Կանանց նկատմամբ ընտանեկան բռնության տագնապալի վիճակագրությունն ադրբեջանական սոցցանցերում բողոքի արշավ է առաջացրել
Անցած հինգ օրում Ադրբեջանում ավելի քան տասը կին է դաժանաբար սպանվել կամ ծեծվել կենցաղային հողի վրա։ Եվ սրանք միայն այն դեպքերն են, որոնք լրատվամիջոցներում են հայտնվել։ Դա ադրբեջանական սոցցանցերում սադրել է բողոքի արշավ #QadınaŞiddətəYox (#ՈչԿանանցԴեմԴաժանությանը) թեգով։
Ո՞վ է մեղավոր, և ի՞նչ անել։ Քննարկումներ սոցցանցերում
Հասարակությանն առավել ցնցել է Լեյլա Մամեդովայի սպանությունը։ Վեճի ժամանակ ամուսինը նրան դանակով 25 անգամ հարվածել է։ Դա տեղի է ունեցել Բաքվում՝ հենց փողոցում, նրանց փոքր երեխաների և անցորդների աչքի առաջ։
Կանանց նկատմամբ ընտանեկան բռնությունը մի խնդիր է, որը տարածված է Ադրբեջանի ողջ տարածքում։ Կանայք տանջվում են ոչ միայն ամուսինների, այլև ընտանիքի մյուս անդամերի, օրինակ, սկեսուրի կամ սկեսրայրի ձեռքը։ Որպես առիթ է հաճախ ծառայում խանդը կամ կնոջ վարքի վերաբերյալ դժգոհությունը։ Սակայն պարզապես մանր կենցաղային կոնֆլիկտը նույնպես կարող է ծեծով ավարտվել։
Որոշ մեկնաբանություններ Ֆեյսբուքում․
«Ադրբեջանում ընտանեկան բռնություն միշտ է գոյություն ունեցել, բայց հիմնականում՝ շրջաններում։ Պարզապես հիմա այդ բոլոր մարդիկ մայրաքաղաք են տեղափոխվել, այդ պատճառով էլ նման դեպքերը հայտնի են դառնում հասարակությանն ու հայտնվում լրատվամիջոցներում»;
«Դաժանությունը սեռ չի ճանաչում։ Պետք է պայքարել հենց դաժանության, այլ ոչ թե միայն կանանց նկատմամբ դաժանության դեմ»;
«Հավանաբար տասնամյակների լուսավորչություն է պետք մարդկանց գլխներից և կյանքերից այդ միջնադարյան մրուրը մաքրելու համար։ Իսկ ո՞ւր է այդ լուսավորչությունը»;
«Նահապետական բարքերն Ադրբեջանում պահպանվում են շնորհիվ կանանց, որոնց այդպես ավելի հարմար է։ Եվ նրանք են դաստիարակում հասարակություն, որն անտարբեր է այդ դժոխքի նկատմամբ։ Եվ այստեղ անգամ խիստ պետական միջոցները ոչինչ չեն փոխի»։
Ի՞նչ կարող է անել պետությունը
Իսկ «ՌԵԱԼ» ընդդիմադիր կուսակցության աաջնորդ Իլգար Մամեդովը կարծում է, որ հենց պետությունը պետք է միջոցներ ձեռնարկի խնդիրը լուծելու համար։ Մասնավորապես, ստորագրել Ստամբուլի կոնվենցիան՝ կանանց նկատմամբ և ընտանիքում բռնության դեմ Եվրախորհրդի միջազգային համաձայնագիրը։ Կոնվենցիան ուժի մեջ է մտել 2014թ-ի օգոստոսի 1-ին։ Ներկա պահին այն ստորագրել է շուրջ 50 երկիր (ներառյալ Վրաստանը և Հայաստանը)։
Այս թեմայով արտահայտվել են նաև պաշտոնատար անձինք։ Այսպես, պատգամավոր Այթան Մուստաֆաևան խորհրդարանի նիստին ունեցած ելույթի ժամանակ ասել է․
«Երբ ամուսինը սպանում էր Լեյլային, ոչ ոք նրան օգնության չի եկել։ Մարդիկ պարզապես նայում և հեռախոսով նկարահանում էին։ Դա սարսափելի է։ Այս ո՞ւր ենք հասել։ Ես կարծում եմ, օրենսդրությունում պետք է շատ լուրջ փոփոխություններ մտցնել և խստացնել այն»։
Ադրբեջանում կանաց 43%-ն ընտանեկան բռնության է ենթարկվել՝ հաշվարկել է The Advocates for Human Rights իրավապաշտպան կազմակերպությունը։
Ադրբեջանում ընտանեկան բռնության կանխարգելման մասին օրենք կա, որն ընդունվել է դեռ 2010թ-ին։ Սակայն գործնականում այդ օրենքը գրեթե չի աշխատում, քանի որ նույնիսկ ոստիկանությունն է հաճախ ընտանեկան բռնությունը «ներընտանեկան գործ» համարում։
This project is funded through the Democracy Commission Small Grants Program, U.S. Embassy Tbilisi. The contents of this publication are those of the Author(s) and do not necessarily represent the views of the Department of State.
