Ukrayna və Rusiya: müharibədə düşmən yoxsa ticarət tərəfdaşları?
1 noyabr 2018-ci ildə Rusiya Ukraynanın ayrı-ayrı vətəndaş və şirkətlərinə qarşı çoxdan vəd etdiyi saknsiyaları tətbiq edib.
Ümumilikdə “qara siyahıya” 322 iş adamı və 68 şirkət daxil edilib. Amma siyahıda Ukrayna prezidenti Petro Poroşenko və onun şirkətlərinin adı yoxdur, baxmayaraq ki, bir çox media qurumları və siyasətçilər onun biznesinin Rusiya bazarında aktiv işlədiyini bildirir. Onun Moskvanın sanksiyalarından belə qorunması gələcək 2019-cu il prezident seçkilərində onun ziyanına işləyə bilər.
• Britaniyada yeni qanun Rusiya elitasına qarşı presedentsiz iqtisadi sanskiyaları mümkün edir
• Putinin ətrafını sanksiyalar gözləyir
• Şərh: Rusiya dönüşü olmayan təcrid təhlükəsi ilə üz-üzə
Kimlərə qarşı sanksiya tətbiq olundu
Rusiyanın “Novaya Qazeta” saytının verdiyi məlumata görə, siyahıda Ukrayna daxili işlər naziri Arsen Avakov, Ukrayna təhlükəsizlik xidmətinin rəhbəri Vasili Qritsak və Ukrayna prezident administrasiyası rəhbəri İqor Raynin var.
Siyahıda Ukrayna konstitusiya məhkəməsi hakimləri, Ali Radanın son çağırış deputatları, icra hakimiyyəti orqanları və böyük şirkət rəhbərləri, həmçinin Ukrayna biznesinin ən böyük şirkətlərinin adları da var
Sanksiyalar, sanksiya siyahısında olan iş adamları və şirkətlərin Rusiya ərazisindəki hesablarının, qiymətli kağızlarının və mülkiyyətinin dondurulmasını, həmçinin onların kapitalının Rusiyadan kənara çıxarılmasının qadağan edilməsini nəzərdə tutur.
Düşmən tərəfdaşlar
Rusiya Kiyevin atdığı addımlara cavab olaraq sanksiya tətbiq edib – 2014-cü ildən başlayaraq Ukrayna bir neçə dəfə Avropa və ABŞ-dan sonra Rusiya bankları və şirkətlərinə qadağa tətbirləri tətbiq edib.
Bununla belə, Rusiya Ukraynanın əsas iqtisadi tərəfdaşı olaraq qalır.
Kiyev Moskvanı Ukraynaya qarşı elan olunmamış müharibə aparmaqda ittiham edir – bununla belə, Rusiya idxalda lider olaraq qalmaqla yanaşı həm də öz göstəricilərini artırır.
Hazırda Rusiya Çindən sonra Ukraynaya mal idxal etməkdə ikinci yerdədir. də ikinci yerdədir.
Sanksiyalar və Ukraynada qarşıdan gələn seçkilər arasında hansı əlaqə var?
Ukraynada artıq növbəti prezident seçkiləri kampaniyası başlayıb – əsas oyunçular artıq məlumdur. 2019-cu ilin yazında parlament seçkiləri baş tutacaq. Mübarizə başlayıb.
Müharibə və biznesin qəribə uyğunluğu Ukrayna cəmiyyətinin fəaliyyətdə olan hakimiyyət və şəxsən Rusiya ilə biznes aparmaqda ittiham olunan Petro Poroşenkoya qarşı irəli sürülən əsas narazılıqlardan biridir. Onun rəqibləri bundan istifadə etmək niyyətindədir.
Sentyabrın ortalarında qırxdan artıq Ali Rada deputatı və onların arasında prezidentliyə iki namizəd – Yuliya Timoşenko və Viktor Çumak Petro Poroşenkoya müraciət ünvanlayıb.
Onlar ölkə başçısından Ukrayna və xarici media tərəfindən açıqlanan və tərkibində “cinayət əlamətləri olan” bütün faktlara “açıq şəkildə aydınlıq gətirməyi” tələb edib.
Fəaliyyətdə olan prezidentə o cümlədən təklif ediblər ki, Rusiyada deklarasiya olunmamış biznesinin olduğunu, Rusiya müəssisələri ilə əməkdaşlığını və Rusiya oliqarxları arasında“gizli” iş tərəfdaşlarının olduğunu təsdiq və ya təkzib etsin.
Ukrayna Prezidenti bu ittihamlara cavab verməyib.
Poroşenkonun Rusiyada olduğu dəqiq bilinən yeganə müəssisısi Liptesk şəhərində yerləşən “Roşen” fabrikidir. Amma fabrik 2017-ci ilin yanvar ayında bağlanıb.
Moskvanın “kozırları”
«Novaya Qazeta»nın təhlilinə görə, Moskva Ukrayna siyasətçilərinin, ilk növbədə də fəaliyyətdə olan prezidentin reytinqinə təsir imkanına malikdir.
Əgər Ukrayna prezidenti “fərdi” siyahıda birinci yerdə olsaydı, bu o demək idi ki, onun səhmdarları və şirkətlərinin Rusiyada itərəcəyi dəqiq nəsə var. Amma Petro Poroşenkonun adı “qara siyahı”da yoxdur, ora ancaq onun böyük oğlu Aleksey düşüb. Bu fakt isə Ukrayna prezidentinin rəqibləri tərəfindən Kremllə “razılaşdırılmış münasibətlər”in təsdiqi kimi qiymətləndirilə bilər.
Amma Poroşenkonun siyahıya düşməməsi faktının çox sadə izahını Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov verib: “Adətən prezidentlər sanksiya siyahısına daxil edilmir”. Peskov həm də əlavə edib ki, əks-tədbirlər Kiyevin münasibətləri normallaşdırmasına siyasi iradə göstərəcəyi ümidi ilə tətbiq olunub.
