Albert Voskanyan, Stepanakert

İki gün əvvəl təsadüfən iki qocanın söhbətinin şahidi oldum. Oturmuşam skamyada, yanımdan iki qoca ötüb keçir, ayaq saxlayıb, tikilməkdə olan kilsəyə baxırlar və onlardan biri deyir: “Kilsəyə bu qədər pul xərcləmək nəyə lazımdır, kimə lazımdır ki? Neçə ili Allahsız yaşamışıq, pis də yaşamamışıq. Bu pula tank alsaydılar, daha yaxşı olardı, müharibə gedir axı. Həmsöhbəti də onunla razılaşır.

Getdilər. Mən də ayağı durub, tikilən kilsəyə tərəf baxdım: tikintiyə böyük ərazi ayrılıb, kilsənin özü də böyükdür, yarısı artıq tikilib.

Birdən yadıma düşdü ki, SSRİ-də Dağlıq Qarabağ bir dənə də olsun kilsə və məscidi olmayan yeganə inzibati ərazi vahidiydi. Qarabağda ümumiyyətlə din xadimləri olmayıb, sakinlər dini bayramların, əhdi-cədidin nə olduğunu bilmirdilər. Yaxınlarının qəbirlərini yanvarın 2-də, mayın 2-də, noyabrın 8-də, yəni dövlət bayramlarından bir gün sonra ziyarət edirdilər. Pasxanı qeyd etmirdilər. İşıqlı gələcəyə və uzaqda olmayan kommunizmə inanır və elə ateist olaraq da yaşayırdılar.

Qarabağda hər şey Sovet İttifaqı dağılandan sonra dəyişdi. Kilsə və monastırları restavrasiya etməyə başladılar, keşişlər peyda oldu, insanlar Allaha inanmağa, dini bayramları qeyd etməyə başladılar. Erməni Apostol Kilsəsinin Artsax yeparxiyası yarandı. Məktəbdə dərsdən kənar məşğələlərdə İncili öyrənməyə başladılar.

Yəqin ki, kilsəyə artıq xərclənən və hələ xərclənəcək pula bir, bəlkə də iki, üç və hətta daha çox tank almaq olar.

Bəs Allaha inam olmadan necə yaşayasan? Bəli, sovet dövründə ölkəmizin bütün sakinləri Allahsız yaşayıblar, amma bu düzgün idimi, biz düzgünmü yaşamışıq? Axı bizi süni şəkildə əsrlərlə bizə məxsus olandan, nəsildən nəslə ötürülən inamdan məhrum etdilər, indi isə hər şey öz axarına düşüb.

Dağlıq Qarabağda dövlət təhsilə: məktəblərin tikintisi və təmirinə, hətta “perspektivi olmayan dağ məktəblərində müəllimlərin maaşına böyük həcmdə pul xərcləyir. Bizim texnikumlarımız, orta ixtisas məktəblərimiz, ali məktəblərimiz var.

Bu pula da tank almaq olar. Amma bunun başqa bir tərəfi də var axı: savadsız uşaqlar, savadsız mühəndislər, inşaatçılar, əsgərlər, ümumiyyətlə savadsız ölkə vətəndaşları kimə lazımdır? Nə belə insanların, nə də belə bir ölkənin perspektivi, gələcəyi yoxdur.

Məqalədə yer alan fikirlər müəllifin terminologiyası və baxışlarını ifadə edir və redaksiyanın mövqeyi ilə üst-üstə düşməyə bilər.

Dərc edilib: 12.05.2016