Ի հիշատակ չեչենների և ինգուշների արտաքսման զոհերի Եվրոպայում ակցիաներ անցկացվեցին
Կիսվել
Կիսվել
Փարիզում, Ստրասբուրգում, Բեռլինում, Վիեննայում և այլ եվրոպական քաղաքներում 1944թ-ին Ստալինի կողմից չեչեններին և ինգուշներին արտաքսելու օրվա՝փետրվարի 23-ի կապակցությամբ հիշատակման ակցիաներ անցկացվեցին:
Կենտրոնական ակցիան այդ տարի անցել է Ստրասբուրգում, որտեղ չեչեններ էին հավաքվել ողջ Եվրոպայից: Ելույթ ունեցողները վրդովմունք հայտնեցին, որ 1944թ-ի արտաքսումը ցեղասպանության ակտ չի ճանաչվել, իսկ Չեչնիային և Ինգուշիային մինչև այսօր չեն վերադարձվել այլ պետություններին փոխանցված հողերը: Ակցիայի մասնակիցների կարծիքով՝ բռնաճնշված ժողովուրդների ամբողջական վերականգնում այդպես էլ տեղի չունեցավ, — հաղորդում է «Կավկազ. ռեալիի» պարբերականը:
Փարիզում ի հիշատակ արտաքսման զոհերի մոտ երեսուն մարդ էր հավաքվել Հանրապետության հրապարակում:
Բելգիայում հիշատակման ակցիային մոտ 250 մարդ էր հավաքվել: Բեռլինում փոքր ակցիա է անցկացվել Բրանդենբուրգյան դարպասների մոտ, որը կազմակերպել էր «Գերմանական-կովկասյան կոմիտեն»:
Եվս մեկ ակցիա է անցկացվել Վիեննայում: Դրա մասնակիցները՝ մի քանի տասնյակ մարդ, վանկարկում էին՝ «Ազատություն Չեչնիային», աղոթում, «1944թ-ի ցեղասպանություն» գրառմամբ պաստառներ և լուսանկարներ էին պարզել:
Սգո միջոցառումներ անցկացվեցին Ինգուշիայում: Չեչնիայում ողբերգական տարելիցը չէին նշում. 2011 թ-ին Չեչնիայի նախագահ Ռամզան Կադիրովը հրամանագիր է ստորագրել սգո միջոցառումների օրը մայիսի 10-ին տեղափոխելու մասին (ի հիշատակ 2004 թ-ի մայիսի 9-ին տեղի ունեցած ահաբեկչական հարձակման արդյունքում զոհված Չեչնիայի նախագահ Ահմադ Կադիրովի մահվան):
“Չեչևիցա” գործողությունը, որի ընթացքում Չեչենա-Ինգուշական ԻԽՍՀ-ի տարածքից չեչեններն ու ինգուշները վտարվեցին դեպի Ղազախստան և Կենտրոնական Ասիա, իրականացվել է 1994 թ-ի փետրվարի 23-ից մինչև մարտի 9-ը: Որպես հետապնդումների պատճառ հայտարարվեցին զանգվածային դասալքությունը, պատերազմի ժամանակ զորակոչից խուսափելը և խորհրդային թիկունքում զինված ապստամբության նախապատրաստումը: Արտաքսման ժամանակ Չեչնիայից և Ինգուշիայից գրեթե 500 հազար մարդ է տեղահանվել:
Հայրենիք վերադառնալ ինգուշները և չեչենները սկսեցին միայն 1957 թ-ին. բռնաճնշումների ենթարկված ժողովուրդների վերականգնման մասին ԽՍՀՄ օրենքնընդունվեց միայն 1989 թ-ին:
Գնահատականների համաձայն՝ ԽՍՀՄ ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատի ստորաբաժանումների ջանքերով, ինչպես նաև աքսորավայրերում ցրտի և զրկանքների հետևանքով զոհվել է 100 հազար չեչեն և ինգուշ: