“Azərbaycanın köməyə ehtiyacı yoxdur, faktın qəbulunu tələb edir”. Bakı Ramzan Kadırova cavab verib
Azərbaycan faktın tanınmasını tələb edir
Azərbaycan Baş Prokurorluğunun əməkdaşları dekabrın 25-də “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus Bakı-Qroznı təyyarəsinin Aktauda qəzaya uğramasının səbəblərinin araşdırılması ilə əlaqədar Rusiya Federasiyası Çeçenistan Respublikasının paytaxtı Qroznı şəhərinə yollanıblar. Dünən Azərbaycan tərəfi Qroznı səmasında sərnişin təyyarəsinin Rusiya hava hücumundan müdafiə sistemi ilə vurulduğunu rəsmən təsdiqləyib.
Dekabrın 27-də hökumətyönlü media Azərbaycan hakimiyyətinin Çeçenistan rəhbərliyinin təklif etdiyi yardımdan imtina etdiyini yazıb.
“Çeçenistan hakimiyyəti bir gün əvvəl bildirmişdi ki, Ramzan Kadırovun göstərişi ilə onlar Bakıdan Qroznıya uçan AZAL təyyarəsinin qəzaya uğraması nəticəsində həlak olanların və yaralananların ailələrinə maddi və digər yardım göstərməyə hazırdırlar”.
“Trend”in məlumatına görə, bu haqda Azərbaycan Prezident Administrasiyasından bildirilib və əlavə olunub ki, ölkənin heç bir köməyə ehtiyacı yoxdur və belə bir köməyi qəbul etməyəcək.
“Azərbaycanın heç bir köməyə ehtiyacı yoxdur. Nə dövlət, nə də vətəndaşlar belə yardımı qəbul etməyəcəklər. Biz vətəndaşlarımıza lazımi yardımları göstəririk və göstərəcəyik. Azərbaycan faktın qəbul edilməsini, üzr istənilməsini və müvafiq təzminatın ödənilməsini tələb edir”, – deyə məlumatda bildirilib.
Qeyd edək ki, ötən gün Bakı-Qroznı marşrutu üzrə uçan “Embraer 190” sərnişin təyyarəsi Aktau hava limanının 3 kilometrliyində qəzaya uğrayıb.
Təyyarənin göyərtəsində 62 sərnişin, 5 ekipaj üzvü olmaqla, ümumilikdə 67 nəfər olub.
Qəzadan sonra xəstəxanaya 27 nəfər daxil olub. Onlardan 15 nəfər Azərbaycan, 8 nəfər Rusiya, 3 nəfər Qırğızıstan vətəndaşıdır. Bir nəfərin şəxsiyyəti hələlik müəyyən edilməyib.
Hər iki pilot da daxil olmaqla 3 ekipaj üzvü həlak olub, iki ekipaj üzvü isə sağ qalıb.
26 dekabr tarixində Azərbaycana 14 yaralı və 4 nəfərin cəsədi gətirilib.
Təyyarənin “qara qutu”su artıq aşkar edilib və onun beynəlxalq aviasiya konvensiyalarına uyğun olaraq təhlili üçün prosedurlar aparılır. Hazırda qəzanın səbəblərinin araşdırılması davam edir. Bütün zəruri tədqiqatlar və məlumatların təhlili başa çatdıqdan sonra yekun nəticələr açıqlanacaq.
Bu arada, bu gün səhər saatlarında AZAL aviaşirkətinin J2-8717 saylı Bakı – Mineralnıye Vodı reysi ilə uçan təyyarə havaya qalxandan az sonra Mahaçqala üzərində hava məkanının bağlanması ilə bağlı NOTAM (uçuş məlumatı) bildirişi alaraq, Bakı hava məkanını tərk etmədən geri qayıdıb.
Təyyarə yerli vaxtla saat 10:13-də Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunda uğurla eniş edib.
Daha sonra AZAL Rusiyanın bir sıra şəhərlərinə – Minvodı, Soçi, Volqoqrad, Ufa, Samara, Qroznı və Mahaçqalaya uçuşları dayandırdığı barədə məlumat yayıb. Eyni zamanda, “bütün uçuş təhlükəsizliyi tələblərinə və qaydalarına riayət etməklə” Moskva, Sankt-Peterburq, Yekaterinburq, Həştərxan, Kazan və Novosibirskə uçuşları davam etdirəcək.
“Rusiyanın davranışları fonunda müttəfiqlik əlaqələrinə yenidən baxılmasını gündəmə gətirmək olar”
“Əlbəttə ki, baş verənləri qəbullanmaq çox çətindir. Təyyarənin hədəf alınması yanlışlıqla olsa belə, sonrasında baş verənlərə, yəni qəza enişi üçün müraciətlərin geri çevrilməsinə və şahidlərin və izlərin Xəzər dənizində “yox olması” ümidi ilə təyyarənin Aktauya yönləndirilməsinə görə Rusiya və Çeçenistan rəsmiləri məsuliyyət daşıyır”, – “Şərqə Baxış” təhlil mərkəzinin analitikləri bildirir.
Onlar qeyd edirlər ki, “Rusiyanın belə davranışları nə ilkdir, nə də son olacaq”. Azərbaycanlı ekspertlərin fikrincə, Rusiya ilə münasibətlərdə illuziya və emosiyalara yol vermək çox ağır nəticələrə gətirib çıxara bilər.
“Lakin son hadisə ikitərəfli münasibətlərə təsirsiz ötüşməməlidir, hətta məncə, “müttəfiqliyi” davam etdirib etdirməmək barədə də düşünmək zəruridir.
Qarşılıqlı müttəfiqlik fəaliyyətlərini tənzimləyən və ya tənzimlədiyi iddia olunan 22 fevral 2022-ci il tarixli Moskva Bəyannaməsinin preambulasında iki ölkənin qarşılıqlı hörmət və etimad prinsiplərinə əsaslanan hərtərəfli və bərabərhüquqlu əməkdaşlığına istinad edilir ki, son hadisə bunun tamamilə ziddini göstərir.
Hadisə ilə bağlı Rusiya tərəfinin davranışları nəinki müttəfiqlik, hətta düşmənçilik səviyyəsində olan ölkələrə qarşı belə nümayiş etdirilməməlidir. Bəlkə də çevik addımlarla qısa müddətdə həll edilə biləcək bir böhran, Rusiya rəhbərliyinin məsuliyyətdən boyun qaçırmaq cəhdinə görə böyük faciə ilə nəticələndi. Və bu davranışları hələ də davam etdirirlər.
Rusiya tərəfinin son davranışları fonunda, Moskva Bəyannaməsinin parlamentdə ratifikasiya edilməməsini və müttəfiqlik əlaqələrinə yenidən baxılmasını gündəmə gətirmək olar. Hər halda Moskva Bəyannaməsinin imzalandığı dövrdəki reallıqlar artıq kəskin dəyişib və “İkinci SSRİ” planları da puç olub.
Ümid edirik ki, 25 dekabr 2024-cü il tarixli Bakı-Qroznı reysinin başına gətirilənlər Azərbaycan ilə Rusiya ikitərəfli münasibətlərinin bundan sonrakı məzmununda önəmli rol oynayacaq”, – “Şərqə Baxış” analitikləri bildirirlər.
Vurulan təyyarənin son ana qədər öz işlərini cəsarətlə və peşəkarlıqla yerinə yetirərək sərnişinləri xilas etməyə çalışan pilotları İqor Kşnyakin, Aleksandr Kalyaninov və stüardessa Hökümə Əliyeva Bakıda II Fəxri Xiyabanda dəfn olunacaqlar.
“Azərbaycan Hava Yolları” QSC-nin (AZAL) Müşahidə Şurasının qərarına əsasən, 2024-cü il dekabrın 25-də Qazaxıstan Respublikası ərazisində qəzaya uğrayan J2-8243 saylı Bakı-Qroznı reysini həyata keçirən “Embraer 190” təyyarəsinin hər bir xəsarət alan sərnişini 20 000 manat, həlak olanların ailələrinə isə 40 000 manat məbləğində kompensasiya ödəniləcək.
Bundan əlavə, bütün sərnişinlər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə uyğun olaraq tətbiq edilən müvafiq sığorta ödənişlərini də alacaqlar.
