Azərbaycan ordusu Laçına daxil olub: Qarabağda kim hansı mövqelərdədir? - icmal
Dekabrın 1-də Dağlıq Qarabağ ətrafındakı Laçın rayonuna Azərbaycan qoşunları daxil olub. Bununla da Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya liderləri tərəfindən imzalanan 10 noyabr razılaşmasında qeyd olunmuş üç rayondan Ermənistan qoşunlarının çıxarılması prosesi başa çatıb.
Amma Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan Laçın dəhlizi üzərində yerləşən yaşayış məntəqələrinin məsələsi açıq qalıb.
Azərbaycan ordusu Laçın rayonunda
Dekabrın 1-də gecə yarısından sonrakı ilk dəqiqələrdəcə Azərbaycan ordusunun hərbçiləri və hərbi texnikası Laçına daxil olub.
Bundan bir neçə gün əvvəl Ermənistan silahlı qüvvələri bu ərazini tərk edib.
Laçın rayonu Azərbaycan, Rusiya prezidentləri və Ermənistanın baş naziri tərəfindən imzalanan 10 noyabr razılaşmasının şərtlərinə görə Azərbaycan tərəfinə təhvil verilməli olan üç rayondan sonuncusu idi.
Noyabrın 20-də Ağdam rayonu, noyabrın 25-də isə Kəlbəcər rayonu Azərbaycan tərəfinə təhvil verilmişdi.
“Laçın dəhlizi”
Laçın rayonu Azərbaycana təhvil verilən əvvəlki iki rayondan onunla fərqlənir ki, bu ərazidən Laçın dəhlizi keçir.
Bu, Ermənistanı Dağlıq Qarabağın mərkəzi, Xankəndi (Stepanakert) şəhəri ilə birləşdirən yeganə yoldur.
Üçtərəfli razılaşmanın şərtlərinə əsasən “dəhlizin” eni beş kilometr müəyyən edilib. Bütün yol boyu Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin müşahidə məntəqələri yerləşdirilib.
Müharibə günlərində buranı tərk edən Dağlıq Qarabağın erməni əhalisi bu yolla evlərinə, əsasən Xankəndiyə (Stepanakert) qayıdırlar.
Rusiya Müdafiə Nazirliyinin noyabrın 30-a olan məlumatına əsasən, Ermənistandan Qarabağa 25 mindən çox qaçqın qayıdıb.
“Laçın dəhlizi” üzərindəki yaşayış məntəqələrinin qeyri-müəyyən vəziyyəti
Dağlıq Qarabağda müharibəyə son qoyan üçtərəfli razılaşmanın qeyri-müəyyən qalan müddəalarından biri Laçın dəhlizi üzərində yerləşən yaşayış məntəqələrinin, o cümlədən də Laçın şəhərinin aqibətidir.
Bu yaşayış məntəqələrinin erməni əhalisi son günə qədər şəhərin və bir neçə kəndin Ermənistan hakimiyyətinin və sülhməramlı qüvvələrin nəzarətində qalacağına ümid edirdi.
Amma son gün onlar evlərini tərk etməli olublar.
Azərbaycan mənbələrinin məlumatına əsasən, noyabrın 30-da Rusiya sülhməramlıları Laçın bələdiyyəsi üzərindən Ermənistan bayrağını endiriblər.
Xankəndiyə Bakıdan
Noyabrın 20-də Ağdam rayonu Azərbaycan tərəfinə təhvil veriləndən və yollar minadan təmizlənəndən sonra bu ərazidə Azərbaycanın qalan hissəsilə Xankəndi (Stepanakert) şəhəri arasında birbaşa yol açılıb.
Bu, Rusiya sülhməramlı qüvvələrinə Qarabağda nəzarətlərində olan əraziyə hərbçiləri və hərbi texnikanı daşımaq üçün marşrutu dəyişməyə imkan verib.
Azərbaycanın Müdafiə Nazirliyinin məlumatına əsasən, noyabrın son günlərindən başlayaraq, sülhməramlı qüvvələrin hərbi texnikası Dağıstanla sərhəddən Azərbaycana daxil olur, burada sərhəd və gömrük nəzarətindən keçir, daha sonra isə dəmiryolu ilə Bərdə stansiyasına çatdırılır.
Bərdədən sülhməramlı qüvvələr Azərbaycanın Müdafiə Nazirliyinin hərbi polisinin müşayiəti ilə Xankəndiyə (Stepanakert) gedib çıxır.
Buna qədər sülhməramlılar mənzil başına Ermənistan ərazisindən Laçın dəhlizi ilə gedirdi.
Azad edilmiş ərazilərin minadan təmizlənməsi
Azərbaycanın Ərazilərin Minalardan Təmizlənməsi üzrə Milli Agentliyinin (ANAMA) mütəxəssisləri azad edilmiş ərazilərdə minalanmış sahələrin və nizamsız yerləşdirilmiş partlayıcı qurğuların təmizlənməsinə başlayıb.
Agentlik nümayəndələrinin sözlərinə görə, yaşayış məntəqələrinin minalardan təmizlənməsinə üç ilə qədər vaxt gedəcək. Bütün ərazi isə yaxın 10-13 il ərzində minalardan təmizlənəcək.
Yalnız tam təmizləndikdən sonra evlərin və infrastruktur obyektlərinin inşaatı, o cümlədən də Azərbaycan orusunun nəzarətinə keçən ərazilərdə məskunlaşma haqda danışmaq mümkün olacaq.
Qarabağda logistika problemi
Füzuli rayonundan Şuşa şəhərinə yolun inşasına artıq başlanılıb. 105 kilometrlik bu magistralın inşaatının layihələndirilməsi inşaatın özü ilə paralel aparılır.
Hazırda Ağdamdan Şuşaya yeganə işlək avtomobil yolu Xankəndidən (Stepanakert) keçir.
Həmçinin Kəlbəcər rayonuna da yol tikintisi nəzərdə tutulub.
Azərbaycan ordusunun nəzarəti altına keçən bu rayona yeganə yol Rusiya sülhməramlılarının nəzarəti altındadır.
Rayon Azərbaycana təhvil veriləndən sonra Ermənistan ərazisini Dağlıq Qarabağla şimal marşrutu üzrə əlaqələndirən Sotk-Kəlbəcər yolu da bağlanıb.
