«Երկար տարիներ Վրաստանը թիկունք է եղել ՀՀ համար, հիմա Հայաստանի հերթն է»․ կարծիք
Հայաստանը՝ թիկունք Վրաստանի համար
«Հայաստանը չպետք է թույլ տա, որ ընտրությունների միջոցով, էլ չեմ ասում ահաբեկչության կամ հեղաշրջման, օտար պետության, այս դեպքում՝ Ռուսաստանի գործակալները կարողանան իշխանությունը զավթել։ Այդ վտանգը կանխելու համար պետք է անի ամեն ինչ, որովհետև սա ազգային անվտանգության խնդիր է»,- հայտարարել է միջազգայնագետ Գիորգի Թումասյանը։
Թումասյանը Factor TV-ի եթերում այդպես է արձագանքել հարցին, թե ի՞նչ դասեր պետք է քաղի Հայաստանը հարևան Վրաստանում տեղի ունեցող զարգացումներից։ Վրաստանում բնակվող փորձագետը նկատել է՝ իշխանազավթման վտանգը վրացական պետությունը լավ չընկալեց, ինչի արդյունքում հայտնվեց ՌԴ ճնշման տակ։
Հիշեցրել է՝ Վրաստանն ուղիղ ռազմական սպառնալիքի տակ է, սահման ունի ՌԴ-ի հետ և երկու օկուպացված տարածք։ Թումասյանի կարծիքով՝ երկար տարիներ Հայաստանը պաշտպանված է եղել Ռուսաստանից և հենց Վրաստանի շնորհիվ։ Ասում է՝ այսօր Հայաստանը պետք է «թիկունք լինի» Վրաստանի համար։
«Մենք բոլորս Վրաստանում հույս ունենք, որ ՀՀ-ն կկարողանա պահել իր ինքնիշխանությունը և դրա շնորհիվ ապահովել այն, որ տարածաշրջանում լինի ժողովրդավարություն, Արևմուտքի դաշնակիցներ։ Եվ ապագայում, երբ ՌԴ վտանգը կնվազի, իսկ դա կախված է Ուկրաինայում պատերազմի ընթացքից, Վրաստանը նաև Հայաստանի շնորհիվ հնարավորություն կունենա շուտափույթ վերականգնել եվրաինտեգրման գործընթացը»,- պարզաբանել է նա։
Միջազգայնագետը խոսել է նաև «Թրամփի ուղի» ծրագրի մասին և շեշտել, որ տարածաշրջանի հաղորդակցությունների բացումը ձեռնտու է ինչպես Հայաստանին, այնպես էլ Վրաստանին։ Ըստ նրա՝ ակնկալվող օգուտները կհերիքեն երկու երկրին էլ, և այդտեղ «մրցակցություն չկա»։
- ԵՄ դեսպան. «Վրաստանն այժմ ավելի հեռու է ԵՄ-ից, քան թեկնածուի կարգավիճակ ստանալիս»
- «ՌԴ-ն փորձում է խեղդել Հայաստանի տնտեսությունը Վրաստանի ձեռքերով»․ կարծիք
- «ՀՀ շահերից է բխում Վրաստան-Արևմուտք կապերի վերականգնումը»․ կարծիք Երևանից
Մեկնաբանություն
Միջազգայնագետ Գիորգի Թումասյանի դիտարկմամբ՝ Վրաստանը, որ 30 տարի Արևմուտքի աջակցությամբ ոտքի է կանգնել, այսօր դարձել է «հակաամերիկյան և հակաեվրոպական»։ Ասում է՝ Թբիլիսիի արտաքին քաղաքականությունը շեղել են «ոչ օրինական ձևով»։
«Նույնիսկ ՀՀ-ն երբեք չի եղել հակաամերիկյան կամ հակաեվրոպական, երբ ռուսական իշխանություն է այստեղ եղել։ Իսկ Վրաստանն այսօր դարձել է։ Եվ դա շատ լուրջ խնդիր է։ Ուստի Արևմուտքը չի ցանկանում, որ տնտեսական հնարավորությունները [ենթակառուցվածքները] անցնեն Վրաստանով, ասում է՝ ՀՀ-ով»,- նկատել է նա։
Շեշտում է՝ «Միջին միջանցք» ծրագրի շրջանակում այլևս Վրաստանով նոր ճանապարհներ չեն կառուցվում։ Ըստ նրա՝ Չինաստանը կարող է ունենալ նման ցանկություն, քանի որ Վրաստանի հետ մտերիմ հարաբերություններ ունի։ Բայց Եվրոպան չի ցանկանում գործակցել «ժողովրդի կամքին դեմ գնացող» վրացական իշխանությունների հետ։
Փորձագետի գնահատմամբ՝ Վրաստանն անվստահելի գործընկեր է դարձել ՌԴ պատճառով, իսկ Հայաստանը ստացել է սուբյեկտ դառնալու հնարավորություն։
«Հայաստանը դառնում է վստահելի գործընկեր Արևմուտքի, Չինաստանի և թուրքական միության [Թյուրքական պետությունների կազմակերպության] համար։ Սա բերում է աշխարհի ամբողջ ուշադրությունն ու ցանկությունը` Երևանի հետ որպես սուբյեկտ խոսելու: ՀՀ-ն այդ կշիռն ունենալու հնարավորություն է ստացել»։
Թումասյանի խոսքով՝ ՌԴ-ն ուզում է Հայաստանում էլ Վրաստանի նման կառավարման մոդել ձևավորել։
Նպատակն է վերահսկողություն հաստատել Եվրասիա մայրցամաքի լոգիստիկ կապերի նկատմամբ, անել այնպես, որ տարածաշրջանի հաղորդուղիների թեման Վաշինգտոնը, Բրյուսելը, Պեկինը, Անկարան ու Բաքուն քննարկեն բացառապես Մոսկվայի հետ։
Վստահ է՝ հենց այս աշխարհաքաղաքական հարցը լուծելու համար է Մոսկվային անհրաժեշտ ՀՀ-ում իշխանության գալ՝ լինի դա․
- «եկեղեցին օգտագործելով և հոգևորականներին քաղաքական դաշտ մտցնելով,
- ռուսաստանցի օլիգարխին այստեղ բերելով [նկատի ունի Սամվել Կարապետյանին] և հսկայական գումարներ ծախսելով,
- ահաբեկչություն պատրաստելով և այլն»։
Կարծում է՝ Ռուսաստանի համար միևնույն է՝ ինչ մեթոդներ կիրառել․
«ՌԴ համար տարբերություն չկա։ Նպատակն է վերադարձնել իշխանությունը, որից հետո այստեղ տեղի է ունենալու նոյեմբերի 9-ի 9-րդ կետը, որը պետական դավաճանություն է»։
Հիշեցնում է՝ 2020 թ․-ի նոյեմբերի 9-ի հայտարարության համաձայն՝ Սյունիքով անցնող հաղորդակցության ուղիները գործելու էին ՌԴ վերահսկողության ներքո։ Այնինչ 2025 թ․-ի օգոստոսի 8-ի վաշինգտոնյան հռչակագրի համաձայն՝ լինելու են Հայաստանի վերահսկողության տակ և կառուցվելու են Նահանգների հետ միասին։
Միջազգայնագետի համոզմամբ՝ ներկա փուլում Հայաստանը պետք է օգտագործի խաղաղության հնարավորությունն ու ամրապնդի իր ինքնիշխանությունը։ Կարծում է՝ զուգահեռ պետք է հզորացնել նաև Զինված ուժերը, որպեսզի ապագայում որևէ մեկին չհաջողվի փոխել «ստեղծված նոր ստատուս քվոն»։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube
Հայաստանը՝ թիկունք Վրաստանի համար