Մոսկվայում ձերբակալված լրագրողը բելառուսական բանտում է հայտնվել
Բելառուս լրագրողին առևանգել են Ռուսաստանում
Ռուսական իշխանամետ պարբերականի բելառուսական խմբագրության լրագրողին ձերբակալել են Մոսկվայում, որից հետո նա հայտնվել է Բելառուսում՝ բանտում։ Դա տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ հրապարակվել է նրա նյութը մի բելառուս տղամարդու մասին, որը հատուկջոկատայիններին զինված դիմադրություն է ցուցաբերել։
«Բելառուսի Կոմսոմոլսկայա պրավդայի» 39-ամյա լրագրող Գենադի Մոժեյկոն ձերբակալվել է Մոսկվայում, հոկտեմբերի 1-ին։ Ձերբակալությունից երկու ժամ անց պարզվել է, որ նա արդեն մի վայրում է, որը բելառուսական ցույցերի սարսափների հոմանիշն է դարձել՝ Մինսկի Օկրեստինա փողոցի մեկուսարանում, հաղորդում է ռուսական «Նովայա գազետան»։
- Բելառուսի ցույցերի առաջնորդներից մեկը, որը հրաժարվել է լքել երկիրը, դատապարտվել է 11 տարվա ազատազրկման
- Ռուսաստանը կգնի Բելառո՞ւսը։ Փորձագետների կարծիքը
Լրագրողը կալանավորվել է սպանված բելառուսի մասին հոդվածի հրապարակումից հետո, որը զինված դիմադրություն է ցուցաբերել հատուկջոկատայիններին։
Անդրեյ Զելցերը սպանվել է սեպտեմբերի 28-ին․ Պետանվտանգության կոմիտեի քաղաքացիական հագուստով աշխատակիցները նրա տուն են եկել խուզարկության։ Երբ նրանք ներխուժել են բնակարան, 31-ամյա Զելցերը կրակել է որսորդական հրացանով և մահացու վիրավորել «Ալֆա» ստորաբաժանման մարտիկին։ Զելցերը սպանվել է պատասխան կրակով։
Սրանից հետո շատ լրատվամիջոցներ սկսել են այդ ողբերգության մասին մանրամասներ հավաքել սակավաթիվ աղբյուրներից։ Ոմանք, օրինակ, զրուցել են Զելցերի ազգականների և ծանոթների հետ։
Փոխհրաձգության օրը, ժամը 22.00-ին, կատարվածի մասին նյութ է հրապարակել նաև «Բելառուսի Կոմսոմոլսկայա պրավդան»։ «ՊԱԿ աշխատակցին սպանած տղամարդու համադասարանցի․ «Անդրեյը միշտ կարողացել է պաշտպանել իրեն»․ այսպիսի վերնագրով հոդված է հրապարակվել, որը պատրաստել է Գենադի Մոժեյկոն։
Հրապարակումից երեք րոպե անց խմբագիրները փոխել են վերնագիրը ու այն ավելի չեզոք դարձրել, սակայն Զելցերի մասին դրական հիշողությունները հրապարակման մեջ պահպանվել են։
Հաջորդ օրվա առավոտյան՝ սեպտեմբերի 29-ին, «Բելառուսի Կոմսոմոլսկայա պրավդայի» կայքն այլևս չէր բացվում։ Ընթերցողները տեսնում էին միայն գրառում այն մասին, որ Բելառուսի տեղեկատվության նախարարության որոշմամբ՝ կայքն արգելափակվել է հրապարակման պատճառով, «որում տվյալներ կային, որոնք նպաստում էին ազգային անվտանգության սպառնալիքների աղբյուրների ձևավորմանը, ինչը կարող էր արհեստականորեն ուժեղացնել լարվածությունն ու դիմակայությունը հասարակությունում՝ պետության և հանրության միջև»։
«Կոմսոմոլսկայա պրավդան» Ռուսաստանի ամենաիշխանամետ տպագիր պարբերականներից մեկն է, որը Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինն անգամ անվանել է «սիրված թերթ»։
Բելառուսում թերթի աշխատանքի սահմանափակումը խախտում է զանգվածային լրատվամիջոցների ազատությունը, հայտարարել է Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։
Հոկտեմբերի 1-ին Բելառուսում Գենադի Մոժեյկոյի բնակարան խուզարկության է եկել յոթ քննիչ։ Օպերատիվ գործողություններն իրականացվել են «սոցիալական թշնամանքի սերմանման» և «իշխանության ներկայացուցչին վիրավորելու» վերաբերյալ քրեական գործի շրջանակում՝ հենց այն հոդվածներով, որոնցով վերջին երկու օրում ձերբակալվել է մոտ 80 մարդ, որոնք սոցցանցերում մեկնաբանություններ են գրել սպանված Զելցերի մասին։
Այդ պահին, ըստ ծնողների, լրագրողը Մոսկվայում է եղել։
Իսկ հոկտեմբերի 1-ին Մոժեյկոն անհետացել է։ Նրա կորելու մասին առաջինը հայտարարել են «Գարուն» բելառուսական կազմակերպության իրավապաշտպանները, այնուհետև՝ գործընկերները։
Հոկտեմբերի 1-2-ի գիշերը Մոժեյկոյի մորը զանգահարել են և ասել, որ նրա որդին ձերբակալված է և գտնվում է Մինսկի Օկրեստինայի մեկուսարանում։ Այլ տեղեկություններ հարազատներին չեն հաղորդել։
Ընդ որում, պարզ չէր, թե ինչ հանգամանքներում է ձերբակալվել Մոժեյկոն։ Բելառուսի ՆԳՆ-ում հաղորդել են, որ լրագրողը ձերբակալվել է Բելառուսի տարածքում։
Ձերբակալված լրագրողին հոկտեմբերի 4-ին թույլ են տվել հանդիպել փաստաբանին, հաղորդում է Եվրոռադիո բելառուսական անկախ պարբերականը։ Նա հաստատել է, որ Մոժեյկոյին ձերբակալել է բելառուսական ՊԱԿ-ը՝ «ռասայական, ազգային, կրոնական կամ այլ սոցիալական թշնամանքի սերմանման» և «իշխանության ներկայացուցչին վիրավորելու» վերաբերյալ հոդվածներով։