Ukrayna ilə Rusiya arasında “nəqliyyat müharibəsi” dərinləşir. Nə baş verir və nə gözləməli?
UKRAYNANIN “HROMADSKOYE” TELEKANALININ MƏQALƏSİ ƏSASINDA
Ukraynalı naşir Aleksandr Krasovitski və Ukraynanın infrastruktur naziri Vladimir Omelyan arasında “Facebook”da şərhlər mübadiləsindən sonra Ukrayna ilə Rusiya arasında nəqliyyat sahəsində planlaşdırılan yeni irimiqyaslı məhdudiyyətlər haqqında məlum olub.
“Adların dəyişdiri8lməsi haqqında. Moskvanın Kiyev vağzalı əvvəllər Bryansk vağzalı adlanırdı və o vaxt bu yol hələ Kiyevə qədər uzadılmamışdı. Vladimir Omelyanın səyləri nəticəsində tezliklə ona tarixi adını qaytaracaqlar”, daha öncə Krasovitski yazıb.
Omelyan statusa şərhlərdə cavab verib:
“İşləyirik. Moskvaya ancaq ayılar gedəcək”.
Nazir təfərrüatları sadalamayıb və deyib ki, hökumətin qərarını gözləmək lazımdır. Ukrayna mediası yazır ki, söhbət həm dəmiryolu, həm də avtobus nəqliyyatının qadağan edilməsindən gedir.
Ukrayna və Rusiya hələ 2015-ci ilin oktyabr ayının sonunda rəsmi olaraq hava nəqliyyatı əlaqələrini kəsiblər. Məhdudiyyətlərin aradan qaldırılmasının şərti kimi Ukrayna Rusiya aviaşirkətlərinin Krıma uçuşlarının dayandırılmasını tələb edir. Rusiya isə cavab olaraq Ukrayna təyyarələrinə özünün hava məkanından istifadəni qadağan edib.
Hazırda təyyarə ilə Ukraynadan Rusiyaya gedib qayıtmaq üçün yalnız digər ölkələrdən tranzit kimi istifadə etmək olar. Lakin indiyə kimi Ukrayna ilə Rusiya arasında qatarlar və avtobuslar işləyir.
“Nəqliyyat müharibəsi”nin dərinləşməsini Kiyev Rusiyanın Azov və Qara dənizlərində hərəkətləri ilə izah edir – Rusiya sərhəd xidməti Ukrayna limanlarına gedən gəmiləri fəal şəkildə saxlamağa başlayıb və Ukrayna limanları zərərlə qarşılaşıblar. Ukrayna mediası xəbər verir ki, yalnız son aylar ərzində Rusiya Azov dənizinə onlarla hərbi gəmi gətirib”.
Aleksandr Omelyan gəmilərin hərəkətinə maneçilik törətdiyi üçün əks sanksiyaların tətbiqini və Rusiyaya qarşı beynəlxalq sanksiyaların tətbiqinin təşviqini təklif edib.
“Nəqliyyat müharibəsi” hər iki ölkənin vətəndaşları üçün artıq nəhəng problemlər yaratmaqdadır. Bir çox Ukrayna-Rusiya qarışıq ailələri hər iki ölkənin ərazisində yaşayır, xeyli Ukrayna vətəndaşı Rusiyada yaşayır və işləyir.
“Hromadskoye” bir neçə belə əhvalatı nümunə kimi göstərir və hadisələrin necə inkişaf edəcəyini güman edir.
Ukraynadan Rusiyaya necə gedirlər
A
kelsandr (soyadını çəkməməyi xahiş etdi) Moskvadan Ukraynaya iki-üç aydan bir gedir. Moskvaya o 2016-cı ildə evləndikdən sonra köçüb. Ukraynaya qohumlarının və dostlarının yanına gedir.
“Həyat yoldaşım və dostlarım iki ölkə arasında baş verənlərə qərəzsiz yanaşırlar, – Aleksandr Rusiyaya köçməsi barədə danışır. – Həmin vaxt isə vəziyyət belə gətirdi ki, işim Moskvaya köçməyə imkan verirdi. Lakin həyatımızın sonuna kimi Moskvada qalmağı planlaşdırmırıq”.
Ukraynaya getmək üçün Aleksandr nəqliyyatın bütün növlərindən istifadə edir, lakin daha çox Kiyev-Moskva qatarına bilet alır, yol 14 saat sürür. Plaskart vaqona bileti 2-3 həftə əvvəldən almaq lazımdır – onlar kifayət qədər tez satılır. Plaskartdan əsas etibarilə Rusiyaya qazanc dalınca gedənlər istifadə edir.
G
eorgi Çijov Ukraynada artıq on ildir ki yaşayır və Rusiyaya kifayət qədər tez-tez gedir. Lakin 2014-cü ildən sonra belə səfərlərdən imtina edib. Səyahət üçün ya təyyarəni, ya da qatarı seçir – nbu, ilk növbədə, rahatlıq məsələsidir.
O da deyir ki. Kiyev-Moskva və Lvov-Moskva qatarlarına biletlər çox sürətlə satılır, buna görə də, onları əvvəlcədən almaq lazımdır.
Düzdür, yolüstü Kiyevdən və Moskvadan keçən, Moldovaya və Azərbaycana gedən qatarlar da var.
Avtobus əlaqəsi daha rəngarəngdir – Ukraynadan Rusiyanın ən ucqarlarından, məsələn, Yekaterinburq və Vladivostok kimi şəhərlərindən savayı, az qala bütün şəhərlərinə avtobus reysləri var.
Qadağa olarsa nə baş verəcək?
Ukrayna ilə Rusiya arasında dəmiryolu və avtobus daşınmaları ilə məşğul olan şirkətlər nazirin yeni məhdudiyyətlərin tətbiqi ilə bağlı vədlərini hələlik şəerh etmirlər. “Ukrayna nəqliyyat ittifaqı” ictimai təşkilatının vitse-prezidenti Vladimir Balinin sözlərinə görə, hamı vəziyyəti aydınlaşdıracaq rəsmi sənədi gözləyir.
İnfrastruktur naziri Vladimir Omelyan özü əmindir ki, ukraynalı daşıyıcılar qadağadan zərər çəkməyəcəklər.
Onun sözlərinə görə, Rusiyaya gedən qatarlar Ukrayna daxilində və Avropa istiqamətində işləyə bilərlər.
“Onlar Aİ-yə daşınmalardan elə həmin qədər, bəlkə daha çox qazanc götürəcəklər”, – nazir deyir.
Lakin keçmiş infrastruktur nazirini8n müavini Aleksandr Kava onunla razılaşmır.
“Rusiyaya gedən qatarlar Avropaya gedə bilməz – təkərlərinin enindəki fərqə görə”, – Kava ”Hromadskoye”yə izah edib.
Ekspertlərin fikrincə, Rusiya ilə nəqliyyat mübadiləsinə tam qadağa bir neçə nəticənin meydana çıxmasına səbəb olacaq.
İlk növbədə, qeyri-leqal daşıyıcıların sayı artacaq.
Ekspert Vladimir Balin proqnozlaşdırır ki, Ukrayna ilə Rusiya arasında mikroavtobuslarla qeyri-leqal reyslər xeyli artacaq.
Aleksandr Kava da hesab edir ki, daşıyıcılar “kölgə”yə çəkiləcək, lakin Rusiyaya səfərlərdən imtina etməyəcəklər – onlara tələbat çox böyükdür.
O ki qaldı dəmiryolu əlaqəsinə, Kavanın fikrincə, iki variant mümkündür.
Əgər əlaqə tranzit qatarlar – Azərbaycan və Moldova qatarları vasitəsilə saxlansa, məhz həmin ölkələr qazanacaqlar.
Xüsusilə Moldova udacaq – “Moldova dəmir yolları” əlavə vaqonlar buraxacaq və gəlirini artıracaq. Ukrayna bu qatarları da qadağan edərsə, Aleksandr Kavanın rəyinə görə, bu Moldova ilə münasibətlərin pisləşməsinə səbəb ola bilər.
İstənilən halda, ilk növbədə sərnişinlər əziyyət çəkəcək ki, bunların da böyük əksəriyyəti ukraynalılardır.
Moskvadan Aleksandr deyir ki, nəqliyyata qadağa onun səfərlərinin sayına və tezliyinə heç cür təsir etməyəcək.
“Mənim üçün Ukraynaya səfərlər, ola bilsin ki, daha az rahat olacaq. Lakin insanlar necə gedirdilərsə, elə də gedəcəklər”, – o deyir.
