Şərh: “Erməni məhbusları müdafiə etmək minlərlə şəhidin haqqını tapdalamaq deməkdir”
Azərbaycanlı deputat erməni məhbusların həbsini şərh edir
Deputat Zahid Oruc erməni separatçılarının həbsinə etirazlar və Ruben Vardanyanın müraciətini şərh edərkən deyir ki, “erməni məhbusları müdafiə edənlərin niyyəti diqqəti əsas məsələdən yayındırmağa çalışmaqdır”.
Azərbaycanda həbsdə olan Dağlıq Qarabağın keçmiş baş naziri Ruben Vardanyan ailəsinin yaydığı müraciətdə özünün davam edən “şou” məhkəmə prosesini pisləyib.
Erməni əsilli milyarder Azərbaycan hakimiyyətinin törətdiyi “kobud qanun pozuntularına” etiraz olaraq 22 gündür ki, aclıq aksiyası edir.
“Mən yaxşıyam, özümü güclü hiss edirəm, səhhətim yaxşıdır, özümlə barışığam və ruhum əvvəlkindən daha güclüdür”.
“Aclıq, bu prosesin mahiyyətinə, gedişatına etirazdır. Mən nə ilə üzləşdiyimi bilirdim və daha pis şərtlərə hazır idim. Hələ də hazıram. Mən qurban deyiləm və yazıq olmaq istəmirəm, çünki bütün bunlar şüurlu bir qərar idi”, – Vardanyan ailəsi ilə danışığında belə deyib.
“Mənim tələblərim eyni olaraq qalır. Əgər məni mühakimə etmək istəyiniz varsa, hamı ilə yanaşı, peşəkar, açıq, Azərbaycan qanunlarına və hüquqi prosedurlara uyğun olaraq mühakimə edin”, – Vardanyan, Bakıda ayrıca məhkəmə prosesi gedən daha 7 keçmiş “Dağlıq-Qarabağ Respublikası” liderinə də istinad edərək belə deyib.
Bu gün isə dünya ölkələrindəki erməni kilsələri Azərbaycandakı bütün hərbi əsirlərin və digər həbs edilmiş mülki şəxslərin qeyd-şərtsiz geri qaytarılmasına çağırış ediblər.
Onlar çağırışlarının “yalnız günahsız insanların azad edilməsi üçün deyil, ədalət, ləyaqət və insanlığın bərpası üçün bir fəryad olduğunu” qeyd edirlər.
Bildirirlər ki, münaqişə zamanı həbs edilmiş bu fərdlər “ağlasığmaz əziyyətlərə məruz qalmışlar” və onların davam edən həbsləri hər cür insan ləyaqəti və xristian mərhəməti prinsiplərinin pozulmasıdır.
Deputat deyir ki, məhkəmə prosesləri ilə bağlı narahatlıqlar formaldır və “alınan vəsaitlərin doğruldulmasına hesablanıb”
Azərbaycan Milli Məclisinin İnsan hüquqları komitəsinin sədri, deputat Zahid Orucun “JAMnews”a deyir ki, uzun on illər ərzində Qarabağ bölgənsini, Qafqazı, o cümlədən Azərbaycanı, həmçinin, onun insanlarını və sərvətlərini “müharibə amilləri, təcavüzkarlıq hadisələri ilə yönləndirənlər” bu fürsətin əllərindən çıxmasından narahatdırlar.
“30 ildən artıq davam edən işğalın, təcavüzkarlığın və onunla paralel onlarla cinayətin törədilməsində ittiham olunan şəxslərin ətrafında həm Ermənistanda, həm də dünyanın bir sıra ölkələrində təşkil olunan kampaniyanın məqsədi Azərbaycana uzun illər Qarabağ vasitəsilə edilən təzyiq alətinin itirilməsidir. Onların bu cür mühüm silah indi əllərindən çıxıb”.
Deputat bildirir ki, Ruben Vardanyan Arayik Arutunyan və Bako Sahakyandan fərqli olaraq birinci şəxs kimi bilavasitə ordu birləşmələrinə tapşırıq verməyib və fərqli maddələrlə ittiham edilir:
“O, konkret olaraq, Koçaryan, Sarkisyanda olduğu kimi azərbaycanlıların qətlə yetirilməsində fiziki olaraq iştirak etməyib, doğrudur. Bu səbəblə Azərbaycan hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən də aparılan araşdırmalarda ona yönələn ittihamların maddələri kifayət qədər fərqlidir”.
Komitə sədri Azərbaycana yönəlmiş ittihamları lobbiçilik fəaliyyəti adlandırır.
“Burada, kantorlarda bağlanan müqavilələr rol oynayır. Burada məqsəd həmrəylik addımları, yaxud haqqı pozulan insanlara dəstək vermək deyil. Məqsəd, alınmış vəsaitləri doğrultmaq, onun üçün işləməkdir”.
“Onlar əmindirlər ki, törətdikləri bu fəaliyyətlərin Ermənistan dövləti tərəfindən dəstəkləndiyi araşdırmalarda məlum olacaq”
“Açıq görünən mənzərə ondan ibarətdir ki, bəzi qüvvələr bölgədə dəyişən geosiyasəti daim gündəmə gətirərək, Azərbaycanı onların şərtləri altında sülhə vadar etmək və ölkənin lideri İlham Əliyevin irəli sürdüyü strategiyaları əngəlləmək istəyirlər”, – Z.Oruc belə söyləyir.
- Ermənistanla Azərbaycan arasında regiondan tranzit marşrutlarının necə açılacağı ilə bağlı mübahisə: kim haqlıdır?
- Ekspert: “Nikol Paşinyanın silahlanmaya nəzarətlə bağlı söylədiyi müzakirə predmeti deyil”
- “Ter-Petrosyan, Köçəryan və Sarkisyan da qanun qarşısında cavab verməlidir”. Bakıdan baxış
Onun sözlərinə görə, özünün təmsil etdiyi Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi, “Azərbaycan əleyhinə olan qlobal şəbəkənin” izinə düşərək, 5 ilə yaxındır, sistemli olaraq ABŞ Konqresindən, Avropa Parlamentinə qədər Azərbaycan əleyhinə olan qrupların kimlərdən ibarət olduğu, hansı vəsaitlərlə çalışdıqları, onların əldə etdikləri tezislərin haradan qaynaqlandığı və məqsədlərinin nələrdən ibarət olduğunu ifşa edən ən azı 5-6 mühüm tədqiqatları ortaya qoyub.
“Orada göstərmişik ki, bu qruplar və qüvvələr vahid mərkəzdən idarə olunurlar. Onları hərəkətə gətirən dövlətlərin içindəki siyasi qruplardır.
Adıçəkilən şəxslərin həbsinin 2023-cü ilin sentyabrdan bu yana olduğunu nəzərə alsaq, Paşinyan hakimiyyəti son 5 il ərzində öz gündəliklərində erməni məhbuslar məsələsinə demək olar ki, yer vermirdi.
Son 1 ayda Ermənistan höküməti də Ararat Mirzoyanın timsalında bu məsələni önə çıxarır, ardıcıl, fəal şəkildə onu gündəliyə qoyurlar”.
Zahid Orucun fikrinə görə, Ermənistan tərəfi anlayır ki, “məhkəmələrdə verilən ifadələrlə, təqsirləndirilənlərin üz-üzə dayandıqları, həyatlarını məhv etdikləri, doğmalarını öldürdükləri insanlarının dedikləri ilə aydın olacaq ki,” “Dağlıq-Qarabağ” və ətrafında baş verənlər onların öz hesabına baş verə bilməzdi.
“Onlar əmindirlər ki, törətdikləri bu əməllərin Ermənistan dövləti tərəfinfən dəstəkləndiyi araşdırmalarla məlum olacaq. Məhkəmə Ermənistan dövlətlərinin cinayətlərini ortaya qoyacaq. Bu səbəblə də onlar proseslərin daha çox davam etmədən dayandırılmasını istəyirlər”.
“Ruben Vardanyan və digərləri Abdullah Öcalan kimi öz terror birləşmələrinə, qanunsuz silahlı dəstələrinə deməyə hazırdırmı ki, öz cinayətlərinizi dayandırın?”
Deputat vurğulayır ki, beynəlxalq ittihamçıları, “əgər həqiqətən də onlar ədalətli mövqe tutacaqlarsa”, bu məhkəmə proseslərinə dəvət etmək olar.
Onun fikrincə, “beynəlxalq ittihamçıları Zəngilanda ta Kəlbəcərə qədər göndərməklə” onlara Azərbaycan məhkəmələrində təqsirləndirilənlərin ittiham edildikləri əməlləri necə törətdiklərinin sübutlarını göstərmək mümkündür.
“Əgər obyektivdirlərsə, yerin altında da, üstündə də törədilənlərin sübutları var.
Əgər Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Ukraynada baş verənlər haqqında verdiyi hökmlərin bir faizi Qarabağda baş verənlər barəsində də verilsə, həmin o şəxslər gəlib məhkəmələrdə prokurorlarımızla çiyin-çiyinə dayanarlar”.
Z.Oruc bu yaxınlarda Kürdüstan İşçi Partiyasının (PKK) rəhbəri Abdullah Öcalanın “uzun illər ərzində törətdiyi cinayətlərə görə türk xalqından üzr istəməsinə” istinad edir və deyir:
“Öcalan PKK-ya silahı yerə qoymaq çağırışı etdi və onları dinc mübarizəyə qatılmağa səslədi.
Bəs Arayik Arutyunyan, Bako Saakyan, Ruben Vardanyan və digərləri eyni çağırışla, Abdullah Öcalan kimi öz terror birləşmələrinə, qanunsuz silahlı dəstələrinə “öz cinayətlərinizi dayandırın” deməyə hazırdırlarmı?”
“Onlar istəyirlər ki, bu törədilənlər ört-basdır edilsin, diqqətdən kənarda qalsın”
“Biz hələ də məhkəmədə təqsirləndirilənlərə “ittiham olunan” deyirik, onlara nə cinayətkar, nə də terrorçu demədik. Biz cəmiyyətimizə də bu mesajı veririk və sona qədər bu mövqeni qoruyub-saxlamaq lazımdır”, – deputat belə deyir.
O qeyd edir ki, məhkəmələrin siyasiləşdirilməsi, erməni məhbuslar ətrafında qurulan hüquqi çətirlər onların əməllərinə haqq qazandırmaq mövqeyidir:
“Uzun illər torpaqlarımızı işğalla əldə saxlayan dairələrin başqa mövqeyi də ola bilməz.
Vəkillə haradasa görüşməmək, məsələləri vaxtında çatdırmamaq kimi kiçik hüquqi nüansları onun hüquqlarının tam pozulması kimi qələmə verirlər. Görəsən, o şəxslər illərlə evlərindən didərgin düşmüş insanların qayıdanda öz doğma diyarlarını tanımamasını, mülklərini itirməsini də hüquq pozuntusu kimi sayırlarmı?
Onlar hüququ hamı üçün etalon tətbiq edilən saymırlar.
Onlar, yalnız, bu fürsətlərdən istifadə edib erməniləri siyasi məhbus adlandırırlar ki, onların azadlıqlarına nail olsunlar.
Hüquq hamı üçündür”.
Deputat deyir ki, əgər ortada cinayət varsa cəza da olmalıdır:
“Bizə basqı edənlər istəyirlər ki, bu cür kiçik məsələlərlə bizim vaxtımızı, enerjimizi istismar edərək diqqəti əsas məsələdən yayındırmağa çalışsınlar.
Onlar istəyirlər ki, bu törədilənlər ört-basdır edilsin, diqqətdən kənarda qalsın.
Əgər bu şəxslər ittiham olunduqları əməlləri yerinə yetirməyiblərsə, sübuta yetirsinlər, ortaya qoysunlar”.
Zahid Orucun fikrincə, Azərbaycana qarşı edilən bu təzyiqlər xalqın hüququnu pozmaqdır:
“Həmin adamları müdafiə etmək minlərlə şəhidin haqqını tapdalamaq deməkdir”.
Xatırlatma
2020-ci ilin sentyabrında Azərbaycan və Ermənistan silahlı qüvvələri arasında 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsi baş verib. Nəticədə, Azərbaycan Qarabağın bir hissəsinə və ətraf 7 rayona nəzarəti bərpa edib.
2023-cü ilin sentyabrın 19-da Azərbaycan Qarabağda lokal hərbi əməliyyat keçirib. Sentyabrın 28-də separatçı “Dağlıq Qarabağın (Artsax) Prezidenti” Samvel Şahramanyan “respublika”nın buraxılması barədə fərman imzalayıb və bu qərarı 19 sentyabr 2023-cü ildən sonra yaranmış vəziyyətlə əlaqələndirib.
2023-cü il oktyabrın 15-də Prezident İlham Əliyev Xankəndidə çıxışında Azərbaycanın öz suverenliyini tam bərpa etdiyini, Qarabağ probleminin bitdiyini və münaqişənin sona çatdığını bildirib.
Hal-hazırda Qarabağda separatçıların “prezidenti” olmuş Arkadi Gukasyan, Bako Sahakyan, Arayik Harutyunyan, sabiq “xarici işlər naziri” Davit Babayan, “parlament sədri” David İşxanyan, generallar Lyova Mnatsakanyan və David Manukyan da daxil olmaqla 14 nəfər Azərbaycanda həbsdədir və Bakıda onların məhkəmə prosesi keçirilir.
Azərbaycanla Ermənistan arasında isə hələ də sülh müqaviləsi imzalanmayıb.
