Gürcüstanda Marneulinin azərbaycanlı sakinləri yerli hakimiyyət orqanları tərəfindən hədələndiklərini deyirlər
Marneulidə 2024-cü il parlament seçkiləri
Azərbaycanlı icmasının kompakt yaşadığı Gürcüstanın Marneuli şəhərində məktəb işçilərindən hakim “Gürcü arzusu” partiyasının seçki tədbirlərinə qatılmaları tələb olunur. “Kavkazskiy uzel” nəşrinin müxbirlərinə yerli sakinlər bildiriblər ki, hakimiyyət onları müxalifət namizədlərini dəstəkləyərlərsə, işdən çıxarılmaqla hədələyir.
Gürcüstan müxalifəti dəfələrlə bəyan edib ki, büdcə qurumlarının və hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları hakim partiyanın tədbirlərində iştirak etməyə və onun namizədlərinə səs verməyə məcbur edilirlər. O cümlədən, “Mənim səsim” müşahidə missiyasının nümayəndəsi Londa Toloraya bildirib ki, müşahidəçilər seçicilərin rüşvət alması ilə bağlı 1641, seçicilərin iradəsinə təsir göstərilməsi ilə bağlı 1644 faktı qeydə alıblar.
Bir çox yerli və beynəlxalq ekspertlər hesab edir ki, “Gürcü arzusu” müxalifəti iblisləşdirmək və inzibati resurslardan istifadə etməklə məşğuldur. Qeyd edək ki, müxalifət Gürcüstanın Avropa seçimini özünün əsas şüarı elan edib.
Seçicilər inzibati resurslardan istifadə ilə üzləşiblər
Marneuli məktəblərindən birinin riyaziyyat müəllimi bildirib ki, müəllimlərdən “Gürcü arzusu”nun seçkiqabağı tədbirlərində iştirak etmək tələb olunur.
“Bir iş günü məktəbimizin bütün müəllimlərinə “Gürcü arzusu”nun nümayəndəsi ilə görüşdə iştirak etmək üçün meriyaya toplaşmaq əmri verildi. Televiziya var idi, mətbuat var idi, bizi televiziya ekranlarında göstərirdilər… Bizi heç vaxt müxalifət partiyalarının nümayəndələri ilə belə bir görüşə aparmayıblar. Bölgədəki digər məktəblərdən olan həmkarlarım deyir ki, onları da yalnız “Gürcü arzusu” ilə görüşə aparırlar, başqa bir partiya ilə yox”, – qadın bildirib. O, işindən qovulmaqdan qorxduğu üçün adının açıqlanmamasını istəyib.
Marneuli şəhərinin digər sakini, 45 yaşlı Qəhrəman şəhər meriyasının əməkdaşları tərəfindən təzyiqlərə məruz qaldığını bildirib. “Meriya əməkdaşları mənə yaxınlaşaraq müxalifətə səs vermək niyyətimdən xəbərdar olduqlarını bildirdilər. Mən birbaşa dedim ki, lazım bildiyim şeyi edəcəm. Sonra kommersiya tipli olsa da, məni sexdən qovacaqları ilə hədələdilər. Qorxmuram – prinsiplərim üçün əziyyət də çəkə bilərəm”, – o deyib.
Qəhrəman qeyd edib ki, “Gürcü arzusu” hakimiyyətə gəldikdən sonra Marneulidə bizneslə məşğul olmaq heç də asan deyil. “Bəli, əvvəllər polis nəzarəti var idi və qanuna riayət etmək çətin idi. Amma indi həmin ərazidə reketlər ortaya düşüb, hər bir sahibkar haqq verməyə məcburdur. Polis isə heç bir tədbir görmür. Mən də gəlirimi itirirəm. Faktiki olaraq, işəgötürənim vasitəsi ilə cibimə girirlər”, – Marneuli sakini danışır.
Həm iqtidarın, həm də müxalifətin təbliğatı şəhərin mərkəzində yerləşdirilib
Marneulidə həm iqtidar partiyasının, həm də müxalifətin seçki kampaniyası göz qabağındadır. Belə ki, “Rustaveli” mərkəzi küçəsində çoxlu təbliğat materiallarını görmək olar – iqtidar və müxalifətin bannerləri bütün yol boyu düzülüb. Mağazaların vitrinlərində mağaza sahibləri bəyəndikləri partiyaların plakatlarını asıblar.
“Gürcü arzusu”nun afişaları üstünlük təşkil edir, lakin müxalifət koalisiyalarının, o cümlədən “Güclü Gürcüstan”ın plakatları da nəzərə çarpır.
Parlamentin sədri Şalva Papuaşvili bundan əvvəl müxalifətin seçki kampaniyasını zəif adlandırmışdı. “Biz görürük ki, onlar ümumiyyətlə kampaniya aparmırlar. Seçki proseslərində iştirak edən hər kəsdən soruşun, bölgələrdə müxalifət ümumiyyətlə görünmür, onların heç bir seçki kampaniyası yoxdur”.
Sakinlər qiymətlərin baha olmasından, yolların bərbad olmasından şikayətlənirlər
Əsasən etnik azərbaycanlıların yaşadığı Marneuli rayonunun sakinləri bildiriblər ki, seçkilərdə səsvermədə iştirak etmək niyyətindədirlər.
30 yaşlı Azər “Gürcü arzusu”na səs verməyə hazırlaşdığını bildirib. “Onların dövründə müəyyən sabitlik var və bu LGBT-lər yoxdur” – deyir.
Hər şey çox bahalaşıb, maaşım çatmır
Azər ən böyük problem kimi qiymətlərin yüksək olmasını göstərib. “Hər şey çox bahalaşıb, maaşım çatmır, baxmayaraq ki, yaşıdlarımın əksəriyyətindən çox qazanıram. Yəqin ki, evlənməsəydim və övladım olmasaydı, təkbaşına dolana bilərdim. Amma bizdə erkən, 20 yaşını keçməmiş evlənmək adətdir, ona görə də arvadımı da, özümü də dolandırmalıyam”.
Etnik rus olan təqaüdçü İrina da “Gürcü arzusu”na səs vermək niyyətindədir. Avropa İttifaqı Gürcüstanla vizasız rejimi ləğv edərsə, necə reaksiya verəcəyini soruşduqda təqaüdçü cavab verir ki, bu, daha yaxşı olar. “Qoy bağlasınlar! Rusiya yaxındır! O, bizə həmişə açıqdır!”
Qadın qeyd edib ki, Rusiyanın 2022-ci ildə Gürcüstana təcavüzünü tanıyan Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin qərarının ədalətliliyinə inanmır. “Rusiya heç vaxt heç kimə hücum etmir. O, Gürcüstanla eyni dini inancı bölüşür, biz həmişə ancaq dost olmuşuq”, – deyə təqaüdçü bildirib.
2008-ci il avqustun 8-də Rusiya Gürcüstan və Cənubi Osetiya arasında silahlı münaqişəyə müdaxilə etdi, daha sonra Cənubi Osetiya və Abxaziyanın müstəqilliyini tanıdı. Bundan sonra Gürcüstan parlamenti Rusiya ilə diplomatik əlaqələrin kəsilməsinə səs verdi. O vaxtdan Gürcüstan Abxaziya və Cənubi Osetiyanı Rusiyanın işğal etdiyi ərazilər hesab edir.
45 yaşlı hüquqşünas təhsilli işsiz Şota da “Gürcü arzusu”na səs verməyi planlaşdırır. “İndi ən önəmlisi odur ki, müharibə olmasın, sülh olsun. Bunu isə ancaq “Gürcü arzusu” təmin edə bilər”, – deyə Şota bildirib.
Onun sözlərinə görə, Avropanın “xarici agentlər” haqqında qanuna reaksiyasında qorxulu bir şey görmür. “Əlbəttə, televiziyada çox dedilər ki, bu qanun pisdir, amma mən bu qanunda dəhşətli bir şey görmürəm. QHT-lərin gəlir və xərcləri barədə hesabat verməsində nə var ki? Bu sirr deyil axı. Mən özüm QHT-lərin işi ilə rastlaşmamışam, amma bilirəm ki, onlar Marneuli üçün çox faydalı işlər görüblər. Bunu çox yüksək qiymətləndirirəm, amma siyasətə qarışan bəzi QHT-lər var və bu, qəbuledilməzdir”.
Mayın 14-də Gürcüstan parlamenti kütləvi etirazlar fonunda “Xarici təsirin şəffaflığı haqqında” qanunu qəbul edib. İyunun 3-də müxalifətin və tərəfdarlarının “Rusiya qanunu” adlandırdıqları və Gürcüstanın Avropa inkişaf yolu üçün təhlükə olduğunu düşündükləri bu qanun qüvvəyə minib.
Marneulinin “Rustaveli” küçəsindəki mağazanın yanında dayanan üç nəfər deyir ki, onlar “Gürcü arzusu”na səs verəcəklər və əgər Avropa bunun üçün vizasız rejimi ləğv edəcəksə, “bu, daha yaxşı olacaq”.
“Bu vizasız rejim artıq nəyə lazımdı ki? Bütün gənclər Marneulini artıq tərk etdilər! Nə iş var, nə perspektiv, burada kim niyə qalsın? İndi vizasız rejim ləğv edilsə, onlar evlərinə qayıdacaqlar”, – deyə üç nəfərdən biri, 53 yaşlı Əli deyir.
“Onlar işləməməyə və oxumamağa gedirlər. Onlara orada narkotik tapmaq və LGBT*lərin dalınca qaçmaq daha asandır”, – deyə 35 yaşlı Hüseyn əlavə edib.
55 yaşlı Mütəllib isə “Rusiya həmişə yaxındadır, biz ora gedirik, Avropaya getməyin mənası yoxdur” deyib.
“Rusiyanın Gürcüstana təcavüzündən qorxmursunuz?” sualına üçü də mənfi cavab verib. “Xeyr, qorxmuruq. Rusiya bizimlə döyüşməyəcək… 2008-ci ildə [Gürcüstan prezidenti Mixail] Saakaşvili müharibəyə təhrik etdi, o, daim Gürcüstan ordusunun ən güclü olduğunu deyirdi”, – Hüseyn izah edib.
Marneulidə hansı problemləri gördükləri sualına cavab olaraq Əli dağıdılmış səkiyə işarə edib. “Bizim əsas problemimiz budur: Marneulidə yollar təmir olunmur, kəndlərdə vəziyyət daha çox pisdir. Bir də ərzaq qiymətləri. Burada hər şey çox bahadır. Bax Aİ-ni geridə qoyduğumuz bir şey varsa, o da qiymətlərdir. Keçən həftə Rusiyada oldum – hələ orada müharibə gedir, amma qiymətlər bizdən üç dəfə aşağıdır”, – deyə o bildirib.
Onlar deyirlər ki, 2012-ci ildə “Gürcü arzusu” hakimiyyətə gəldikdən sonra həyat müsbətə doğru dəyişib. “Əvvəllər mağaza aça bilmirdik – qorxurduq ki, vergi orqanları gələcək, ya da başqa qanun pozuntuları aşkarlanacaq. Qorxurduq ki, polis yolda bizi saxlayıb cərimə yazar. İndi daha sərbəstdir” – Əli danışır.
İndiki hakimiyyət ölkəni getdikcə pis idarə edir
Öz növbəsində ingilis dili müəllimi İya müxalifətə səs verəcəyini bildirib. “İndiki hökumət ölkəni getdikcə pis idarə edir. Qiymətlər inanılmaz dərəcədə artıb və layiqli pul qazanmaq imkanları getdikcə azalıb. Üstəlik, Avropa ilə münasibətlərimiz pisləşib. Yeganə ümid o idi ki, gənclərimiz Avropada təhsil alsınlar, orada işgüzar əlaqələr qursunlar, ölkə hökumətindən asılı olmasınlar. Amma indiki hakimiyyət bu ümidi puç etmək üçün hər şeyi etdi. Daha Rusiya ilə münasibətləri demirəm – hakimiyyət Ukraynanı aktiv şəkildə dəstəkləmək əvəzinə, Rusiya ilə hansısa razılaşmaya gedir. Bütün bunlar çox təhlükəlidir”, – deyə o bildirib.
Xatırladaq ki, Gürcüstanda parlament seçkiləri oktyabrın 26-na təyin edilib. Mərkəzi Seçki Komissiyasına 19 partiya və birliyin siyahıları daxil olub. Hakim “Gürcü arzusu” partiyası parlament seçkilərində “super çoxluq” əldə etmək ümidi ilə 170 nəfərin adının siyahısını təqdim edib.
