Խաղադրույք «նոր դեմքերի» վրա. ինչպե՞ս է ՌԴ-ն փորձում առաջ մղել իր շահերը Հայաստանում
ՌԴ շահերի առաջմղում Հայաստանում
Հայաստանում ընթանում են ակտիվ քաղաքական գործընթացներ՝ ռուսամետ ընդդիմությունն ու իշխանությունները փորձում են իրենց մասին հիշեցնել կողմնակիցներին և ներգրավել նոր ընտրազանգված ընտրությունների նախաշեմին: Յուրահատուկ «նախընտրական արշավը» մեկնարկել է 2026 թ.-ի հունիսին երկրում նախատեսված խորհրդարանական ընտրություններից շատ ավելի վաղ:
Միևնույն ժամանակ տեղեկատվական ակտիվությունն ու քարոզչությունը նոր մակարդակի են բարձրացել: Սովորական՝ արդեն ծանոթ մեթոդներից բացի հասարակական կարծիքի վրա ազդելու համար օգտագործվում են կեղծ նորությունների լայնամասշտաբ սփռումներ: Հիմնականում դրանք հրապարակվում և տարածվում են որպես հոդվածներ, որոնք գրվել են հայտնի արտասահմանյան լրագրողների կողմից, ովքեր հետագայում հերքում են իրենց առնչությունը դրանց հետ: Դրանք հրապարակում են, իբր, արտասահմանյան կայքեր, որոնք պարզվում է՝ բացվել են հերթական սկանդալային տեղեկության հրապարակումից մի քանի օր առաջ:
Փաստերի ստուգման մասնագետները ժամանակ առ ժամանակ հանդես են գալիս այդ տվյալների հերքմամբ: Եվ արդեն հայտնաբերվել է ռուսական հետք գործող իշխանություններին վերաբերող և կոռուպցիոն սկանդալների մասին հրապարակումների մի մասում:
Այս ֆոնին Մոսկվան Սերգեյ Կիրիենկոյին է նշանակել ՌԴ նախագահի աշխատակազմում Հայաստանի հետ հարաբերությունների համակարգող։ Կիրիենկոն հայտնի հակաճգնաժամային մենեջեր է, ով մեծ փորձ ունի Աբխազիայի, Հարավային Օսիայի, Մոլդովայի և Մերձդնեստրի հետ կապված:
Վերլուծաբանները կարծում են, որ Հայաստանի դեպքում Ռուսաստանն «առաջին անգամ բախվել է եզակի քաղաքական իրավիճակի, երբ չի կարելի հույս դնել իշխանական կառույցների հետ ավանդական կապերի վրա»: Միևնույն ժամանակ նրանց «հին գվարդիան»՝ Հայաստանի նախկին նախագահների դեմքով, կորցրել է քաղաքական կշիռը:
Հասարակությունը հիասթափված է նրանցից, նրանց բոլոր նախաձեռնությունները, օրինակ՝ գործող վարչապետին իմփիչմենթ հայտարարելու փորձերի տեսքով, ձախողվում են: Եվ Մոսկվայում, ըստ երևույթին, արդեն համոզվել են, որ չարժե նրանց վրա խաղադրույք կատարել:
Հայկական փորձագիտական շրջանակներում նկատում են, որ «ռազմավարական գործընկերության և համագործակցության կառավարման» համակարգող Կիրիենկոն որոշել է ռուսական շահերի առաջմղման համար օգտագործել «նոր դեմքեր» և փափուկ ուժ:
Անվտանգային քաղաքականության հետազոտական կենտրոնի փորձագետ, քաղաքագետ Ռոբերտ Ղևոնդյանի մեկնաբանությունն այն մասին, թե ովքեր են այդ նոր խաղացողները և ինչպես է Մոսկվան պլանավորում նրանց օգտագործել առաջիկա ընտրությունների ընթացքում:
- «Ոչ մի օտար զորք Հայաստանում»․ ռուսական ռազմաբազայի հնարավոր դուրսբերման մասին
- «Հայաստանն այսօր ամենապակաս խոցելի վիճակում է»․ Փաշինյան
- «ՀԷՑ-ի պետականացումը կնպաստի ՀՀ-ում ռուսական ազդեցության գահավիժմանը»․ հայ քաղաքագետ
Քաղաքագետ Ռոբերտ Ղևոնդյանի մեկնաբանությունը
Ինչպե՞ս է Մոսկվան օգտագործում եկեղեցին Հայաստանի վրա ազդելու համար
«Ռուսաստանը սկսել է քարոզչական արշավ՝ օգտագործելով հայ հասարակության հատուկ վերաբերմունքը եկեղեցու նկատմամբ: Գիտակցելով հայերի հուզական կապը Հայ Առաքելական եկեղեցու (ՀԱԵ) հետ՝ Մոսկվան որոշել է քաղաքականության մեջ ներգրավել եկեղեցուն: Պատահական չէ, որ ռուսաստանաբնակ գործարար Սամվել Կարապետյանը, որն ակնհայտորեն Հայաստան էր ուղարկվել քաղաքական գործունեության համար, սկսել է «ի պաշտպանություն եկեղեցու» հայտարարություններ անել:
2025 թ. հունիսից Հայաստանում իշխանափոխության քաղաքական պայքարում ներգրավվել է դոլարային միլիարդատեր Սամվել Կարապետյանը: Փորձագետները կարծում են, որ նա փաստացի «գործուղվել» է Ռուսաստանից: Մինչև այս նա երբեք հանդես չի եկել քաղաքական դաշտում: Եվ առաջին քայլերից հետո ձերբակալվել է Հայաստանում «իշխանազավթման հրապարակային կոչերի համար»:
Տեղական լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցներում նա աջակցություն է հայտնել եկեղեցուն՝ իշխանության և բարձրաստիճան հոգևորականության միջև սրված հարաբերությունների ֆոնին: Նա ասել է. «Եթե քաղաքական գործիչներին չհաջողվի, ապա մենք մեր ձևով ենք միջամտելու եկեղեցու դեմ արշավին»: Ավելի ուշ արդեն Ազգային անվտանգության ծառայության մեկուսարանից Կարապետյանը հայտարարել է «Մեր ձևով» շարժման մեկնարկի մասին:.
Այս տեխնոլոգիան հիմնված է հանուն քաղաքական նպատակների Հայ Առաքելական եկեղեցու նկատմամբ ժողովրդի զգացմունքները մանիպուլացնելու վրա: Ցավոք, ՀԱԵ-ի մի շարք ներկայացուցիչներ՝ կամավոր, թե ճնշման տակ, օժանդակել են այս ռազմավարությանը: Եվ սա առաջացրել է հոգևոր և պետական իշխանության միջև ճգնաժամ, որը մինչ օրս հանգուցալուծված չէ:
Ռուսաստանը կշարունակի խաղարկել «եկեղեցական խաղաքարտը» լոյալ կամ հավաքագրված ուժերի միջոցով: Ցանկալի կլիներ, որ ՀԱԵ հոգևոր առաջնորդը [Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն] և մյուս բարձրաստիճան հոգևորականները դիմադրեին գայթակղությանն ու չներգրավվեին այս խաղի մեջ: Սակայն մենք հասկանում ենք, որ դա այնքան էլ հեշտ չէ:
Նրանցից շատերը, ծառայելով եկեղեցուն, տարիներ շարունակ օգտվել են նախկին քաղաքական և տնտեսական համակարգի արտոնություններից [Հայաստանի նախկին իշխանությունները, մասնավորապես՝ երկու նախկին նախագահները համարվում են ռուսամետ քաղաքական գործիչներ]: Եվ Մոսկվան, հավանաբար, տիրապետում է նրանց վարկաբեկող տեղեկությունների, ինչը կարող է սահմանափակել նրանց ընտրության հնարավորությունը:
Հայաստանի իշխանություններն ու իրավապահ մարմինները պարտավոր են բացահայտել խնդրի էությունն ու կասեցնել հակահայկական գործընթացները՝ հանուն ազգային շահերի պաշտպանության»։
Խաղադրույքներն արված են
«Ռուսաստանը խաղադրույք է կատարել Սամվել Կարապետյանի վրա: Քաղաքական դաշտում գոյություն ունեցող համակարգային ընդդիմությունը կորցրել է հասարակության վստահությունը: Նրա ռեսուրսները թույլ են տալիս պայքարել միայն երկրորդ տեղի համար, ինչպես առաջ:
Քանի որ հասարակությունը մերժում է այդ ընդդիմությանն ու չի աջակցում նրա քաղաքական նախաձեռնություններին, Կարապետյանի կողմնակիցները ընտրել են այլ ուղի՝ ապոլիտիկ [ապաքաղաքական], եկեղեցու հետ կապված: Նրանք հայտարարել են, որ իրենց շարժումը «քաղաքական չէ»: Եվ արդեն հաջորդ օրն Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն ընդունել և օրհնել է նրանց:
Տեխնոլոգիայի էությունը հետևյալն է՝ նվազագույնի հասցնել իրենց վարկաբեկած քաղաքական ուժերի հետ ասոցիացիաները: Սակայն այլ ռեսուրսներ չունենալու պատճառով, Կարապետյանի շուրջ հավաքվում են հենց համակարգային ընդդիմության կողմնակիցները:
Կարապետյանի կողմնակիցներն ընտրել են քաղաքականության մասին խոսակցությունից խուսափելու մարտավարություն՝ շեշտը դնելով եկեղեցու պաշտպանության վրա: Հայ ժողովրդի հույզերի վրա խաղալով՝ նրանք ձգտում են մոբիլիզացնել նրանց, ովքեր հոգնել են քաղաքականությունից, բայց հանուն եկեղեցու պատրաստ են գնալ ընտրությունների և ձայն տալ «եկեղեցու պաշտպաններին»»:
Ի՞նչը կարող է միավորել ընդդիմությանը
«Իմ կանխատեսումներով՝ Սամվել Կարապետյանին կմիանան երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի կողմնակիցներն ու «Դաշնակցություն» կուսակցությունը: Բայց հնարավոր է նաև միավորում երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի ուժերի հետ: Կարող է միանալ «Հայ ազգային կոնգրես» կուսակցությունը, որը գլխավորում է Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը: Հնարավոր է՝ միանան նաև այլ ուժեր, եթե ընդհանուր շահեր գտնվեն:
Սերժ Սարգսյանը կարող է ստեղծել մեկ այլ դաշինք «Հայ ազգային կոնգրեսի» և «Լուսավոր Հայաստանի» հետ: Օլիգարխ Գագիկ Ծառուկյանի «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունն ի վիճակի է միանալ ցանկացած դաշինքի՝ կախված հանգամանքներից:
Եթե Կարապետյանին հաջողվի ներգրավվել Սարգսյանի ռեսուրսները, Քոչարյանի կողմնակիցներն ու «Դաշնակցությունը», մեծ հավանականությամբ, ընտրություններին կմասնակցեն առանձին դաշինքով: Եթե այս երկու դաշինքները անցնեն խորհրդարան, նրանք կարող են միավորվել, թեև միասին էլ հազիվ թե հավաքեն 50+1% ձայն [կառավարություն ձևավորելու համար անհրաժեշտ]:
Նույնիսկ ինչ-որ մեկի հետ կոալիցիա կազմելով՝ իշխանություններն էլ հազիվ թե հաղթահարեն այդ շեմը: Հետևաբար իշխանության՝ մեծամասնություն կազմելուն խոչընդոտելու նպատակով համակարգային ընդդիմության միավորումը բավականին հավանական է: Ընտրություններից առաջ նրանք կարող են մրցակիցներ լինել, բայց հետո կարող են միավորվել գործող իշխանության դեմ»:
Տեղեկատվական ահաբեկչություն
«Ռուսաստանի կողմից տեղեկատվական ահաբեկչությունը նորություն չէ, այլ Հայաստանի դեմ տարիներ շարունակ ընթացող հիբրիդային պատերազմի առանցքային մաս: Այս տարի հարձակումը համընկնում է նախընտրական շրջանի հետ։ Ակտիվ դեր կխաղան հայտնի լրատվական գործիչները, ինչպիսիք են Մարգարիտա Սիմոնյանն ու Սեմյոն Բաղդասարովը, ինչպես նաև տեղական ռուսամետ լրատվամիջոցները, ինչպիսիք են «Սպուտնիկ Արմենիան», News.am-ը, «Հրապարակը» և այլք: Նրանք սինխրոն կերպով առաջ կմղեն ռուսական գաղափարախոսությունը»:
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube
ՌԴ շահերի առաջմղում Հայաստանում
