Թուրքիան պետական հեղաշրջման հետևանքների առջև
Հուլիսի 18
Թուրքիայում հեղաշրջման փորձի հետևանքով զոհերի թիվը հասնում է 290-ի: Նրանցից մոտ 100-ը մասնակցել է ընդվզմանը:
Թուրքիայում հուլիսի 15-ին հեղաշրջման անհաջող փորձի արդյունքում ձերբակալվել է մոտ 6 հազար մարդ: Նրանցից մոտ 3 հազարը զինվորական են, մի քանի հարյուրը՝ դատավոր: Ձերբակալվել է նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի գլխավոր ռազմական խորհրդական Չոլ Ալի Յազըջին:
Անկարայի մարզպետը հուլիսի 17-ին հայարարել է, որ ընդվզածների հետ կապ ունենալու կասկածանքով աշխատանքից ազատվել է 149 ոստիկան: Նախագահ Էրդողանը խոստացել է մաքրել Թուրքիան ընդվզման “վարակից:
Հուլիսի 16
Առնվազն 161 մարդ մահացել է, 1,154 վիրավորներ կան պետական հեղաշրջման փորձի արդյունքում, որը տեղի է ունեցել հուլիսի 15-ի լույս 16-ի գիշերը: Ձերբակալված են 3000 զինվորական:
Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, ով հեղաշրջման պահին գտնվում էր Մարմարիսում, Ստամբուլ վերադառնալուն պես Աթաթուրք օդանավակայանում հարցազրույց է տվել, որի ընթացում հայտարարել է, որ հեղաշրջման փորձը այն մարդկանց նախաձեռնությունն է, ովքեր 40 տարի պատրաստվում էին դրան.
«Նրանք շատ ծանր պատիժ կկրեն կատարածի համար… Հետևելով ասացվածքին, որ ամեն բանի մեջ կարելի է լավը գտնել, ես Ալլահի բարեհաճությունն եմ տեսնում այս իրադարձության մեջ: Այն մեզ թույլ տվեց մաքրել Զինված ուժերի շարքերը»:
Հուլիսի 15-ին տեղական և միջազգային լրատվամիջոցները հայտարարել էին Թուրքիայի ԶՈՒ սպայական կազմի հեղաշրջման փորձի մասին:
Թուրքիայի ԶՈՒ պաշտոնական կայքում հրապարակված հայտարարության մեջ ասվում էր, որ ժողովրդավարության վերականգնման, մարդկանց իրավունքների ապահովման, իրավական համակարգի վերափոխման և այլ հարցերի լուծման համար երկրի ղեկավարումն անցնում է Թուրքիայի Զինված ուժերին: Հայտարաության մեջ ասվում էր, որ Թուրքիայի Զինված ուժերը հույս ունեն նաև շտկել երկրի հարաբերությունները աշխարհի այլ երկրների հետ:
Հիմնական լուրեր
Հուլիսի 15
23:10 Ռազմական տեխնիկա Աթաթուրքի և Սաբիհա Գյոկչենի օդանավակայաններում:
02:39 Կրակոցներ Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովում (“Անադոլու գործակալության հաղորդմամբ):
22:26 Զինվորներն ամբողջությամբ փակել են Բոսֆորի Բոգազիչի կամուրջը, Ստամբուլի Աթաթուրքի անվան օդանավակայանում չեղարկվել են բոլոր չվերթները (հաղորդում է ընդդիմադիր “Սյոզչու թերթը):
22.30 Թուրքիայի զինված ուժերը վերահսկաղության տակ են առել կառավարումը (NTV իշխանամետ հեռուստաալիք):
Բացի այդ, սոցցանցերում հայտնվեցին լուրեր տանկերի, պայթյունների և կրակոցների, փողոցներում դիմակայության մասին:
Տեղական NTV հեռուստաալիքը հայտնեց Գլխավոր շտաբի պետ Հուլուսի Աքարին պատանդ վերցնելու մասին:
Այնուհետև հեռուստաալիքի ուղիղ եթերում Գլխավոր շտաբի նախկին պետ Նեջեթ Օզալը հայտարարեց, որ բարձր դիրքի սպաներին պատանդ վերցնելն անընդունելի է, և նրանք պետք է անհապաղ ազատ արձակվեն: Հաջորդ մի քանի ժամվա ընթացքում Հուլուսի Աքարն ազատ արձակվեց:
Ավելի ուշ Թուրքիայի վարչապետ Բինալի Յըլդըրըմը NTV-ին տված հարցազրույցում հաղորդեց, որ Թուրքիայում ռազմական հեղաշրջման փորձ է արվել, սակայն դա ընդամենը փորձ է, որն ուղղված է ժողովրդավարության դեմ, և այն կանխվել է: Վարչապետը թվիթերյան իր էջում գրել էր նաև, որ նման փորձ կատարածներն ամենախիստ պատիժը կստանան:
“Անադոլու գործակալության տեղեկատվությունում նշվում է փոխհրաձգության հետևանքով զոհերի և վիրավորների մասին: “Gölbaşı գործակալությունը հայտնեց հատուկ նշանակության ջոկատի վրա հարձակվելու հետևանքով 17 զինվորի մահվան մասին:
Պետության տարբեր մակարդակների պաշտոնական դեմքեր քննադատեցին այդ գործողությունները: Ընդդիմադիր առաջնորդները սատարեցին կառավարությանը (“Սյոզչու):
Երկրի ղեկավար Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը տեսագրություն տարածեց, որում մարդկանց կոչ էր անում դուրս գալ փողոց և պաշտպանել օրինական իշխանությունը (տարածվում էր բոլոր ալիքներով):
Այնուհետև արդեն առավոտյան ժամերին (04:30) Ստամբուլ ժամանած երկրի ղեկավարը հարցազրույց տվեց լրագրողներին Աթաթուրքի օդանավակայանում:
Իրանի արտգործնախարար Մուհամեդ Զարիֆը թվիթերյան իր էջում աջակցություն հայտնեց Թուրքիային:
Երկրի խոշոր քաղաքներում բնակչությունը դուրս եկավ փողոց՝ բողոքելու հեղաշրջման դեմ:
Հուլիսի 16-ի առավոտյան ԶԼՄ-ները հաղորդում են, որ հեղաշրջման փորձը կազմակերպվել էր Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերի զինվորականների կողմից: Նրանց բազան գտնվել է Անկարայից 35 կմ դեպի հյուսիս՝ Ղազան շրջանին մոտ:
Գիշերը տանկերով Բոգազիչի կամուրջը տանկերով փակած զինվորականներն առավոտյան հանձնվեցին իշխանական ուժերին:
_________________________________________________________________________________________________
Հուլիսի 15
Թուրքիայի ամբողջ տարածքում պարետային ժամ է հայտարարվել, բոլոր օդանավակայանները փակ են: Այս մասին հաղորդում է բրիտանական Guardian-ը՝ վկայակոչելով Թուրքիայի հանրային TRT հեռուստաալիքը: Հեռուստաալիքի հաղորդավարը նշել է, որ զինվորականներն են իրեն ստիպում կարդալ հայտարարությունը:Զինվորականները նոր սահմանադրություն են խոստացել, նաեւ ռազմական դրության մասին հայտարարել:
