Sabunçu: Neftin, dəmir yolunun və "Bit bazarı"nın kəsişdiyi yer - Fotoreportaj

JAMnews

Bakı

Sabunçu qəsəbəsindən fotoreportaj

Sabunçu, Bakının tarixi və mədəni cəhətdən zəngin rayonlarından biridir. Neft sənayesi və dəmir yolları ilə bağlı uzun bir keçmişə malik olan bu qəsəbə, eyni zamanda özünəməxsus bit bazarı ilə məşhurdur.

Bu məqalədə Sabunçu və onun rəngarəng bazarının tarixi, xüsusiyyətləri və yerli həyat tərzinə virtual səyahət edəcəyik.

Sabunçunun əsas görməli yeri onun bazarı hesab oluna bilər. Bu bazar XIX əsrin sonunda yaranıb və hazırda "əsl" Bakını görmək istəyən turistlərin diqqətini getdikcə daha çox cəlb edir. Sabunçu qəsəbəsindən fotoreportaj — Sabunçunun əsas görməli yeri onun bazarı hesab oluna bilər. Bu bazar XIX əsrin sonunda yaranıb və hazırda “əsl” Bakını görmək istəyən turistlərin diqqətini getdikcə daha çox cəlb edir.

Bu bazarı “bit bazarı”, “quş bazarı” və hətta “ölü bazarı” da adlandırırlar. “Bit bazarı” adı 90-cı illərdə yaranıb, “ölü bazarı” isə burada ikinci əl, yəni istifadə olunmuş əşyaların satılması ilə əlaqədardır. Burada nə istəsən tapmaq olar. Sabunçu qəsəbəsindən fotoreportaj — Bu bazarı “bit bazarı”, “quş bazarı” və hətta “ölü bazarı” da adlandırırlar. “Bit bazarı” adı 90-cı illərdə yaranıb, “ölü bazarı” isə burada ikinci əl, yəni istifadə olunmuş əşyaların satılması ilə əlaqədardır. Burada nə istəsən tapmaq olar.

Sabunçunun tarixi

Sabunçu, XIX əsrin sonlarında neft sənayesinin inkişafı ilə əhəmiyyətli bir mərkəzə çevrilib. XX əsrin əvvəllərində burada Bakı neftinin təxminən 35%-i hasil edilirdi. Bundan əlavə, 1880-ci ildə inşa edilən dəmir yolu xətti ilə Sabunçu elektrik qatarlarının mərkəzi qovşağına çevrilib. Bu tarixi fon qəsəbəyə özünəməxsus xarakter bəxş edib.

Neft sənayesinin inkişafında böyük rolu olan Nobel qardaşlarının da Sabunçuda izləri var. Qəsəbədə neftçilər və onların ailələri üçün inşa edilmiş binalar, o cümlədən keçmişdə yeməkxana kimi fəaliyyət göstərmiş tikililər bu günə qədər qalmaqdadır. Lakin 1990-cı illərdə müharibə səbəbindən məcburi köçkünlərin gəlişi ilə bu tarixi binalar dəyişikliklərə məruz qalmış, əlavə otaqlar tikilərək orijinal görünüşü dəyişmişdir.

Bu qəsəbənin neft və dəmir yolları ilə bağlı çox zəngin bir tarixi var. XX əsrin əvvəllərində burada Bakı neftinin təxminən 35%-i hasil olunurdu. Sabunçu qəsəbəsindən fotoreportaj

Bu dəmir yolu 1880-ci ildə inşa olunub - Sabunçu qəsəbəsindən fotoreportaj — Bu dəmir yolu 1880-ci ildə inşa olunub.

Bu, Nobel şəhərciyidir – neftçilər və onların ailələri üçün salınmışdı. Bu binada isə yeməkxana yerləşirdi.
Sabunçu qəsəbəsində fotoreportaj — Bura Nobel şəhərciyidir – neftçilər və onların ailələri üçün salınmışdı. Bu binada isə yeməkxana yerləşirdi.

Sabunçu “Bit bazarı” və ya “Ölü bazar”

Sabunçu bazarının tarixi XIX əsrin sonlarına söykənir. Bu gün o, həm yerli sakinlərin, həm də “əsl Bakı”nı görmək istəyən turistlərin diqqətini cəlb edir. Bazarın əsas xüsusiyyətlərindən biri onun quş ticarəti ilə məşhur olmasıdır. Burada əsasən göyərçinlər, bəzən isə digər ev heyvanları satılır. Təəssüf ki, bəzi hallarda oğurlanmış itlərin də burada satıldığı barədə xəbərlər var.

Bazarın rəngarəng personajları da diqqətəlayiqdir. Məsələn, yerli əfsanəyə çevrilmiş satıcı Qurban, “Koroğlu” ləqəbi ilə tanınır. Onun səmimi təbiəti və qarmon çalma bacarığı bazara gələn qonaqlar üçün əsl şouya çevrilir. Bazarın digər maraqlı simalarından biri də 50 ildən artıq bərbər kimi çalışan Alxazdır. O, yerli yəhudi icması ilə sıx əlaqələri olan bir şəxsdir və hətta ibrani dilini bilir. Alxazın bərbərxanası, eləcə də onun istifadə etdiyi köhnə kreslo və güzgü, keçmişin izlərini daşıyır.

Bazar həm də yerli sakinlərin bir araya gəldiyi məkan kimi xidmət edir. Xüsusilə bazar günləri göyərçin həvəskarları bütün Bakıdan buraya toplaşır. Bazarın özünəməxsus ab-havası, səs-küylü alver məkanı ilə qəsəbənin sakit küçələri arasında kəskin kontrast yaradır. Sanki bazarın səs-küyündən sonra qəsəbədə həyat dayanmış kimi görünür.

Sabunçu və onun bit bazarı Bakının tarixi və mədəni xəritəsində özünəməxsus yer tutur. Neft sənayesinin və dəmir yollarının keçmişi ilə zəngin olan bu qəsəbə, eyni zamanda canlı bazar mədəniyyəti və isti qonşuluq əlaqələri ilə seçilir. Burada hər kəs üçün nəsə var: göyərçin həvəskarlarından tutmuş, tarixi ab-havanı hiss etmək istəyən turistlərə qədər. Sabunçu bazarı, həqiqətən də, Bakının “canlı” bir guşəsidir.

Bazara əsasən quş almaq üçün gəlirlər (bəzən digər ev heyvanlarını da satırlar - elə hallar olur ki, itləri oğurlayıb burada satırlar). — Bazara əsasən quş almaq üçün gəlirlər (bəzən digər ev heyvanlarını da satırlar – elə hallar olur ki, itləri oğurlayıb burada satırlar).

Bu, Qurbanıdır və o, yerli bazarın əfsanəsidir. Bığlarına görə ona “Koroğlu” ləqəbini veriblər. Qonaqlar üçün və öz istəyilə tez-tez qarmon da ifa edir. — Bu, Qurbandır və o, yerli bazarın əfsanəsidir. Bığlarına görə ona “Koroğlu” ləqəbini veriblər. Qonaqlar üçün və öz istəyilə tez-tez qarmon da ifa edir.

Alxaz artıq 50 ildən çoxdur ki, bərbər işləyir – həm kreslosu, həm də güzgüsü o vaxtdan bu günə kimi qorunub saxlanılıb. Bir dəfə daimi müştərilərindən biri ona konyak və şirniyyat gətirib. Alxaz təəccüblə soruşub: “Nə olub ki?” Müştəri isə cavab verib: “Axı bu gün düz 45 ildir ki, sənin yanında saçımı kəsdirirəm.” - sabunçu qəsəbəsindən fotoreportaj — Alxaz artıq 50 ildən çoxdur ki, bərbər işləyir – həm kreslosu, həm də güzgüsü o vaxtdan bu günə kimi qorunub saxlanılıb. Bir dəfə daimi müştərilərindən biri ona konyak və şirniyyat gətirib. Alxaz təəccüblə soruşub: “Nə olub ki?” Müştəri isə cavab verib: “Axı bu gün düz 45 ildir ki, sənin yanında saçımı kəsdirirəm”.

Bazar günləri isə Bakının dörd bir yanından göyərçin saxlayanlar bura toplaşırlar.
sabunçu qəsəbəsindən fotoreportaj — Bazar günləri isə Bakının dörd bir yanından göyərçin saxlayanlar bura toplaşırlar

Bazarın qapalı hissəsi - sabunçu qəsəbəsindən fotoreporyaj — Bazarın qapalı hissəsi

Zarafatla deyirlər ki, Sabunçu bazarı elə bir bazardır ki, möcüzəvi şəkildə indiyə qədər bir dəfə də olsun yanmayıb (Azərbaycanda belə xaotik bazarlarda yanğınlar tez-tez baş verir). — Burada zarafatla deyirlər ki, Sabunçu bazarı elə bir bazardır ki, möcüzəvi şəkildə indiyə qədər bir dəfə də olsun yanmayıb (Azərbaycanda belə xaotik bazarlarda yanğınlar tez-tez baş verir).

Vaqif, tikiş maşını təmirçisidir: “Bir dəfə yaşlı bir müştəri mənə yaxınlaşıb dedi: "Tikiş maşını olmayan ev, ev sahibi olmayan ev kimidir. Çünki normal bir qadın hər xırda iş üçün dərziyə getməyə razı olmaz" — Vaqif, tikiş maşını təmirçisidir: “Bir dəfə yaşlı bir müştəri mənə yaxınlaşıb dedi: “Tikiş maşını olmayan ev, ev sahibi olmayan ev kimidir. Çünki normal bir qadın hər xırda iş üçün dərziyə getməyə razı olmaz”

Fərhad Sabunçuda ilk optika mağazasını açan şəxsdir - bunu o vaxt yaşlanmış inqilabçılar xahiş edibmişlər: “Biz artıq qocalmışıq, gözlük bizə vacibdir”. — Fərhad Sabunçuda ilk optika mağazasını açan şəxsdir – bunu o vaxt yaşlanmış inqilabçılar xahiş edibmişlər: “Biz artıq qocalmışıq, gözlük bizə vacibdir”.

Sabunçuda həyat

Sabunçu bazarından kənarda qəsəbə daha sakit və ənənəvi bir həyat tərzi ilə seçilir. Burada qonşuluq əlaqələri hələ də güclüdür; sakinlər domino və nərd oynayaraq vaxt keçirirlər.

Sabunçu həmçinin “Yəhudi məhəlləsi” adlanan ərazisi ilə də tanınır. Neft bumu dövründə Qubadan (Krasnaya Sloboda) buraya köçən yəhudi icması bu ərazidə məskunlaşmışdı. Lakin bu gün artıq yəhudi əhalisi burada qalmayıb.