Azərbaycan parlamentinin press-relizində səhvlərin düzəldilməsi ilə bağlı diplomatik xəta
Sentyabrın 23-də Azərbaycan parlamentinin spikeri Sahibə Qafarova Moskvada Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrovla görüşüb. Heç bir öhdəlik daşımayan formal görüş az qala siyasi qalmaqal səbəbinə çevrilib.
Hər şey Azərbaycan parlamentinin mətbuat xidmətinin yaydığı məlumatdan başlayıb.
Milli Məclicin mətbuat xidmətinin yaydığı məlumatın ilk versiyasında Rusiya XİN rəhbərinin guya parlament spikeri ilə görüşdə dediyi sözlərdən sitat gətirilib. Mətndə Sergey Lavrov adından deyilib ki, “Ermənistanın baş naziri N.Paşinyanın Dağlıq Qarabağ haqda bəyanları münaqişənin nizamlama prosesinə mane olur”.
“Bu, Moskvanın rəsmi mövqeyidir. Rusiya tərəfi nizamlama prosesində işğal olunmuş beş rayonun qaytarılmasını, ərazidə sülhməramlıların yerləşdirilməsini və nəqliyyat-kommunal sistemin bərpasını dəstəkləyir”, – guya Lavrov əlavə edib.
Azərbaycan parlamentinin mətbuat xidmətinin yaydığı məlumatın bu versiyası ölkənin bəzi xəbər saytlarının səhifələrində hələ qalır.
Amma Rusiya XİN-in mətbuat xidmətinin şərhindən sonra qalmaqal yaratmış hissəni tələm-tələsik redaktə etmək lazım gəlib.
Rusiya XİN-in rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova gündəlik brifinq zamanı Sergey Lavrov adından yazılan sitatı şərh edib və “digər yozumlara yox, yalnız Moskvanın mövqeyinə istinad etməyi” məsləhət görüb:
“Rusiya nazirinin sitatının səhihliyinə gəlincə, diqqətinizi bu informasiyanın gəldiyi mənbələrə yönəltmək və prinsipcə, bu sualları onlara ünvanlamaq istərdim”.
Nəticədə Lavrovun Paşinyan haqda sözləri press-relizdən çıxarılıb, yalnız Rusiyanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəklədiyi hissəsi qalıb.
• Ermənistandan rəy: niyə Azərbaycan mediası Qarabağ haqda “sensasiyalar” dərc edir?
• Azərbaycandan şərh: “Hər iki tərəf müharibə haqda düşünür”
Bakıdan reaksiya
JAMnews-a müsahibəsində siyasi şərhçi Şahin Rzayev qeyd edib ki, demokratik ölkələrdə dövlət strukturlarının mətbuat xidmətləri vətəndaşları və medianı məlumatlandırmaq üçün mövcuddur, Azərbaycanda isə təəssüf ki, mətbuat xidmətləri əsasən rəsmi məlumatları mediadan gizlətməyi və ya onları aldatmağı hədəfləyir.
“Son parlament seçkilərinə qədər Milli Məclis praktiki olaraq xəbər lentini yeniləmirdi, sadəcə “AzərTac” dövlət agentliyinin məlumatlarını səhifəyə qoyurdu. Parlamentin yeni rəhbərliyi, görünür, mətbuat xidmətinə daha çox iş yükləmək qərarına gəlib, amma şahidi olduq ki, ilk cəhd uğurlu olmadı.
Ola bilər ki, mətbuat xidməti gözləmirdi ki, Azərbaycan dilində mətn “Sputnik” agentliyi tərəfindən operativ şəkildə ruscaya tərcümə olunacaq və Rusiya XİN-in diqqətini çəkəcək. Məlumat hazırlanarkən ya diplomatik etiket pozulub, ya da “ictimaiyyət üçün olmayan” sözlər dərc olunub. Biz bunu dəqiq bilmirik. Amma çətin ki, bu, Rusiyanın Cənubi Qafqazdakı siyasətinə, yaxud şəxsən nazir Lavrova qarşı əvvəlcədən planlaşdırılmış təxribat olsun – o səviyyə deyil”, – Rzayev hesab edir.
Ermənistan XİN-in reaksiyası
Ermənistan XİN-in mətbuat katibi Anna Naqdalyan Azərbaycan parlamentinin saytında yerləşdirilən guya Lavrovun bəyanatı haqda informasiyanı şərh edib:
“Biz RF XİN-in rəsmi məlumatı ilə tanış olduq… Bakınınn press-relizləri etibarlı mənbə deyil”.
Rusiya XİN-in saytında keçirilmiş görüş haqda dərc olunan məlumatın Azərbaycan tərəfinin versiyası ilə heç bir əlaqəsi yoxdur: nə Ermənistanın baş nazirinin adı çəkilir, nə də “işğal olunmuş rayonların qaytarılması” haqda yazılıb.
Ekspert şərhi
Azərbaycan parlamentinin spikerinin Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovla görüşündən sonra yaranan qalmaqal Ermənistandan daha çox Lavrovun özünə qarşı yönəlmiş ola bilər – siyasi şərhçi Naira Hayrumyan hesab edir.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycan faktiki olaraq etiketi pozub. Etiketə əsasən, görüşlərdən sonra hər bir tərəf öz bəyanlarına istinad edərək, qarşı tərəfdən sitat gətirmədən press-reliz dərc edir:
“Azərbaycan tərəfinin press-relizində bütün etik normalar pozularaq Sergey Lavrovun Rusiya XİN-in məlumatında yer almayan sözlərinə istinad edilib. Belə güman etmək olar ki, Azərbaycan tərəfi, kobud desək, deyilənlərə görə, yaxın zamanda istefaya gedəcək Sergey Lavrovu pis vəziyyətdə qoyub. Dünən Rusiya patriarxı Lavrovu yüksək ordenlə təltif edib və bu da XİN rəhbəri ilə vida jesti kimi dəyərləndirilib. Görünür, Bakı Lavrovu qalmaqalla yola salmaq qərarına gəlib.
Xatırlayıram ki, 2013-cü ildə Vladimir Putinin Bakıya səfəri zamanı təntənəli mərasimdə diktor sanki bilmədən Sergey Lavrovun adının yerinə türkcə nalayiq söz demişdi. Səfər qalmaqalla yekunlaşmışdı, bundan sonra Lavrov bir neçə il Bakıya səfər etməyib. Ola bilər ki, o zaman Azərbaycan erməni əsli haqda açıq danışılan Lavrovun istefasına nail olmaq istəyirdi. İndi isə görünür ki, Bakı Lavrovun karyerasında son akkordu çalmaq istəyib”.