Մահափորձ Նավալնիի դեմ. կասկածելի զուգադիպություններ
Ռուս քաղաքական գործիչ Ալեքսեյ Նավալնիի վիճակը մնում է ծանր, սակայն նրա կյանքին ուղղակիորեն վտանգ չի սպառնում: Այնուամենայնիվ, պացիենտի թունավորման ծանրության պատճառով դեռ վաղ է գնահատել հնարավոր երկարաժամկետ հետևանքները, ասված է բեռլինյան «Շարիտե» կլինիկայի մամլո հաղորդագրության մեջ, որտեղ ռուս ընդդիմադիրը բուժում է ստանում:
Ռուսական ընդդիմության առաջնորդը իրեն վատ է զգացել, կորցրել է գիտակցությունը ինքնաթիռում օգոստոսի 22-ին: Օմսկում արտակարգ վայրէջքից հետո նա տեղափոխվել է տեղի հիվանդանոց, այդտեղից 2 օր անց՝ բեռլինյան «Շարիտե» հիվանդանոց:
Գերմանացի բժիշկների եզրակացությունները
Հետազոտությունից մեկ օր անց Բեռլինում բժիշկները հաղորդեցին. Ալեքսեյ Նավալնին թունավորվել է:
Որպես թունավոր նյութ օգտագործվել է օրգանոֆոսֆատ:
Այն օգտագործվում է գյուղատնտեսական պարարտանյութերում, դեղորայքում և ռազմական թունավոր նյութերում:
Բայց պարարտանյութը կամ դեղամիջոցը որպես թույն օգտագործելու համար դրանք հարկավոր է օգտագործել շատ մեծ քանակությամբ: Դա աննկատ անել անհնար է: Ռազմական թունավոր նյութերի դեպքում բավական է մի քանի միլիգրամը:
Կասկածի տակ են երեք ռազմական նյութեր՝ զարին, VX և «Նովիչոկ»: Վերջինը օգտագործվել է ռուսական գործակալների կողմից ռուս նախկին հետախույզ Սերգեյ Սկրիպալի դեմ Մեծ Բրիտանիայում մահափորձի ժամանակ:
Ռազմական թունավոր նյութերի արտադրությունն ու պահպանումն արգելվում է Քիմիական զենքի արգելքի միջազգային կոնվենցիայով:
Գերմանացի բժիշկների հետագա հետազոտությունները ուղղված կլինեն պարզելու այն կոնկրետ նյութը, որով է թունավորվել Ալեքսեյ Նավալնին:
Կասկածելի զուգադիպություններ
Միանգամից երեք եվրոպական թերթեր՝ The Insider, Der Spiegel и Bellingcat, պարզեցին, որ «Շարիտե» կլինիկայի գերմանացի բժիշկները, որոնք զբաղվում են Նավալնիի բուժմամբ, կապվել են բուլղարացի գործընկերների հետ, որոնք բուժել են գործարար Եմելյան Գեբրևին, ում թունավորել էին 2015թ. Բուլղարիայում:
Գեբրևը զբաղվում էր Ուկրաինա զենքի մատակարարմամբ:
Մասնագետները ենթադրում են, որ Նավալնին ենթարկվել է օրգանոֆոսֆատների ընտանիքի նույն նյութի ազդեցությանը, որով թունավորվել էր Գեբրևը:
«Գերմանական ալիքի» տվյալներով՝ բժիշկները օգնություն են խնդրել Գերմանիայի զինված ուժերից՝ պարզելու այն նյութը, որով թունավորվել է Նավալնին:
Փորձագետի կարծիքը
Գերմանացի քիմիկոս Մարկ-Միխայիլ Բլումը ղեկավարել է Սկրիպալի դեմ մահափորձի հետաքննությունը՝ որպես Քիմիական զենքի արգելքի միջազգային կազմակերպության ներկայացուցիչ: Der Spiegel-ի հետ հարցազրույցի ժամանակ նա ասել է.
— Հավանականություն կա, որ նյութը, որով թունավորվել է Նավալնին, չգտնվի, բայց այն մեծ չէ:
— Ես հարց կտայի․ ինչո՞ւ են ռուսները ցանկանում, որ իրենց կապեն արգելված նյութերի հետ: Նրանք այդքան հիմա՞ր են: Ցինիկաբար ասելով՝ գոյություն ունեն ավելի արդյունավետ միջոցներ սպանության համար:
— Որոշ օրգանոֆոսֆատներ առաջացնում են գլխուղեղի ցնցումներ: Դա կարող է մեծ խնդիր լինել, բայց հայտնի է, թե ինչ թերապիա պետք է կիրառել:
Ռուսաստանի արձագանքը
Ալեքսեյ Նավալնիի թունավորման փաստով քրեական գործ չի հարուցվել: Իշխանությունները դա բացատրում են նրանով, որ չի պարզվել այն կոնկրետ նյութը, որը օգտագործվել է որպես թույն:
Ռուսաստանի գլխավոր դատախազությունը Գերմանիայից խնդրել է Նավալնիի հետազոտության արդյունքները:
Ռուսաստանը նման կերպ վարվեց նաև Սերգեյ Սկրիպալի դեմ մահափորձից հետո՝ պահանջելով իրեն ներգրավել հետաքննության մեջ:
Աշխարհի արձագանքը
Ալեքսեյ Նավալնիի դեմ մահափորձի բազմակողմանի և բաց հետաքննություն պահանջեցին Գերմանիան, Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան, ԱՄՆ-ն, Կանադան և այլ երկրներ:
Նմանատիպ պահանջով հանդես եկավ ՄԱԿ-ը:
Կանցլեր Մերկելի հայտարարությունը պարունակում է հետևյալ արտահայտությունը. «Հաշվի առնելով նմանատիպ կասկածելի դեպքերի երկար պատմությունը…»:
Նմանատիպ կասկածելի դեպքերն են՝
— Սերգեյ Սկրիպալի դեմ մահափորձը՝ «Նովիչոկի» կիրառմամբ
— Լոնդոնում ռուս քաղաքական ներգաղթյալ Ալեքսանդր Լիտվինենկոյի սպանությունը՝ ռադիոակտիվ նյութերի կիրառմամբ (ռուսական հատուկ ծառայությունների աշխատակից Անդրեյ Լուգովոյը, որը Մեծ Բրիտանիայում համարվում է այդ սպանության կազմակերպիչը, այժմ խորհրդարանի պատգամավոր է: Նա ընդգրկվել է հանձնաժողովի կազմի մեջ, որը պետք է ուսումնասիրի Նավալնիի դեմ մահափորձի հանգամանքները):
— Ղրիմի բռնակցումը ղեկավարած երեք ռուս գեներալների հանկարծակի մահը, որոնք կարող էին դառնալ պոտենցիալ վկաներ:
— Համաշխարհային հակադոպինգային գործակալության ռուսական սպորտում դոպինգի գործով գլխավոր իրազեկիչ Ռոդչենկովի երկու տեղակալների հանկարծակի մահը:
