Xaricdə təhsil almaq istəyənlərə beş məsləhət
1. Mübadilə proqramını sınayın
Xaricdə universitet tələbəsi olmaq üçün ən asan yol mübadilə proqramından istifadə etməkdir. Bu cür mübadilə proqramları az deyil; əksəriyyəti bakalavriat və magistratura tələbələri üçün nəzərdə tutulur, amma məktəblilər və doktorluq dərəcəsi almaq istəyənlər üçün də var. Mübadilə ilə oxumaq daha çox konkret hansı universiteti seçəcəyini dəqiq bilməyənlər üçündür – bu seçimi sizin əvəzinizə proqram edəcək. Bəzən o, bütün müvafiq testlərin (TOEFL, GRE, SAT və bu kimi beynəlxalq imtahanların) və müsahibələrin keçirilməsini də təşkil edir ki, bu da çox rahatdır. Amma mübadilə proqramının əsas müsbət cəhəti ondan ibarətdir ki, o sizin təhsil xərclərinizi ödəyir. Sizin maliyyələşməni (yəni scholarship, təhsil haqqı) özünüz axtarmalı olduğunuz digər opsiyalardan fərqli olaraq.
2. Seçin – Avropa yoxsa Amerika?
Bu proqramlardan biri də “Erasmus+. Bu Avropa proqramının büdcəsi 18 milyard dollardan çoxdur. İl ərzində proqram yüz minlərlə Avropanın ali təhsil müəssisələrində oxumaq istəyən xarici tələbə yığır. “Erasmus+ 2020-ci ilə qədər 2 milyon tələbəyə təhsil qrantları ayıracaq. “Erasmus+ proqramının təklifləri ilə siz aşağıdakı linkə keçməklə tanış ola bilərsiz:
http://eacea.ec.europa.eu/erasmus_mundus/funding/scholarships_students_academics_en.php
Amma akademik mübadilə imkanları Avropaya nisbətən, Amerikada daha genişdir. ABŞ-da bir neçə dövlət proqramı var ki, onların da məqsədi bütüb dünya üzrə ən yaxşı tələbələri yığıb, onlara Amerika universitetində təhsil almağa kömək etməkdir. Əksər vaxtlarda bu proqramlar haqqında məlumat ABŞ-ın müxtəlif ölkələrindəki səfirliklərinin saytlarında verilir. Misal üçün, ABŞ-ın Gürcüstandakı səfirliyinin saytında proqramların siyahısı ilə aşağıdakı linkə keçməklə tanış olmaq olar: http://georgia.usembassy.gov/resources/programs/exchange-programs.html
3. Asiyanı da unutmayın
Cənubi Koreya universitetləri ticarət münasibətləri və ya texnologiyanı öyrənən tələbələr üçün ən yaxçı seçim ola bilər. Hər il Cənubi Koreya hökuməti xaricilər üçün qrantlar ayırır və bir qayda olaraq, bu qrantlar 66 universitetdən birində bütün təhsil xərclərini qarşılayırlar. Müvafiq proqram (o, KOREAN adlanır – Government Scholarship Programe (KGSP) hər bir ölkə üçün kvotalar təyin edir. Misal üçün, Gürcüstanın kvotası hər il 3 tələbədir. Applikantın tərcih etdiyi universitetlərin qeyd olunduğu ərizə Koreya səfirliyinə verilir, səfirlik əməkdaşları ilkin seçim edir, müsahibələr keçirir, finalçıların sənədləri isə Seula göndərilir. Burada onları akademik qrantları paylayan təşkilat nəzərdən keçirir: o, NIIED NATIONAL INSTITUTE FOR INTERNATIONAL EDUCATION adlanır. Yekun mərhələ universitetlərdə aparılan seçimdir. Seçimdən uğurla keçən şəxs Koreya dilini bilmədiyi halda o, təhsil prosesinə Koreya dilini öyrədən illik proqramdan başlayacaq.
4. Uğurunuzu birbağa sınayın
Mübadilə proqramında iştirak heç də xaricdə təhsil almaq istəyənlər üçün mütləq şərt deyil. Siz ərizəni universitetə birbaşa, vasitəçi olmadan da verə bilərsiz. Bu opsiya Qərb universitettlərindən başı çıxan, hara qəbul olunmalı olduğunu və bunu necə etməli olduğunu bilən, başqa sözlə desək, öz məqsədini dəqiq görən adam üçündür. Siz bütün seçim mərhələlərini keçəndən və universitet sizi öz tələbələri sırasında görmək istəyəndən sonra siz özünüz maliyyəni axtarmalı olacaqsız. Bu o demək deyil ki, təhsil haqqını öz cibinizdən ödəməli olacaqsız. Bəzən akademik qrantları universitetin özü təqdim edir, amma bir çox halda tələbələr xüsusi beynəlxalq və yerli fondlara müraciət edirlər.
5. Maliyyələşdirməni tapın
Misal üçün Gürcüstanda, savadlı yerli tələbələr üçün bu cür sponsor Beynəlxalq Təhsil Mərkəzidir. Bu hökumət qurumunu bir neçə il əvvəl Gürcüstanın baş naziri yaradıb. Öz birinci təhsil ili müddətində Mərkəz indi Qərbdə magistratura və doktoranturada təhsil alan 192 gürcü tələbəsini dəstəklədi.
Bütün istəyənlər Beynəlxalq Təhsil Mərkəzində martın 20-dən mayın 15-nə qədər aşağıdakı linkə keçməklə qeydiyyatdan keçə bilərlər: http://www.iec.gov.ge.
Gürcüstandan olan namizədlər üçün daha bir vacib resurs olan www.progeorgia.ge təhsil haqqınızı ödəyə bilən donorları tapmağa imkan verən özünəməxsus axtarış sistemidir.