Azərbaycanda bir sıra QHT-lərə qarşı 2014-cü ildə başlanmış cinayət işi bağlanır
QHT-lərə qarşı cinayət işi
Azərbaycan hakimiyyəti bir sıra qeyri-hökumət təşkilatlarına qarşı 2014-cü ildə başlanmış cinayət işini bağlayır. Bu iş çərçivəsində bir neçə nəfər həbs edilib. Vəkil Elçin Sadıqov cinayət işlərinin bağlanmasını müsbət hal hesab edir. Amma “5-6 QHT-yə qarşı cinayət işinin zorla bağlanması xoş niyyətdən və ya hakimiyyətin mahiyyətinin dəyişməsindən xəbər vermir”, – deyə hüquq müdafiəçisi İntiqam Əliyev bildirib.
“Batumelebi” nəşri: Gürcüstanda əlil uşaqlar cinsi zorakılığa məruz qalıb
Dolanışığı istixanalardan çıxan kəndlilərin ağır güzəranı
Azərbaycan Baş Prokurorluğunun İstintaq İdarəsi bir neçə qeyri-hökumət təşkilatına qarşı hələ 2014-cü ildə başlanmış cinayət işinə xitam verib. “Azadlıq Radiosu” prokurorluqdakı mənbəyə istinadən qeyd edir ki, işlərin bağlanması prosesi 2023-cü ilin mayında başlayıb.
Mənbə onu da əlavə edib ki, bu yaxınlarda barələrində cinayət işi açılan qurumların rəhbərləri də istintaq şöbəsinə dəvət olunub. Onlara işin bağlandığı bildirilib.
Ərizə yazdırıb, işləri bağlayırlar
“Cinayət Prosessual Məcəllənin 39.1.2 (əməldə cinayət tərkibi olmadıqda) maddəsinə əsasən, işə xitam verilib. Bununla əlaqədar cinayət işində adları keçən təşkilatların rəhbərlərinin ərizələri alınıb. Onlar ərizə ilə müraciət edir, bunun əsasında xitam verilir”, – prokurorluqdan belə deyilib.
“Neftçilərin Hüquqlarının Müdafiə Təşkilatı” (NHMT) İctimai Birliyinin rəhbəri Mirvari Qəhrəmanlı da AzadlıqRadiosuna məlumatı təsdiqləyib. Hüquq müdafiəçisi bildirib ki, onu Baş Prokurorluğun İstintaq İdarəsinin rəis müavini Qasım Məmmədov idarəyə dəvət edib və ərizə yazması istənilib: “Ərizədə göstərdim ki, cinayət tərkibi olmadığına görə xahiş edirəm, cinayət işinə xitam verilsin. Mənə də bildirildi ki, işə xitam verilir”.
Avropa Məhkəməsinin qərarı
Baş Prokurorluğun Ağır Cinayətlərə Dair İşlər üzrə İstintaq İdarəsində (bu qurumun adı sonradan dəyişib sadəcə İstintaq İdarəsi oldu-red.) 2014-cü ildə bir sıra qeyri-hökumət təşkilatları və xarici qeyri-hökumət təşkilatlarının filial və nümayəndəliklərinə qarşı cinayət işi başlanmışdı.
Həmin il bir sıra hüquq müdafiəçiləri – Sülh və Demokratiya İnstitutunun rəhbəri Leyla Yunus və onun həyat yoldaşı Arif Yunus, Hüquq Maarifçiliyi Cəmiyyətinin sədri İntiqam Əliyev və başqaları bu cinayət işi çərçivəsində həbs olunmuşdu. Onlar dələduzluq, vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə, vergidən yayınma və başqa əməllərdə ittiham olunsalar da, özləri ittihamları qəbul etmirdilər.
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi də bu şəxslərin konkret cinayət əməlinə görə yox, siyasi motivlərlə cəzalandırıldığı qənaətinə gəlmişdi.
Azərbaycan rəsmiləri isə ölkədə heç kimin siyasi baxışlarına görə təqib olunmadığını, həbs olunanların konkret cinayət əməlinə görə cəzalandırıldığını iddia edir.
“Bu cinayət işindən QHT-lərin təqibi üçün istifadə olunurdu”
Baş Prokurorluğun mətbuat xidməti MeydanTV-nin sorğusuna cavab olaraq hansı QHT-lərin hansı cinayət işlərinin bağlanmış hesab edildiyini açıqlamayıb.
Vəkil Elçin Sadıqov Meydan TV-yə bildirib ki, 2014-cü ildə iki təşkilatın müdafiəçini həyata keçirib:
“2020-ci ildə həmin təşkilatlardan biri ilə bağlı cinayət işinə xitam verilmişdi, sadəcə, indi təşkilatın adını çəkmək istəmirəm. Amma Açıq Cəmiyyət İnstitutu Yardım Fonduna qarşı açılan cinayət işinə xitam verilməmişdi, indi də davam edir. Bu təşkilatın bank hesablarına, əmlakına həbs qoyulub və Avropa Məhkəməsinə şikayət də edilib”.
E.Sadıqov hesab edir ki, əgər cinayət işlərinə xitam verilirsə, müsbət haldır:
“Amma məndə olan məlumata görə, Açıq Cəmiyyət İnstitutu Yardım Fonduna qarşı cinayət işi davam edir”.
Vəkilin sözlərinə görə, 2014-cü ildə xeyli QHT və donor təşkilatlar cinayət işinə cəlb olunmuşdu:
“Demək olar ki, bu cinayət işi müstəqil QHT-lərə qarşı təqib kimi istifadə olunurdu. Rəsul Cəfərov, İntiqam Əliyev, Leyla Yunus həbs edildi, sonradan bu cinayət işindən Xədicə İsmayılın işi ayrıldı. Yaxud bu cinayət işinə görə Əziz Orucov həbs edildi”.
“Bütün bunlar “islahat”, “dialoq” haqda nağıllar üçün lazımdır”
Hüquq müdafiəçisi, keçmiş vicdan məhbusu İntiqam Əliyev Meydan TV-yə deyib ki, onu nə prokurorluğa çağırıblar, nə də cinayət işinə xitam verilməsi barədə ərizə yazmaq təklifini alıb:
“Düz də edirlər, çünki kimsəyə xahişlə müraciət etmək fikrim yoxdur”.
İ.Əliyev xatırladıb ki, Avropa Məhkəməsi həbsinin siyasi motivli olması, təşkilatı barəsində qaldırılan cinayət işlərinin də saxta olması barədə qərar verib:
“Həmin qərarların icrasından doğan fərdi və ümumi xarakterli tədbirləri görmək hökumətin vəzifəsidir. İnsanları qanunsuz olaraq həbsə atasan, illərlə ölkədən çıxışına qadağan qoyasan, ofisini, hesablarını bağlı saxlayasan, barəsində yalan və böhtanları tirajlayasan, indi də, deyəsən, gəl xahiş elə, mənə minnətçi düş”.
“Guya, cinayət işinə xitam veriləndə nə dəyişəcək ki?! Ölkədə vətəndaş cəmiyyəti – müstəqil media, QHT sektoru, siyasi partiyalar darmadağın edilib. Hakimiyyətin atdığı bütün addımlar da onu göstərir ki, qorxuda, satına ala bilmədiyi vətəndaş cəmiyyətini özünə düşmən görür.
5-6 QHT-nin barəsində, özü də məcburiyyət qarşısında, cinayət işinə xitam verilməsi nə xoş niyyətdən xəbər verir, nə də hökumətin mahiyyətinin dəyişməsindən. Bu cür şeylər “islahat”, “dialoq” nağılları üçün ona gərəkdir ki, beynəlxalq qurumlarla korlanmış münasibətlərini bərpa edə bilsin, ölkədə insan hüquqlarının kobud pozuntularına göz yummaqda davam etsinlər, onlardan pul qopara bilsin”, – deyə Əliyev Meydan TV-ə açıqlamasında deyib.