“Reyestrdən kənar” KİV-lərin məhkəmə yolu ilə bağlanması prosesinə başlanılıb
Media haqqında qanun və reyestr
Azərbaycanda Medianın İnkişafı Agentliyi media reyestrində qeydiyyatdan keçməyən KİV-lərə qarşı iddia qaldırmağa başlayıb. “Media haqqında” yeni qanuna uyğun olaraq reyestrdə qeydiyyata 2022-ci ilin oktyabrında başlanılıb. Bəzi onlayn nəşrlər mövcudluqlarınıı davam etdirmək üçün özlərini bloq elan ediblər.
- Hökumət Bakı metrosunda gediş haqqını artırmağa hazırlaşır?
- Danışıqlar prosesindəki fasilə nəyə gətirib çıxaracaq? Bakıdan şərh
- Müxalif siyasətçinin qəza törədən oğlu həbs edilib
dia.az saytının rəhbəri Məhəmməd Zamanov (Ərsoy) bildirib ki, agentlik onun fəaliyyətinə xitam verilməsilə bağlı Bakı Apellyasiya Məhkəməsində iddia qaldırıb. İddia ərizəsində qeyd olunub ki, Zamanov müəyyən edilmiş müddətdə reyestrdə qeydiyyat üçün müraciət etməyib, ona görə də onun jurnalist kimi və saytın media qurumu kimi fəaliyyəti qadağan edilir.
“Mənə deyə bilərlər ki, bu vaxta qədər niyə reyestr üçün müraciət etməmisən? Amma müraciətin nə faydası var? Oxşar saytların bəziləri müraciət ediblər, onların başına nələr gəldiyini gördüm və ona görə də müraciət etmədim”, – Zamanov deyib.
Məhəmməd Ərsəoy Argument.az saytına onu da deyib ki, artıq sayt bu gündən xəbər saytı kimi yox, “Məhəmməd Ərsoyun bloqu” kimi fəaliyyət göstərir. Qanunda isə bloqların fəaliyyətinin dayandırılması ilə bağlı hər hansı bir müddəa yoxdur.
Medianın İnkişafı Agentliyinin kommunikasiya şöbəsinin müdiri Səidə Səfiyeva “Turan” agentliyinin sorğusuna cavab olaraq bildirib ki, agentlik bu qurumun nizamnaməsində nəzərdə tutulmuş media subyektlərinə qarşı tədbirlər görür.
“Bunlar “Media haqqında” qanunu kobud şəkildə pozan media orqanlarıdır”, – deyən yetkili bu kimi media orqanlarının sayını açıqlamayıb.
Hələ ötən il Medianın İnkişafı Agentliyi bəyan etmişdi ki, qeydiyyat üçün müraciət etməyən media qurumlarının fəaliyyətinin qanuniliyinə məhkəmə tərəfindən baxılacaq.
14 oktyabr 2022-ci il tarixindən Azərbaycan jurnalistlərinin və KİV-lərinin Media reyestrində qeydiyyatı başlayıb. Qeydiyyat 6 ay davam edib və 2023-cü ilin aprelində başa çatıb. Bu müddət ərzində 50-yə qədər sayt qeydiyyat üçün müraciət etməyib, yaxud müraciət edib və rədd cavabı alıb.
Reyestrdə qeydiyyat 2021-ci il dekabrın 21-də qəbul edilmiş “Media haqqında” qanuna əsasən həyata keçirilir. Prezident İlham Əliyev 2022-ci il fevralın 10-da “Media haqqında” Qanunun tətbiqi haqqında fərman imzalayıb və bununla da qanun qüvvəyə minib.
2022-ci il sentyabrın 26-da media reyestrinin aparılması qaydaları təsdiq edilib.
Qaydalara görə, media subyektləri və jurnalistlər 6 ay ərzində Media reyestrinə müraciət etməli idilər.
Bu qaydaların qəbulu bir sıra müstəqil media qurumlarının, jurnalistlərin, redaktorların etirazına səbəb olub. Onlar hesab edir ki, “Media haqqında” qanunun müddəalarından olan reyestrin qəbulu ölkədə söz azadlığının boğulmasına gətirib çıxaracaq.
Qanunun Azərbaycan Konstitusiyası və Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına zidd olunduğunu əsas gətirən jurnalistlər və media rəhbərləri – Şəmşad Ağa, Ülvi Həsənli və Vüqar Qurdqanlı Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət ediblər. Onların müraciətində qeyd olunub ki, Konstitusiya Məhkəməsi qanunun Konstitusiya və Konvensiyaya uyğunluğunu mübahisələndirməlidir. Lakin üstündən bir neçə ay vaxt keçsə də, Konstitusiya Məhkəməsi hələ də işə baxmayıb.
Bundan başqa, “Media haqqında” Qanuna Venesiya Komissiyası mənfi rəy verib. Komissiyanın rəyində qeyd olunub ki, qanun mürtəcedir və Avropa Şurasının üzvü olan bir ölkədə belə bir qanun qəbul oluna bilməz.
Bir sıra beynəlxalq hüquq-müdafiə təşkilatları, Avropa Şurasının həmməruzəçiləri və Avropa Şurası Nazirlər Komitəsi də qanunun mürtəce olduğunu əsas gətirərək dəyişdirilməsini tələb ediblər.
