İkinci Qarabağ müharibəsində dezinformasiya? Ermənistanın baş nazirinin parlamentdəki bəyanları

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan parlamentdə 2020-ci il üzrə illik hesabat təqdim edib. Deputatların suallarını cavablaması ilə birlikdə onun çıxışı saatlarla davam edib və hökumət başçısı bütün cəmiyyət üçün ağrılı olan bir neçə məsələyə toxunub.

Baş nazir ikinci Qarabağ müharibəsinin bəzi detallarına dair pz versiyasını səsləndirib və yenə də Qarabağ münaqişəsi üzrə danışıqlar prosesinin pozulmasında əvvəlki hakimiyyəti günahlandırıb. O bildirib ki, bu fürsətdən istifadə edərək onun opponentlərinin yaydığı dezinformasiyanı şərh etmək istəyir.

Nikol Paşinyan həmçinin Ermənistanda Rusiya hərbi bazasının genişləndirilməsi ehtimalı haqda da danışıb.

• Ermənistan tərəfinin məğlubiyyətinin səbəbləri: ikinci Qarabağ müharibəsinin mifləri və reallığı
• Həyat əvəzinə həyat: müharibədə həlak olan erməni əsgərlərinin valideynləri üçün övlad sahibi olmaq imkanı

Danışıqlar prosesi və vasitəçilərin tələbləri haqda

Baş nazir ilk dəfə deyil ki, keçmiş hakimiyyətin Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması üzrə danışıqlar prosesini pozduğunu deyir.

Bu dəfə Paşinyan bildirib ki, Azərbaycan bu arada Qarabağın statusu məsələsində tədricən mövqeyini sərtləşdirməyə başlayıb, 2014-2015-ci illərdə isə bu mövqeyi Qarabağ münaqişəsi üzrə danışıqlara on illiklər boyunca vasitəçilik edən ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri də dəstəkləyib.

Baş nazirin bildirdiyinə görə, 2016-cı il aprel müharibəsindən iki ay əvvəl həmsədrlər artıq Ermənistana DQ-a müvəqqəti statusun verilməsini tələb etməkdən vaz keçməyi təklif ediblər. Ermənistan tərəfi narazılıq bildirib və aprel müharibəsi başlayıb, hansı ki, Yerevanı müvəqqəti status ideyasından əl çəkməyə məcbur etməli idi.

Baş nazir keçmiş Baş Qərargah rəisini yalançılıqda günahlandırıb

Deputatlar Paşinyanı hərbi əməliyyatları uzatmaqda və bununla da minlərlə insanın ölümünə səbəb olmaqda günahlandırıblar. Özünə bəraət qazandırmaq üçün baş nazir Ermənistan SQ Baş Qərargahının keçmiş rəhbərinin bəyanatı haqda danışıb, daha doğrusu yenə də onu yalançılıqda günahlandırıb.

Onik Qasparyan daha əvvəl bildirib ki, Ermənistanın resurslarının qısa müddətdə tükənəcəyini ön gördüyü üçün müharibənin artıq dördüncü günü hərbi əməliyyatların dayandırılmasına israr edib.

“Baş Qərargah rəisi belə şey deməyib, bu, rəsmən qeyd olunub, stenoqramma var. Söhbət sentyabrın 30-da Təhlükəsizlik Şurasının iclasından gedir, orada Qasparyan əksinə dedi ki, düşmən heç bir uğura nail olmayıb, ordu qarşıya qoyulan vəzifələri yerinə yetirir və sona qədər də yetirəcək”, – Paşinyan deyib.

Bundan başqa, o vurğulayıb ki, 2020-ci il avqustun 21-də Təhlükəsizlik Şurasının iclasında Baş Qərargah rəisinin təqdim etdiyi məruzədə deyilir: “Artsax istiqamətində Ermənistan tərəfi mövcud qüvvələrlə və “geriyə bir addım da atmamaq” prinsipi ilə düşmənə müqavimət göstərməyə qadirdir”.

Müharibə zamanı Bakı ilə nə haqda razılaşmağa çalışıblar?

Amma artıq oktyabrın ikinci yarısında vəziyyəti analiz edərkən, DQ rəhbərliyi və Ermənistan SQ Baş Qərargahı ilə məsləhətləşərək Paşinyan atəşkəsə getmək lazım olduğu qərarını verib.

O zaman o, Rusiya prezidenti ilə əlaqə saxlayıb və deyib ki, Ermənistan DQR ətrafındakı rayonların “5+2” formulu üzrə (hansı ki, daha əvvəl dəfələrlə vasitəçilər tərəfindən təklif olunub) Azərbaycana qaytarılması şərtilə atəşkəsə hazırdır.

Amma baş nazirin sözlərinə görə, Bakı yeddi rayonun eyni zamanda qaytarılmasını tələb edib və Qarabağın statusunun müzakirəsindən imtina edib.

Çıxışı zamanı hökumət başçısı vurğulayıb ki, indi Ermənistan Dağlıq Qarabağ ərazisinin tam işğaldan azad edilməsi və əvvəlki DQMV hüdudlarında sərhədlərin müəyyən edilməsi məsələsini qaldırmalıdır.

Bununla yanaşı Hadrut rayonunun və Şuşa şəhərinin Stepanakertin nəzarəti altına qaytarılması haqda qərar, baş nazirin sözlərinə görə, hərbi yox, siyasi olmalıdır.

Strateji Lələ Təpə yüksəkliyinin qaytarılması qərarını kim verib?

Ermənistanda artıq bir neçə aydır ki, ikinci Qarabağ müharibəsi zamanı strateji Lələ Təpə yüksəkliyinin qaytarılması ilə bağlı qalmaqallı epizod müzakirə olunur.

Yüksəklik 2016-cı il “aprel müharibəsində” itirilib. O zaman Ermənistan qüvvələri ümumilikdə 800 hektar ərazi üzərində nəzarəti itirib.

Qeyri-rəsmi mənbələrin bildirdiyinə görə, Paşinyan nəyin bahasına olursa-olsun Lələ Təpənin qaytarılması əmrini verib. Bu, ona ötən hakimiyyət dövründə itirilən ərazilərin qaytarıldığını deməyə imkan verəcəkdi.

Eyni mənbələr bildirirlər ki, uğursuz hərbi əməliyyat nəticəsində bir neçə hərbi hissə döyüş qabiliyyətini itirib və daha sonra bərpa oluna bilməyib.

Parlamentdə çıxışı zamanı Nikol Paşinyan ilk dəfə bu olayı şərh edib və bildirib ki, bu əməliyyatı hərbçilər hazırlayıb:

“Lələ Təpənin qaytarılması ilə bağlı əməliyyat haqda təklifi general verib, uğur ehtimalını general dəyərləndirib, qərarı general qəbul edib. Üstəlik söhbət elə generallardan gedir ki, həmin məqamda bu qərarı reallaşdırmaq imkanları olub”.

Paşinyanın sözlərinə görə, əməliyyat planının müzakirəsi onun iştirakı ilə keçirilib, amma o, sadəcə söhbətin “moderatoru” kimi çıxış edib, heç bir nöqteyi-nəzər bildirimədən.

“Türklər və azəraycanlılar düşməndir”

Ermənistanda son zamanlar hamı Ermənistan və Türkiyə münasibətlərini müzakirə edir.

Hər şey ondan başlayıb ki, Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan müsahibələrinin birində Türkiyənin Ermənistanın düşməni olub-olmaması haqda suala birbaşa cavab verməyib, amma deyib ki, “yaşmalarımızı bir daha nəzərdən keçirmək lazımdır”.

Eyni suala cavab verən baş nazir isə bildirib:

“Türklər və azərbaycanlılar bizim düşmənlərimizdir və bu məsələ müzakirə mövzusu ola bilməz… Amma sual başqadır: bu düşmənçiliklə nə edəcəyik. Bu düşmənçiliyi nə qədər müddət böyüdəcəyik?”

Baş nazirin sözlərinə görə, dünyada aralarında on milyardlarla dollarlıq ticarət dövriyyəsi düşmən dövlətlər var. Ermənistan da vəziyyəti nəzarətə almalı, münaqişəni nizamlamalıdır – ehtiyatla və düşünərək.

Rusiya hərbi bazasının genişləndirilməsi haqda

Ermənistan və Rusiya ölkənin cənub regionunda – Sünikdə artıq mövcud olan Rusiya hərbi bazasının istinad məntəqəsinin yaradılması ehtimalını müzakirə edir:

“Biz Rusiya hərbi bazasının imkanlarının “zənginləşdirilməsi” məsələsini müzakirə edirik. Rusiyalı tərəfdaşlarla kifayət qədər səmərəli müzakirələr aparılır və müdafiə naziri bu haqda danışıb”.

Bu kontekstdə baş nazir Ermənistan-Rusiya birləşmiş qoşun qruplaşması və vahid HHM sisteminin vacibliyini qeyd edib: “Bu iki sistemin məntiqinə əsasən, Ermənistana hücum Rusiyaya hücum deməkdir”.