Karantin dövründə kino: Azərbaycan gəncləri üçün bu nə deməkdir?

Azərbaycanda koronavirus pandemiyasına görə 14 mart 2020-ci il tarixindən kinoteatrların fəaliyyəti qadağan edilib. Zamanla bir çox qadağalar ləğv olunsa da, kinoteatr və teatrlara tətbiq olunan qapanma hələ də qüvvəsindədir və bunun nə vaxt aradan qaldırılacağı barədə heç bir məlumat yoxdur.

• Azərbaycanda yenilik axtarışında olan gənc qızın hekayəsi
• Gürcüstanlı azərbaycanlılar nəyə baxırlar?
• Azərbaycanlı kospleyerlər: Onlar kimdir və nə istəyirlər?

Kompüterdə kinoteatr

Kinoteatr və teatrların bağlanması teatr işçiləri üçün az qala çıxılmaz vəziyyət yaratsa da, internet kinoteatrları karantin müddəti ərzində xeyli gəlir əldə ediblər. JAMnews-un gənclər arasında keçirdiyi sorğunun nəticələrinə görə deyə bilərik ki, Azərbaycanda internet üzərindən ən çox izlənən kinoteatr şəbəkəsi “Netfliks”dir.

Bir çox internet kinoteatrları pandemiya dövrü ərzində izləyicilərinə 1 ay ödənişsiz istifadə haqqı da tanıyıb. Türkiyə şirkəti “BluTV” bu yolla xeyli istifadəçi qazanıb.

Bəs gənclər nəyə üstünlük verir? JAMnews bununla bağlı gənclərin fikirlərini öyrənib. Artıq “Netfliks” və “YouTube” vasitəsilə xarici və yerli serialların izlənməsinə öyrəşmiş insanların fikrincə, sinema-klublar açılandan sonra buna öyrəşmək çətin olacaq. Onlar evdə özləri üçün kinoteatr mühiti yaratmağın yeni üsullarını öyrəniblər.

“Ev kinoteatrı” eyni effekti verirmi?

Gənclər arasında fikir müxtəlifliyi var. Bir qisim artıq vəziyyətlə barışsa da, digərləri hələ də kinoteatrlara tətbiq olunan qadağanın ləğv olunacağı günü gözləyir.

“Telefondan, kompüterdən izləyirəm. Qətiyyən eyni effekti vermir. Sinemada film izləmək tam başqadır. Səs effektləri, böyük ekran, görüntü keyfiyyəti, başqa heç nəyə baxmadan, fikir yayınmadan nəsə izləmək tamam ayrı dünyaya salır insanı”, – bakılı bir yeniyetmə deyir.

“Kompüteri televizora calamağı öyrənmişəm. Otaq balacadır, televizor böyük. Partnyorumla divanda oturub elə bilirik ki, fərdi kinoteatrdayıq”, – gənc müsahiblərimizdən digəri söyləyir.

Vəfa Rüstəm isə teatrlar üçün çox darıxdığını bildirir: “Ən çox həftəsonları “Flame Towers”də incəsənət, rəssamlıq, əsasən də, impressionizmlə bağlı nümayiş etdirilən sənədli filmlər üçün darıxıram. Açıq olanda düz-əməlli getməyə vaxt tapmırdım. Karantindən sonra az-az getdiyimə peşman oldum. İlk vaxtlar onlayn versiyasını alıb baxdım. Sonra gördüm ki, həmin effekti vermir. Açılsaydı, yenə gedərdim. Teatr, opera-balet və filarmoniyadakı konsertlər üçün ciddi mınada darıxıram”.

150 nəfər işsiz qalıb

Azərbaycanın ən iri kinoteatr şəbəkələrindən birinin PR-meneceri olan Rüstəm Fətəliyev deyir ki, bir çox digər ölkələrdə kinoteatrlar müəyyən şərtlər daxilində fəaliyyətlərini davam etdirirlər:

“Təcrübə göstərir ki, kinoteatrlar virusların yayılmasına böyük təsir göstərmir. Zallarda bir stuldan bir oturmaq olar, sosial məsafəni qorumaq çətin deyil. Lakin operativ qərargaha bir neçə dəfə müraciət etsək də, fəaliyyətimizə icazə verilməyib”.

“Bizim şəbəkədə 150 adam işləyir. Bir ildir onların, demək olar ki, böyük əksəriyyəti işsizdir”, – R.Fətəliyev bildirib.

“Avtobuslar işləyir, halbuki oradakı sıxlıq kinoteatrdakından xeyli yüksəkdir”, – o, sözlərinə belə davam edib.

“Vəziyyət onsuz da yaxşı deyildi, indi isə…”

Aktrisa Fərqanə Abdullanın sözlərinə görə, artıq bir ildir, demək olar ki, tamamilə işsizdirlər:

“Digər ölkələrə baxsaq, onlarda teatrlar bağlansa da, arada işləyirdilər. Bəzi ölkələrdə pandemiya dövründə belə teatrlar fəaliyyətlərini dayandırmadılar. Məşqlər davam edirdi, tamaşalar onlayn şəkildə təqdim olunurdu. Bizdə bu da olmadı.

Azərbaycanda bəzi filmlərin çəkilişləri davam edir, teatrların vəziyyəti isə getdikcə pisləşir. Azad şəkildə fəaliyyət göstərən, mədəniyyət nazirliyindən asılı olmadan işləyən teatrlar bağlanmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qalıb”.

Fərqanə Abdulla deyir ki, Azərbaycanda aktyor və aktrisaların, film sektorunun vəziyyəti karantindən əvvəl də yaxşı deyildi. İndi isə il ərzində 3-4 filmə çəkilə bilsələr, böyük hadisədir. Lakin əksəriyyət, tələbələr də daxil olmaqla, teatrlarda işləyir. Teatrların bir il ərzində işləməməsi maddi cəhətdən hər kəsə ciddi ziyan vurur.

“Aktyorlar artıq tamaşaçı ilə əlaqə yarada bilmirlər deyə, psixoloji durumları da yaxşı deyil. Əksəriyyət depressiyadan əziyyət çəkir. Həm maddi, həm psixoloji çətinliklər var. Azərbaycanda sərbəst film çəkmək onsuz da rahat deyildi. Min cür bəhanə gətirirdilər. Pandemiya dövründə isə bu problemlər ikiyə qatlandığı üçün rejissorlar da film çəkmirlər”, – Fərqanə JAMnews-a söyləyib.