Որքա՞ն կշարունակվի պատերազմն Ուկրաինայում և ինչպիսի՞ ավարտ կունենա Ռուսաստանի համար

Ուկրաինայի հակահարձակումը. Ի՞նչ է լինելու հետո

Ուկրաինայի հակահարձակման շնորհիվ սեպտեմբերի 10-ին մեկ օրում ազատագրվեց այն տարածքը, որի գրավումը Ռուսաստանից խլել էր երկու ամիս։ Նույնիսկ մինչ այս կարևոր պահը շատ վերլուծաբաններ ասում էին, որ մոտ է շրջադարձային կետն այն ճակատամարտում, որը մեկնարկել էր փետրվարի 24-ին՝ Ուկրաինա Ռուսաստանի ռազմական ներխուժման օրը։

Ե՞րբ և ինչպե՞ս կավարտվի պատերազմը, ի՞նչ կլինի հետո։ Երկու կարծիք։

Ի՞նչ տեսք ունի այն աշխարհը, որը Պուտինն ուզում է կառուցել

Տրակտատ ուկրաինացիների չգոյության մասին, պատմության Պուտինի տեսլականը, որը սպառնում է այլ երկրների անվտանգությանը։ Ասում են՝ նրա պլաններում մոլորակի վերաձևումն է։

Մեկնաբանություններ

Սեմ Գրին, Լոնդոնի թագավորական քոլեջի ռուսական ինստիտուտի տնօրեն, Նրա թվիթերյան մեկնաբանության հիմնական թեզերը

Շնչակտուր անող։ Եվ նույնիսկ ոգեշնչող: Բայց պետք է նաև սթափեցնող հնչի։ Ամենից առաջ այս լուրերը ցույց են տալիս, թե որքան դժվար է մեզ համար վերլուծել այս պատերազմը։

Դեռ երեկ արևմտյան քաղաքական շրջանակներում, այդ թվում՝ ԱՄՆ-ի, Մեծ Բրիտանիայի և ԵՄ փորձագետների և պաշտոնյաների միջև կոնսենսուսն այն էր, որ Ռուսաստանը չի հաղթում այս պատերազմում: Բայց դրա հետ մեկտեղ Ուկրաինան էլ չի հաղթում։

Դժվար էր գտնել մեկին, ով հավատում էր, որ Ուկրաինան կարող է զգալի առաջընթաց գրանցել տարածքների վերադարձի հարցում: Բոլորը կարծում էին, որ սա ջախջախիչ պատերազմ է:

Արևմուտքում պատերազմից հոգնածության աճող նշաններ էին նկատվում: Նույնիսկ նրանք, ովքեր միշտ աջակցել են Ուկրաինային, սկսեցին ուղիներ փնտրել հրադադարի հասնելու համար։

Հիմա ոչ ոք չգիտի, թե ուկրաինական ուժերը որքան հեռուն կարող են գնալ, ինչ թափ կարող են հավաքել և ինչպես դա կփոխի պատերազմի բնույթը։

Բայց հանկարծ ջախջախիչ պատերազմի մասին խոսակցությունները գոլորշիացան։

Պատերազմը փամփուշտներով ու ռումբերով գծային հավասարում չէ։ Դա զգացմունքային երեւույթ է, որը մեծամասամբ կախված է հանգամանքներից։

Պատերազմում, ինչպես քաղաքականության մեջ, հավատալը, թե ինչ է լինելու հետո, կարող է ավելի կարևոր լինել, քան իրականում տեղի ունեցածը:

Գայթակղիչ է ենթադրել, որ ջախջախիչ պատերազմի երեկվա վարկածը սխալ էր, և որ այս պատերազմի արդյունքն այժմ կախված կլինի ուկրաինական հարձակմանը դիմակայելու Ռուսաստանի կարողությունից:

Բայց ջախջախիչ պատերազմի պատմությունը երեկ սխալ չէր։ Այն սխալ է դարձել այսօր։

Նույն կերպ ուկրաինական բանակի ուժեղացման և ռուսական պաշտպանական գծերի ոչնչացման մասին հուսադրող պատմություններն այսօր ճիշտ են, բայց վաղը կարող են սխալ լինել:

Համենայն դեպս, մենք պետք է դադարենք ենթադրել, որ պատերազմի ապագան գծային պրոյեկցիան է այն ամենի, ինչ մենք տեսնում ենք այսօր, ինչ էլ որ դա լինի։

Եվ կա մի կարևոր պատճառ, թե ինչու մենք պետք է դադարեցնենք պատերազմի ապագան կանխատեսելու փորձերը։

Բանն այն է, որ կանխատեսումը կապում է քաղաքականությունը գեղարվեստական ​​գրականության հետ և հանգեցնում սխալ որոշումների:

Վլադիսլավ Ինոզեմցև, ռուս քաղաքագետ, Republic ամսագրում նրա հրապարակման հիմնական թեզերը

Մի երկրի զորքերի ներխուժումը մյուսի սահմաններ՝ առանց պատերազմ հայտարարելու, ինքնին օրիգինալ բան չէ։ Նույն Միացյալ Նահանգները Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո ավելի քան 80 անգամ իր զորքերը տեղակայել է արտասահմանում: Վերջին անգամ Միացյալ Նահանգները պաշտոնապես պատերազմ է հայտարարել թշնամուն 1941 թվականին։

Բայց Ուկրաինայի և Ռուսաստանի բախումը եզակի իրադարձություն է վերջին 75 տարվա ընթացքում։

1. Սա առաջին խոշոր պատերազմն է Եվրոպայում, որը սկսվել է հետկայսերական փլուզման համատեքստից դուրս: Պատերազմները Հարավսլավիայում, Տաջիկստանում, Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում մղում էին նոր պետություններ, որոնց սահմանները ճանաչված չէին ո՛չ միմյանց, ո՛չ էլ միջազգային հանրության կողմից։

Իսկ Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև սահմանի վերաբերյալ պայմանագիր է կնքվել գրեթե 20 տարի առաջ։

2. Առնվազն 1973 թվականից ի վեր առաջին անգամ պատերազմում խաղադրույքը մրցակցի գոյության վրա է դրված: Արաբա-իսրայելական պատերազմների ժամանակներից ի վեր մի ամբողջ պետության «դեսուվերենիզացիան» երբեք չի եղել հարձակվող կողմի նպատակը։

3. Պարտությունն այս պատերազմում ագրեսորի համար հղի է հասարակական-քաղաքական աղետով և քաղաքական ռեժիմի ամբողջական կազմաքանդմամբ. Ռուսաստանի պարտության դեպքում Պուտինը և նրա շրջապատը չեն կարողանա մնալ իշխանության ղեկին։ Եվ սա առաջին դեպքն է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից ի վեր։

 4. 1990-ականների սկզբից ի վեր առաջին անգամ միջազգային հանրությունը միանշանակ ագրեսիայի զոհի կողմից է։ Հակառակորդը առավելագույնը կարող է հույս դնել մի շարք երկրների չեզոքության վրա, բայց ոչ նրանց օգնության։

• Կարծիք․ Վրաստանի ազգային ամոթի օրը

• «Հայաստանն անկախանում է Ռուսաստանի ճիրաններից»․ կարծիք

Պատերազմի տևողությունն ու դրա զոհերը

Ուկրաինայի հակահարձակումը. ի՞նչ է լինելու հետո։ Լավատեսությունը քիչ է։ Ստեղծված իրավիճակից «պայմանական» ելք չկա։ Ներկայացնեմ մի քանի փաստարկներ.

1. Ռուս զինվորականներն ու վարձկանները հարյուրավոր ռազմական հանցագործություններ են կատարել, որոնց զոհ են դարձել տասնյակ հազարավոր քաղաքացիական անձինք: Այս ամենը Ուկրաինայի համար սարսափելի և անընդունելի է դարձնում նույնիսկ այն միտքը, որ գրավված շրջանները պետք է թողնեն Ռուսաստանին։

2. Սկսած 2014 թվականից Պուտինը սեփական ժողովրդականությունը սերտորեն կապում էր ուկրաինական տարածքների «սողացող անեքսիայի» հետ։ Եվ քանի որ վերջին տասը տարիների ընթացքում նա չի կարողացել իր երկրի բնակչությանը ցույց տալ որևէ այլ ձեռքբերում,  չի կարող «հետ քաշվել» Ուկրաինայից։

Պատերազմը դադարեցնելու տարբերակներից որևէ մեկը, բացառությամբ ուկրաինական պետականության կործանման, ձեռնտու չէ Ռուսաստանին։

3. Ուկրաինացի ժողովրդի համար այսօր ընթանում է Հայրենական պատերազմ։ Ուկրաինան իր ավելի քան հազարամյա պատմության մեջ եզակի շրջան է ապրում. երկիրն ընտրում է ոչ թե մեկ այլ տիրակալի, այլ սեփական ազատությունը: Ընդ որում, զոհերի թվի աճը միայն վրեժի ծարավ է առաջացնում։

4. Ուկրաինան ունի արևմտյան երկրների լիարժեք աջակցությունը։ Գրեթե բոլորը համաձայն են, որ Ուկրաինայի պարտությունը կանխելը ազատ աշխարհի ամենակարևոր խնդիրն է։

Մոտ ապագայում 45 մլրդ դոլարի զենքի մատակարարում են խոստացել Ուկրաինային։ Սա ավելին է, քան ռուսական բանակի մի քանի տարվա ծախսերը զենք-զինամթերք գնելու համար։

Ռուսաստանի նկատմամբ Արևմուտքի տնտեսական և ռազմատեխնոլոգիական առավելությունն այնքան մեծ է, որ Մոսկվայի իրական հաղթանակի մասին նույնիսկ երազել պետք չէ։

6. Ռուսաստանն այսօր խնդիրներ ունի բանակը համալրելու և ոչնչացված տեխնիկան ու սպառված զինամթերքը փոխարինելու հետ կապված։ Բայց նրա ռազմական արդյունաբերությունը կարող է արտադրել և արդիականացնել բավականաչափ զենք՝ դիրքային պատերազմ վարելու համար։ Իսկ դրա համար Մոսկվան դեռևս մի քանի տարի կունենա բավականաչափ գումար։

Այս ամենը խոսում է այն մասին, որ պատերազմը կարող է տևել ևս մի քանի տարի, առավել ևս, որ այսօր կողմերի ուժերը հավասարազոր են թվում։

Իհարկե, նման կանխատեսումը ենթադրում է մեծաթիվ զոհեր և կորուստներ։

Տարբեր գնահատականներով՝ ռուսական կողմի մարդկային կորուստներն արդեն գերազանցում են 50 հազարը։ Իսկ եթե պատերազմը ձգվի ևս մեկ տարի, դրանք կարող են հասնել 150-170 հազարի, հատկապես, եթե հաշվի առնենք, որ այժմ ավելի ու ավելի քիչ պատրաստված զինվորներ են մարտի նետվում։

Ուկրաինական կողմից կորուստներն արդեն հասնում են, կարծում եմ, կես միլիոն մարդու։ Միայն Մարիուպոլում շուրջ 100 հազար մարդ սպանվել է կամ անհետ կորել։ Իսկ մեկ տարում զոհերի թիվը կարող է առնվազն կրկնապատկվել։

Ուկրաինան չի կարող պարտվել այս պատերազմում։ Բայց նա կարող է դրանից դուրս գալ գրեթե ամբողջությամբ ավերված և արյունաքամ։

Ուկրաինայի տարածքի գրեթե մեկ հինգերորդն ավերված կլինի։ Վնասը արդեն գնահատվում է մեկ տրիլիոն դոլար։ Պատերազմի ավարտը կդառնա վերականգնման շրջանի սկիզբ, որը կտևի երկար տարիներ։ Իսկ ուկրաինացի ժողովրդի «համախմբումը», հավանաբար, այլևս երբեք տեղի չի ունենա։

Ինչպիսի՞ն կլինի հետպատերազմյան աշխարհը

Պատերազմն Ուկրաինայում ուժեղացնում է միաբևեռ աշխարհը։ Արևմուտքը կորցրել է այն պատրանքը, թե հնարավոր է խաղաղ գոյակցել ավտորիտար ռեժիմների հետ։

2010-ականների կեսերին Ռուսաստանը հասել էր գործողությունների հսկայական ազատության՝

• Գրեթե առանց հետևանքների մասնատեց Վրաստանը,
• Անեքսիայի ենթարկեց Ղրիմը,
• Դոնբասում ստեղծեց խամաճիկային պետություն,
• Նրան գործնականում թույլ տվեցին անկումից զերծ պահել Բաշար ալ-Ասադի ահաբեկչական կառավարությունը Սիրիայում,
• Բացահայտ կապեր հաստատեց Աֆղանստանում իշխանության եկած թալիբների հետ։

Նման պայմաններում ավելի համարձակ դարձան նաև այլ ռևիզիոնիստական ​​ուժեր, հատկապես Չինաստանը, որը սկսեց բավականին բարձրաձայն երազել Թայվանի «վերադարձի» մասին։

Ըստ այդմ, պատերազմի հիմնական արդյունքը կլինի արևմտյան աշխարհի սահմանների ամրապնդումը, նրա դաշնակիցների լրացուցիչ սպառազինումը և ցանկացած բազմանշանակ չեզոքության մերժումը (ինչն արդեն երևացել է Շվեդիայի և Ֆինլանդիայի՝ ՆԱՏՕ-ին միանալու օրինակով)։

Ռուսաստանի սահմանների շուրջ նոր երկաթե վարագույր կկանգնեցվի, իսկ Չինաստանի շուրջ կստեղծվեն պաշտպանական լուրջ դաշինքներ։

Հակամարտության արժեքը Արևմուտքի համար կկազմի մի քանի տրիլիոն դոլար, բայց ի վերջո, արևմտյան քաղաքակրթությունը կդառնա ավելի համախմբված և տեխնոլոգիապես զարգացած։

Ի՞նչ է լինելու Ռուսաստանի հետ

Ուկրաինայի դրոշը Կրեմլի վրա չի ծածանվի։ Բացի այդ, Ռուսաստանի փլուզումը քիչ հավանական է թվում:

Ամենայն հավանականությամբ, ներկայիս պայմաններում ռազմական պարտությունը կհանգեցնի գործող ռեժիմի էլ ավելի խստացման։

Ուկրաինայի հետ պատերազմում պարտությունը կամրապնդի Ռուսաստանի դիրքերը՝ որպես հակաեվրոպական, դասակարգային, ավտորիտար երկիր, որը տնտեսապես ապավինում է բացառապես իր ռեսուրսային ներուժին:

Այս ամենը, իհարկե, կարող է չափազանց ողբալի հետևանքներ ունենալ Ռուսաստանի համար։ Բայց մնացյալ աշխարհի համար մեծ ողբերգություն չի դառնա:

2022 թվականի փետրվարին Ռուսաստանն իր հետխորհրդային կերպարանքով ստորագրեց իր մահվան դատավճիռը։ Նա չի փոխի աշխարհը, բայց ինքն իրեն կշպրտի անցյալ և կկորցնի այն քաղաքական համակարգը, որը մինչև վերջերս ձեռնտու էր այդ երկրի քաղաքացիների ճնշող մեծամասնությանը:

Ուկրաինայի հակահարձակումը. Ի՞նչ է լինելու հետո