ki, əslində bu belə deyil” – azərbaycanlı diplomat qeyd edib.
Azərbaycanın mövqeyi
Zülfüqarov qeyd edir ki, rəsmi Bakının mövqeyi dəfələrlə ən müxtəlif səviyyələrdə, o cümlədən də prezidentin dilindən səslənib:
“Azərbaycanın mövqeyi bundan ibarətdir ki, Qarabağ münaqişəsi bitib və hazırda ölkənin inzibati-coğrafi xəritəsində “Dağlıq Qarabağ” adlı ərazi vahidi yoxdur.
Bakı Qarabağın erməni əhalisini ölkənin qanunlarına riayət etməyə və tam hüquqlu vətəndaş olmağa dəvət edir. Yox, əgər kimsə bununla razı deyilsə, ölkənin hüdudlarını tərk edə bilər. O ki qaldı qarabağda olan silahlı terrorçulara, onlar silahlarını yerə qoymasalar, məhv ediləcəklər.
Laçın dəhlizində hazırda baş verənlər də belə anlama gəlir ki, azərbaycan nümayişkaranə şəkildə göstərir – bu torpaqların sahibi mənəm, sülhməramlılar müvəqqəti amildir”.
Sülhməramlılar nə istəyir?
“Onlar ermənilərə sübut etməyə çalışırlar ki, onlar bu ərazilərdə tam təhlükəsiz vəziyyətdədirlər və 30 il bundan əvvəl necə yaşayırdılarsa, bundan sonra da daha kiçik ərazidə olsa da, o cür yaşayacaqlar.
Lakin Qarabağda yaşayan sadə erməni evinin pəncərəsindən azərbaycan ordusunun postlarını görür və anlayır ki, bu vəziyyətdə həmin torpaqlarda yaşamaq mümkün olmayacaq. Bura Azərbaycan torpağıdır və gec-tez bakı istəyinə çatacaq.
Sülhməramlıların daha bir məqsədi ermənilərlə azərbaycanlıların əlaqələrinin bərpasına imkan verməməkdir. Onlar sanki erməniləri təhdid edirlər, belə bir fikrə yönəltməyə çalışırlar ki, azərbaycanlılarla əlaqələr sizin üçün təhlükəlidir”, – sabiq nazir bildirir.
Ermənilər və onların müttəfiqləri nə istəyirlər?
Zülfüqarov bildirir ki, ermənilər beynəlxalq missiyaların həm Ermənistanın Azərbaycanla olan sərhədlərinə nəzarət etməsinə, həm də Rusiya sülhməramlılarını Qarabağda əvəz etməsinə çalışırlar.
“Nəyə görə? Çünki Rusiya sülhməramlılarının mandatı yoxdur. Lakin beynəlxalq missiya belə mandata sahib ola bilər və Rusiya sülhməramlıları kontingentinin tərkib hissəsi kimi, yaxud ona paralel xidmət edə bilər. Bu, ermənilərin istəyidir.
Mandat isə sülhməramlılara müəyyən hüquqlar verir. Ermənilər gözəl anlayır ki, Azərbaycan heç vaxt buna razılıq verməyəcək.
Buna görə də, ermənilər təhlükədə olduqlarını bəhanə edərək, məsələnin BMT Təhlükəsizlik Şurasına çıxarılmasına çalışırlar. Əgər BMT TŞ-də belə bir qətnamə qəbul edilərsə, missiyanın Qarabağda yerləşdirilməsinə Azərbaycanın razılığı da lazım deyil”.
Azərbaycan sülhməramlıları Qarabadan çıxararsa…
“Əgər Azərbaycan təkidlə Rusiya sülhməramlılarının Qarabağı tərk etməsinə nail olmaq istəsə, həmin məsələnin praktiki olaraq necə baş verəcəyinə baxaq.
Tutaq ki, sabah azərbaycan qərar qəbul etdi ki, Rusiya sülhməramlıları ölkə ərazisini tərk etsin. Onlar deyəcəklər ki, yaxşı, gedirik, amma bizə bir ay vaxt verin ki, ərazini tərk edək.
Həmin bir ay ərzində Qarabağda hər hansı bir təxribat baş verəcək və BMT TŞ-də qeyd etdiyim qətnamə qəbul olunacaq.
Deməli, ruslar Qarabağdan çıxmamış beynəlxalq missiya, o cümlədən də BMT TŞ üzvü olduğu üçün yenə də Rusiya sülhməramlıları Qarabağa daxil olacaqlar.
Bunun üçün artıq heç kimin razılığı tələb olunmayacaq. Vəziyyət təxminən bundan ibarətdir”, – keçmiş XİN rəhbəri bildirib.
Qaz təchizatının dayandırılması və yolun bağlanması haqda
Tofiq Zülfüqarov qeyd edir ki, sülhməramlılar hazırda Qarabağda vəziyyətin kəskinləşməsində maraqlı tərəfdir:
“Bu günlərdə xəbər çıxdı ki, xankəndiyə gedən qaz xətti bağlanıb. lakin sonradan müəyyən olundu ki, qaz xəttinin Azərbaycanın nəzarəti altında olan ərazidən keçən hissəsində heç bir problem yoxdur. Qazı Qarabağın bu hisəsinı verən “Qazprom”dur – Rusiya şirkətidir.
Yolu da sülhməramlılar bağlayıb, lakin bütün dünyaya elə təqdim olunur ki, yolu bağlayan azərbaycanlılardır”.
Hərbi əməliyyat mümkündürmü?
“O ki qaldı məsələnin hərbi yolla həllinə çağırışlara, anti-terror əməliyyatlarının keçirilməsinin zəruriliyi barədə deyilənlərə, bütün bunlar daha çox ermənilərə sərf edir.
Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, hazırda onlar hər hansı təxribatın qarşıdurmanın yaranmasında maraqlıdırlar ki, proses beynəlxalq missiyanın əraziy daxil olması ilə nəticələnsin.
Bu səbəbdən də, silahlı qarşıdurma Azərbaycan üçün sərfəli variant deyil”, – Tofiq Zülfüqarov sözlərini yekunlaşdırıb.
Bizə abunə olun — Twitter | Facebook | Telegram | Instagram | Youtube
