TI: Georgian Airways İvanişvilinin sabiq müşavirinin oğurlanmasında iştirak edib
İvanişvilinin keçmiş müşaviri oğurlanıb
Transparency International Georgia (TI) Birgə İnvestisiya Fondunun keçmiş sədri və İvanişvilinin sabiq müşaviri Giorgi Baçiaşvilinin oğurlanması ilə bağlı hüquqi qiymətləndirmə dərc edib. Sənədə əsasən, oğurluqda Georgian Airways aviaşirkəti də iştirak edib.
27 may 2025-ci ildə Bidzina İvanişvilinin sabiq maliyyə müşaviri və Birgə İnvestisiya Fondunun keçmiş rəhbəri Giorgi Baçiaşvilinin həbs olunduğu məlum oldu. Baçiaşvili Gürcüstan Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti (DTX) tərəfindən Gürcüstan-Ermənistan sərhədində 42 milyon dollara qədər oğurluq ittihamı ilə saxlanılıb.
Baçiaşvilinin beynəlxalq vəkilləri bildirir ki, o, Gürcüstana məcburi şəkildə qaytarılıb və onun saxlanılması Gürcüstanın de-fakto rəhbəri Bidzina İvanişvilinin şəxsi qisas motivi ilə bağlıdır.
Baçiaşviliyə qarşı iş 2023-cü ildə Bidzina İvanişvilinin ərizəsi əsasında açılıb. Prokurorluq onu 40 milyon dollara qədər kriptovalyuta oğurluğunda ittiham edib. 6 iyul 2023-cü ildə Tbilisi Şəhər Məhkəməsi Baciaşvilinin 2,5 milyon lari (təxminən $910 min) məbləğində girov ödəməklə azadlığa buraxılması barədə qərar qəbul edib.
2025-ci ilin 2 martında Giorgi Baçiaşvili gizli şəkildə Gürcüstandan çıxıb. Prokurorluq onu axtarışa verib. 10 mart 2025-ci ildə Tbilisi Şəhər Məhkəməsi Baçiaşvilini kriptovalyuta işi üzrə qiyabi olaraq 11 il azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum edib. İvanişvilinin keçmiş müttəfiqi “böyük məbləğdə oğurluq” və “qanunsuz gəlirlərin leqallaşdırılması” ittihamlarında təqsirli bilinib.
Güman ki, Giorgi Baçiaşvili 26 may tarixində şirkətin VIP reysi ilə Gürcüstana gətirilib. Hesabatda həmçinin Georgian Airways-in hakim “Gürcü Arzusu” partiyası və Rusiya ilə əlaqələrindən bəhs olunur.
Hesabatda nə deyilir?
“Baçiaşvilinin sözlərinə görə, onun oğurlanması və Gürcüstana gətirilməsi üzrə xüsusi əməliyyatda Georgian Airways aviaşirkəti də iştirak edib. Baçiaşvili hətta sözügedən şirkətə məxsus təyyarənin növünün Bombardier olduğunu deyib.
Baçiaşvilinin dediyinə görə, məhz bu təyyarə ilə onu Gürcüstana gətiriblər. Aviaşirkət isə, əlbəttə ki, bunu təsdiqləmir.
Lakin radiolokasiya məlumatlarına istinad edən bm.ge nəşrinə əsasən, 26 may tarixində Qrinviç vaxtı ilə saat 12:39-da (yerli vaxtla 15:23) Abu-Dabidə Georgian Airways-in VIP təyyarəsi enib.
4L-TGB qeydiyyat nömrəli təyyarənin naviqasiya ötürücüsü uçuşun 2/3 hissəsində söndürülmüş olub və yalnız Fars körfəzi üzərində enişdən 20 dəqiqə əvvəl yenidən işə düşüb.
Buna görə də, açıq məlumat bazasında həmin təyyarənin hansı ölkədən uçduğu barədə məlumat yoxdur. Qrinviç vaxtı ilə saat 14:25-də (yerli vaxtla 18:25) təyyarə qalxıb və Fars körfəzi üzərində yenidən naviqasiya ötürücüsünü söndürüb, ona görə də onun harada enməsi bilinmir.
Bu natamam, lakin kifayət qədər informativ məlumatlar Baçiaşvilinin öz oğurlanması ilə bağlı Georgian Airways-in qanunsuz xüsusi əməliyyatda iştirakına dair verdiyi bilginin doğru ola biləcəyini əsaslı şəkildə ehtimal etməyə imkan verir.
Georgian Airways-in bu qanunsuz əməliyyatda iştirakı ehtimalı təəccüblü deyil, çünki şirkətin hakim “Gürcü Arzusu” partiyası və Rusiya ilə əlaqələri mövcuddur.
2023-cü ilin iyul ayında Ukrayna hakimiyyəti Georgian Airways şirkətinə və onun təsisçisi Tamaz Qayiaşviliyə qarşı sanksiyalar tətbiq edib. Sanksiyalar Tamazın qardaşı David Qayiaşvilini də əhatə edib, o, Georgian Airways-in 80%-nin sahibidir.
Sanksiyaların səbəbi Georgian Airways-in 2023-cü ilin mayında Rusiya ilə birbaşa uçuşlara başlamasıdır. Bu uçuşlar Kremlin Gürcüstana birbaşa uçuşlara qoyduğu qadağanı götürməsindən sonra baş tutub. Tamaz Qayiaşvili Vladimir Putinin Rusiya ilə Gürcüstan arasında birbaşa hava əlaqəsini bərpa etmə qərarını açıq şəkildə dəstəkləyib.
Ukraynanın Georgian Airways şirkətinə qarşı sanksiyalar qərarında həmçinin qeyd olunur ki, Qayiaşvili ailəsinə məxsus şirkətlər Gürcüstanda Rusiyanın Azimut və Red Wings aviaşirkətlərinə xidmətlər göstərir.
2023-cü ilin 20 mayında Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili Georgian Airways-ə boykot elan edib və deyib: “Bu, ölkədə vəziyyətdən öz mənfəətləri üçün daim istifadə edən şirkətdir. Hər hökumət dövründə belə olub, COVID zamanı da davam edib və indi isə o, ölkəmizin çox böyük hissəsi üçün qəbuledilməz olan yeni reallıqlardan yenidən faydalanmaq istəyir. Mən onların təyyarəsinə minməyəcəyəm ki, pullar üçün hər şeyə hazır olan bu şirkəti zənginləşdirməyim.”
Öz növbəsində, Tamaz Qayiaşvili Salome Zurabişvilini “persona non grata” elan edib və onun aviaşirkət xidmətlərinə girişini məhdudlaşdırıb.
2025-ci ilin 12 fevralında Avropa Parlamenti Tamaz Qayiaşviliyə qarşı sanksiyalar tətbiq olunması üçün Avropa Şurasına və üzv dövlətlərə çağırış edən qətnamə qəbul edib.
İnsanların başqa bir ölkənin ərazisindən oğurlanması praktikası avtoritar və diktator rejimlərin tarixində adi haldır. Gürcüstanda bu, ilk dəfə azərbaycanlı jurnalist Əfqan Muxtarlının işində baş vermişdir ki, bu da beynəlxalq rezonansa səbəb olmuş və nəhayət Strasburq Məhkəməsinin qərarına gətirib çıxarmışdır.
Görünən odur ki, Baçiaşvilinin işi bu zərərli təcrübənin davamıdır. Gürcüstan Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin versiyası inandırıcı deyil. Həbsxanada ölüm hədələri alan, buna görə də İvanişvilinin “ədalətindən” qaçaraq başqa ölkəyə sığınmaq məcburiyyətində qalan bir adam Gürcüstan sərhədlərinin yaxınlığında gəzməzdi.
Narahatlıq doğuran məqam budur ki, İvanişvilinin qanunsuz fəaliyyəti Gürcüstanın sərhədlərini və yurisdiksiyasını aşır.
Şəxsi rəqibindən qisas almaq üçün o, yalnız Gürcüstan dövlət strukturlarını deyil, həm də xarici ölkələrin xüsusi xidmət orqanlarını və özəl şirkətləri qanunsuz fəaliyyətə cəlb edib”, — Transparency International-ın hüquqi qiymətləndirməsində deyilir.
İvanişvilinin keçmiş müşaviri oğurlanıb
Azərbaycanda xəbərlər