Չկան մարդու այնպիսի իրավունքներ, որոնք Հայաստանում չեն խախտվել. տարին ամփոփում են իրավապաշտպանները

Լուսանկարը՝ Գևորգ Ղազարյան, JAMnews

Հայաստանում ամեն օր խախտվում են մարդու բոլոր տեսակի իրավունքները: Նման տեսակետ են հայտնել իրավապաշտպանները՝ ամփոփելով 2017թ.-ը մարդու իրավունքների և հիմնարար սկզբունքների պաշտպանության տեսանկյունից:

«Հայաստանում մարդու իրավունքների պաշտպանության վիճակն ամփոփելու համար ճիշտ կլինի ասել, թե որ իրավունքները չեն խախտվել: Թերևս չկան այնպիսի իրավունքներ, որոնք չեն խախտվել: Եթե մենք մեր ողջ ռեսուրսը ներդնենք իրավունքների պաշտպանության վրա, անգամ այդ պարագայում, չենք կարողանա հասցնել իրականացնել այդ աշխատանքը: Ավելի հեշտ է թույլ չտալ, որ մարդու իրավունքները խախտվեն, քան զբաղվենք իրավունքների խախտման հետևանքները վերացնելով»,- ասել է իրավապաշտպան, Ազգային ժողովի ընդդիմադիր «Ելք» խմբակցության պատգամավոր Արտակ Զեյնալյանը:

Ըստ նրա, մարդու իրավունքների պաշտպանությունը անհնար է, երբ չկա արդար դատաքննության իրավունք:

«Եթե մարդը կարիք ունի դատական պաշտպանության իրավունքի, արդեն իսկ խախտված է  նրա արդար դատաքննության իրավունքը Հայաստանում, որովհետև Հայաստանում ստեղծված չեն արդյունավետ կառուցակարգեր այդ իրավունքի պաշտպանության համար: Ինչպես էլ անեն այս իրավունքը խախտված է: Դատավորները քիչ են, չեն հասցնում քննել բոլոր գործերը, և սա ևս մեծ խնդիր է»,- ասում է Արտակ Զեյնալյանը:

Անցնող տարին Հայաստանում ընտրական էր. տեղի են ունեցել խորհրդարանական ընտրություններ: Պատգամավորի կարծիքով, ազատ ընտրությունների բաղադրատարրերից մեկը՝ ազատ կամքի արտահայտությունը, խախտված է եղել:

Հայաստանի Հելսինկյան կոմիտեի նախագահ, իրավապաշտպան Ավետիք Իշխանյանն էլ նշել է, որ Հայաստանում ընդհանուր առմամբ մարդու իրավունքների վիճակը չի փոխվել ու չի փոխվելու.

«Մարդու իրավունքների պաշտպանությունը կախված է ժողովրդավարության վիճակից, օրենքի գերակայությունից: Որպեսզի պետության մեջ մարդու իրավունքները հարգվեն, չոտնահարվեն, նախ քաղաքացիները պետք է ընտրեն իշխանություններին, ապա դատական անկախ համակարգ լինի: Սա այբուբենն է: Այնինչ, Հայաստանում ընտրություններ չեն լինում, այս տարվա ընտրություններն էլ քվեարկություն էին, դրանք ընտրություն չէին: Դատարանը անկախ չէ, նախագահը ամեն օր հրամանագիր է ստորագրում՝ ազատում է մի դատավորի, նշանակում է մյուսին: Սրանով ամեն ինչ ասված է»:

Իրավապաշտպանը շեշտում է, որ այս տարի Հայաստանում խաղաղ հանրահավաքների կամ բողոքի ցույցերի ժամանակ մարդու իրավունքները չեն ոտնահարվել, որովհետև հանրահավաքներ ու բողոքի ցույցեր չեն եղել:

Փորձագետները կարծում են, որ մարդու իրավունքների խախտման համար մեղավորները շարունակում են անպատիժ մնալ:

Իրավապաշտպան Արթուր Սաքունցն էլ ասում է, որ երկրում արդարադատությունը ընտրողաբար է կիրառվում, իշխանությունները յուրայինների նկատմամբ օրենսդրությունը չեն կիրառում, իսկ ոչ յուրայիններին, օրինակ, ընդդիմադիրներին, խիստ պատժում են: