Gürcüstanın qeyri-rəsmi idarəedicisi İvanişvili “siyasətdən gedir”

JAMnews

Tbilisi

“Gürcü arzusu” iqtidar partiyasının sədri və ölkəni qeyri-rəsmi idarə edən Bidzina İvanişvili bəyan edib ki, vəzifəsini və siyasəti tərk edir:

“Mən qərar qəbul etmişəm ki, birdəfəlik siyasətdən gedim və idarəçiliyi buraxım. Mən 2011-ci ilə qədər yaşadığım fərdi həyat tərzimə qayıdacağam”, – Bidzina İvanişvili ictimaiyyətə ünvanladığı və yanvarın 11-də dərc olunan açıq məktubunda bildirib.

Onun sözlərinə görə, siyasətdən getməyinin əsas səbəbi ondan ibarətdir ki, “bəyan etdiyi hədəflərin demək olar ki, hamısına artıq nail olub”.

Qeyd etmək lazımdır ki, bu, oliqarxın və ölkənin qeyri-formal idarə edən şəxsin siyasətdən ilk “gedişi” deyil – 2013-cü ildə o, baş nazir və iqtidar partiyasının sədri vəzifələrini tərk etmişdi. Amma 2018-ci ildə, sonuncu prezident seçkiləri ərəfəsində yenidən partiyanın başına keçdi.

İvanişvilinin məktubu 4336 sözdən ibarətdir, JAMnews ən mühüm məqamlardan bəhs edəcək.

Foto: Yustina Melnikeviç The New York Times üçün

Siyasətdən getməsinin konkret səbəbləri

İvanişvili əsas səbəb kimi əsas missiyasını başa vurmasını və xalqa əsas vədini yerinə yetirməsini göstərib. O, həmçinin bildirib ki, gələcəkdə ümid bəsələyə biləcəyi komanda yaradıb:

“Mən əminəm ki, bu komanda layiqincə mənim ağır əməyimi, nüfuzumu və bacarıqlarımı əvəz edə biləcək, buna görə də mən inanıram ki, mənim missiyam sona çatıb”, – o yazıb.

İvanişvili səbəblərdən biri kimi də öz yaşını göstərib – bir neçə həftədən sonra onun altmış beş yaşı tamam olacaq.

_____________________________________________________________________________

İvanişvili yazır ki, 2011-ci ildə siyasətə gəldiyi zaman qarşısında iki məqsəd və hədəf dayanırdı və o bunların öhdəsindən uğurla gəlib.

Birincisi, “qeyri-insani Saakaşvili rejiminə son qoymaq”.

İkincisi isə “ölkənin avroatlantik kursunu xilas etmək”. İvanişvilinin sözlərinə görə, əhali arasında populyar olmayan Saakaşvili özünü Qərblə identifikasiya edib, bu da “avtomatik olaraq ölkənin qərb oriyentasiyasına qarşı aqressiya yaradıb”.

“Gürcüstanın əks orbitə çıxması təhlükəsini də elə bu yaradıb”, – məktubda deyilir.

Eyni zamanda, İvanişvilinin sözlərinə görə, Qərb üçün də həmin vaxt “demokratiya örtüyü arxasında diktaturanı dəstəkləmək” getdikcə daha çətin olurdu.

31 oktyabr parlament seçkiləri haqda

İvanişvili bu seçkiləri “ölkə tarixində misilsiz” və “tarixi anlamlı” hadisə adlandırıb.

Misilsiz ona görə ki, “ədalətli və bərabər hüquqlu seçkilərdə iqtidar partiyası xalqdan üçüncü müddət (üçün mandat) ala bilib”.

Tarixi ona görə ki, bu seçkilər Dürcüstanda yeni siyasi mədəniyyətin yarandığını göstərdi: “Uzun illərdən bəri insanların hissləri ilə manipulyasiya təcrübəsi və onların iradəsinin müxtəlif vasitələrlə dəyişdirilməsi bitdi”.

İvanişvilinin sözlərinə görə, “Gürcü arzusu”nun qələbəsinin səbəbi ondan ibarətdir ki, insanlar partiyanın idarə etdiyi səkkiz ili bundan əvvəlki hakimiyyətin doqquz illik idarəçiliyi ilə müqayisə edib və düzgün nəticələrə gəlib.

İvanişvili hesab edir ki, “Gürcü arzusunun” hakimiyyəti dövründə “xalq yüksəlib və bir daha diktaturaya dözməyəcək”.

Əvvəlki və hazırkı hakimiyyətin müqayisəsi

İvanişvili öz fikrincə “Vahid Milli Hərəkatın” doqquz illik idarəçiliyinin nəticələri haqda yazır:

“Avtoritarizm, özündən razılıq, qorxuya və işgəncələrə əsaslanan diktatura, ictimai məkanın ələ keçirilməsi və yalan təbliğat, hakimiyyəti öz əlində cəmləmək və şəxsi hakimiyyətini daimi etmək cəhdi, bu da konstitusiya dəyişikliyinə və psevdoparlament idarəçiliyinə gətirib çıxardı. Mən hələ müharibə faciəsindən və məcburi köçkünlər, itirilmiş ərazilərdən və Rusiya işğalından danışmıram, hansı ki, bizə daha ağır irs qoymuş oldular”, – İvanişvili yazıb.

Növbəti abzasda o, “Gürcü arzusunun” səkkiz illik idarəçiliyinin nəticələrinə toxunur:

“Bunlar sülh, açıq cəmiyyəti və informasiya məkanı olan açıq və plüralist demokratiya, konstitusiya islahatları ilə möhkəmlənən parlament idarəçiliyi, hakimiyyətin fetişləşdirilməsinə yol verilməməsi, institutlaşmış stabil hakimiyyət, siyasətdən ayrı ədalət mühakiməsi və ictimai institutlar, qanunun aliliyi və onun qarşısında bərabərlik, ədalətli seçki təcrübəsinin tətbiqi. Və nəhayət, zamanında siyasətdən gediş”.

Son səkkiz ildə iqtisadiyyatda nə dəyişib?

İvanişvilinin sözlərinə görə, əvvəlki hakimiyyət zamanında ökədəki bütün biznes fəaliyyəti nəzarət altında idi, iri biznes isə hakimiyyətin “girovluğunda” idi.

Hazırkı hakimiyyətə gəlincə isə, oliqarxın fikrincə, “bugün biznes nəinki azaddır, hətta biznesmenlər artıq siyasi bəyanatlardan və ya siyasətdə iştirakdan çəkinmirlər”.

“Gürcüstan iqtisadiyyatı bugün doğru və nikbin istiqamətdə irəliləyir”, – İvanişvili yazıb.

“Biz, nəhayət,hakimiyyətin varlanması üçün yaradılmış hökumətin biznesdə favoritizminə və inhisara son qoyduq. Sahibkarlıq üçün ən azad və dözümlü mühit yaradılıb”.

Hər şey yaxşıdır? Yox, yenə də problemlər var

İvanişvili hesab edir ki, yoxsulluq hələ də ölkə üçün ciddi problem olaraq qalır.

Amma o, yenə də bu vəziyyətə görə öz məsuliyyətini qəbul etmir.

“Bizə irsən qalan yoxsulluğun “Gürcü arzusunun” idarəçiliyinin nəticəsi olduğu haqda ittihamlarla razılaşa bilmirəm”, – İvanişvili yazıb.

Onun sözlərinə görə, bugünkü yoxsulluq – onilliklərlə yaradılmış problemdir:

“Biz uğura nail olduq və enməni dayandırdıq ki, bu da inkişafa və yoxsulluğun azalmasına gətirib çıxardı, tam qarşısının alınması üçün isə hökumətin əzmli əməyi, sülh, stabillik, demokratiya və bir də çox zaman lazım olacaq”, – məktubda deyilir.

Onun sözlərinə görə, “Gürcü arzusunun” idarəçiliyi “imkanlarının təxminən maksimumunu edib”, “ola bilər ki, nələrsə, bizim ümid etdiyimiz qədər alınmayıb”.

Burada İvanişvili qeyd edir ki, gürcü xalqının qeyri-real gözləntiləri olub, çünki “gürcülər əsasən emosional, xəyal qurmağı sevən insanlardır”.

Eyni zamanda İvanişvili müxalifəti və müxalif medianı əsas qayğısı və problemi adlandırır.

“Siyasi karyeramın sonunda məni narahat olmağa məcbur edən məsələlərdən biri ölkədə hələ də dövlətçiliyə köklənən və məsuliyyətli müxalifətin formalaşmamasıdır. Hər halda bu, Avropanın parlament demokratiyası standartlarına müvafiq olardı”.

Həll edilməmiş problemlər sırasında İvanişvili “yalan yayan” medianı göstərib.

Ümumiyyətlə İvanişvili məktubunun böyük hissəsini müxalifət mövzusuna həsr edib. Əsasən də “Vahid Milli Hərəkata”, amma 31 oktyabr seçkilərini saxtalaşdırılmış hesab edərək boykot elan edən və parlamentdəki yerlərini tutmaqdan imtina edən digər partiyalara da toxunub.

İvanişvilinin sözlərinə görə, o, siyasətdən “siyasi iradəsinin, təcrübəsinin olmaması və ya zəifliyi üzündən” “bir adamın [Saakaşvili] qarşısıalınmaz hakimiyyəti ələ keçirmək səylərinin” ardınca gedən müxalifətin bir hissəsinin öz mövqeyinin perspektivsiz olduğunu anlayacağı ümidi ilə gedir.

İvanişvili ayrı-ayrılıqda gürcü xalqına, kilsəsinə, öz partiyasına, o cümlədən də ABŞ və Avropa İttifaqı ölkələrinə minnətdarlığını bildirib.

“Mən siyasətdən məğrur, qazanılmış qələbə və xalqa minnətdarlıq hissi ilə gedirəm. Xalıq mənim ölkənin və dövlətin maraqları istiqamətində səylərimi dəyərləndirməyi bacardı. Mən əminəm ki, gürcü xalqı mənnim bugünkü addımımı da dəyərləndirəcək”, – İvanişvili yazıb.