Bakıda jurnalist və vəkil həbs edilib
Əvəz Zeynallı və Elçin Sadıqovun həbsi
Sosial şəbəkələrin Azərbaycan seqmentində artıq üçüncü gündür ki, jurnalist Əvəz Zeynallı və vəkil Elçin Sadıqovun həbsi əsas müzakirə mövzusu olaraq qalır. Bazar günü səhər açılana yaxın məhkəmə onların haqqında həbs qətimkan tədbirinin seçilməsinə dair qərar çıxarıb. Baş Prokurorluq vəzifəli şəxs tərəfindən külli miqdarda rüşvət alınması faktı üzrə istintaq aparıldığı haqda bəyanat yayıb. Hüquqşünasın fikrincə, bu iş çərçivəsində artıq prosessual normalar pozulub.
- Kişilər ağlamaz? – Azərbaycanda zorakılıq qurbanı olan kişilərin hekayələri
- Bakı beş erməni hərbçini qaytarıb. Nəyin əvəzində? Bakı və Yerevandan şərh
- Azərbaycan əhalisinin az qala yarısı pensiya yaşına çatmır
Bazar günü səhərə yaxın, təxminən 4.30-da Bakı şəhəri Binəqədi rayon Məhkəməsi “Xural TV” YouTube kanalının rəhbəri Əvəz Zeynallı və onun vəkili, siyasi məhbusların müdafiəçisi kimi tanınan Elçin Sadıqov haqqında istintaq dövründə 4 ay həbs qətimkan tədbirinin seçilməsinə dair qərar qəbul edib. KİV-in məlumatına görə, həbs olunanlar Azərbaycanın Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin təcridxanasına yerləşdiriliblər.
Nə baş verib?
Ötən həftə hökumətyönlü haqqın.az saytı Əvəz Zeynallının tellefon danışığının səs yazısını yayıb. İddia olunur ki, həmin səs yazısında o, hazırda həbsdə olan biznesmen Rasim Məmmədovun oğlu ilə danışır. Zeynalov danışıq zamanı həmsöhbətində aldığı nəyisə qaytaracağı haqda bildirir, amma söhbətin nədən getdiyi konkret səslənmir.
Haqqın.az saytının baş redaktoru Eynulla Fətullayevin bildirdiyinə görə, söhbət Rasim Məmmədovun oğlunun atasının piarı üçün jurnalistə verdiyi 20 min manatdan gedir. Amma həbsdə olan biznesmenin oğlu Əvəz Zeynallının öz kanalında onun atasını lazımi səviyyədə müdafiə etmədiyindən narazı qalıb. Həmçinin deyilir ki, sözügedən pulu jurnalistə çatdırmaq üçün biznesmenin oğlundan vəkil Elçin Sadıqov alıb.
Evlərdə və ofislərdə axtarış
Sentyabrın 10-da, bazar günü hüquq-mühafizə orqanları jurnalist Əvəz Zeynallının və vəkil Elçin Sadıqovun evlərində və ofislərində axtarış aparıb.
Hər ikisi axtarışdan sonra Baş Prokurorluğa aparılıb.
Gecə yarısına yaxın məlum olub ki, Zeynallı və Sadıqov məhkəmə qarşısına çıxarılacaq.
Səhərə yaxın elan olunan hökm
Elə həmin gecə Binəqədi rayon Məhkəməsində jurnalistin və vəkilin işi üzrə məhkəmə iclası keçirilib.
Məhkəmə Azərbaycanın Baş Prokurorluğunun İstintaq İdarəsinin vəsatətini təmin edib və həm jurnalist Əvəz Zeynallı, həm də vəkil Elçin Sadıqov haqqında 4 ay həbs qətimkan tədbiri seçilməsinə hökm verib.
Zeynalov AR CM-nin 311.3.3-cü maddəsi (külli miqdarda rüşvət alma), Sadıqov isə 32.5 (cinayətdə vasitəçilik) və 311-ci maddələrlə (rüşvət alma) ittiham olunurlar.
Vəkillərinin sözlərinə görə, prokurorluq cinayət işini KİV-də gedən məlumatlara əsaslanaraq açıb və işdə konkret şikayətçi yoxdur.
Sadıqov və Zeynallı ittihamları rədd edirlər və təqib olunmalarını peşəkar fəaliyyətləri ilə əlaqələndirirlər.
Hər ikisi ittihamı saxta hesab etdiyi üçün istintaqa ifadə verməkdən imtina edib. Həbs qərarlarından şikayət ediləcək.
Maraqlıdır ki, məhkəmə qərarı bazar günü səhərə yaxın saat 4.30-da elan olunub. Bütün gecə jurnalistlər, aktivistlər və həbs olunanların dostları məhkəmə binası qarşısındagözləyiblər.
Baş Prokurorluğun bəyanatı
“Mediada yayımlanmış məlumatlar və cinayət prosessual qanunvericiliyinin tələblərinə uyğun olaraq daxil olmuş müraciət əsasında aparılmış araşdırma zamanı vəzifəli şəxsin külli miqdarda rüşvət almasına əsaslı şübhələr müəyyən edildiyindən fakta görə Baş Prokurorluğun İstintaq idarəsində Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 311.3.3-cü (külli miqdarda rüşvət alma) maddəsi ilə cinayət işi başlanaraq istintaq aparılır”, – Baş Prokurorluğun yaydığı məlumatda deyilir.
Qeyd olunur ki, istintaqla vəzifəli şəxs olan “Xural Yayınları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin baş direktoru Zeynalov Əvəz Tapdıq oğlunun “Baku Steel Company” şirkətinin müşahidə şurasının sabiq sədri, hazırda Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində təqsirləndirildiyi cinayət işi üzrə barəsində məhkəmə baxışı davam etdirilən Məmmədov Rasim Hikmət oğlu haqqında təhqiredici məlumatlar yaymamaq, eləcə də barəsində müsbət imic formalaşdırmaq üçün müvafiq verilişlər hazırlamağı vəd edərək 2022-ci ilin avqust ayında onun müdafiəçisi Sadıqov Elçin Əli oğlunun vasitəçiliyi ilə Rasim Məmmədovun yaxınlarından 20 000 manatı rüşvət qismində almasına əsaslı şübhələr müəyyən edilib.
Toplanmış ilkin sübutlara əsasən Zeynalov Əvəz Tapdıq oğlu Cinayət Məcəlləsinin 311.3.3-cü və Sadıqov Elçin Əli oğlu Cinayət Məcəlləsinin 32.5, 311.3.3-cü (külli miqdarda rüşvət almaqda köməkçilik) maddəsi ilə təqsirləndirilən şəxs qismində cəlb edilməklə onlara həmin maddə ilə nəzərdə tutulmuş ittiham elan edilib və barələrində məhkəmənin qərarı ilə həbs qətimkan tədbiri seçilib.
Baş Prokurorluğun məlumatında həmçinin qeyd olunur ki, cinayət işi üzrə hüquqi əhəmiyyət kəsb edən bütün halların tam, hərtərəfli və obyektiv araşdırılması istiqamətində zəruri istintaq-əməliyyat tədbirləri davam etdirilir.
“Media nümayəndələri, habelə sosial şəbəkə istifadəçilərinin nəzərinə çatdırılır ki, istintaq olunan cinayət işi ilə bağlı rəsmi mənbələrlə dəqiqləşdirilməmiş məlumatların yayılması qadağandır və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş məsuliyyətə səbəb olur.
İstintaqın gedişatı barədə ictimaiyyətə əlavə məlumat veriləcək”, – deyə məlumatda qeyd olunub.
Hüquqşünas şərhi
Hüquqşünas Səməd Rəhimlinin sözlərinə görə, hətta səsyazısındakı “məsələlər” faktiki olaraq təsdiqini tapsa belə, verilən ittiham üzrə cinayət tərkibi yoxdur:
“Çünki jurnalistin “pul qarşılığında” kimisə tərifləməsi/PR-nı aparması rüşvətalma ittihamı ilə cinayət tərkibi yaratmır. Jurnalistin kiminsə lehinə/əleyhinə xəbər hazırlaması digər şəxslər üçün hüquqi nəticələr yaradan, yəni hüquq münasibəti yaradan/dəyişdirən/xitam edən fəaliyyət deyil və buna görə də jurnalist bu halda “vəzifəli şəxs” deyil.
CM-nin 311-ci maddəsi çərçivəsində hüquqi məsuliyyət yaranması üçün cinayət subyektinin vəzifəli şəxs olması tələb edilir. Ona görə cinayət tərkibi yoxdur. Əgər jurnalistə münasibətdə tərkib yoxdursa, vəkilə münasibətdə də tərkib yaranmır.
İkincisi, hətta istintaqın əlində “digər sübutlar” olsa belə, bu sübutların qanuniliyi (prosessual qanunvericiliyə uyğun əldə edilməsi) indidən mübahisəlidir (Eynulla Fətullayev tərəfdindən yayılma faktoru). Həmin sübutlardan istifadə özlüyündə ədalət mühakiməsi hüququnun pozuntusu olacaq.
Üçüncüsü, insan hüquqları hüquqşünaslığı ilə məşğul olan vəkilin vəkil peşəsinin bir aspekti kimi insan hüquqlarına aidiyyəti olmayan cinayət işlərinə, o cümlədən korrupsiyada ittiham olunan şəxslərin işinə çıxmasında hər hansı problem yoxdur. Əgər elə olsa, onda istənilən vəkili “niyə filankəsin işinə çıxıbsan” deyə damğalamaq olar. Bundan əlavə, Banqkok prinsiplərinə (1990) əsasən (18-ci bənd), vəkil müvəkkilin işiylə assosasiya edilə bilməz.
Dördüncüsü, bu işdə vəkilə aid ofisdə və mənzildə axtarış aparılıb. Həmin axtarış indidən prosessual pozuntularla müşayiət edilib. AİHM standartlarına görə, vəkil ofisi yoxlaması daha ciddi yoxlama standartlarına tabedir. Bu standartlar bu işdə pozulub. Bu hal özü belə vəkillərin vəkillik peşəsinə dair dövlətin (HMO-nun) bu cür yanaşmasına (vəkil ofisinin rahat yoxlanılması) etiraz etməsi üçün yetərlidir”.
